สถานการณ์การแพร่ระบาดโควิด-19 ในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ ตั้งแต่ช่วงต้นเดือนตุลาคมเป็นต้นมา ตัวเลขของผู้ติดเชื้อรายใหม่ในพื้นที่ มีจำนวนมากขึ้นทุกวัน ไม่มีทีท่าว่าจะลดลงแต่อย่างใด
สาเหตุส่วนหนึ่งมาจากพฤติกรรมของชาวบ้านในพื้นเอง ที่การ์ดตกไม่เคร่งครัดในมาตรการป้องกันเฝ้าระวัง จนทำให้เกิดการแพร่ระบาดอย่างรุนแรงขึ้นในพื้นที่ ซึ่งจะเป็นระบาดในครอบครัวหรือชุมชน เกิดจากการทำกิจกรรมรวมกลุ่มเป็นส่วนใหญ่
แต่สาเหตุอีกส่วนหนึ่ง คนในพื้นที่ก็มองว่าเกิดจากรัฐเองที่ยังแก้ปัญหาไม่ตรงจุดด้วย โดยเฉพาะมาตรการด้านการป้องกัน ทั้งเรื่องวัคซีน และการทำความเข้าใจกับพี่น้องประชาชน ขณะเดียวกันการตั้ง "ศบค.ส่วนหน้า" ที่มีอดีตทหารยศพลเอกนั่งหัวโต๊ะ ก็ถูกตั้งคำถามไม่แพ้กัน
นางสาวคอลีเยาะ หะหลี แกนนำสตรี บ้านควนโนรี อ.โคกโพธิ์ จ.ปัตตานี กล่าวว่า สถานการณ์โควิดในพื้นที่หนักมากทุกพื้นที่กลายเป็นพื้นที่สีแดงหมดแล้ว ยอดแต่ละวัน จะถึงพันแล้ว แต่ละจังหวัดยอดสูงเรื่อยๆ ไม่มีทีท่าว่าจะลดลง สิ่งสำคัญต้องสร้างการรับรู้ในการดูแลตัวเองในเบื้องต้นให้ได้ เมื่อยังไม่มีการให้ความรู้กับชาวบ้าน ทำให้ชาวบ้านประมาท ไม่ตระหนักรู้ ในการอยู่ร่วมกัน ทำยังไงก็ได้ให้ชาวบ้านตระหนัก
รัฐควรกลับไปคิดไม่ใช่ว่า อะไรก็ไปเปิดโรงพยาบาลสนาม แล้วก็มีการร้องเรียน เรื่องนั้นเรื่องนี้อีกไม่จบ เพื่อลดภาระของเจ้าหน้าที่ด้วย ควรให้ความรู้ชาวบ้านให้เกิดความตระหนักต่อสถานการณ์ที่เกิดขึ้น ให้เขาอยู่กับโรคนี้ให้ได้ ตอนนี้อยากให้ร่วมกันคิดว่า จะทำยังไงให้ชาวบ้าน อยู่ร่วมกับโรคนี้ให้ได้
แกนนำสตรี บ้านควนโนรี บอกอีกว่า สิ่งสำคัญระบบการบริหารจัดการต้องมียา มีอาหารให้เขากินในช่วงที่ต้องรักษาตัวเอง เรื่องยาสำคัญมาก บางพื้นที่มีการร้องขอยา หน้ากากอนามัย เจลแอลกอฮอล์ และอาหาร หลายบ้านขาดแคลน เพราะโควิดทำให้ทุกคนได้รับความเดือดร้อน ทำงานไม่ได้ถูกจำกัดพื้นที่เดือดร้อนหมด ยาและอาหาร คือสิ่งจำเป็นและสำคัญที่จะต้องจัดหาเพื่อช่วยเหลืออย่างเร่งด่วน
สถานการณ์ในตอนนี้ไม่ใช่หน้าที่ของภาครัฐฝ่ายเดียว เราทุกคนต้องร่วมด้วยช่วยกัน เพราะถ้ามียาและอาหารให้ชาวบ้านด้วย ก็สามารถให้เขารักษาตัวอยู่ที่บ้าน เวลานี้ทำยังไงก็ได้ให้ชาวบ้านอยู่กับโรคนี้ให้ได้ วิธีคิดแค่ให้การสนับสนุนชาวบ้านตามที่เขาเรียกร้อง แล้วโควิดจะหายไปจากพื้นที่เพราะชาวบ้านรู้วิธีอยู่ร่วมกับโควิดได้เหมือนโรคทั่วไป
