ปัดเลือกปฏิบัติ-2 อดีต สนช.แห้ว! ศาล รธน.ชี้มติ กก.สรรหา กสม.ไม่ขัดรัฐธรรมนูญ

PIC sanrtnrtnksm 12 5 64 81

‘จินตนันท์-พล.อ.นิพัทธ์’แห้ว! ศาล รธน.ตีตกหลังไม่ถูกสรรหาเป็น กสม. ชี้ไม่ขัดหรือแย้งต่อรัฐธรรมนูญ แม้ตีความว่า สนช. ไม่เหมือน ส.ส.-ส.ว. ก็ตาม เหตุไม่ปรากฎข้อเท็จจริงว่าปฏิบัติไม่เป็นธรรม

.......................................................

ผู้สื่อข่าวรายงานว่า เมื่อวันที่ 12 พ.ค. 2564 ศาลรัฐธรรมนูญ ประชุมปรึกษา เรื่องพิจารณาที่ ต.44/2563 โดยผู้ตรวจการแผ่นดิน (ผู้ร้อง) โดยการร้องเรียนของ น.ส.จินตนันท์ ชญาต์ร ศุภมิตร และ พล.อ.นิพัทธ์ ทองเล็ก ขอให้ศาลรัฐธรรมนูญพิจารณาวินิจฉัย กรณีคณะกรรมการสรรหากรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ (กรรมการสรรหา กสม. ผู้ถูกร้อง) วินิจฉัยตัดสิทธิ น.ส.จินตนันท์ และ พล.อ.นิพัทธ์ ในการเข้ารับการสรรหาเป็น กสม. เนื่องจากเคยเป็นสมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ (สนช.) ขัดหรือแย้งต่อรัฐธรรมนูญ มาตรา 27 ขอให้สั่งเพิกถอนมติที่วินิจฉัยตัดสิทธิผู้ร้องเรียนทั้งสอง พร้อมกับคืนสิทธิผู้ร้องเรียนทั้งสองในการเป็นผู้สมัครเข้ารับการสรรหาเป็นบุคคลผู้สมควรได้รับการแต่งตั้งเป็น กสม.

โดยศาลรัฐธรรมนูญ พิจารณาแล้วเห็นว่า พ.ร.บ.ประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ พ.ศ. 2560 มาตรา 10 บัญญัติลักษณะต้องห้ามดำรงตำแหน่ง กสม. ใน (18) เป็นหรือเคยเป็น ส.ส. ส.ว. ข้าราชการการเมือง หรือสมาชิกสภาท้องถิ่นหรือผู้บริหารท้องถิ่นในระยะ 10 ปีก่อนเข้ารับการสรรหา

รัฐธรรมนูญ มาตรา 263 วรรคหนึ่ง เป็นบทเฉพาะกาลบัญญัติให้ระหว่างที่ยังไม่มี ส.ส. และ ส.ว. ตามรัฐธรรมนูญนี้ให้ สนช. ที่ตั้งขึ้นตามรัฐธรรมนูญฉบับชั่วคราวปี 2557 ยังคงทำหน้าที่รัฐสภา สภาผู้แทนราษฎร และวุฒิสภาต่อไป และให้ สนช. ซึ่งดำรงตำแหน่งอยู่ก่อนวันประกาศใช้รัฐธรรมนูญนี้ ทำหน้าที่เป็น ส.ส. หรือ ส.ว. ตามลำดับตามบทบัญญัติแห่งรัฐธรรมนูญนี้

ศาลรัฐธรรมนูญ เคยมีคำวินิจฉัยที่ 1/2560 วินิจฉัยไว้แล้วว่า บทเฉพาะกาลที่บัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญเป็นบทบัญญัติที่ยกเว้นเนื้อหาในรัฐธรรมนูญ จำเป็นต้องมีขึ้นเพื่อแก้ไขปัญหาช่วงเปลี่ยนผ่านระหว่างการบังคับใช้รัฐธรรมนูญฉบับก่อนกับฉบับปัจจุบัน เพื่อให้การบังคับใช้รัฐธรรมนูญเป็นไปอย่างราบรื่น และเหมาะสมกับสภาพบ้านเมืองในระยะเริ่มแรก รวมทั้งเพื่อให้องค์กรนั้นสามารถปฏิบัติหน้าที่ตามรัฐธรรมนูญบัญญัติต่อไปได้อย่างต่อเนื่อง โดยมิให้เกิดช่องว่างอันจะส่งผลให้การปฏิบัติหน้าที่ต้องหยุดชะงัก จนกว่ากลไกที่กำหนดขึ้นใหม่หรือใช้บังคับนั้นมีความพร้อมหรือสามารถดำเนินการได้ แล้วแต่กรณี

