ส่องคดีทุจริตโลก:แค่เปลี่ยนธงก็รอด วิธีการโอลิการ์ชรัสเซีย นำเรือยอชต์หนีคว่ำบาตรตะวันตก

Yacht

มีรายงานด้วยว่าเรือยอชต์จำนวนที่ชื่อว่าเรือ Galactica Super Nova, เรือ Le Grand Bleu, เรือ Scheherazade และเรือ SY A นั้นนอกจะมีการเปลี่ยนสถานที่ลงทะเบียนเรือ,เปลี่ยนธงชาติเรือแล้ว เรือเหล่านี้ยังมีการเปลี่ยนประเภทการจะทะเบียนเรือเสียใหม่ โดยระบุว่าเป็นเรือสำหรับใช้พักอาศัย แทนที่จะเป็นเรือยอชต์หรือเรือที่ใช้เพื่อความหรูหรา

ส่องคดีทุจริตโลก สำนักข่าวอิศรา (www.isranews.org) ในสัปดาห์นี้ขอนำเสนอข่าวเกี่ยวกับทรัพย์สินของเหล่าบรรดาโอลิการ์ชหรือมหาเศรษฐีผู้ทรงอิทธิพลในประเทศรัสเซีย ที่พยายามจะดำเนินการโยกย้ายทรัพย์สินเพื่อให้รอดพ้นจากมาตรการคว่ำบาตรของทางประเทศตะวันตกหลังจากเหตุการณ์ที่กองทัพรัสเซียได้เข้ารุกรานประเทศยูเครนเมื่อเดือน ก.พ.ที่ผ่านมา

โดยสำนักข่าวฟอร์บส์ของสหรัฐอเมริกาได้รายงานข่าวว่าเป็นเวลานานกว่าเจ็ดเดือนแล้วหลังจากการรุกราน ส่งผลทำให้ทางการของประเทศต่างๆในตะวันตกได้ดำเนินการคว่ำบาตรเหล่าบรรดาโอลิการ์ชาวรัสเซีย โดยมุ่งเน้นไปที่การทรัพย์สินที่มีมูลค่าสูงรวมไปถึงเรือประเภทซุปเปอร์ยอชต์อันแสนหรูหรา ซึ่งการคว่ำบาตินั้นมีด้วยกันหลายประการตั้งแต่การยึดทรัพย์ทันทีไปจนถึงการไม่ออกประกันเรือให้เพื่อทำให้เรือนั้นไม่สามารถแล่นออกสู่น่านน้ำได้อย่างถูกกฎหมาย

อย่างไรก็ตามมีรายงานว่ามีโอลิการ์ชและมหาเศรษฐีชาวรัสเซียจำนวนหลายรายสามารถจะหลบเล็ดรอดมาตรการคว่ำบาตรที่ว่านี้ไปได้ด้วยการนำเรือยอชต์ไปจดทะเบียนยังประเทศที่ไม่ได้มีการคว่ำบาตรต่อประเทศรัสเซีย

โดยสาเหตุของการเปลี่ยนประเทศที่จดทะเบียนเรือยอชต์นั้นก็มีด้วยกันหลายเหตุผล อาทิ เพราะว่ามหาเศรษฐีกลุ่มนี้นั้นไม่สามารถจะจัดหาประกันภัยในประเทศต้นทางของเรือที่พวกเขาจดทะเบียนได้อีกต่อไป หรืออาจเป็นเพราะว่าพวกเขาพยายามหาทางที่จะทำให้เรือยังคงสามารถแล่นอยู่ในน่านน้ำได้โดยถูกกฎหมายแม้ว่าจะยังคงมีมาตรการคว่ำบาตรก็ตาม

