ไม่มีเหตผลเพียงพอ! คำวินิจฉัย ก.อ.ร.เพิกถอนคำสั่ง มสธ.พักราชการ 'วรรณธรรม'

"...ก.อ.ร. เห็นว่าเป็นการสอบถามและให้ความเห็นเท่านั้น ไม่ปรากฏว่ามีการแสวงหาข้อเท็จจริงหรือข่มขู่ ทำให้ยังไม่เพียงพอจะกล่าวหาว่าผู้ร้องทุกข์มีพฤติการณ์ไม่น่าไว้วางใจหรือยุ่งเหยิงพยานหลักฐาน..."

จากกรณี ผศ.ดร.พนมพัทธ์ สมิตานนท์ กรรมการสภามหาวิทยาลัย รักษาการแทนอธิการบดีมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช (มสธ.) มีคำสั่ง ให้ 'รศ.ดร.วรรณธรรม กาญจนสุวรรณ' กลับเข้าปฏิบัติหน้าที่ราชการ ลงวันที่ 15 ก.ค. 2568 โดยมีผลย้อนหลังไปตั้งแต่ 22 ส.ค. 2567

สืบเนื่องจากคณะกรรมการพิจารณาวินิจฉัยอุทธรณ์และร้องทุกข์ (ก.อ.ร.) ได้มีคำวินิจฉัยที่ ร. 2/2568 ลงวันที่ 16 มิถุนายน 2568 ให้เพิกถอนคำสั่งพักราชการของ รองศาสตราจารย์วรรณธรรม กาญจนสุวรรณ ข้าราชการพลเรือนในสถาบันอุดมศึกษา สังกัดมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช

โดย ก.อ.ร. พิจารณาแล้วเห็นว่าเหตุผลที่มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราชใช้อ้างในการสั่งพักราชการไม่เพียงพอและไม่ชอบด้วยกฎหมาย และขั้นตอนการดำเนินการบางส่วนยังไม่ชัดเจนเพียงพอ

มูลกรณีและคำร้องทุกข์

รศ. วรรณธรรม กาญจนสุวรรณ ("ผู้ร้องทุกข์") ได้ยื่นหนังสือร้องทุกข์ต่อ ก.อ.ร. ลงวันที่ 27 กันยายน 2567 และ 22 พฤศจิกายน 2567 เนื่องจากไม่ได้รับความเป็นธรรมจากการถูกพักราชการโดยไม่ชอบด้วยกฎหมาย คำสั่งพักราชการดังกล่าวคือคำสั่งมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช ลับ ที่ 2274/2567 ลงวันที่ 22 สิงหาคม 2567 การพักราชการมีขึ้นระหว่างที่ผู้ร้องทุกข์ถูกตั้งคณะกรรมการสอบสวนวินัยอย่างร้ายแรงในเรื่องทุจริตต่อหน้าที่ราชการและจงใจไม่ปฏิบัติหน้าที่ตามกฎหมาย ระเบียบ หรือข้อบังคับของทางราชการ

อันเป็นเหตุให้เกิดความเสียหายแก่ราชการอย่างร้ายแรง ข้อกล่าวหาดังกล่าวเกี่ยวข้องกับการดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการโครงการความร่วมมือระหว่างกระทรวงมหาดไทยกับมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช ตั้งแต่วันที่ 24 พฤษภาคม 2556 ถึงวันที่ 5 พฤษภาคม 2565

ผู้ร้องทุกข์โต้แย้งคำสั่งพักราชการว่า:

• คำสั่งไม่ได้ระบุเหตุผลในการสั่งพักราชการอย่างชัดเจน ซึ่งไม่เป็นไปตามประกาศ ก.พ.อ. เรื่อง มาตรฐานการสั่งพักหรือสั่งให้ออกจากราชการไว้ก่อนของข้าราชการพลเรือนในสถาบันอุดมศึกษา

• คำสั่งพักราชการไม่ชอบด้วยกฎหมาย เนื่องจากคณะกรรมการสอบสวนไม่ได้มีมติให้ข้อเสนอแนะแก่รักษาการแทนอธิการบดีเพื่อพักราชการ