นายนุห์ โดยหมะ ชาวบ้านในพื้นที่ อ.สะบ้าย้อย จ.สงขลา กล่าวว่า โควิดระบาดอย่างหนัก สาเหตุที่ทำให้เกิดการระบาดอย่างหนักและอย่างรวดเร็ว เพราะชาวบ้านไม่ค่อยให้ความร่วมมือเท่าไหร่ ชาวบ้านไม่ค่อยตระหนักถึงความร้ายแรงของโควิดและบ้างพื้นที่ชาวบ้านยังเข้าไม่ถึงข้อมูลของการระบาดโควิด อยากให้มีการลงพื้นที่ให้ข้อมูล ทำให้เกิดการตระหนักถึงสถานการณ์ รวมไปถึงการสนับสนุนอาหารและยา ก็สำคัญมากสำหรับชาวบ้านตอนนี้
นายวนัส คามิ เจ้าหน้าที่กู้ภัยเก็บศพโควิดกลับบ้าน กล่าวว่า ในพื้นที่โควิดกำลังระบาดเตียงไม่พอบ้างเคสเรามารับแล้วไปส่ง ให้ดูแลกักตัวที่บ้าน สิ่งที่ต้องการตอนนี้คือยาที่รักษาโรคนี้ เช่น ฟ้าทลายโจร เราต้องการจำนวนมาก เพราะตอนนี้มีผู้ป่วยเยอะมาก
นางสาวจิราภรณ์ ชูมณี ชาวจังหวัดยะลา กล่าวว่า สาเหตุของการแพร่ระบาดของโควิดอย่างหนักในพื้นยะลา ก็เพราะชาวบ้านในพื้นที่ไม่ให้ความร่วมมือกัน ไม่ทำตามการป้องกันตนเองคำสั่งของสาธารณสุข
ส่วนอีกประเด็นที่เป็นกระแสวิพากษ์วิจารณ์ในพื้นที่ที่จะพูดถึงไม่ได้ คือ การแต่งตั้ง พล.อ.ณัฐพล นาคพาณิชย์ ที่ปรึกษานายกรัฐมนตรี ซึ่งเป็นทหาร มาเป็น ผอ.ศบค.ส่วนหน้า เพื่อแก้ไขปัญหาโควิดในพื้นที่ชายแดนใต้ แทนที่จะเป็นหมอ มาดูกันว่า ชาวบ้านในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ รู้สึกอย่างไรกับเรื่องนี้
นางมูซอ อีแกเดาะ ซึ่งมีภูมิลำเนาใน จ.ยะลา กล่าวว่า ชาวบ้านรู้สึกตลก เรามาถึงจุดที่หมอไม่มีค่า จนต้องให้ทหารมาแก้ปัญหาโควิดแล้วหรือ มันมั่วไปหมดแล้วตอนนี้ การตั้งทหารมาแก้ปัญหาด้านสาธารณสุข แม้จะเป็นอดีตทหาร แต่ก็ทำให้เห็นความชัดเจนของความตั้งใจในการแก้ปัญหาเลยว่าเป็นอย่างไร งานด้านนี้ต้องให้ผู้ที่มีหน้าที่โดยตรงมาดูแล แต่นี่ตั้งอดีตทหารมารับผิดชอบปัญหาโควิด ตลกไปไหม
“นโยบายรัฐบาลฟังแล้วเข้มงวด น่ากลัว สามารถยับยั้งการระบาดของโควิดได้ แต่พอเอาเข้าจริงลองขับรถผ่านถนนบางสาย ผ่านได้สบายไม่ต้องพูดอะไรมาก ในพื้นที่ยังไม่มีการยกเลิกการจัดงานเลี้ยง ผู้นำในอำเภอทำอะไรอยู่ถึงไม่จัดการ งานศพยังมีคลัสเตอร์ เพิ่มอย่างต่อเนื่อง แถมเป็นกลุ่มใหญ่หลักร้อยด้วย สิ่งที่เกิดขึ้นในพื้นที่มันคืออะไร” นางมูซอ ตั้งคำถาม
เช่นเดียวกับ น.ส.อาอีเสาะ อีดำ จาก จ.ปัตตานี ที่บอกว่า เรามาถึงจุดนี้ได้อย่างไร จุดที่ให้ทหารมาแก้ปัญหาโควิด ทั้งที่บ้านเราประเทศของเรามีหมอเก่งๆ จนต่างชาติยอมรับ แห่กันมารักษา แต่รัฐบาลกลับมองไม่เห็น ส่งทหารมาปราบโควิด
นางอุไรวรรณ มงคลฉลอง จาก จ.นราธิวาส กล่าวว่า ความเสียหายของบ้านเมืองเราเกิดขึ้นมานานแล้ว โดยเฉพาะการตั้งผู้ไม่มีความรู้เฉพาะในด้านนั้นๆ มาแก้ปัญหา มันจึงเละเทะแบบนี้
“อย่าเอาชาวบ้านมาเป็นตัวประกันหรือหนูทดลอง ไม่น่ารักเลย ขอร้อง ให้กราบก็ได้นะ ถ้าจะสามารถทำให้อะไรๆ ดีขึ้น” ชาวบ้านจาก จ.นราธิวาส กล่าว