ทางสำนักข่าว Forbes จึงได้มีการรวบรวมเรือยอชต์ของเหล่าโอลิการ์ชที่ได้หลบเลี่ยงการคว่ำบาตร ซึ่งตอนนี้สามารถรวบรวมข้อมูลมาได้ 6 ลำ โดยเรือเหล่านี้เพิ่งจะเปลี่ยนสัญชาติจดทะเบียนหรือเพิ่งจะเปลี่ยนธงประจำเรือ มีรายละเอียดดังต่อไปนี้

มีรายงานว่าเรือยอชต์ลำหนึ่งนั้นเป็นของมหาเศรษฐีเจ้าของธุรกิจเหล็ก โดยตัวเรือซึ่งชื่อว่า Nord นั้นมีมูลค่าอยู่ที่ 521 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ (19,695.3 ล้านบาท) มีขนาดความยาวกว่า 465 ฟุต โดยเรือลำนี้นั้นมีการเปลี่ยนธงชาติจากธงชาติหมู่เกาะเคย์แมน ไปเป็นธงรัสเซีย ส่วนเรืออีกสามลำพบว่ามีการเปลี่ยนธงชาติจากหมู่เกาะเคย์แมนไปเป็นธงชาติมาเลเซียและธงชาติเซียร์ราลีโอน,เรืออีกลำถูกเปลี่ยนจากเบอร์มิวดาไปเป็นธงประเทศปาเลา และเรืออีกลำเปลี่ยนธงจากไอล์ออฟเมนไปเป็นธงของประเทศเซียร์ราลีโอน

ทางหน่วยงานผู้เชี่ยวชาญด้านการประเมินมูลค่าเรือเพื่อความโปร่งใส VesselsValue และรัฐบาลอิตาลีได้มีการประเมินมูลค่าเรือเหล่านี้พบว่าเรือทั้งหกลำนั้นมีมูลค่าอยู่ที่ 1.8 พันล้านดอลลาร์สหรัฐฯ (68,045.4 ล้านบาท)

โดยทางด้านของตัวแทนของมหาเศรษฐีจำนวน 5 จาก 6 ราย ที่พบว่าเป็นเจ้าของเรือซุปเปอร์ยอชต์เหล่านี้ยังไม่ได้ตอบคำถามของสำนักข่าวแต่อย่างใด ขณะที่นายอเล็กซานเดอร์ ไบริคคิน หัวหน้าฝ่ายประชาสัมพันธ์ของนายอันเดรย์ เมลนิเชนโก มหาเศรษฐีชาวรัสเซียอีกรายก็ได้ให้สัมภาษณ์กับ Forbes ว่าเรือที่ชื่อว่า SY A นั้นเป็นทรัพย์สินที่อยู่ในการจัดการของกองทุนทรัสต์ซึ่งมีความเป็นอิสระ และนายเมลนิเชนโกก็ไม่ได้มีส่วนในกองทรัสต์ดังกล่าว

เรือซุปเปอร์ยอชต์อีกลำซึ่งเป็นที่รู้จักกันดีในชื่อ Scheherazade ซึ่งมีเจ้าของคือนายเอดูอาร์ด คูดินาตอฟ มหาเศรษฐีด้านก๊าซและน้ำมันชาวรัสเซียอีกรายหนึ่ง โดยเชื่อกันว่านายคูดินาตอฟคนนี้เป็นผู้ครองกรรมสิทธิ์ในเรือดังกล่าวแทนนายวลาดิเมียน์ ปูติน ประธานาธิบดีรัสเซีย ซึ่งเรือ Scheherazade นั้นถือว่าเป็นเรือยอชต์ที่ใหญ่ที่สุดในโลก และยังมีลานจอดเฮลิคอปเตอร์อยู่บนเรือ อย่างไรก็ตามเรือลำนี้ถูกอายัดโดยรัฐบาลอิตาลีเมื่อเดือน พ.ค.ที่ผ่านมา

Yacht1

เรือ Scheherazade ซึ่งมีเจ้าของคือนายเอดูอาร์ด คูดินาตอฟ โดยเรือลำนี้ถือว่าเป็นเรือยอชต์ที่ใหญ่ที่สุดในโลก

