ส่องคดีทุจริตโลก: เปิดปมกลุ่มเอกชนรัสเซีย ส่อฮั้วประมูลเครื่องช่วยหายใจสู้โรคโควิด

"...ในช่วงเดือน มี.ค.2563 มีการซื้อเครื่องช่วยหายใจจำนวน 68 ครั้ง โดยคิดเป็นมูลค่ารวมทั้งสิ้น 455 ล้านรูเบิล (187,897,416 บาท) แต่มีบริษัทเอกชนรายเดียวที่เข้าร่วมและชนะการประกวดราคาจำนวน 49 ครั้ง จากจำนวนบริษัทเอกชนที่แสดงความสนใจเข้าร่วมประกวดราคาทั้งสิ้น 30 ราย คิดเป็นเงินตามมูลค่าสัญญารวมที่บริษัทนี้ได้ไปทั้งสิ้น 341 ล้านรูเบิล (140,819,822 บาท) ..."

occrp

ส่องคดีทุจริตโลก สำนักข่าวอิศรา (www.isranews.org) ประจำสัปดาห์นี้ ยังคงอยู่กับประเด็นการทุจริตอันเกี่ยวข้องกับการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 หรือ โคโรน่าไวรัส ที่มีผู้ป่วยขึ้นไปถึงหลัก 6 แสนคนทั่วโลกแล้วในขณะนี้

โดยเว็บไซต์โครงการรายงานอาชญากรรมและการทุจริตคอรัปชั่น (OCCRP) ซึ่งเป็นองค์กรสื่อมวลชนที่ไม่แสวงหาผลกำไรต่อต้านคอรัปชัน ได้รายงานถึงความไม่ชอบมาพากลในการทำสัญญาจัดซื้อเครื่องช่วยหายใจระหว่างรัฐบาลรัสเซียกับบริษัทเอกชนแห่งหนึ่งที่อาจจะมีประเด็นการกีดกันคู่แข่ง และปั่นราคาให้สูงเกินควร

ตัวอย่างเครื่องช่วยหายใจที่ประเทศรัสเซียได้จัดหา

โดยจากการตรวจสอบข้อมูลการจัดซื้อจัดจ้างของรัฐบาลรัสเซียพบว่า ในช่วงเดือน มี.ค.2563 มีการซื้อเครื่องช่วยหายใจจำนวน 68 ครั้ง โดยคิดเป็นมูลค่ารวมทั้งสิ้น 455 ล้านรูเบิล (187,897,416 บาท)

แต่มีบริษัทเอกชนรายเดียวที่เข้าร่วมและชนะการประกวดราคาจำนวน 49 ครั้ง จากจำนวนบริษัทเอกชนที่แสดงความสนใจเข้าร่วมประกวดราคาทั้งสิ้น 30 ราย คิดเป็นเงินตามมูลค่าสัญญารวมที่บริษัทนี้ได้ไปทั้งสิ้น 341 ล้านรูเบิล (140,819,822 บาท)

ขณะที่ในการประกวดราคาจำนวน 12 ครั้ง ที่มีผู้เข้าร่วมประกวดราคาจำนวนแค่ 2 ราย ราคาที่เสนอมีความแตกต่างกันน้อยมาก นอกจากนี้ยังมีกรณีที่ไม่มีการประกวดราคา หรือต้องยุติการประกวดราคาด้วยเช่นกัน

ปัจจุบันในรัสเซียมีบริษัทที่จดทะเบียนผลิตเครื่องช่วยหายใจทางการแพทย์อย่างน้อย 30 บริษัท แต่เอกชนเหล่านี้ มักปฏิเสธที่จะเข้าร่วมการประมูลแข่งขันกันในรายการประกวดราคาเดียวกัน

ยกตัวอย่างเช่น กระทรวงสาธารณสุขท้องถิ่นของเมืองเชเลียบินสค์ ซึ่งอยู่ตอนกลางของรัสเซียได้ออกประกาศประกวดราคาเป็นจำนวน 10 ครั้ง เพื่อจัดซื้อเครื่องช่วยหายใจ