• โต้แย้งเหตุในการสั่งพักราชการ:

  • อ้างเหตุอันเป็นเท็จว่าถูกตั้งกรรมการสอบสวนกรณีเรียกรับเงินจากบุคคลภายนอกโดยมิชอบ

  • การยื่นเอกสารลับต่อศาลปกครอง (คดีหมายเลขดำที่ บ. 128/2567) เป็นพฤติการณ์ที่ไม่น่าไว้วางใจและอาจยุ่งเหยิงพยานหลักฐาน ผู้ร้องทุกข์โต้แย้งว่าเป็นการใช้สิทธิในการต่อสู้คดีโดยสุจริต และเอกสารที่ยื่นไม่ได้มาโดยไม่ชอบด้วยกฎหมาย

  • การพูดคุยกับอดีตคณะกรรมการสอบหาข้อเท็จจริง (นายจรินทร์ เทศวานิช) เป็นพฤติการณ์ไม่น่าไว้วางใจ ผู้ร้องทุกข์ชี้แจงว่าเป็นการพูดคุยหลังจากที่นายจรินทร์ลาออกแล้ว และเป็นการให้ความเห็นว่าไม่น่าเป็นกรณีสอบวินัยร้ายแรง

  • ที่ปรึกษากฎหมายของผู้ร้องทุกข์ (นายพรศักดิ์ จันทร์ศรีนาค) เข้าไปในห้องประชุมคณะกรรมการสอบสวนโดยไม่ได้รับอนุญาต ผู้ร้องทุกข์โต้แย้งว่าเป็นการแจ้งให้ทราบว่ามาไม่ทันการประชุมและไม่ได้ยุ่งเหยิงพยานหลักฐาน

• การขอขยายระยะเวลาสอบสวนบางครั้งไม่ชอบด้วยกฎหมาย ทำให้ระยะเวลาสอบสวนสิ้นสุดลงแล้ว และไม่มีเหตุให้สั่งพักราชการอีกต่อไป

การแถลงการณ์ด้วยวาจา

ในการประชุม ก.อ.ร. ครั้งที่ 3/2568 วันจันทร์ที่ 17 มีนาคม 2568 และครั้งที่ 5/2568 วันจันทร์ที่ 19 พฤษภาคม 2568, ผู้ร้องทุกข์และผู้แทนสภามหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราชได้แถลงการณ์ด้วยวาจา

ผู้ร้องทุกข์ได้โต้แย้งเพิ่มเติมว่า

• รักษาการแทนอธิการบดีแทรกแซงการสอบสวนและไม่เป็นกลาง และคณะกรรมการสอบสวนรับพยานหลักฐานฝ่ายเดียวและไม่แจ้งให้ผู้ร้องทุกข์ทราบ

• รักษาการแทนอธิการบดีลงนามคำสั่งพักราชการโดยไม่ชอบด้วยกฎหมาย เนื่องจากคณะกรรมการสอบสวนไม่ได้ให้ข้อเสนอแนะให้สั่งพักราชการในรายงานการประชุม

• มีการจัดทำเอกสารขอขยายระยะเวลาสอบสวนครั้งที่ 3 โดยไม่มีการประชุมหรือมติของคณะกรรมการสอบสวน

• เหตุในการสั่งพักราชการทั้งสี่ข้อที่มหาวิทยาลัยอ้างไม่ปรากฏในคำสั่งพักราชการ

• เอกสารท้ายคำฟ้องหมายเลข 20 (มติ ก.พ.อ. มสธ.) ไม่ได้ประทับตราลับ และเอกสารท้ายคำฟ้องหมายเลข 15 (ร่างรายงานผลการพิจารณา) เป็นเอกสารฉบับร่างที่สำคัญในการสู้คดี และมหาวิทยาลัยได้รับรองภายหลัง

• การที่ที่ปรึกษากฎหมายเข้าห้องประชุมเป็นการแจ้งไม่สามารถมาให้ถ้อยคำได้ และได้ทำหนังสือชี้แจงแล้ว

