ส่องคดีทุจริตโลก: จากข้อหาสินบนถึงละเมิดสิทธิมนุษยชน ข้อพิรุธ กาตาร์จัดบอลโลก 2022

aptc

“มีข้อกล่าวหามากมายเกี่ยวกับการทุจริต ในเรื่องของการประกวดราคาของประเทศกาตาร์ โดยการทุจริตนั้นมีกลไกการเมืองเข้าไปเกี่ยวข้องทั้งในแง่ของข้อตกลงระหว่างรัฐบาลกับรัฐบาล การทำข้อตกลงเรื่องแก๊สระหว่างประเทศเพื่อแลกกับการให้ประเทศนั้นโหวตเลือกประเทศกาตาร์เป็นเจ้าภาพในการจัดแข่งขันฟุตบอลโลก” นายเจมส์ มอนทาเก ผู้สื่อข่าวที่เขียนบทความเกี่ยวกับกาตาร์และฟุตบอลโลกกล่าวกับสำนักข่าว NPR

ส่องคดีทุจริตโลก สำนักข่าวอิศรา (www.isranews.org) ในสัปดาห์นี้ขอเสนอความไม่โปร่งใสเกี่ยวกับกรณีการคัดเลือกกรุงโดฮา ประเทศกาตาร์ให้มาเป็นเจ้าภาพการจัดฟุตบอลโลก ปี 2565 ซึ่งในวันนี้ถือว่าเป็นการเริ่มเตะนัดเปิดสนามการแข่งขันนัดแรก

โดยสำนักข่าว NPR ของสหรัฐอเมริกาได้มีการรายงานข่าวความไม่โปร่งใส มีรายละเอียดดังต่อไปนี้

การเลือกประเทศกาตาร์ให้เป็นผู้จัดการแข่งขันฟุตบอลโลก 2022 ถือได้ว่าเป็นสิ่งที่นำมาซึ่งการเฉลิมฉลองในกรุงโดฮา เพราะว่านี่ถือเป็นครั้งแรกที่มหกรรมฟุตบอลโลกถูกจัดในภูมิภาคตะวันออกกลาง

แต่ย้อนหลังไปถึงการตัดสินใจเลือกในปี 2553 ก็จะพบว่ากระบวนการคัดเลือกสถานที่จัดแข่งขันฟุตบอลโลกทำให้เกิดเสียงวิพากษ์วิจารณ์มากเป็นอย่างยิ่ง ทั้งในประเด็นเรื่องของการสร้างโครงข่ายโลจิสติกส์ที่จำเป็นกับการจัดมหกรรมกีฬา ประเด็นเรื่องสินบนและการทุจริตในกลุ่มผู้บริหารสมาคมฟีฟ่า ซึ่งโหวตเลือกประเทศกาตาร์ และประเด็นเรื่องการละเมิดสิทธิมนุษยชนที่ยาวนานต่อเนื่องหลายปี

โดยในวันนี้ แม้ว่าจะเข้าสู่การแข่งขันแล้ว และคาดว่าจะมีแฟนบอลมาเยือนกาตาร์เป็นจำนวนมากกว่าหนึ่งล้านคนเพื่อเข้าชมการแข่งขัน และแฟนบอลอีกกว่าพันล้านคนที่กำลังรับชมการแข่งขันจำนวนกว่า 64 แมตช์อยู่ทางบ้านทั่วโลก แต่ว่าข้อถกเถียงเรื่องความโปร่งใสก็ยังไม่จบสิ้น

ยิ่งไปกว่านั้นเมื่อเร็วๆนี้ นายเซปป์ แบลตเตอร์ อดีตประธานฟีฟ่าคนที่ 8 ก็ได้เคยออกมายอมรับว่าการเลือกกาตาร์นั้นเป็นความผิดพลาด

“มันเป็นทางเลือกที่แย่ และผมต้องรับผิดชอบเรื่องนั้นในฐานะประธานในขณะนั้น” นายแบลตเตอร์กล่าว

อนึ่งนายแบลตเตอร์เองก็มีอันต้องพ้นจากตำแหน่งประธานฟีฟ่าไปในปี 2558 ด้วยข้อหาว่าพัวพันกับการติดสินบนเช่นกัน

@ประเด็นเรื่องโครงสร้างพื้นฐานและการเสียชีวิตของแรงงานข้ามชาติ

ที่ผ่านมามีสื่อหลายสำนักเคยนำเสนอไปแล้วว่ากาตาร์ถือได้ว่าเป็นประเทศที่เล็กที่สุดที่เคยเป็นเจ้าภาพฟุตบอลโลก โดยมีขนาดแค่ 11,571 ตร.กม. หรือก็คือใหญ่กว่า จ.พิษณุโลกที่มีขนาด 10,816 ตร.กม.เพียงเล็กน้อยเท่านั้น และมีประชากรส่วนมาก 2.8 ล้านคนอาศัยอยู่ในพื้นที่รอบๆกรุงโดฮา ซึ่งแน่นอนว่าการแข่งขันมหกรรมกีฬาระดับนี้ จะต้องมีระบบโครงสร้างพื้นฐานเพื่อมารองรับกับผู้ชมจำนวนมาก

