ส่องคดีทุจริตโลก:เปิดบทวิเคราะห์ บ.บริติชอเมริกันโทแบคโค ส่อจ่ายเงินผิด กม.ในแอฟริกา

Britishhha

มีแถลงการณ์ต่อสื่อวิเคราะห์ว่าที่ประเทศแอฟริกาใต้นั้นทางบริษัทบุหรี่ได้ว่าจ้างผู้รับเหมาเอกชนอีกแห่งหนึ่งให้ดำเนินปฏิบัติการที่มีลักษณะทางทหาร ด้วยข้ออ้างว่าเป็นหนึ่งในความพยายามที่จะต่อต้านการลักลอบขนของเถื่อนในพื้นที่ แต่แท้จริงแล้วการจ้างผู้รับเหมาดังกล่าวนั้นก็เพื่อที่จะต้องการขัดขวางการดำเนินกิจการของบริษัทคู่แข่ง

ส่องคดีทุจริตโลก สำนักข่าวอิศรา (www.isranews.org) ในสัปดาห์นี้ขอนำเสนอข้อกล่าวหาการให้สินในกับบริษัทบุหรี่ยักษ์ใหญ่สัญชาติอังกฤษที่ชื่อว่าบริษัท บริษัท บริติชอเมริกันโทแบคโค จำกัด (British American Tobacco) ให้กับหน่วยงานต่างๆในประเทศในแถบทวีปแอฟริกาเพื่อแลกกับการได้ขายบุหรี่ในประเทศเหล่านั้น

โดยเว็บไซต์รายงานข่าว Devex ซึ่งเป็นเว็บไซต์ที่ได้รายงานข่าวแบบเจาะลึกได้รายงานเมื่อวันที่ 14 ก.ย.ที่ผ่านมาว่าบริษัทบริติชอเมริกันโทแบคโคแห่งนี้กำลังถูกกล่าวหาว่ามีพฤติกรรมการจ่ายเงินอันน่าสงสัยและจะต้องเฝ้าระวังว่าบริษัทแห่งนี้นั้นมีพฤติกรรมที่ผิดกฎหมายหรือไม่ ในการที่จะดำเนินการเพื่อถือครองตลาดในหลายประเทศในทวีปแอฟริกา ซึ่งการกล่าวหาดังกล่าวนั้นมีที่มาของข้อมูลจากทั้งเอกสารการวิเคราะห์ของผู้ที่เปิดโปงข้อมูลและบันทึกของศาล ที่มีการดำเนินการโดยกลุ่มงานวิจัยเพื่อควบคุมผลิตภัณฑ์บุหรี่ (Tobacco Control Research Group) ที่มหาวิทยาลัยบาธ ประเทศอังกฤษ และมีการเผยแพร่โดยกลุ่มเฝ้าระวังนานาชาติที่มีชื่อว่า โครงการเฝ้าระวังอุตสาหกรรมยาสูบทั่วโลก หรือที่มีชื่อว่า STOP (ซึ่งย่อมาจาก "Stopping Tobacco Organizations and Products)

“บริษัทแห่งนี้ถือเป็นผู้เล่นรายใหญ่ที่สุดในทวีป บริษัทนี้เป็นผู้ที่ผูกขาดการขายบุหรี่ในหลายประเทศ และก็เป็นเรื่องพื้นฐานมากที่บริษัทนี้จะทำทุกทางในขอบเขตอำนาจของตัวเองที่จะคงการผูกขาดนั้นต่อไป” นายแอนดี้ โรเวล ผู้ที่ดำเนินการวิจัยที่มหาวิทยาลัยบาธกล่าวในระหว่างการแถลงข่าว

ทั้งนี้ภายใต้กรอบอนุสัญญาว่าด้วยการควบคุมยาสูบขององค์การอนามัยโลกหรือว่า FCTC ได้มีการออกคำเตือนไปยังหลายประเทศว่าให้ปกป้องนโยบายสาธารณะจากผลประโยชน์เชิงพาณิชย์และผลประโยชน์อื่นๆอันได้รับจากอุตสาหกรรมยาสูบตามที่กฎหมายกำหนด อย่างไรก็ตาม แม้ว่าจะมีหลายประเทศเข้าร่วม แต่ก็ปรากฏข้อมูลว่าการดำเนินการเพื่อจะนำไปสู่การปฏิบัติจริงนั้น ล่าช้ากว่าที่คาดการณ์ไว้มาก