“ยังไม่ชัดเจนว่าทำไมเรือยอชต์เหล่านี้ถึงถูกจดทะเบียนว่าเป็นเรือที่พักอาศัย เพราะว่าตามเงื่อนไขแล้วเรือเหล่านี้จำเป็นต้องปลดระวางและไม่สามารถเคลื่อนย้ายได้เสียก่อน ซึ่งในกรณีนี้มีรายละเอียดที่เข้าข่ายให้จะทะเบียนเรือว่าเป็นเรือที่พักอาศัยในประเทศต่างๆที่น้อยมาก” นายเบนจามิน มอลต์บี หุ้นส่วนผู้บริหารสำนักกฎหมาย Keystone ซึ่งเป็นสำนักกฎหมายในกรุงลอนดอนที่มุ่งเน้นไปยังด้านเรือซุปเปอร์ยอชต์กล่าว

สำหรับการเปลี่ยนธงบนเรือก็ไม่ได้หมายความว่าเรือเหล่านั้นจะสามารถแล่นไปยังประเทศที่อื่นๆได้ อย่างกรณีเรือยอชต์สองลำได้แก่เรือ Scheherazade และเรือ SY A พบว่าเรือทั้งสองลำนี้นั้นถูกบังคับให้อยู่ที่ท่าเรือในอิตาลีเป็นระยะเวลานานหลายเดือน หลังจากที่สหภาพยุโรปหรือว่าอียูได้มีมาตรการคว่ำบาตรแก่เจ้าของเรือ ซึ่งแตกต่างจากเรือที่ชื่อว่า Pacific ของนายลีโอนิด มิเคลสัน ที่สามารถอยู่ในประเทศตุรกี สถานที่ยอดนิยมของเรือยอชต์จากรัสเซียได้ เพราะว่าประเทศตุรกีไม่ได้มีมาตรการคว่ำบาตรต่อรัสเซียที่เข้มข้นแต่อย่างใด

ในขณะที่เรือชื่อว่า Le Grand Bleu ของนายยูจีน ชวิดเลอร์ที่มีการเปลี่ยนธงใหม่เป็นธงรัสเซียนั้นก็มีรายงานว่าถูกพบเห็นที่เปอร์โตริโกเมื่อวันที่ 20 ก.ย.ที่ผ่านมา, เรือ Galactica Super Nova ของนายวากิต อเล็กเปรอฟ พบว่ามีการปิดเครื่องติดตามตัวขณะอยู่นอกชายฝั่งประเทศมอนเตเนโกรเมื่อเดือนต้นเดือน มี.ค. และก็ไม่มีใครทราบตำแหน่งปัจจุบันของเรือ ณ เวลานี้แต่อย่างใด, ส่วนเรือ Nord ของนายอเล็กซี่ มอร์ดาชอฟ ณ เวลานี้พบว่าออกจากท่าเรือในวลาดิวอสตอคในเดือน มี.ค. และกำลังมุ่งหน้าไปยังฮ่องกง

สำหรับเรือที่เพิ่งจะมีการเปลี่ยนธงไปไม่นานมานี้นั้นพบว่าเป็นเรือที่เคยจดทะเบียนในดินแดนภาษีต่ำ ซึ่งการจดทะเบียนในดินแดนภาษีต่ำนั้นจะทำให้ได้ในเรื่องของสิทธิประโยชน์ทางด้านภาษี และประโยชน์อื่นๆเช่นการปกปิดตัวตนของเจ้าของเรือที่แท้จริง

