ศาลฎีกาฯยกคำร้อง นายกเทศฯบ้านโฮ่ง จ.ลําพูน ซุกเงินลงทุน 4.7 ล. ป.ป.ช. คดีขาดอายุความ

010422 coj1

ศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง พิพากษายกคำร้อง ป.ป.ช. คดี‘พุฑฒิพงษ์ ฤาชัย’ นายกเทศมนตรี ต.บ้านโฮ่ง จ.ลําพูน ยื่นบัญชีทรัพย์สินเท็จ กรณีพ้นตำแหน่ง26 ส.ค. 2558ไม่แจ้งเงินลงทุน 3 รายการ 4.7 ล้าน คดีขาดอายุความ ไม่ได้ตัวมาศาลภายใน 5 ปี ลงโทษทางอาญา-เพิกถอนสิทธิสมัครรับเลือกตั้ง ทำไม่ได้

สำนักข่าวอิศรา ( www.isranews.org ) รายงานว่า เมื่อวันที่ 23 กุมภาพันธ์ 2565 ศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองมีคำพิพากษา ยกคําร้อง คณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (คณะกรรมการ ป.ป.ช.) ผู้ร้อง กล่าวหา นายพุฑฒิพงษ์ ฤาชัย ผู้ถูกกล่าวหา จงใจยื่นบัญชีแสดงรายการทรัพย์สินและหนี้สินและเอกสารประกอบข้อความอันเป็นเท็จหรือปกปิดข้อเท็จจริงที่ควรแจ้งให้ทราบ และมีพฤติการณ์อันควรเชื่อได้ว่ามีเจตนาไม่แสดงที่มาแห่ง ทรัพย์สินหรือหนี้สินนั้น กรณีพ้นจากตําแหน่งนายกเทศมนตรีตําบลบ้านโฮ่ง อําเภอบ้านโฮ่ง จังหวัดลําพูน วาระที่ 2 เมื่อวันที่ 26 สิงหาคม 2558 โดยไม่แสดงรายการทรัพย์สินของตน ได้แก่ รายการเงินลงทุน 3 รายการ รวมมูลค่า 4,780,000 บาท ศาลวินิจฉัยว่าแม้ผู้ร้องจะยื่นคําร้องเมื่อวันที่ 20 สิงหาคม 2563 ภายในกําหนดเวลา 5 ปี แต่ก็ปรากฏว่ายังไม่ได้ตัวผู้ถูกกล่าวหามาศาล ผู้ถูกกล่าวหาเพิ่งมาศาลและได้รับการประกันตัวไปเมื่อวันที่ 2 กันยายน 2563 ซึ่งเกินกําหนดเวลาดังกล่าวแล้ว คดีส่วนอาญาจึงเป็นอันขาดอายุความ ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 95 (4) และมีผลให้สิทธินําคดีอาญามาฟ้องระงับไป เมื่อสิทธินําคดีอาญามาฟ้องระงับ ย่อมไม่อาจนํามาตรการบังคับทางการเมืองตามพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ.2542 มาตรา 34 มาบังคับแก่ผู้ถูกกล่าวหาได้ รายละเอียดดังนี้

ระหว่าง คณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ ผู้ร้อง

นายพุฑฒฒิพงษ์ ฤาชัย ผู้ถูกกล่าวหา

เรื่องการแสดงบัญชีทรัพย์สินและหนี้สิน

ผู้ร้องยื่นคําร้องขอให้วินิจฉัยว่า ผู้ถูกกล่าวหาเป็นผู้ดํารงตําแหน่งทางการเมืองจงใจยื่นบัญชีแสดงรายการทรัพย์สินและหนี้สินและเอกสารประกอบต่อผู้ร้องด้วยข้อความอันเป็นเท็จหรือปกปิดข้อเท็จจริงที่ควรแจ้งให้ทราบ และมีพฤติการณ์อันควรเชื่อได้ว่ามีเจตนาไม่แสดงที่มาแห่ง ทรัพย์สินหรือหนี้สินนั้น กรณีพ้นจากตําแหน่งนายกเทศมนตรีตําบลบ้านโฮ่ง อําเภอบ้านโฮ่ง จังหวัด ลําพูน วาระที่ 2 ขอให้เพิกถอนสิทธิสมัครรับเลือกตั้งของผู้ถูกกล่าวหา กับลงโทษตามพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ.2561 มาตรา 81,114,167,188