โดยมีบทวิเคราะห์ฉบับหนึ่งได้กล่าวหาว่าทางบริษัทบุหรี่ได้มีการจ่ายให้ผลประโยชน์กับผู้ที่เกี่ยวข้องซึ่งมาในรูปแบบของทั้งเงินสด,การโอนเงินผ่านธนาคาร,รถยนต์,โครงการบริจาค,เงินค่าเบี้ยเลี้ยงต่อวันและตั๋วโดยสารเครื่องบิน โดยทั้งหมดนั้นเป็นความพยายามที่จะปรับเปลี่ยนนโยบายของหลายประเทศให้สอดคล้องกับผลประโยชน์ของตัวเอง

ซึ่งตัวอย่างที่เห็นเด่นชัดก็คือมีการจ่ายเงินจำนวนกว่า 236 ครั้ง คิดเป็นมูลค่ามากกว่า 6 แสนดอลลาร์สหรัฐฯ (19,974,300 บาท) ทั้งในประเทศบุรุนดี,คอโมโรส,สาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโก,เคนยา,มาลาวี,รวันดา, ซูดาน,แทนซาเนีย,ยูกันดา และแซมเบียนับตั้งแต่ปี 2551-2556

และนอกจากนี้ก็มีแถลงการณ์ต่อสื่อวิเคราะห์ว่าที่ประเทศแอฟริกาใต้นั้นทางบริษัทบุหรี่ได้ว่าจ้างผู้รับเหมาเอกชนอีกแห่งหนึ่งให้ดำเนินปฏิบัติการที่มีลักษณะทางทหาร ด้วยข้ออ้างว่าเป็นหนึ่งในความพยายามที่จะต่อต้านการลักลอบขนของเถื่อนในพื้นที่ แต่แท้จริงแล้วการจ้างผู้รับเหมาดังกล่าวนั้นก็เพื่อที่จะต้องการขัดขวางการดำเนินกิจการของบริษัทคู่แข่ง

ทั้งนี้รายงานดังกล่าวนั้นมาจากเอกสารที่หลุดออกมา,คำให้การของผู้ที่เปิดโปงข้อมูล และเอกสารทางสาร โดยผู้ที่วิเคราะห์ข้อมูลกล่าวว่าพวกเขาต้องมีการคัดกรอง ตรวจสอบเอกสารจำนวนหลายหมื่นชุดที่หลุดออกมา และต้องใช้เวลานานหลายปีเพื่อวิเคราะห์ข้อมูลเหล่านี้

โดยการจ่ายเงินที่ปรากฏอยู่ในรายงาน มีอาทิการจ่ายเงินจำนวนกว่า 28,500 ดอลลาร์สหรัฐฯ (948,779 บาท) ให้กับผู้ที่ทำงานภายใต้กรมสรรพากรของประเทศเคนยา,การจ่ายเงินจำนวนกว่า 38,500 ดอลลาร์สหรัฐฯ (1,281,684 บาท) ให้กับอดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม,จ่ายเงินจำนวนกว่า 20,000 ดอลลาร์สหรัฐฯ (665,810 บาท) ให้กับประธานคณะกรรมการรัฐสภายูกันดา และจ่ายเงินเป็นจำนวน 56,000 ดอลลาร์สหรัฐฯ (1,864,268 บาท) ให้กับผู้รับเหมาเอกชนรายหนึ่งเพื่อว่าจ้างให้สร้างสหภาพแรงงานที่จะก่อความไม่สงบให้กับบริษัทคู่แข่ง และจ่ายเงินกว่า 110,000 ดอลลาร์สหรัฐฯ (3,661,955 บาท) เพื่อแลกกับการได้หลักฐานการกระทำความผิดกฎหมายของบริษัทและการที่บริษัทจะไม่ถูกดำเนินคดี

รายงานการข่าวเกี่ยวกับการจ่ายสินบนของบริษัทบริติชอเมริกันโทแบคโคในทวีปแอฟริกาใต้เมื่อปี 2558 (อ้างอิงวิดีโอจากสำนักข่าวบีบีซี)