โดยเมื่อกาตาร์ชนะการคัดเลือกในปี 2553 กาตาร์ยังขาดทั้งสนามกีฬา โรงแรม และทางหลวงจำนวนมากที่จำเป็นสำหรับการแข่งขัน ซึ่งการจะก่อสร้างระบบสาธารณูปโภคและโครงสร้างเหล่านี้ให้ลุล่วงได้ กาตาร์ต้องหันไปหาแรงงานข้ามชาติเป็นจำนวนมหาศาล คิดเป็นสัดส่วนกว่า 90 เปอร์เซ็นต์เมื่อเทียบกับแรงงานทั้งหมดในประเทศ (มีแรงงานแค่ 300,000 คนเท่านั้นที่เป็นพลเมืองกาตาร์ นี่ส่งผลทำให้พลเมืองส่วนมากที่อาศัยในกาตาร์เป็นแรงงานข้ามชาติ ที่จะอาศัยอยู่ในประเทศได้ก็ขึ้นอยู่กับวีซ่าที่มีความผูกพันต่อสถานะการจ้างงาน ซึ่งนี่เป็นระบบที่สามารถพบเห็นได้ทั่วไปในตะวันออกกลาง)

โดยสภาพการทำงานและความเป็นอยู่ของแรงงานข้ามชาติในกาตาร์ค่อนข้างเลวร้าย และมีข่าวการเอารัดเอาเปรียบกันออกมาให้เห็นโดยตลอด ซึ่งจากการทำข่าวสืบสวนของสำนักข่าวการ์เดียนในปี 2564 พบว่ามีแรงงานข้ามชาติกว่า 6,500 คนจาก 5 ประเทศในภูมิภาคเอเชียเสียชีวิตลงนับตั้งแต่ปี 2553 เป็นต้นมา ด้วยสาเหตุต่างๆกัน อาทิ อุบัติเหตุในที่ทำงาน รถชนกัน การฆ่าตัวตาย รวมไปถึงความร้อนจากสภาพอากาศเป็นต้น

“มีแรงงานบางคนเป็นลมล้มพับในไซต์ก่อสร้างสนามกีฬา และเสียชีวิตลงไม่นานหลังถูกนำตัวออกจากสนามกีฬา คนอื่นๆเสียชีวิตจากอุบัติเหตุในท้องถนน เสียชีวิตระหว่างเดินทางไปทำงานด้วยรถบัสของบริษัท และอีกหลายคนเสียชีวิตกะทันหันโดยไม่มีคำอธิบายในค่ายแรงงาน” นายพีท แพตทิสัน หนึ่งในผู้สื่อข่าวสืบสวนกล่าวในการให้สัมภาษณ์กับ NPR เมื่อปีที่แล้ว

ทว่าทั้งฟีฟ่าและกาตาร์โต้แย้งตัวเลขนี้ โดยกาตาร์ระบุว่ามีผู้เสียชีวิตจริงแค่ 3 คนเท่านั้นจากการทำงานก่อสร้างสถานที่แข่งขันฟุตบอลโลก และรับรู้ว่าการเสียชีวิตของแรงงานอีก 37 คนนั้นไม่เกี่ยวกับงาน

กาตาร์ยังอ้างต่อไปด้วยว่าการแข่งขันฟุตบอลโลกนั้นเป็นโอกาสอันเหลือเชื่อในการยกระดับมาตรฐานสวัสดิการแรงงาน โดยทางการกาตาร์ระบุว่าได้มีการปรับปรุงสภาพความเป็นอยู่ของแรงงานข้ามชาติเรื่อยมา และในปี 2557 กาตาร์ได้มีการเปิดตัวมาตรฐานสวัสดิการคุ้มครองแรงงานฉบับใหม่ ทว่ามีการวิพากษ์วิจารณ์กันว่าระเบียบใหม่นี้ไม่ได้ถูกนำมาบังคับใช้อย่างจริงจัง

ล่าสุดเมื่อเดือน พ.ค. กลุ่มแนวร่วมสิทธิมนุษยชนหลายกลุ่มได้เรียกร้องให้ฟีฟ่าและกาตาร์จัดตั้งกองทุนเพื่อเยียวยา โดยจ่ายเงินก้อนชดเชยแรงงานข้ามชาติ และครอบครัวของผู้เสียชีวิตจากการกระทำที่ไม่ชอบในช่วงที่มีการก่อสร้างสนามกีฬา และโครงสร้างพื้นฐานที่จำเป็นอื่นๆสำหรับฟุตบอลโลก