ผู้ถูกกล่าวหาให้การปฏิเสธ

พิเคราะห์แล้ว เห็นว่า ข้อเท็จจริงตามคําร้อง และเอกสารประกอบคําร้อง พอวินิจฉัย ได้แล้ว จึงให้งดไต่สวน ข้อเท็จจริงรับฟังได้ว่า ผู้ถูกกล่าวหาได้รับเลือกตั้งให้ดํารงตําแหน่ง นายกเทศมนตรีตําบลบ้านโฮ่ง อําเภอบ้านโฮ่ง จังหวัดลําพูน วาระที่ 2 ตามประกาศคณะกรรมการ การเลือกตั้งลงวันที่ 14 พฤษภาคม 2555 และพ้นจากตําแหน่งเมื่อวันที่ 30 มิถุนายน 2558 ผู้ถูกกล่าวหายื่นบัญชีแสดงรายการทรัพย์สินและหนี้สินและเอกสารประกอบต่อผู้ร้องกรณีพ้นจาก ตําแหน่งเมื่อวันที่ 26 สิงหาคม 2558 โดยไม่แสดงรายการทรัพย์สินของตน ได้แก่ รายการเงินลงทุน 3 รายการ รวมมูลค่า 4,780,000 บาท

มีปัญหาต้องวินิจฉัยว่า คดีของผู้ร้องขาดอายุความและสามารถใช้มาตรการบังคับทางการเมืองแก่ผู้ถูกกล่าวหาได้หรือไม่ เห็นว่า พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. 2561 มีผลใช้บังคับเมื่อวันที่ 22 กรกฎาคม 2561 ให้ยกเลิก พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. 2542 แต่ พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. 2561 มาตรา 167 ซึ่งเป็นกฎหมายที่ใช้ภายหลังการกระทําความผิดยังคงบัญญัติให้การจงใจยื่นบัญชีแสดง รายการทรัพย์สินและหนี้สินและเอกสารประกอบต่อคณะกรรมการ ป.ป.ช. ด้วยข้อความอันเป็นเท็จ หรือปกปิดข้อเท็จจริงที่ควรแจ้งให้ทราบเป็นความผิดอยู่และมีระวางโทษเท่าเดิมคือจําคุกไม่เกิน หกเดือนหรือปรับไม่เกินหนึ่งหมื่นบาท หรือทั้งจําทั้งปรับ จึงต้องใช้พระราชบัญญัติประกอบ รัฐธรรมนูญว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. 2542 มาตรา 119 ซึ่งเป็นกฎหมาย ที่ใช้ในขณะกระทําความผิดบังคับแก่ผู้ถูกกล่าวหา ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 2 วรรคหนึ่ง แต่เมื่อพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. 2542 มิได้ บัญญัติอายุความไว้เป็นการเฉพาะ จึงต้องนําบทบัญญัติตามประมวลกฎหมายอาญาว่าด้วยอายุความ มาใช้บังคับ ดังนั้น หากผู้ร้องมิได้ยื่นคําร้องและมิได้ตัวผู้ถูกกล่าวหามาศาลภายในกําหนด 5 ปี นับแต่วันกระทําความผิด คดีย่อมเป็นอันขาดอายุความ ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 95 (4) เมื่อผู้ถูกกล่าวหาดํารงตําแหน่งนายกเทศมนตรีตําบลบ้านโฮ่ง ซึ่งเป็นผู้ดํารงตําแหน่งทางการเมืองและ เป็นเจ้าหน้าที่ของรัฐตามพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. 