ในรายงานหลายฉบับยังได้ระบุด้วยว่ามีบุคลากรของบริษัทบริติชอเมริกันโทแบคโค ณ ที่ทำการใหญ่ กรุงลอนดอน ได้เข้าไปมีส่วนร่วมในกระบวนการออกใบแจ้งหนี้,เป็นพยาน ตรวจสอบและตกลงวางแผนสำหรับการว่าจ้างผู้ให้บริการที่เกี่ยวข้อง โดยพนักงานบางคนนั้นถึงกับนามแฝงและอีเมลบัญชีเฉพาะเมื่อต้องติดต่อสื่อสารและว่าจ้างผู้รับเหมาเอกชนรายอื่น

ที่แอฟริกาใต้ยังมีรายงานว่าบริษัทแห่งนี้ได้มีการว่าจ้างผู้รับเหมาเอกชนรายหนึ่งที่ชื่อว่า Forensic Security Services ให้ดำเนินการติดตามและรายงานกิจกรรมการค้าขายบุหรี่ที่ผิดกฎหมายโดยเฉพาะอย่างยิ่งในกลุ่มของบริษัทคู่แข่ง แต่อย่างไรก็ตาม การว่าจ้างดังกล่าวนั้นอาจจะเจ้าข่ายเป็นการกระทำที่ผิดกฎหมาย เนื่องจากเป็นกระบวนการบ่อนทำลายคู่แข่งทางการค้าของบริษัทบริติชโทบาโก้ฯ ในหลายกรณีด้วยกัน

ในแถลงการณ์ต่อสื่อได้ระบุต่อไปด้วยว่าบริษัทบริติชอเมริกันโทแบคโค นั้นยังมีส่วนในการเข้าไปดูแลเครือข่ายจำนวน 2 เครือข่ายด้วยกัน โดยเครือข่ายที่ว่ามานี้จะเข้าไปจ่ายเงินให้กับผู้ที่เป็น “ผู้ให้ข้อมูลที่ปฏิบัติงานภายใต้ฉากหน้าว่ามีส่วนในการตรวจสอบและเฝ้าระวัง ต่อต้านการค้าอันผิดกฎหมาย” ซึ่งจุดประสงค์แล้วก็คือทำให้กิจการของบริษัทคู่แข่งของบริษัทบริติชอเมริกันโทแบคโคนั้นต้องชะงักไป โดยการจ่ายเงินให้กับผู้ให้ข้อมูลดังกล่าวนั้น ทางบริษัทบริติชอเมริกันโทแบคโคได้ใช้บริการของบริษัทเปลือก และใช้บัตรเงินสดที่ไม่สามารถตามตัวได้เป็นส่วนหนึ่งของการจ่ายเงิน ซึ่งทำให้ดูเหมือนว่าบริษัทนั้นมีอิทธิพลเป็นอย่างยิ่งต่อหน่วยงานหลายหน่วยของรัฐบาลที่มีส่วนในการเฝ้าระวังกิจการอันผิดกฎหมาย

อย่างไรก็ตาม บุหรี่ของบริษัทบริติชอเมริกันโทแบคโค ซึ่งผลิตในประเทศแอฟริกาใต้ ในท้ายที่สุดแล้วก็มีเส้นทางที่ไม่โปร่งใส เมื่อมีรายงานว่าบุหรี่เหล่านี้ถูกลักลอบนำเข้าไปยังภูมิภาคแอฟริกาตะวันตก และมีข้อกล่าวหาว่ามีส่วนช่วยในการสนับสนุนความขัดแย้ง,เครือข่ายอาชญากร,และความไร้เสถียรภาพทางการเมืองในทั่วภูมิภาค

โดยนักวิจัยที่ได้ทำงานร่วมกันสำนักข่าวสืบสวนสอบสวนที่ชื่อว่า The Bureau of Investigative Journalism และโครงการพาโนรามาของสำนักข่าวบีบีซีได้ปล่อยข้อมูลออกมาเมื่อวันที่ 13 ก.ย. ระบุว่าบริษัทบริติชอเมริกันโทแบคโคนั้นมีความเชื่อมโยงกับกรณีการจ่ายเงินสินบนเป็นจำนวนระหว่าง 300,000 ดอลลาร์สหรัฐฯ(9,987,150 บาท) – 500,000 ดอลลาร์สหรัฐฯ (16,645,250 บาท) ให้กับนายโรเบิร์ต มูกาเบ้ อดีตผู้นำประเทศซิมบับเว เพื่อแลกกับการปล่อยตัวบุคคลกลุ่มหนึ่งให้ออกจากการคุมขังในเรือนจำ

