เปิดเงินเดือน-ฟังเสียงสะท้อน ‘คนการบินไทย’ : ชีวิตไม่ได้ ‘สวยหรู’ อย่างที่ใครคิด!

“…ถ้าพนักงานการบินไทย ไม่กู้สหกรณ์ฯ ถามว่าจะซื้อบ้าน ซื้อรถ สร้างครอบครัวได้อย่างไร ส่วนใครที่บอกว่าพนักงานการบินไทย ‘กินหรู’ แต่ถ้าไปดูจะเห็นว่ามีพนักงานรากหญ้าฝ่ายปฏิบัติกว่า 1.2 หมื่นคน ที่ต้องทำงานเป็นกะ ไม่ได้ชีวิตไม่ได้สวยหรู ส่วนแอร์ สจ๊วต ที่คนมองว่าแต่งตัวกันสวยๆ เงินเดือนเขาไม่ได้เยอะ เงินเดือนเขาเริ่มต้นที่เดือนละ 12,000-15,000 แต่มีค่าเบี้ยเลี้ยง ค่าเสี่ยงภัย แต่ถ้าเขาไม่บินก็ไม่ได้เงิน…”

หลังศาลล้มละลายกลางมีคำสั่งรับพิจารณาคำร้องขอฟื้นฟูกิจการของ บริษัท การบินไทย จำกัด (มหาชน) เมื่อวันที่ 27 พ.ค.ที่ผ่านมา ไม่เพียงแต่ส่งผลกระทบต่อ ‘เจ้าหนี้’ ของบริษัทฯ เท่านั้น แต่ยังส่งกระทบถึงพนักงานของบริษัท การบินไทย ด้วย 

ล่าสุด จักรกฤศฏิ์ พาราพันธกุล รองประธานกรรมการ คนที่ 2 ปฏิบัติหน้าที่แทนกรรมการผู้อำนวยการใหญ่ บริษัท การบินไทย ลงนามประกาศปรับลดเงินเดือนพนักงานบริษัทฯ 10-50% เป็นเวลาอีก 3 เดือน ตั้งแต่เดือนมิ.ย.-ส.ค.63 ส่งผลให้พนักงานบริษัท การบินไทย จำนวน 20,052 คน (ข้อมูล ณ เดือนก.พ.63) ตกที่นั่งลำบาก (อ่านประกอบ : ‘การบินไทย’ แก้ปม ปตท.ไม่รับบัตรเติมน้ำมัน-แจงตั้ง SPV เช่าเครื่อง 70 ลำ)

ทั้งนี้ เมื่อแยกรายละเอียดจำนวนพนักงานฯตามฐานเงินเดือนก่อนการปรับลดเงินเดือน 10-50% พบว่า พนักงานระดับ EVP (รองกรรมการผู้อำนวยการใหญ่) และกัปตัน มีจำนวน 646 คน เงินเดือนรวม 175.05 ล้านบาท ,พนักงาน VP (ผู้อำนวยการใหญ่) /MD และผู้ช่วยกัปตัน จำนวน 699 คน เงินเดือนรวม 114.6 ล้านบาท

ส่วนพนักงานระดับ 1-10 รวม Pilot Trainee มีจำนวน 18,707 คน เงินเดือนรวม 886.7 ล้านบาท เป็นพนักงานที่เงินเดือนตั้งแต่ 1-20,000 บาท จำนวน 2,151 คน ,เงินเดือน 20,001-40,000 บาท จำนวน 5,864 คน , เงินเดือน 40,001-60,000 บาท จำนวน 5,467 คน ,เงินเดือน 60,001-80,000 บาท จำนวน 3,850 คน , เงินเดือน 80,001-100,000 บาท จำนวน 1,024 คน และเงินเดือน 100,001 บาทขึ้นไป มีจำนวน 351 คน   