โดยกลุ่มแนวร่วมเชื่อว่ากองทุนนี้ควรมีมูลค่าไม่ต่ำกว่า 440 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ (15,769.6 ล้านบาท) ซึ่งจำนวนเงินนี้เทียบเท่าเงินรางวัลฟุตบอลโลก

“เราเชื่อว่านักกีฬาไม่ต้องการเล่นในสนามกีฬาที่คนงานต้องเสียชีวิตเพื่อจะสร้างให้แล้วเสร็จ เราเชื่อว่าแฟน ๆ ไม่ต้องการอยู่ในโรงแรมหรือใช้รถไฟใต้ดินที่แรงงานต้องเสียชีวิตในระหว่างก่อสร้าง” นางมิงกี้ เวิร์ดเดน ผู้อำนวยการโครงการในฮิวแมนไรท์วอทช์ หนึ่งในหน่วยงานที่เรียกร้องให้มีกองทุนกล่าว

ข่าวการเสียชีวิตของแรงงานข้ามชาติที่ก่อสร้างสนามกีฬาฟุตบอลโลก (อ้างอิงวิดีโอจาก BBC)

@ประเด็นเรื่องการละเมิดสิทธิมนุษยชนอื่นๆ

นางเวิร์ดเดนกล่าวด้วยว่ายังมีประเด็นข้อกังวลเรื่องอื่นๆนอกเหนือจากสิทธิของแรงงานข้ามชาติ หรือก็คือเรื่องสิทธิมนุษยชนของกาตาร์นั้นเข้าขั้นเลวร้าย

โดยในสัปดาห์ที่ผ่านมา ฮิวแมนไรท์วอทช์ได้เรียกร้องผู้สื่อข่าวให้มองไปไกลกว่าแค่การรายงานผลการแข่งขันกีฬาด้วยการเปิดเผยรายงานความยาว 42 หน้า สรุปข้อกังวลด้านสิทธิมนุษยชนในหลายด้านซึ่งเกี่ยวกับการเตรียมตัวของกาตาร์สำหรับฟุตบอลโลก 2022 อาทิ ประมวลกฎหมายอาญาของกาตาร์ที่ลงโทษทางอาญากับกับเหยื่อที่ถูกข่มขืน และการลงโทษทางอาญาผู้รักร่วมเพศเป็นต้น

ทั้งนี้ในการให้สัมภาษณ์เร็วๆนี้ ทูตด้านฟุตบอลโลกของประเทศกาตาร์กล่าวว่ากรณีการรักร่วมเพศนั้นถือว่าเป็นเรื่องที่เสียหายในใจ โดยนายคาลิด ซัลมาน อดีตนักเตะทีมชาติกาตาร์กล่าวว่าสิ่งที่สําคัญที่สุดคือทุกคนจะยอมรับว่าพวกเขามาที่นี่ แต่พวกเขาจะต้องยอมรับกฎของเรา ซึ่งแน่นอนว่าความเห็นของเขานั้นถูกประณามอย่างยิ่งจากเจ้าหน้าที่ตะวันตก รวมถึงกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐอเมริกา

ขณะผู้สนับสนุนแนวคิดดังกล่าวก็เชื่อว่ากลุ่ม LGBTQ ในกาตาร์ควรได้รับการลงโทษ

@ข้อกล่าวหาเรื่องการติดสินบนและการทุจริต

กรณีการเลือกกาตาร์เป็นเจ้าภาพฟุตบอลโลกนั้นถูกกล่าวหาว่ามีประเด็นเรื่องการให้สินบน และการทุจริตมายาวนานแล้ว โดยการคัดเลือกประเทศกาตาร์ให้เป็นเจ้าภาพจัดแข่งฟุตบอลโลกนั้นถูกประกาศเมื่อปี 2553 หลังจากมีการโหวตจากเจ้าหน้าที่ฟีฟ่าให้กาตาร์ได้รับผลคะแนนเหนือกว่าประเทศผู้เข้าแข่งขันอื่นๆ ได้แก่ สหรัฐอเมริกา,เกาหลีใต้,ญี่ปุ่น และออสเตรเลีย

โดยในช่วงหลายปีที่ผ่านมามีการกล่าวหาว่าเจ้าหน้าที่หลายคนจากทั้งฟีฟ่าและองค์กรอื่นๆนั้นมีพฤติกรรมรับสินบนเพื่อเอื้อให้กาตาร์ได้เป็นเจ้าภาพฟุตบอลโลก