• การขอขยายระยะเวลาสอบสวนครั้งที่ 2, 3, 4 เป็นการขยายหลังจากครบกำหนด 180 วัน ซึ่งไม่ชอบด้วยกฎหมาย

ผู้แทนสภามหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราชชี้แจงว่า

• การสั่งพักราชการเป็นไปตามข้อบังคับว่าด้วยการดำเนินการทางวินัย ข้อ 50 คณะกรรมการสอบสวนมีการพิจารณากรณีผู้ร้องทุกข์ 5 ครั้ง และในการประชุมครั้งที่ 10 วันที่ 19 สิงหาคม 2567 มีมติให้เสนอความเห็นไปยังอธิการบดี การสั่งพักราชการบางกรณีคณะกรรมการสอบสวนเพียงแต่มีข้อเสนอแนะเท่านั้น ไม่จำเป็นต้องมีมติ

• เหตุในการสั่งพักราชการตามคำสั่งลับ ที่ 3554/2566 นั้น ผู้ร้องทุกข์ถูกสอบวินัยร้ายแรงในเรื่องทุจริต ผู้ร้องทุกข์อ้างเอกสารลับในคดีศาลปกครอง และมีการติดต่อพูดคุยกับประธานคณะกรรมการสอบข้อเท็จจริง ที่ปรึกษากฎหมายเข้าห้องประชุมโดยไม่ได้รับอนุญาต ทั้งสี่เหตุผลเป็นไปตามบันทึกข้อความลงวันที่ 21 สิงหาคม 2567

• การขอขยายระยะเวลาสอบสวนเป็นไปตามข้อบังคับมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช และนายกสภามหาวิทยาลัยเป็นผู้มีอำนาจพิจารณา กรณีขอขยายครั้งที่ 3 มีกรรมการลงนามเพียงคนเดียวเนื่องจากประธานและกรรมการคนอื่นลาออก แต่สภามหาวิทยาลัยวินิจฉัยแล้วว่าชอบด้วยกฎหมาย และการสอบสวนยังคงดำเนินการต่อเนื่อง

การพิจารณาของ ก.อ.ร.

1. การรับเรื่องร้องทุกข์ ก.อ.ร. พิจารณาแล้วเห็นว่า ผู้ร้องทุกข์มีสิทธิร้องทุกข์ต่อ ก.อ.ร. เนื่องจากสภาสถาบันอุดมศึกษาไม่ได้พิจารณาให้แล้วเสร็จภายในกำหนดเวลา และเหตุแห่งการร้องทุกข์ยังไม่สิ้นสุด

2. คำร้องทุกข์ฟังขึ้นหรือไม่

• คำสั่งพักราชการชอบด้วยกฎหมายหรือไม่

  • การระบุเหตุผล: ก.อ.ร. เห็นว่าคำสั่งพักราชการได้ระบุเหตุผลว่าผู้ร้องทุกข์ถูกตั้งคณะกรรมการสอบสวนวินัยร้ายแรงในเรื่องทุจริตและมีพฤติการณ์ไม่น่าไว้วางใจและอาจยุ่งเหยิงพยานหลักฐาน

  • ข้อเสนอแนะของคณะกรรมการสอบสวน: ก.อ.ร. พิจารณารายงานการประชุมของคณะกรรมการสอบสวนทั้ง 5 ครั้ง และหนังสือบันทึกข้อความลงวันที่ 21 สิงหาคม 2567 แล้วมีความเห็นว่ายังไม่มีรายละเอียดชัดเจนว่าคณะกรรมการสอบสวนมีความเห็นควรสั่งพักราชการหรือไม่ แม้มีหนังสือยืนยันภายหลัง ก็ยังไม่ชัดเจนเพียงพอว่าเป็นการเสนอแนะให้พักราชการ

  • ความไม่เป็นกลางของอธิการบดี: ก.อ.ร. เห็นว่าการกระทำของอธิการบดีเป็นการแจ้งเหตุว่าผู้ร้องทุกข์อาจมีพฤติการณ์ยุ่งเหยิงต่อพยานหลักฐานในการสอบสวนเท่านั้น

