ทางหน่วยงานบังคับใช้กฎหมายในประเทศอียูกำลังดำเนินการสืบสวนเกี่ยวกับข้อกล่าวหาการฉ้อโกงการมอบสัญญามูลค่า 2.5 พันล้านยูโร (97,777,618,750 บาท) ให้กับบริษัทจำนวน 10 แห่งด้วยกันในประเทศกรีซ ซึ่งที่ไปที่มาของเงิน 2.5 พันล้านยูนั้นมาจากกองทุนของอียู
ส่องคดีทุจริตโลก สำนักข่าวอิศรา (www.isranews.org) สัปดาห์นี้ขอนำเสนอกรณีการทุจริตเงินช่วยเหลือจากสหภาพยุโรปหรือว่าอียูในช่วงการฟื้นฟูหลังจากเหตุระบาดโควิด-19
โดยสำนักข่าว POLITICO ได้รายงานว่าทางหน่วยงานบังคับใช้กฎหมายในประเทศอียูกำลังดำเนินการสืบสวนเกี่ยวกับข้อกล่าวหาการฉ้อโกงการมอบสัญญามูลค่า 2.5 พันล้านยูโร (97,777,618,750 บาท) ให้กับบริษัทจำนวน 10 แห่งด้วยกันในประเทศกรีซ ซึ่งที่ไปที่มาของเงิน 2.5 พันล้านยูนั้นมาจากกองทุนของอียู
สำนักงานของบริษัทโทรคมนาคมจำนวน 3 แห่งในประเทศกรีซได้แก่บริษัท Cosmote, บริษัทVodafone และบริษัท Nova,บริษัทไอทีจำนวน 5 แห่ง และบริษัทที่ปรึกษาจำนวน 3 แห่ง ทั้งหมดนี้ถูกเจ้าหน้าที่สืบสวนสังกัดคณะกรรมการการแข่งขันของกรีซเข้าตรวจค้นเมื่อเดือนที่ผ่านมา ขณะที่สํานักงานอัยการยุโรป (EPPO) ได้เริ่มการสอบสวนเช่นกัน
การสอบสวนครั้งนี้เป็นส่วนหนึ่งที่บั่นทอนความน่าเชื่อถือของกองทุนของอียูเพื่อที่จะฟื้นฟูเศรษฐกิจของประเทศสมาชิก โดยกองทุนฟื้นฟูที่ว่านี้มีมูลค่า 7.23แสนล้านยูโร (28,277,287,342,500 บาท) และครอบคลุมทั้งสิ้น 27 ประเทศสมาชิกอียู
ในสองสัปดาห์ที่ผ่านมาเจ้าหน้าที่ตำรวจได้จับผู้ต้องสงสัยจำนวน 20 ราย ทั้งในประเทศอิตาลี ออสเตรีย โรมาเนีย และสโลวาเกีย โดยทั้งหมดถูกกล่าวหาว่ามีความเชื่อมโยงกับการฉ้อโกงเงิน 600 ล้านยูโร (23,466,628,500 บาท) จากกองทุนในอิตาลี
การสอบสวนในประเทศกรีซมุ่งเน้นไปที่กระบวนการประกวดราคาสาธารณะที่บริษัทหลายแห่งถูกกล่าวหาว่ามีการสมรู้ร่วมคิดกัน ส่งผลทำให้มีเอกชนเป็นจำนวนจำกัดมากที่จะได้ประโยชน์จากสัญญาเหล่านี้
และการกีดกันนี้อาจส่งผลทำให้บริษัทเอกชนที่ได้รับสัญญามีกรรมสิทธิ์ในการเก็บค่าธรรมเนียมได้เพิ่มมากขึ้น ทำให้ผู้เสียภาษีชาวกรีกไม่สามารถเก็บเกี่ยวประโยชน์ได้อย่างเต็มที่จากเงินกองทุนของอียู
สำหรับประเทศกรีซนั้นเป็นหนึ่งในประเทศผู้รับผลประโยชน์รายหลักในโครงการมูลค่า 3.595 หมื่นล้านยูโร (1,406,313,774,255 บาท) ของอียู ในโครงการชื่อว่าโครงการอำนวยความสะดวก การกู้คืนและความยืดหยุ่นหรือ Recovery and Resilience Facility (RRF) โดยหนึ่งในห้าของมูลค่าโครงการนี้นั้นเป็นการตั้งเป้าไว้ว่าจะทำให้ประเทศกรีซมีความเป็นดิจิทัลมากขึ้น ตามแผนงานที่ได้มีการส่งไปยังคณะกรรมาธิการยุโรป