โดยเฉพาะพนักงานที่มีเงินเดือนต่ำกว่า 2 หมื่นบาท ที่มีจำนวน 2,151 คนนั้น แม้ว่าพนักงานกลุ่มนี้จะถูกลดเงินเดือนเพียง 10% แต่ในช่วงที่การบินไทย ‘หยุดบิน’ ทำให้พนักงานนี้ ไม่มีรายได้เสริมจาก ‘ค่าโอที-ค่าเบี้ยเลี้ยง’ ส่งผลให้มีรายได้ไม่เพียงพอกับรายจ่าย

นเรศ ผึ้งแย้ม พนักงานฝ่ายช่าง บริษัท การบินไทย และประธานสหภาพแรงงานรัฐวิสาหกิจการบินไทย กล่าวกับสำนักข่าวอิศรา (www.isranews.org) ว่า หลายๆคนอาจคิดว่าพนักงานการบินไทยเงินเดือนสูง หรูหรา แต่จริงๆแล้ว พนักงานกว่า 80% เงินเดือนไม่มาก โดยส่วนใหญ่มีรายได้เฉลี่ยต่อเดือนที่ระดับ 20,000-40,000 บาทเท่านั้น

“พนักงานบางกลุ่ม ซึ่งไม่ใช่กลุ่มใหญ่ แต่คนจะมองว่าไฮโซหน่อย คือ นักบิน และแอร์โฮสเตส เช่น นักบิน เงินเดือนเขาอยู่ที่ 1.2-2.4 แสนบาทก็จริง แต่เขาเป็นวิชาชีพเชี่ยวชาญเฉพาะ ส่วนแอร์โฮสเตส เงินดือนก็ไม่เยอะมาก เข้ามาใหม่ๆก็ไม่เกินเดือนละ 2 หมื่นบาท เพียงแต่เขามีเบี้ยเลี้ยงเมื่อขึ้นบิน ซึ่งเบี้ยเลี้ยงแต่ละเส้นทางไม่เท่ากัน

แต่สำหรับพนักงานส่วนใหญ่แล้ว เช่น พนักงานครัวการบิน ฝ่ายช่าง คลังสินค้า และบริการภาคพื้น ซึ่งคิดเป็น 80% จากพนักงานที่มีทั้งหมดกว่า 2 หมื่นคนนั้น เขาไม่ได้มีเงินเดือนสูงอย่างนั้น โดยส่วนใหญ่มีเงินเดือน 2-4 หมื่นบาทเท่านั้น” นเรศกล่าว

นเรศ บอกว่า อย่างตัวเขาเองทำงานฝ่ายช่างของบริษัทฯมา 23 ปีแล้ว แต่มีเงินเดือนประจำ 40,000 กว่าบาท และเนื่องจากฝ่ายช่างเป็นวิชาชีพเฉพาะ จึงมีรายได้ค่าไลเซนส์ และเมื่อรวมกับค่าล่วงเวลา (ค่าโอที) ทำให้มีรายได้เพิ่มเติมเข้ามาบ้าง อย่างไรก็ตาม เมื่อโควิดมา บริษัทฯก็แย่ ทำให้ไม่ได้โอทีมาหลายเดือนแล้ว

“พนักงานการบินไทยมี 2 รุ่น รุ่นเก่าๆเขาขึ้นเงินเดือนเป็นขั้นเหมือนข้าราชการ บางคนเงินเดือนเป็นแสนก็มี แต่พวกนี้มีไม่มาก และใกล้จะเกษียณแล้ว แต่รุ่นผม ซึ่งเป็นรุ่นที่เข้ามาใหม่ ในช่วง 2-3 ปีแรก ยังได้ขึ้นเงินเดือนเป็นขั้นๆอยู่ แต่หลังจากนั้นบริษัทฯให้ขึ้นเงินเดือนเป็นเปอร์เซ็นต์ และเงินเดือนของระดับปฏิบัติการจะไปตันที่เดือนละ 73,000 บาท