โดยเรือทั้งหกลำนั้นถูกพบว่าเคยจดทะเบียนทั้งในเบอร์มิวดา,หมู่เกาะเคย์แมน และในไอล์ออฟเมนมาก่อน ซึ่งทั้งสามพื้นที่การปกครองนั้นถือได้ว่าเป็นสถานที่ยอดนิยมในการนำเรือไปจดทะเบียน เพราะว่าเป็นพื้นที่ซึ่งมีทั้งเสถียรภาพทางการเมือง,ไม่มีภาษี และเรือที่จดทะเบียนในพื้นที่เหล่านี้ยังจะเป็นสมาชิกในกลุ่มธงแดง (Red Ensign Group) ซึ่งจะได้รับความคุ้มครองจากราชนาวีอังกฤษ

ทั้งนี้พื้นที่การปกครองดังกล่าวนั้นถือว่าเป็นดินแดนโพ้นทะเลของสหราชอาณาจักร ซึ่งสหราชอาณาจักรนั้นก็เป็นอีกประเทศหนึ่งที่ได้ดำเนินการคว่ำบาตรต่อรัสเซีย นี่จึงเป็นเหตุผลสำคัญที่ทำให้เหล่าเจ้าของเรือต้องเปลี่ยนธงและสัญชาติที่จดทะเบียนของเรือ

โดยเรือยอชต์ของนายอันเดรย์ เมลนิเชนโกที่ชื่อว่า MY A และเรื่อชื่อว่าเรือ SY A ที่จดทะเบียนในไอล์ออฟเมนนั้นก็ได้มีการเปลี่ยนสถานที่จดทะเบียนในช่วงเดือน มี.ค.ท่านมาเช่นกัน แต่ว่าในเดือนเดียวกันนั้นเอง ทางการอิตาลีก็ได้สั่งการให้มีการอายัดเรือ MY A ส่วนเรือ SY A พบว่ามีการเปลี่ยนธงไปเป็นธงของประเทศเซียร์ราลีโอน ซึ่งจนถึงขณะนี้ก็ยังไม่เป็นที่ชัดเจนว่าเนือ S YA ขนาด 390 ฟุต มูลค่ากว่า 230 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ (8,694.6 ล้านบาท) นั้นไปอยู่ที่ไหน ณ เวลานี้ เพราะว่าเรือ S YA ได้มีการปิดเครื่องบอกตำแหน่งไปตั้งแต่เดือน มี.ค. แล้วเพื่อที่จะหลีกเลี่ยงจากการติดตาม

และล่าสุดก็มีการพบเห็นเรือ S YA อยู่ที่รัฐราส อัล ไคมาห์ ประเทศสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ ในช่วงเดือน มิ.ย.ที่ผ่านมา

สำหรับความพยายามเปลี่ยนธงเรือที่ถูกอายัด อาทิ เรือ S YA ของนายเมลนิเชนโกนำมาซึ่งคำถามสำคัญก็คือว่าทำไมเจ้าของเรือถึงเสี่ยงที่จะไปมีปัญหา ถ้าหากว่าเขาไม่สามารถเข้าถึงหรือไม่สามารถเคลื่อนย้ายเรือได้ ซึ่งสิ่งที่คาดว่าน่าจะเป็นคำตอบของคำถามนี้ก็คือว่าเรือยอชต์นั้นอาจจะสามารถเดินทางได้อย่างถูกกฎหมายอีกครั้งหนึ่งภายใต้ธงผืนใหม่ ถ้าหากมีการยกเลิกการคว่ำบาตรและปล่อยเรือจากการอายัด

โดยมีรายงานว่าเมื่อเดือน ก.ย.ที่ผ่านมานายเมลนิเชนโกได้มีการยื่นเรื่องไปถึงศาลทั่วไปของสหภาพยุโรป เพื่อให้ศาลมีคำสั่งให้ยกเลิกมาตรการคว่ำบาตรที่มีต่อเขาด้วยเช่นกัน

“เจ้าของเรือเหล่านี้ดูจะมีการจดทะเบียนเรือใหม่โดยทันทีหลังจากที่มีแจ้งการยกเลิกการจะทะเบียนฉบับเก่าไป”นายมอลต์บีกล่าว