ดังนั้นจนถึงปัจจุบันทำให้ประเทศกรีซมีการประมูลสัญญาในโครงการดิจิทัลต่างๆประมาณ 600 โครงการ มีมูลค่ารวมอยู่ที่ 2.5 พันล้านยูโร ตามข้อมูลทางทะเบียนอิเล็กทรอนิกส์ว่าด้วยการจัดซื้อจัดจ้างสาธารณะ ขณะที่ทาง EPPO และคณะกรรมการการแข่งขันของกรีซกำลังตรวจสอบว่าโครงการนี้มีการมอบสัญญาให้กับเอกชนกันอย่างไรบ้าง
ในแถลงการณ์คณะกรรมาธิการการแข่งขันของกรีซระบุว่ากําลังตรวจสอบว่ามีการละเมิดสนธิสัญญาของสหภาพยุโรปที่ห้ามไม่ให้มีการทำข้อตกลงเพื่อต่อต้านการแข่งขันที่เสรี และห้ามไม่ให้มีการรวมกลุ่มกันของสมาคมเพื่อจะป้องกัน จำกัด และบิดเบือนการแข่งขัน, ห้ามการปฏิบัติเพียงฝ่ายเดียว,การสมรู้ร่วมคิดหรือการประกาศราคาในอนาคตต่อผู้เข้าร่วมการแข่งขัน และห้ามการใช้ตำแหน่งที่มีความโดดเด่นในทางมิชอบ
ส่วนทางบริษัท Vodafone และบริษัท Nova ได้ออกมายืนยันถึงการสืบสวนที่ดำเนินการโดยคณะกรรมการฯแล้ว
Vodafone กรีซ (อ้างอิงวิดีโอจาก Oracle)
“บริษัท Nova และบริษัท Nova ICT ให้ความร่วมมืออย่างเต็มที่กับทางการและจะร่วมมือในการขจัดปัญหาของพวกเขา” โฆษกบริษัท Nova กล่าว ขณะที่บริษัทอื่นๆนอกเหนือจากนี้ยังไม่ตอบคำถามของผู้สื่อข่าว เช่นเดียวกับสำนักนายกรัฐมนตรีกรีซ และกระทรวงพัฒนาประเทศที่ไม่ตอบคำขอใหแสดงความคิดเห็นเช่นเดียวกัน
@การเสนอราคามากกว่าหนึ่งราย
มี 10 บริษัทที่กำลังถูกสอบสวนเกี่ยวกับการชนะสัญญามากกว่า 600 โครงการในภาคส่วนเทคโนโลยี ในระหว่างปี 2563-2566 โดยสัญญาเหล่านี้โดยเฉลี่ยแล้วแต่ละสัญญามีมูลค่าอย่างน้อยมากกว่า 1 แสนยูโรขึ้นไป (3,912,171 บาท) อย่างไรก็ตามพบว่ามีไม่กี่สัญญาโครงการเท่านั้นที่มีผู้เสนอราคามากกว่า 1 ราย
การสอบสวนความไม่โปร่งใสในโครงการนี้เริ่มต้นขึ้นเมื่อบริษัท European Dynamics ซึ่งเป็นบริษัทซอฟต์แวร์และบริการด้านไอทีของกรีก ยื่นเรื่องร้องเรียนในเดือนพฤศจิกายน 2566 ต่อคณะกรรมาธิการยุโรป ซึ่งดูแลการจัดการของ RRF โดยบริษัทอ้างว่าการประกวดราคาสาธารณะการดำเนินงานเพื่อเอื้อประโยชน์บริษัทใดบริษัทหนึ่ง
เมื่อมีการเผยแพร่รายละเอียดเป็นครั้งแรก การประกวดราคาเหล่านี้ได้กำหนดงบประมาณเอาไว้สำหรับโครงการปรับปรุงดิจิทัลให้ทันสมัย (โครงการที่ถูกร้องเรียน) โดยโครงการนี้จะไปเชื่อมโยงกับโครงการระบบจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐด้วยระบบอิเล็กทรอนิกส์ (ESIDIS) ใช้งบประมาณทั้งสิ้น 44 ล้านยูโร (1,721,355,636 บาท) ซึ่งมากกว่าโครงการจัดซื้อจัดจ้างทางอิเล็กทรอนิกส์ระดับชาติในประเทศอื่น ๆ ในสหภาพยุโรปหลายเท่า
ยกตัวอย่างเช่นที่ไอร์แลนด์มีการจัดซื้อจัดจ้างในโครงการนี้ 4.6 ล้านยูโร (179,959,907 บาท) ใช้เวลา 7 ปี ที่ไซปรับมีการจัดซื้อจัดจ้างมูลค่า 4.5 ล้านยูโร (176,047,735 บาท)ใช้เวลา 9 ปี และที่มอลต้า จัดซื้อจัดจ้างในโครงการนี้ด้วยมูลค่า 1.3 ยูโร (50,858,234 บาท)