  • การไม่ได้เรียกชี้แจงก่อนออกคำสั่ง: ก.อ.ร. เห็นว่าการสั่งพักราชการไม่จำเป็นต้องมีการเรียกผู้ร้องทุกข์ไปรับทราบและให้โอกาสในการโต้แย้งแสดงพยานหลักฐานก่อน ตามมาตรา 30 วรรคสอง (6) แห่งพระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539

• การขอขยายระยะเวลาในการสอบสวนชอบด้วยกฎหมายหรือไม่

  • ก.อ.ร. เห็นว่าระยะเวลาการสอบสวนเป็นเพียงระยะเวลาเร่งรัดการปฏิบัติงานเท่านั้น ไม่ใช่สาระสำคัญที่จะทำให้การสอบสวนเสียไป แม้จะมีกรรมการลงนามขอขยายเพียงคนเดียวก็ตาม

• เหตุในการสั่งพักราชการผู้ร้องทุกข์ชอบด้วยกฎหมายหรือไม่

  • ข้อหาทุจริตและสร้างความเสียหาย: ก.อ.ร. เห็นว่าคณะกรรมการสอบสวนไม่ได้มีความเห็นชัดเจนว่าหากผู้ร้องทุกข์ปฏิบัติหน้าที่ต่อไปจะเกิดความเสียหายแก่ราชการอย่างไร จึงไม่เพียงพอที่จะกล่าวหาได้ การเทียบเคียงกับบุคลากรรายอื่นที่มีตำแหน่งบริหารก็ไม่เหมาะสมกับกรณีผู้ร้องทุกข์ที่เป็นอาจารย์

  • การยื่นเอกสารลับต่อศาล: ก.อ.ร. เห็นว่าร่างบันทึกข้อความเป็นเอกสารฉบับร่างที่ผู้ร้องทุกข์อาจได้มาโดยไม่ชอบด้วยกฎหมาย แต่ไม่เพียงพอที่จะนำมาเป็นเหตุสั่งพักราชการว่าผู้ร้องทุกข์มีพฤติการณ์ไม่น่าไว้วางใจหรือยุ่งเหยิงพยานหลักฐาน. ส่วนสำเนามติ ก.พ.อ. ไม่ได้ประทับตราลับ และผู้ร้องทุกข์เชื่อว่าได้มาจากผู้มีอำนาจหน้าที่โดยสุจริต ซึ่งไม่ทำให้สาระสำคัญของเอกสารเปลี่ยนแปลงไป. ก.อ.ร. จึงเห็นว่าเหตุการณ์นี้ยังไม่เพียงพอจะกล่าวหาว่าผู้ร้องทุกข์มีพฤติการณ์ไม่น่าไว้วางใจหรือยุ่งเหยิงพยานหลักฐาน

  • การพูดคุยกับอดีตคณะกรรมการสอบหาข้อเท็จจริง: ก.อ.ร. เห็นว่าเป็นการสอบถามและให้ความเห็นเท่านั้น ไม่ปรากฏว่ามีการแสวงหาข้อเท็จจริงหรือข่มขู่ ทำให้ยังไม่เพียงพอจะกล่าวหาว่าผู้ร้องทุกข์มีพฤติการณ์ไม่น่าไว้วางใจหรือยุ่งเหยิงพยานหลักฐาน

  • ที่ปรึกษากฎหมายเข้าห้องประชุมโดยไม่ได้รับอนุญาต: ก.อ.ร. เห็นว่าเป็นการเข้าไปแจ้งเลื่อนนัดและไม่ปรากฏว่ามีผลกระทบกับการสอบสวนแต่อย่างใด จึงยังไม่เพียงพอจะกล่าวหาว่าผู้ร้องทุกข์มีพฤติการณ์ไม่น่าไว้วางใจและอาจยุ่งเหยิงกับพยานหลักฐานในการสอบวินัย

คำวินิจฉัยของ ก.อ.ร.