การปฏิบัติหน้าที่ของ สนช. จึงอยู่ในฐานะการทำหน้าที่แทน ส.ส. และ ส.ว. ชั่วคราว ในสถานการณ์ที่จำเป็นระหว่างรอการจัดตั้งองค์กรฝ่ายนิติบัญญัติตามรัฐธรรมนูญเท่านั้น ประกอบกับเมื่อพิจารณาคุณสมบัติ ที่มา ระยะเวลาในการดำรงตำแหน่ง และกรณีอื่นอีกหลายประการของ สนช. มีความแตกต่างจาก ส.ส. และ ส.ว. การที่รัฐธรรมนูญ มาตรา 263 วรรคหนึ่ง บัญญัติให้ สนช. ‘ทำหน้าที่เป็น’ ส.ส. หรือ ส.ว. ตามลำดับนั้น ย่อมหมายถึง การให้ สนช. ทำภารกิจของตนด้วยความรับผิดชอบอย่าง ส.ส. และ ส.ว. โดยเป็นบุคคลที่ได้รับมอบหมายให้ทำหน้าที่แทนในระหว่างที่ยังไม่มีสภาผู้แทนราษฎร วุฒิสภา และรัฐสภา แต่มิได้หมายความว่า สนช. ‘เป็น’ ส.ส. หรือ ส.ว. ดังนั้นการที่ผู้ร้องเรียนทั้งสองเคยดำรงตำแหน่ง สนช. ไม่ถือว่าเคยเป็น ส.ส. หรือ ส.ว.

คดีนี้ผู้ร้องขอให้ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยว่า มติของผู้ถูกร้องดังกล่าวขัดหรือแย้งต่อรัฐธรรมนูญมาตรา 27 โดยอ้างว่าไม่สอดคล้องกับการวินิจฉัยของคณะกรรมการสรรหา กสม. ซึ่งเป็นองค์กรอิสระตามรัฐธรรมนูญเช่นเดียวกัน มติดังกล่าวเป็นการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรม ขัดต่อหลักความเสมอภาคนั้น เห็นว่า ไม่ปรากฏข้อเท็จจริงว่าคณะกรรมการสรรหา กสม. เคยให้ผู้อื่นที่เป็นหรือเคยเป็น สนช. ได้รับการสรรหาเพื่อแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งเป็น กสม. แต่ปรากฏตามคำชี้แจงแก้ข้อกล่าวหาและเอกสารประกอบของผู้ถูกร้องว่า ที่ผ่านมาคณะกรรมการสรรหา กสม. วินิจฉัยมาโดยตลอดว่า บุคคลใดที่เคยเป็นหรือเป็น สนช. มีลักษณะต้องห้าม ทำให้ไม่มีสิทธิเข้ารับการสรรหาได้ ซึ่งไม่มีความแตกต่างไปจากการวินิจฉัยกรณีของผู้ร้องเรียนทั้งสอง มติดังกล่าวไม่เป็นการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรม ไม่ขัดต่อหลักความเสมอภาค จึงไม่ขัดหรือแย้งต่อรัฐธรรมนูญ มาตรา 27 ส่วนคำขออื่นไม่จำต้องวินิจฉัย

ศาลรัฐธรรมนูญจึงวินิจฉัยว่า มติดังกล่าวของผู้ถูกร้องไม่ขัดหรือแย้งต่อรัฐธรรมนูญ มาตรา 27

ข่าวสำนักงานศาลรัฐธรรมนูญ ที่ 12 2564 1