แต่กลายเป็นว่าในช่วง 10 ปีหลัง บริษัทฯขาดทุน บางปีขึ้นเงินเดือนบ้าง แต่บางปีไม่ขึ้น และปีที่ขึ้นก็ขึ้นเงินเดือนเพียง 2-3% พนักงานการบินไทยจึงมีเงินเดือนไม่มาก แตกต่างจากระดับ VP (ผู้อำนวยการใหญ่) และ EVP (รองกรรมการผู้อำนวยการใหญ่) ที่มีประมาณ 45 คน ซึ่งได้รับเงินเดือน 200,000-400,000 บาท และได้ค่าน้ำมันอีกเดือนละ 70,000-75,000 บาท

และยังพบว่ามี EVP บางคน ที่เออรี่รีไทร์และได้เงินชดเชยไปแล้ว รวมทั้งได้สิทธิประโยชน์ไปทุกอย่าง แต่กลับเข้ามานั่งในตำแหน่ง EVP สรรหา เงินเดือนที่เขาเคยได้รับเดือนละ 2 แสนบาท และค่าน้ำมันเดือนละ 70,000 บาท ตอนนี้เงินเดือนละเพิ่มเป็น 6 แสนบาท และยังได้ค่าน้ำมันอีกเดือนละ 75,000 บาทด้วย ซึ่งไม่เป็นธรรมกับพนักงานส่วนใหญ่เลย” นเรศกล่าว

นเรศ ยังสะท้อนปัญหาของพนักงานบริษัท การบินไทย ว่า ปัจจุบันพนักงานส่วนใหญ่หรือกว่า 80-90% เป็นหนี้สินกับสหกรณ์การบินไทย (สหกรณ์ออมทรัพย์พนักงานบริษัทการบินไทย จำกัด) โดยเงินเดือนที่ได้รับแต่ละเดือนนั้น ส่วนใหญ่จะถูกสหกรณ์ฯหักชำระหนี้รายเดือนก่อน ที่เหลือจึงนำไปใช้จ่ายส่วนตัว

“ตามปกติแล้วสหกรณ์ฯจะให้พนักงานกู้ได้ไม่เกิน 4 ล้านบาท และเมื่อหักค่าผ่อนชำระหนี้แล้ว พนักงานจะต้องเหลือเงินใช้ไม่น้อยกว่า 15% ของตัวเงินเดือน ไม่รวมค่าโอทีและเบี้ยเลี้ยง (Perdium) ดังนั้น ที่พนักงานอยู่ได้ในตอนนี้ ไม่ได้มาจากเงินเดือน แต่มาจากค่าโอที และค่าเพอร์เดี้ยม

และเมื่อโอทีไม่มี เบี้ยเลี้ยงไม่มี พนักงานก็ลำบาก แม้ว่าสหกรณ์ฯเข้ามาช่วยเหลือแล้ว โดยลดเงินผ่อนชำระค่างวดเหลือสัญญาละ 500 บาทต่อเดือน แต่บางคนเหลือเงินเดือนในบัญชีแค่ 400 บาทก็มี บางคนติดลบก็มี เพราะไปค้ำประกันเงินกู้ให้เพื่อน แล้วเพื่อนหนีไป” นเรศกล่าว

นเรศ กล่าวด้วยว่า “ถ้าว่ากันตามจริง ลำพังเงินเดือนที่พนักงานการบินไทยได้รับตอนนี้ แทบจะอยู่ไม่ได้กันอยู่แล้ว เพราะเงินเดือนขึ้นปีละ 1-2% แม้ว่าจะมีเบี้ยเลี้ยง มีโอทีบ้าง แต่ก็ยังต้องเวียนกันไปกู้เงินสหกรณ์ ทำให้พนักงานที่มีอายุงาน 10-15 ปี ส่วนใหญ่จะเป็นหนี้กับสหกรณ์ฯตก 2-3 ล้านบาทต่อคน