ท้ายที่สุดหลังจากมีการประท้วงจากบริษัทจำนวน 4 แห่ง ก็มีการแบ่งโครงการนี้ออกเป็นการประกวดราคาจำนวน 2 รายการด้วยกัน โดยการประกวดราคารายการแรกมีมูลค่า 5.7 ล้านยูโร (222,993,798 บาท) และอีกการประกวดราคามีมูลค่า 12 ล้านยูโร (469,460,628 บาท) กินระยะเวลานานกว่า 2 ปี อย่างไรก็ตามรัฐบาลกรีซยังคงต้องจ่ายเงินค่าอุปกรณ์ ใบอนุญาตซอฟต์แวร์ และค่าโฮสต์สําหรับโครงการ
นอกจากนี้ยังมีการร้องเรียนว่ามีการเข้าถึงระบบที่ผิดปกติ โดยบัญชีผู้ใช้งานที่ไม่ได้รับอนุญาตในระบบจัดซื้อ ESIDIS โดยผู้ดำเนินการเข้าถึงได้แก่เจ้าหน้าที่ 2 คนที่มีความรู้เกี่ยวกับระบบ ทำให้เกิดความสงสัยว่าระบบที่ใช้ในการจัดการกระบวนการประกวดราคามูลค่าหลายพันล้านยูโรนั้นมีความน่าเชื่อถือหรือไม่
ขณะที่กระทรวงธรรมาภิบาลดิจิทัลของกรีซกล่าวว่าไม่มีการละเมิดระบบและไม่มีการร้องเรียนใด ๆ ส่วนโฆษกกรรมการฯ กล่าวยืนยันว่าได้รับจดหมายร้องเรียนจากบริษัท European Dynamics เกี่ยวกับปัญหาเรื่องการประกวดราคาในระบบ ESIDIS จริง ทางทางคณะกรรมการฯได้มีการแบ่งข้อมูลที่เกี่ยวข้องไปให้กับทางสํานักงานต่อต้านการทุจริตแห่งยุโรปหรือที่เรียกว่า OLAF แล้ว
“เราจะยังคงดำเนินการต่อทุกข้อมูลหรือข้อร้องเรียนที่เราอาจได้รับภายในขอบเขตของอํานาจภายใต้สนธิสัญญาสหภาพยุโรปและระเบียบ RRF” โฆษกรรมการฯกล่าว
การเข้าถึงระบบฐานข้อมูลจัดซื้อจัดจ้างในประเทศกรีซ (อ้างอิงวิดีโอจาก Spyros denalatos)
@การเสนอราคาเพียงแค่ครั้งเดียว
สำนักข่าว Politico ได้ตรวจสอบการประมูลสาธารณะในโครงการของกรีซที่ได้รับการสนับสนุนจากเงินกองทุนของ EU เป็นจำนวน 110 โครงการนับตั้งแต่ปี 2564 จนกระทั่งถึงเดือน ม.ค. 2567
สัญญาส่วนใหญ่ในการประมูล 101 โครงการถูกมอบให้กับ 1 ใน 10 บริษัทที่กำลังถูกสอบสวนอยู่และพวกเขาไม่ได้มีการแข่งขันราคากับผู้ประกวดราคารายอื่นนอกจากกลุ่มนี้เลย มีแค่ 9 บริษัทผู้ประกวดราคาเท่านั้นที่มีการเสนอราคามากกว่า 1 ครั้ง
แม้ในการประกวดราคาในหลายรายการที่พบว่ามีหลายบริษัทได้เข้าร่วมการประกวดราคา จะมีข้อสังเกตุว่าแต่ละบริษัทที่ว่ามานั้นจะเข้าร่วมการประกวดราคาไม่ให้มีการซ้ำกันแต่อย่างใด
ขณะโฆษกคณะกรรมการการแข่งขันของกรีซกล่าวว่าการตัดสินใจที่จะมอบสัญญาให้กับบริษัทผู้เข้าประกวดราคานั้นอยู่ในขอบเขตความรับผิดชอบของหน่วยงานต่างๆในประเทศกรีซ ซึ่งนี่ถือเป็นหลักการของอียูที่การดำเนินงานโครงการต่างๆที่อียูให้การสนับสนุนนั้น ประเทศสมาชิกจะรับผิดชอบเกี่ยวกับโครงการเหล่านี้
@ข้อกล่าวหาการทุจริตการประกวดราคา