รายงานข่าวกรณีความเกี่ยวข้องกันระหว่างบริษัทกับนายโรเบิร์ต มูกาเบ้ (อ้างอิงวิดีโอจาก เดลี่นิวส์)

ซึ่งในกรณีนี้นั้นทางด้านของสำนักงานปราบปรามการฉ้อฉลร้ายแรงของอังกฤษ (Serious Fraud Office) ก็ได้เคยมีการสรุปสำนวนการสอบสวนที่ดำเนินการมาเป็นระยะเวลา 5 ปีไปแล้ว เมื่อช่วงเดือน ม.ค.ที่ผ่านมา ด้วยข้อสรุปว่าไม่มีหลักฐานเพียงพอที่จะสนับสนุนการดำเนินคดีได้

โดยนางวิกตอเรีย ฮอลลิงส์เวิร์ธ ผู้สื่อข่าวสายสืบสวนของ The Bureau ได้เคยกล่าวว่าทางหน่วยงานราชการได้อ้างว่าเรื่องนี้เป็นข้อกล่าวหาที่สูงมาก ซึ่งพวกเขาต้องเข้าถึงหลักฐานที่ชัดเจนก่อนที่จะดำเนินการในคดี

“เรารู้ดีว่าพวกเขายังไม่ได้เห็นหลักฐานของเราทั้งหมด เรารู้ดีว่าพวกเขายังไม่ได้มีการพูดคุยกับแหล่งข้อมูลหลัก” นางฮอลลิงส์เวิร์ธกล่าว

ซึ่งจากผลการศึกษาดังกล่าวนั้น เหล่าบรรดานักวิจัยที่ได้ตรวจสอบเรื่องเหล่านี้ก็ได้เรียกร้องให้มีการสืบสวนบริษัทบริติชอเมริกันโทแบคโค อย่างจริงจัง

ขณะที่ในฝั่งของบริษัทเองก็ได้มีการออกแถลงการณ์ชี้แจงในเรื่องเหล่านี้เมื่อช่วงวันที่ 13 ก.ย. โดยปฏิเสธในข้อกล่าวหาทั้งหมด พร้อมทั้งระบุว่านี่เป็นเรื่องที่เข้าใจผิด และเป็นการดำเนินงานที่ผิดพลาดของสำนักข่าวบีบีซี และสำนักข่าว The Bureau ซึ่งทางบริษัทเองได้มีการความร่วมมืออย่างเต็มที่กับการสืบสวนของรัฐบาลอังกฤษมาโดยตลอด

“บริษัทบริติชอเมริกันโทแบคโค ได้เข้าไปมีส่วนในการต่อสู้กับอาชญากรรมการค้าบุหรี่ที่ผิดกฎหมายทั่วโลกมาอย่างยาวนาน และด้วยความพยายามดังกล่าว ทางบริษัทจึงได้พยายามที่จะให้ความร่วมมือช่วยเหลือหน่วยงานซึ่งบังคับใช้กฎหมายในหลายประเทศ ในแง่ของการให้การสนับสนุนและในอดีต ทางบริษัทก็ได้เคยมีการให้ข้อมูลอันเกี่ยวข้องกับผู้ที่ประกอบการที่ต้องสงสัยว่าจะกระทำผิดกฎหมาย” แถลงการณ์ของบริษัทระบุ

เรียบเรียงจาก:https://www.devex.com/news/report-british-american-tobacco-used-payments-surveillance-in-africa-101604

อ่านประกอบ :

# กดคลิก ติดตาม ส่งแชร์ข่าวอิศรา ได้ที่นี่ https://www.facebook.com/isranewsfanpage/

#กดคลิก ติดตาม ส่งแชร์ข่าวอิศรา ได้ที่นี่ https://www.facebook.com/isranewsfanpage

ศูนย์ข่าวสืบสวน

ส่องคดีทุจริตโลก:เปิดบทวิเคราะห์ บ.บริติชอเมริกันโทแบคโค ส่อจ่ายเงินผิด กม.ในแอฟริกา