แต่ถ้าบอกว่าพนักงานทำตัวเอง ก่อหนี้กันเอง ผมก็อยากถามว่าแล้วทำไมพนักงานส่วนใหญ่เป็นอย่างนี้ล่ะ ก็เพราะทุกคนต้องสร้างครอบครัว ต้องมีบ้าน มีรถ แล้วก็หวังว่าบริษัทฯจะมีกำไร มีโบนัส แต่ก็ไม่เคยมี ก็มีแต่แย่ลง แล้วก็กู้สหกรณ์ฯวนกันอย่างนี้” 

(นเรศ ผึ้งแย้ม)

นเรศ เสนอว่า เวลาที่ฝ่ายบริหารจะลดเงินเดือนพนักงานระดับล่าง ควรพิจารณาด้วยว่าเงินเดือนในซองของพนักงานแต่คนเหลืออยู่เท่าไหร่ และเห็นด้วยกับแนวคิดของ พีระพันธุ์ สาลีรัฐวิภาค กรรมการบริษัทฯ ที่เห็นว่าไม่ให้ลดเงินเดือนของพนักงานที่มีเงินเดือนต่ำกว่าเดือนละ 20,000 บาท เพราะเป็นกลุ่มที่มีรายได้น้อยอยู่แล้ว แถมตอนนี้ก็ไม่มีเบี้ยเลี้ยงและค่าโอทีอีก

“โดยทั่วไปเวลาบริษัทฯมีปัญหา เขาจะลดค่าใช้จ่ายในการจัดซื้อจ้างที่ไม่จำเป็นก่อน แต่นี่ตัดเงินเดือนพนักงานก่อนเลย ส่วนการจัดซื้อจัดจ้างอะไรกันต่างๆ เขาไม่ยอมลดอะไรเลย เช่น ค่าโฆษณา ค่าบริษัทที่ปรึกษาฯ แต่เขามาไล่ตัดเงินเดือนพนักงานระดับล่าง ถามว่าเจ็บปวดเปล่าล่ะ” นเรศกล่าว

ส่วนที่มีกระแสข่าวว่าบริษัทฯจะลดจำนวนพนักงานลง 50% นเรศ ระบุว่า ตรงนี้ไม่ยังน่ากลัวเท่ากับเพื่อนเราหนีไป เพราะพนักงานที่ยังอยู่กับบริษัทฯจะต้องรับภาระหนี้เงินกู้สหกรณ์ฯแทนเพื่อน เพราะไปเซ็นค้ำประกันเงินกู้เอาไว้ กระทบกันเป็นโดมิโน ซึ่งพนักงานที่เจอปัญหาลักษณะนี้มีหลายร้อยคน

“ชีวิตของพนักงานการบินไทย ที่ใครๆมองว่าสวยหรู แต่จริงๆแล้ว มันไม่สวยหรูอย่างที่ใครๆคิด” นเรศทิ้งท้าย

ขณะที่ วรวุฒิ อยู่ญาติมาก พนักงานฝ่ายครัวการบิน บริษัท การบินไทย และกรรมการสหกรณ์ออมทรัพย์พนักงานบริษัทการบินไทยฯ กล่าวกับสำนักข่าวอิศราว่า ตนเองทำงานบริษัท การบินไทย มาแล้ว 19 ปี จากเงินเดือนเริ่มต้นเดือนละ 5,100 บาท และได้ค่าครองชีพเดือนละ 650 บาท ตอนนี้เงินเดือนอยู่ที่ 22,469 บาท มีค่ารถกะละ 200 บาท

“บางคนบอกชีวิตพนักงานการบินไทยสวยหรูๆ แต่ผมตำแหน่งซุปเปอร์ไวเซอร์ เงินเดือนรวมแล้ว 25,000 บาท ไปตันที่ 52,000 บาท แต่พอไปลงข่าวกลับเอายอดเต็มไปพูด ผมทำงานที่นี่มา 19 ปี เงินเดือนเพิ่ง 25,000 บาท ทั้งๆที่ผมได้คะแนนประเมิน 85-92 คะแนนต่อปี ไปดูเรคคอร์ดผมได้ ผมแทบไม่เคยลาป่วยเลย” วรวุฒิกล่าว