ข้อร้องเรียนของบริษัท European Dynamics ถูกส่งไปยัง OLAF และทาง OLAF ได้ส่งข้อร้องเรียนต่อไปยัง EPPO เพื่อให้ดำเนินการสืบสวนสอบสวนแล้ว
โดยหลังจากที่มีการส่งเรื่องก็ได้มีการเข้าตรวจค้นบริษัทโทรคมนาคมจำนวนหลายแห่งได้แก่บริษัท Byte, บริษัท Uni Systems, บริษัท Netcompany-Intrasoft, บริษัท Space Hellas, และบริษัท Cosmos Business Systems และบริษัทที่ปรึกษาสองแห่ง ได้แก่บริษัท Toolbox และบริษัท Active
ส่วน OLAF ไม่ได้ตอบคำถามของสำนักข่าว POLITICO ที่ถามเกี่ยวกับกรณีความไม่โปร่งใสนี้แต่อย่างใด
“โดยปกติแล้ว OLAF จะไม่ออกความคิดเห็นเกี่ยวกับกรณีหลักปฏิบัติหรือไม่ปฏิบัติขอหน่วยงานเพื่อปกป้องความลับของการสอบสวนที่เป็นไปได้และกระบวนการยุติธรรมที่อาจเกิดขึ้นตามมา ตลอดจนเพื่อให้แน่ใจว่ามีการเคารพข้อมูลส่วนบุคคลและสิทธิ์ในกระบวนการ” แถลงการณ์ OLAF กล่าว
ขณะที่รายงานของศาลผู้สอบบัญชียุโรปในปี 2564 พบว่าประมาณ 42.4 เปอร์เซ็นต์ของสัญญาโครงการสาธารณะในกรีซทั้งหมด มีผู้เสนอราคาเพียงแค่รายเดียวเท่านั้น ซึ่งตัวเลขนี้ถือว่ามากขึ้นกว่าเมื่อปี 2557 ที่มี 15 เปอร์เซ็นต์ของสัญญาสาธารณะ ที่มีผู้เสนอราคาเพียงแค่รายเดียว
อ่านประกอบ:
- ส่องคดีทุจริตโลก: ธนาคารแอฟริกาแบนเอกชนจีน 1 ปี เหตุทำธุรกิจ-เดินหน้าสัญญาถนนไม่โปร่งใส
- ส่องคดีทุจริตโลก: นักธุรกิจ-นายหน้า รบ.จีน ในฟิจิ ถูกออสซี่กล่าวหาพัวพันองค์กรอาชญากรรม
- ส่องคดีทุจริตโลก: รบ.แคนาดาประกาศยกเครื่องระบบจัดซื้อ หลังข้อครหาเอกชนทำใบเก็บเงินเท็จ
- ส่องคดีทุจริตโลก: เอกชนสหรัฐฯจ่ายคอมมิชชั่นเจ้าชายซาอุฯ 501 ล. แลกสัญญากลาโหม 3.3 พัน ล.
- ส่องคดีทุจริตโลก: เปิดโปงเอกสาร กห.อังกฤษจ่ายสินบนให้ราชวงศ์ซาอุฯ แลกสัญญา บ.รบหมื่น ล.
- ส่องคดีทุจริตโลก:เปิดปม กองทัพอาระกันขายวัสดุนิวเคลียร์แลกอาวุธ ใช้ยากูซ่าเป็นนายหน้า
- ส่องคดีทุจริตโลก: ลูกขุนสหรัฐฯฟันอดีตพ่อค้าน้ำมัน บ.วิตอล คดีสินบนเม็กซิโก-เอกวาดอร์
- ส่องคดีทุจริตโลก: อัยการยุโรปสั่งสอบ 3 มหาวิทยาลัยเอี่ยวโกงงบช่วยเหลือ EU นับร้อยล้าน
- ส่องคดีทุจริตโลก:ปธน.เกาหลีใต้ อ้างเป็นเรื่องโชคร้าย หลังภรรยาถูกครหารับกระเป๋า 8 หมื่น
- ส่องคดีทุจริตโลก:บ.น้ำมันใหญ่จ่ายสินบนพัน ล.ให้ จนท.รัฐทุกระดับ-แลกสัญญาน้ำมันเอกวาดอร์
- ส่องคดีทุจริตโลก: อดีตคนวงในแฉจนท. UN รวมหัวเรียกสินบนโครงการฟื้นฟูอิรัก 5.3 หมื่น ล.
- ส่องคดีทุจริตโลก: เอกสารแพนโดร่าแฉอดีต รมว.คลังมาเลย์ ถือครองอสังหาฯ 1.8 พันล. ณ ลอนดอน
- ส่องคดีทุจริตโลก:เอกชนเยอรมันจ่ายเงิน 7.7พันล. ยุติคดีสินบนในต่างแดน
- ส่องคดีทุจริตโลก: สว.สหรัฐฯฉาวอีก ถูกครหารับสินบนนักลงทุน แลกออกแถลงการณ์สนับสนุนกาตาร์