2542 มาตรา 4 ที่มีหน้าที่ยื่นบัญชีแสดงรายการทรัพย์สินและหนี้สินและเอกสารประกอบของตน คู่สมรส และบุตรที่ยังไม่บรรลุนิติภาวะต่อผู้ร้องตามมาตรา 32 และมาตรา 33 การที่ผู้ถูกกล่าวหาได้ยื่นบัญชีแสดงรายการทรัพย์สินและหนี้สินและเอกสารประกอบกรณีพ้นจากตําแหน่งต่อผู้ร้องในวันที่ 26 สิงหาคม 2558 โดยไม่แสดงรายการทรัพย์สินให้ถูกต้องครบถ้วน อันเป็นการจงใจยื่นบัญชีแสดงรายการทรัพย์สินและหนี้สินและเอกสารประกอบต่อผู้ร้องด้วยข้อความ อันเป็นเท็จหรือปกปิดข้อเท็จจริงที่ควรแจ้งให้ทราบ ต้องถือว่าการกระทําความผิดดังที่ผู้ร้องอ้างเกิดขึ้นในวันดังกล่าว แม้ผู้ร้องจะยื่นคําร้องเมื่อวันที่ 20 สิงหาคม 2563 ภายในกําหนดเวลา 5 ปี แต่ก็ปรากฏว่ายังไม่ได้ตัวผู้ถูกกล่าวหามาศาล ผู้ถูกกล่าวหาเพิ่งมาศาลและได้รับการประกันตัวไปเมื่อวันที่ 2 กันยายน 2563 ซึ่งเกินกําหนดเวลาดังกล่าวแล้ว คดีส่วนอาญาจึงเป็นอันขาดอายุความ และมีผลให้สิทธินําคดีอาญามาฟ้องระงับไปตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 39 65) จึงไม่อาจลงโทษผู้ถูกกล่าวหาได้ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 185 วรรคหนึ่ง ประกอบพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยวิธีพิจารณาคดีอาญาของผู้ดํารงตําแหน่งทาง การเมือง พ.ศ. 2560 มาตรา 8 วรรคสาม ส่วนที่ผู้ร้องมีคําขอให้เพิกถอนสิทธิสมัครรับเลือกตั้งของ ผู้ถูกกล่าวหานั้น ถือเป็นมาตรการบังคับทางการเมืองอันเป็นการจํากัดสิทธิของบุคคลในฐานะพลเมืองของรัฐซึ่งสืบเนื่องมาจากการกระทําความผิดทางอาญา ศาลจะมีอํานาจบังคับใช้มาตรการ ดังกล่าวได้ก็ต่อเมื่อได้วินิจฉัยชี้ขาดคดีในส่วนอาญาแล้ว การที่กฎหมายกําหนดให้มาตรการบังคับทาง การเมืองรวมเป็นส่วนหนึ่งของคดีอาญาเช่นนี้ ย่อมไม่อาจแยกออกจากการวินิจฉัยความผิดทางอาญาได้ และต้องถือว่าเป็นโทษที่เกี่ยวเนื่องกับโทษทางอาญา การใช้มาตรการบังคับทางการเมืองดังกล่าว จึงต้องอยู่ภายใต้บังคับกําหนดอายุความทางอาญาด้วย เมื่อสิทธินําคดีอาญามาฟ้องระงับไปแล้ว ย่อม ไม่อาจนํามาตรการบังคับทางการเมืองตามพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ.2542 มาตรา 34 มาบังคับแก่ผู้ถูกกล่าวหาได้ และไม่จําต้องวินิจฉัย ปัญหาข้ออื่นอีกต่อไปเพราะไม่ทําให้ผลคดีเปลี่ยนแปลง

พิพากษา ยกคําร้อง (คดีหมายเลขแดงที่ อม.3/2565 วันที่ 23 ก.พ.2565)

สำนักข่าวอิศรารายงานว่าก่อนหน้านี้คดีการแสดงบัญชีทรัพย์สินและหนี้สินในลักษณะนี้ขาดอายุความหลายคดี

010422 coj2