วรวุฒิ กล่าวต่อว่า หากนับเฉพาะเงินเดือนของพนักงานฝ่ายครัวการบินฯ จะพบว่า 80% เงินเดือนอยู่ที่ระดับ 10,000-30,000 บาท ส่วนระดับบริหารเงินเดือนอยู่ที่ 40,000-70,000 บาท และเมื่อฝ่ายบริหารออกประกาศลดเงินเดือนพนักงานออกมา ทำให้ตนเองอยู่ในกลุ่มเงินเดือน 20,001-40,000 บาท ถูกลดเงินเดือน 25% แต่ภาระค่าใช้จ่ายต่างๆยังเหมือนเดิม

"ในสถานการณ์ที่บริษัทฯประสบกับความยากลำบาก และจำเป็นต้องลดเงินเดือนพนักงานลงมานั้น แต่ส่วนตัวเห็นว่า พนักงานที่มีเงินเดือนไม่ถึง 30,000 บาทไม่ควรถูกลดเงินเดือน โดยฉพาะพนักงานฝ่ายปฏิบัติงานไม่สมควรถูกลดเงินเดือนอย่างยิ่ง เพราะเป็นกลุ่มที่สร้างรายได้เข้าบริษัทฯ" วรวุฒิกล่าว

(ถาวร เสนเนียม รมช.คมนาคม ตรวจเยี่ยมครัวการบินไทย เมื่อวันที่ 16 เม.ย.63 ก่อนที่อีก 1 เดือนครึ่งต่อมา บริษัท การบินไทย จะยื่นขอฟื้นฟูกิจการฯ)

วรวุฒิ ในฐานะกรรมการสหกรณ์ออมทรัพย์พนักงานบริษัทการบินไทยฯ  และกรรมการเร่งรัดติดตามหนี้สินพนักงานบริษัทฯที่ไม่ผ่อนชำระหนี้ ได้สะท้อนว่า ในช่วงหลายเดือนที่ผ่านมา พนักงานบริษัทฯ ต่างก็ได้รับความเดือดร้อนจากการถูกลดเงินเดือน และแม้ว่าสหกรณ์ฯจะผ่อนผันให้ชำระหนี้เพียงสัญญาละ 500 บาทต่อเดือน แต่พนักงานบางส่วนแทบไม่มีเงินเหลือ แม้แต่ตัวเขาเอง

“อย่างเดือนที่ผ่านมาผมเหลือเงินใช้จ่ายในครอบครัวแค่ 5,000 บาท เพราะโอทีไม่มี ขณะที่พนักงานการบินไทย 90% ล้วนแล้วแต่เป็นหนี้สหกรณ์ฯ คิดเป็นจำนวน 1.8 หมื่นสัญญา ในจำนวนนี้เป็นพนักงานที่ต้องรับภาระค้ำประกันหนี้ เพราะเพื่อนหนี หรือเพื่อนตาย กว่า 600 คน หรือประมาณ 1,200 สัญญา ซึ่งกลุ่มนี้ไม่เหลือเงินในซองเลย” วรวุฒิกล่าว

เมื่อถามว่าเหตุใดพนักงานการบินไทยจึงมีหนี้สินกับสหกรณ์ฯมาก วรวุฒิ ตอบว่า “ถ้าพนักงานการบินไทย ไม่กู้สหกรณ์ฯ ถามว่าจะซื้อบ้าน ซื้อรถ สร้างครอบครัวได้อย่างไร"