จากเหตุผลทั้งหมดที่กล่าวมาข้างต้น ก.อ.ร. พิจารณาแล้วเห็นว่าพฤติการณ์ของผู้ร้องทุกข์ยังไม่สามารถนำมากล่าวอ้างเป็นเหตุในการสั่งพักราชการ ตามข้อ 50 (1) และ (2) ของข้อบังคับมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช ว่าด้วย การดำเนินการทางวินัย การสั่งพักราชการ การสั่งให้ออกจากราชการไว้ก่อนและการลงโทษทางวินัย พ.ศ. 2558 ได้ คำร้องทุกข์ในประเด็นนี้ฟังขึ้น

ด้วยเหตุนี้ ก.อ.ร. ในการประชุมครั้งที่ 5/2568 เมื่อวันจันทร์ที่ 19 พฤษภาคม 2568 จึงมีมติให้ เพิกถอนคำสั่งมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช ลับ ที่ 2274/2567 เรื่อง ให้ข้าราชการพักราชการ ลงวันที่ 22 สิงหาคม 2567 รายรองศาสตราจารย์วรรณธรรม กาญจนสุวรรณ

อ่านประกอบ:

• สภา มสธ. เมินคำวินิจฉัย สกอ.ชี้ 'รศ.สมจินต์' พ้น กก.สภาฯ ผู้ทรงคุณวุฒิ-ให้คงสถานภาพต่อ
• สภา มสธ.ชี้ชะตาเลิกจ้างอธิการบดี 9 มิ.ย.59 ปม เรียน วปอ.เวลางาน
• สภา มสธ. ตั้งผู้ทรงคุณวุฒิสอบข้อเท็จจริง ปมอธิการบดี เรียนหลักสูตร วปอ.
• เปิดใจอธิการบดี มสธ. ‘ชัยเลิศ พิชิตพรชัย’ หลังโดนกล่าวหา โดดงานไปเรียน วปอ. (1)
• เรียน วปอ.ได้เครือข่าย 'อธิการบดี มสธ.' ขอบุคลากรเชื่อมั่น เป็นประโยชน์บริหาร (จบ)
• ไขทุกข้อสงสัย ‘เธียรชัย ณ นคร’ ปมยื่นถอดถอนอธิการบดี มสธ. ส่อเค้าระอุ
• นายกสภา มสธ. เตรียมตั้ง กก.สอบอธิการบดีเรียน วปอ. กระทบงานบริหาร
• อจ.มสธ. เข้าชื่อยื่นถอดถอนอธิการบดีผิดเงื่อนไข เอาเวลาไปเรียน 'วปอ.'
• ไม่เอกฉันท์! สภา มสธ. ถอดถอน 'นพ.ชัยเลิศ' พ้นอธิการบดี-ตั้ง 'รศ.สมจินต์' รักษาการ
• เก้าอี้อาถรรพ์ 5 ปี 5 รักษาการ – ศึกยื้อตำแหน่งอธิการบดี มสธ.?
• ศาล ปค.สูงสุดพิพากษายืนสรรหาอธิการฯ มสธ.ชอบด้วย กม.-จ่อเสนอ'วรรณธรรม'ให้ อว.
• สภา มสธ.นัดพิเศษมีมติส่งชื่อ'วรรณธรรม'ให้ อว.เสนอโปรดเกล้าฯ
• อว.ให้ มสธ.เสนอโปรดเกล้าฯอธิการบดีใหม่ได้ หลังศาล ปค.สูงสุดตัดสินเลือกชอบด้วย กม.
• มสธ.แถลงการณ์ยันไม่มีการแทรกแซงอำนาจ แจงปมนายกสภาอยู่เกิน 8 ปี ปฏิบัติตาม กม.
• ยังไม่คืบหน้า! ปมเสนอโปรดเกล้าฯแต่งตั้งอธิการบดี อว.จี้สภา มสธ.ทำบันทึกชี้แจง