เส้นทางการซุกซ่อนเรือยอชต์ของโอลิการ์ชให้พ้นจากมาตรการคว่ำบาตร (อ้างอิงวิดีโอจาก eSuperYachtNews)

อีกทฤษฎีหนึ่งก็คือว่ามาตรการคว่ำบาตรของตะวันตกนั้นทำให้เป็นเรื่องยากสำหรับการจัดหาประกันภัยที่จำเป็นสำหรับเรือยอชต์ เพื่อจะนำไปใช้ในการจดทะเบียนในพื้นที่การปกครองที่เหมาะสมที่สุด

โดยข้อมูลจากแหล่งข่าวที่มีความคุ้นเคยกับเรื่องเหล่านี้ให้ข้อมูลว่าเหล่าบรรดาโอลิการ์ชของรัสเซียนั้นกำลังเผชิญกับแรงกดดันที่มาจากการคว่ำบาตร ส่งผลทำให้พวกเขามีปัญหาในการชำระหนี้ ซึ่งบ่อยครั้งแล้วเรือยอชต์มักจะถูกนำไปใช้เป็นหลักประกันสำหรับผู้ใช้กู้ชาวตะวันตกถ้าหากไม่สามารถชำระหนี้ได้

นี่จึงหมายความว่าเหล่าโอลิการ์ชจะต้องมีการเปลี่ยนและโยกย้ายธนาคารไปยังธนาคารสัญชาติรัสเซีย และดำเนินการจัดหากรมธรรม์ประกันภัยสำหรับเรือฉบับใหม่ เพราะว่าบริษัทสัญชาติตะวันตกนั้นคงไม่อยากที่จะทำธุรกิจร่วมกับชาวรัสเซียที่ถูกคว่ำบาตรอย่างแน่นอน

ยกตัวอย่างเช่นกรณีของนายดมิทรี พัมพ์ยานสกี้ มหาเศรษฐีเจ้าของธุรกิจเหล็กกล้า ซึ่งเป็นเจ้าของเรือยอชต์ขนาด 236 ฟุตที่ชื่อว่า Axioma จดทะเบียนในประเทศมอลต้า เรือลำดับกล่าวนี้ก็ถูกอายัดที่ช่องแคบยิบรอลตาร์ ในเดือน มี.ค.ที่ผ่านมา หลังจากที่บริษัทประกันเจพีมอร์แกน ได้มีคำร้องระบุว่านายพิมพ์ยานสกี้นั้นผิดนัดชำระหนี้เงินกู้ 20 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ (756.6 ล้านบาท)ในนามของบริษัทที่เขาเป็นเจ้าของ ซึ่งบริษัทนี้ใช้เรือยอชต์เป็นหลักประกัน

ต่อมาในเดือน ส.ค. เรือ Axioma ก็ถูกประมูลขายด้วยราคาทั้งสิ้น 37.5 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ (1,418.6 ล้านบาท) ขณะที่ทางหน่วยงาน VesselsValue ได้มีการประเมินมูลค่าเรือลำดังกล่าวเอาไว้ว่าอาจจะอยู่ที่ 42 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ (1,588.8 ล้านบาท) ซึ่งทางด้านของนายพัมพ์ยานสกี้ก็ปฏิเสธที่จะให้ความเห็นเกี่ยวกับกรณีดังกล่าวนี้

ทั้งนี้ในกระบวนการเปลี่ยนสัญชาติเรือ มีรายงานว่าประเทศมาเลเซียกำลังกลายเป็นสถานที่ยอดนิยมที่สุดในการเปลี่ยนที่จดทะเบียนเรือยอชต์สำหรับกลุ่มโอลิการ์ช เพราะว่าเมื่อไม่กี่ปีมานี้นั้นเกาะลังกาวีของมาเลเซียเรื่องจะมีชื่อเสียงขึ้นมา ใน ฐานะพื้นที่ปลอดภาษี