โดยมีเจ้าหน้าที่ฟีฟ่านับสิบคนที่เกี่ยวข้องกับกรณีสินบนการคัดเลือกประเทศกาตาร์หรือว่าถูกฟ้องร้องว่ามีพฤติกรรมทุจริตถูกแบนจากทางฟีฟ่าเอง ซึ่งในจำนวนนี้ก็รวมไปถึงนายเซปป์ แบลตเตอร์ อดีตประธานฟีฟ่า และในปี 2562 นายมิเชล พลาตินี อดีตประธานยูฟ่าก็ถูกจับด้วยข้อสงสัยว่ารับเงินสินบนจำนวนกว่า 2 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ (71.6 ล้านบาท) เพื่อแลกกับการให้กาตาร์เป็นเจ้าภาพฟุตบอลโลก ซึ่งแน่นอนว่าทั้งนายแบลตเตอร์และนายพลาตินีได้ปฏิเสธข้อกล่าวหาการกระทำผิด

ทั้งนี้แม้ว่าในวันนี้จะเริ่มมีการแข่งขันฟุตบอลโลกแล้ว แต่ว่าการสอบสวนของฟีฟ่าที่เริ่มต้นในปี 2557 เกี่ยวกับประเด็นเรื่องการกระทำที่ไม่โปร่งใสของเจ้าหน้าที่ฟีฟ่าที่มาจากกาตาร์เพื่อเอื้อต่อการให้กาตาร์เป็นเจ้าภาพฟุตบอลโลกก็ยังคงดำเนินต่อไป

ที่พักที่ทางกาตาร์เตรียมไว้สำหรับแฟนบอล (อ้างอิงวิดีโอจาก Maleek Stering)

@กำหนดการช่วงเดือน พ.ย.สร้างความตึงเครียดให้กับนักเตะหลายคน

ตามธรรมเนียมแล้วมหกรรมฟุตบอลโลกมักจะจัดกันในช่วงฤดูร้อน แต่ว่าในช่วงฤดูร้อนของกาตาร์นั้นอาการจะร้อนและมีความชื้นมาก ทำให้ไม่สามารถจัดงานได้ ดังนั้นจึงต้องมีการเลื่อนกำหนดการมาจัดในเดือน พ.ย.แทน โดยในสเตเดียมจะมีการติดตั้งเครื่องปรับอากาศด้วย

อย่างไรก็ตามการจัดแข่งในช่วงเวลาดังกล่าวนั้นทำให้เกิดภาระชนิดที่ไม่เคยมีมาก่อนกับนักเตะ โดยเฉพาะกับนักเตะที่มาจากลีกฟุตบอลอาชีพในยุโรป เนื่องจากว่าตารางการแข่งขันในลีกส่วนใหญ่มักจะเริ่มตั้งแต่ปลายฤดูร้อนจนถึงฤดูใบไม้ผลิถัดไป ลีกอาชีพชั้นนําเช่นพรีเมียร์ลีกของอังกฤษบุนเดสลีกาของเยอรมนีและลาลีกาของสเปนนั้นต้องประกาศพักลีกเป็นเวลาสองเดือนเพื่อรองรับการแข่งขันฟุตบอลโลก

โดยรายงานฉบับใหม่ที่ออกมาจากสหภาพ FIFPRO ซึ่งเป็นสหภาพสำหรับนักเตะจำนวนกว่า 65,000 คนทั่วโลกพบว่ามีความผิดปกติก็คือว่าในการเตรียมตัวของนักเตะก่อนการมาถึงของฟุตบอลโลกในครั้งที่ผ่านๆมา นักเตะจะมีเวลาประมาณ 31 วันสำหรับการเตรียมตัว และ 37 วันสำหรับการพักฟื้น แต่ว่าฟุตบอลโลกในปีนี้ นักเตะกลับมีเวลาเตรียมตัวและพักฟื้นอยู่ที่เจ็ดและแปดวันตามลำดับ

“การแข่งขันที่ทับซ้อนกัน การแข่งขันแบบติดต่อกัน สภาพอากาศที่สุดขั้ว ระยะเวลาการเตรียมการที่กระชั้นชั้นชัด และช่วงระยะเวลาการพักฟื้นที่ไม่พอ ทุกอย่างล้วนเป็นอันตรายต่อสุขภาพและศักยภาพของนักเตะ” รายงานระบุ

โดยนายดาร์เรน เบอร์เกสส์ นักวิทยาศาสตร์การกีฬาและที่ปรึกษา FIFPPO กล่าวว่านักเตะที่มีส่วนเข้าร่วมการแข่งขันในครั้งนี้มีความเสี่ยงสูงเป็นอย่างยิ่งที่จะบาดเจ็บจากการแข่งขัน

เรียบเรียงจาก:https://www.npr.org/2022/11/18/1137204271/qatar-world-cup-controversies

#กดคลิก ติดตาม ส่งแชร์ข่าวอิศรา ได้ที่นี่ https://www.facebook.com/isranewsfanpage