มีบริษัท 7 บริษัท ที่เข้าร่วมการประกวดราคา แต่ทั้ง 7 บริษัทนั้นจะไม่ร่วมการประกวดราคาแข่งรายการเดียวกันแม้แต่ครั้งเดียว และการประกวดราคาทั้ง 10 ครั้งนั้น ก็มีผู้เข้าร่วมการประกวดราคาแค่รายเดียว

ทางด้านโฆษกกระทรวงสาธารณสุขท้องถิ่นฯได้ออกมาให้สัมภาษณ์กับเว็บไซต์ Znak.com ซึ่งเป็นสื่อออนไลน์ของรัสเซียว่า การขาดผู้แข่งขันกันในกระบวนการประกวดราคาอิเล็กทรอนิกส์หรืออีบิดดิ้งนั้นไม่ได้ส่งผลเสียในประเด็นเรื่องงบประมาณแต่อย่างใด เพราะว่ามีการกำหนดวงเงินการทำสัญญาเอาไว้แล้ว ซึ่งคู่สัญญาจะต้องปฏิบัติตามงบประมาณที่กำหนดในสัญญาทุกกรณี

โฆษกกระทรวงสาธารณสุขท้องถิ่นฯยังได้ให้ความเห็นเพิ่มเติมถึงสาเหตุการไม่มีผู้เข้าร่วมแข่งขันการประกวดราคารายอื่นๆนอกเหนือจากทั้ง 7 บริษัทนี้ว่า น่าจะเกิดจากภาวะเศรษฐกิจที่ไม่ดี ทำให้หาเครื่องช่วยหายใจในท้องตลาดยาก

อย่างไรก็ตาม องค์กรเพื่อความโป่งใสนานาชาติสาขาประเทศรัสเซีย ได้ออกมาให้ความเห็นแย้งกับโฆษกกระทรวงสาธารณสุขท้องถิ่นฯ

โดยนางเอกาเทอรินา เปโตรว่า (Ekaterina Petrova) หัวหน้าสำนักงานองค์กรฯประจำเมืองยากาเตรินบุร์ก ระบุว่า ถ้าหากพิจารณาถึงการจัดซื้อในระดับประเทศเพื่อจะจัดหาอุปกรณ์การแพทย์เป็นจำนวนมากแล้ว พฤติกรรมการจัดซื้อดังกล่าวนั้นส่อให้เห็นได้ชัดเจนว่าจะมีการฮั้วกันเกิดขึ้น

นอกจากนี้ยังมีรายงานด้วยว่ารูปแบบการจัดซื้อดังกล่าวนั้นอาจจะมีการขยายวงกว้างไปถึงในระดับชาติด้วยเช่นกัน โดยในช่วงเดือน มี.ค. มีรายงานว่านายมิคาอิล มิซูสติน (Mikhail Mishustin) นายกรัฐมนตรีได้สั่งการให้มีการนำเอางบสำรองของรัฐบาลจำนวน 7.5 พันล้านรูเบิล (3,091,163,250 บาท) เพื่อจัดซื้ออุปกรณ์ทางการแพทย์ที่จำเป็นในการยับยั้งการแพร่ระบาดของโคโรน่าไวรัส

ซึ่งจากข้อมูลตามเว็บไซต์ World Meter นั้นมีรายงานว่าเมื่อวันที่ 28 มี.ค.ประเทศรัสเซียมีผู้ติดเชื้อแล้ว 1,264 ราย

แต่กลับมีผู้เข้าร่วมการประกวดราคาเพียงรายเดียวคือ บริษัท Rostec ซึ่งเป็นรัฐวิสาหกิจข้ามชาติด้านความมั่นคงและเทคโนโลยีของประเทศรัสเซีย

Rostecccc