วรวุฒิ ยังเล่าถึงของตัวเขาเองว่า “ทุกวันนี้ผมต้องไปกู้เงินสหกรณ์ฯ ถามว่าทำไม เพราะเงินเดือนผมน้อย ลูกผม 2 คน พ่อแม่ก็ต้องส่ง เวลาลูกเปิดเทอม ผมก็ต้องไปกู้เงินสหกรณ์ฯ และที่ผมยังจ่ายคืนหนี้ได้ เพราะมีโอทีให้ทำบ้าง แต่ตอนนี้บริษัทฯขอให้ลดเงินเดือนต่ออีก 3 เดือน แล้วลูกผมจะเปิดเทอมแล้ว ผมก็ต้องไปพึ่งสหกรณ์ฯอีก” 

วรวุฒิ กล่าวต่อว่า “ด้วยความที่เป็นแบรนด์การบินไทย สายการบินแห่งชาติ ผมเป็นเด็กต่างจังหวัด เวลากลับไปบ้าน ผมภูมิใจตลอดว่าได้ทำงานการบินไทย พ่อแม่คุยได้ว่าทำงานการบินไทย แต่จริงๆผมได้ส่งเงินให้พ่อแม่ผมเยอะนะ ให้ทีละ 2,000 บาท 5,000 บาท 1 หมื่นบาท ให้เท่าที่มี

มีคนถามว่า ผมเงินเดือน 4 หมื่น 5 หมื่นหรือเปล่า ผมบอกไปว่า พูดตรงๆเลยนะ ผมเงินเดือนแค่ 25,000 บาท แต่ที่ผมอยู่ได้ เพราะผมมีค่ารถ วันหยุดนักขัตฤกษ์ ผมทำงานบริษัทฯจ่ายค่าโอทีให้ 200% ที่เขาบอกโก้หรู เพราะภาพลักษณ์มันสวย แต่กว่าจะได้เงินมาก็ไม่ต่างจากพนักงานบริษัททั่วไปเลย” วรวุฒิกล่าว

วรวุฒิ ย้ำว่า "ใครที่บอกว่าพนักงานการบินไทย ‘กินหรู’ นั้น แต่ถ้าไปดูจะเห็นว่ามีพนักงานรากหญ้าฝ่ายปฏิบัติกว่า 1.2 หมื่นคน ที่ต้องทำงานเป็นกะ ไม่ได้ชีวิตไม่ได้สวยหรูนะ แอร์ สจ๊วต ที่คนมองว่าแต่งตัวกันสวยๆ เงินเดือนเขาไม่ได้เยอะนะ เงินเดือนเขาเริ่มต้นที่เดือนละ 12,000-15,000 แต่เขามีค่าเบี้ยเลี้ยง ค่าเสี่ยงภัย

แต่ถ้าเขาไม่บินก็ไม่ได้เงิน ขณะที่นักบิน เงินเดือนหลักแสนอยู่แล้ว เพราะเป็นวิชาชีพเฉพาะ แต่พอไปบอกว่าพนักงานส่วนใหญ่ กินหรู สวยหรู แต่จริงๆแล้วไม่ใช่อย่างนั้นเลย” 

เหล่านี้เป็นเสียงสะท้อนบางส่วนของ ‘สหภาพฯ-คนการบินไทย’ ซึ่งได้รับผลกระทบจากการถูกปรับลดเงินเดือน ในยามที่บริษัท การบินไทย กำลังเข้าสู่ ‘หัวเลี้ยงหัวต่อ’ สำคัญของจัดทำแผนฟื้นฟูกิจการฯ

อ่านประกอบ : 

แจ้งเป็นทางการ! ‘การบินไทย’ ลดเงินเดือนพนง.10-50% อีก 3 เดือน-บอร์ดไม่รับค่าตอบแทน

จ่ายเงินช่วยเหลือ 50-90% 'การบินไทย’ สั่ง พนง.หยุดปฏิบัติงาน 2 เดือน

บิ๊กการบินไทยดีลลับซื้อเครื่องยนต์! โชว์ละเอียดสำนวน ป.ป.ช.สอบคดีสินบนโรลส์รอยซ์

# กดคลิก ติดตาม ส่งแชร์ข่าวอิศรา ได้ที่นี่ https://www.facebook.com/isranewsfanpage/