• 'วันชัย'จี้'รบ.เศรษฐา'ปม มสธ.ยื้อตั้งอธิการบดี-'ศุภมาส'แจงได้เร่งสภามหาวิทยาลัยแล้ว
• 'ศุภมาส' แจงตั้งอธิการบดี มสธ.คนใหม่ล่าช้า ชี้เรื่องละเอียดอ่อน อยู่ระหว่างหารือ
• อว.ยันให้เสนอโปรดเกล้าฯอธิการบดี มสธ. ด้านสภายังไม่ส่งชื่อ ชี้คดีถอดถอนยังไม่ยุติ
• 'ศุภมาส'ใช้อำนาจ รมว.จี้สภา มสธ.ส่งชื่อ 'วรรณธรรม' ขึ้นโปรดฯอธิการบดี
• ขู่ใช้มาตรการ กม.ควบคุม! รมว.อว.มอบ'ศุภชัย'จี้สภา มสธ.เร่งเสนอโปรดเกล้าฯอธิการ
• ฉบับเต็ม! เปิดหนังสือ อว.ใช้อำนาจ รมว.จี้สภา มสธ.เสนอโปรดเกล้าฯอธิการ ยุติปัญหา 7 ปี
• จับตาประชุมสภา มสธ. 21 ธ.ค. หลัง อว.จี้ส่งรายชื่อขอโปรดเกล้าฯแต่งตั้งอธิการบดี
• 'ศุภชัย'จี้ มสธ.เร่งขอโปรดเกล้าฯอธิการบดี แนะชะลอสอบวินัยร้ายแรง หลังส่อกลั่นแกล้ง
• สภา มสธ.ยังไม่ส่ง'วรรณธรรม'ขอโปรดเกล้าฯอธิการบดี อ้างต้องตรวจสอบความซื่อสัตย์
• กลับลำ! สภา มสธ.ยกเลิกแต่งตั้ง 'วรรณธรรม' เป็นอธิการฯ อ้างเพิ่งประจักษ์ชัดเจนไม่เหมาะสม
• 7 วัน มีแนวทางแน่! รมว.อว.เรียกประชุมปม อธิการ มสธ.-'วรรณธรรม' ขู่ยื่นศาลขอคุ้มครองชั่วคราว
• สภา มสธ.แจงปมถอนมติตั้ง'วรรณธรรม'เป็นอธิการฯ อ้างพฤติการณ์มีมูลผิดวินัยร้ายแรง
• ฉบับเต็ม! หนังสือสภา มสธ. แจง อว.ปมถอนมติตั้ง 'วรรณธรรม' เป็นอธิการบดี ขาดคุณสมบัติ
• 'วรรณธรรม' อดีตว่าที่อธิการฯ มสธ. ขอสละสิทธิ์เป็น สว. แทน 'พล.ร.อ. ศักดิ์สิทธิ์'
• ศาลชี้สภา มสธ.เสนอ'วรรณธรรม'โปรดเกล้าฯล่าช้า แต่สั่งจำหน่ายคดี เหตุมีประกาศถอนชื่อ
• 'วรรณธรรม'ยื่นฟ้องศาลขอคุ้มครองชั่วคราว-เพิกถอนมติสภาฯที่ถอดสิทธิการเป็นอธิการบดี
• ศาล ปค.สูงสุดพิพากษากลับ ยกฟ้องคดีปลด'หมอชัยเลิศ'พ้นอธิการบดี มสธ.ก่อนครบวาระ
• ‘วรรณธรรม’ตอบโต้ สภา มสธ.ขาดธรรมาภิบาลอย่างร้ายแรง
• สว.จี้นายกฯใช้คำสั่ง คสช.ควบคุม-จัดระเบียบ มสธ. สางปัญหาสะสมกว่า 7 ปี
• มสธ.เตรียมสรรหาอธิการบดีรายใหม่ หลังศาลไม่รับคำขอทุเลาเสนอชื่อ'วรรณธรรม'
• มสธ.มีคำสั่งให้ 'วรรณธรรม ' กลับเข้าปฏิบัติหน้าที่ บังคับใช้ย้อนหลังตั้งแต่ 22 ส.ค.67
• สภา มสธ.มีมติเห็นชอบตั้ง 'ทวีวัฒน์ วัฒนกุลเจริญ' คณบดีศึกษา เป็นอธิการบดีคนใหม่