ทั้งนี้ข้อมูลการติดตามเรือจาก VesselFinder พบว่ามีเรือซุปเปอร์ยอชต์ขนาดความยาวมากกว่า 78 ฟุตจำนวน 13 ลำหรือมากกว่านั้นถูกจดทะเบียนที่มาเลเซีย โดยเรือ 3 ลำจากจำนวน 13 ลำดังกล่าวนี้พบว่าเป็นเรือที่มีเจ้าของได้แก่นายวิโนด เซการ์ มหาเศรษฐีด้านธุรกิจยางในประเทศมาเลเซีย โดยเขาเป็นเจ้าของเรือลำหนึ่งชื่อว่า Petra Tara และเรืออีกสองลำนั้นพบว่ามีเจ้าของเป็นโอลิการ์ชรัสเซียได้แก่นายอนาโตลี โลมาคิน เป็นเจ้าของเรือยอชต์ที่ชื่อว่า Sea & Us มีความยาว 205 ฟุต มีมูลค่า 59 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ (2,231.97 ล้านบาท) และนายวิตาลี มุตโก อดีตรองนายกรัฐมนตรีรัสเซีย พบว่าเป็นเจ้าของเรือยอชต์ชื่อว่า Vector มีความยาวทั้งสิ้น 87 ฟุต และมีมูลค่า 32 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ (1,210.5 ล้านบาท)

โดยเรือ Sea & Us นั้นพบว่ามีการเปลี่ยนธงจากหมู่เกาะมาร์แชลมาเป็นประเทศมาเลเซียในช่วงหลังจากเดือน มิ.ย. ซึ่งคาดกันว่าการเปลี่ยนธงนั้นมีเหตุผลมาจากความต้องการที่จะเลี่ยงการคว่ำบาตรที่อาจจะเข้มข้นขึ้นในอนาคต ขณะที่ตัวแทนของนายโลมาคินก็ปฏิเสธจะตอบคำถามที่เกี่ยวข้อง

ทั้งนี้นับตั้งแต่เดือน มี.ค.เป็นต้นมา ทั้งทางสหภาพยุโรป,สหราชอาณาจักร และสหรัฐอเมริกาต่างก็มีการอายัด,ยึดทรัพย์หรือห้ามเคลื่อนย้ายเรือยอชต์ไปแล้วอย่างน้อย 15 ลำซึ่งเป็นของโอลิการ์ชที่ถูกคว่ำบาตรจำนวน 13 ราย โดยคิดเป็นมูลค่ารวมกว่า 3.3 พันล้านดอลลาร์สหรัฐฯ (124,773 ล้านบาท)

แต่ทางด้านของนายมอลต์บีกล่าวว่าสำหรับในสหราชอาณาจักรและในสหภาพยุโรปนั้นก็ยังมีปัญหาเกี่ยวกับการยึดทรัพย์ที่แตกต่างจากในสหรัฐฯ เนื่องจาก ณ เวลานี้ ไม่มีมาตรการอะไรที่จะสามารถป้องกันการเปลี่ยนธงประจำเรือยอชต์ได้เลย โดยเจ้าของเรือยอชต์นั้นจะสามารถเปลี่ยนธงประจำเรือได้ตลอดเวลาเพียงแค่ว่าจ่ายค่าธรรมเนียมสำหรับการลงทะเบียนและการทำแบบสำรวจที่จำเป็นเท่านั้น การดำเนินการเปลี่ยนที่ลงทะเบียนเรือก็สามารถจะดำเนินการไปได้แล้ว

เรียบเรียงจาก:https://www.forbes.com/sites/giacomotognini/2022/10/01/how-sanctioned-russian-billionaires-are-trying-to-loosen-europes-grip-on-their-superyachts/?sh=69438e828015

#กดคลิก ติดตาม ส่งแชร์ข่าวอิศรา ได้ที่นี่ https://www.facebook.com/isranewsfanpage