เปิดคำวินิจฉัยอุทธรณ์ (2) ตีตกข้อร้องเรียนปมจ้างงาน Expo 867ล. กระบวนการไม่โปร่งใส   

"...2 บริษัท ประกอบด้วยบริษัท ไร้ท์แมน จำกัด และบริษัท สถาปนิกหนึ่งร้อยสิบ จำกัด ซึ่งเป็นผู้ร่วมค้าของกิจการร่วมค้าอาร์เอ็มเอหนึ่งร้อยสิบ ได้มีการขึ้นทะเบียนในระบบ e - GP และมีการรายงานงบแสดงฐานะทางการเงินกับกรมพัฒนาธุรกิจการค้า และมีมูลค่าของกิจการแสดงค่าเป็นบวก 1 ปีสุดท้ายก่อนวันยื่นข้อเสนอ จึงมิต้องมีการพิจารณามูลค่าของทุนจดทะเบียน..."

ประเด็นตรวจสอบข้อมูลเชิงลึก! เสียงวิพากษ์วิจารณ์เรื่องความคุ้มค่าการใช้จ่ายเงินงบประมาณภาครัฐ ในการเข้าร่วมจัดงาน Expo 2025 Osaka Kansai ณ นครโอซาก้า ประเทศญี่ปุ่น ระหว่างวันที่ 13 เมษายน - 13 ตุลาคม 2568 วงเงิน 867,881,611 บาท ของ กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ (สบส.)

ข้อมูลกรณี บริษัท อินเด็กซ์ ครีเอทีฟ วิลเลจ จำกัด (มหาชน) หนึ่งในเอกชนที่เข้าร่วมการประกวดราคางานจ้างจัดนิทรรศการ ในงานโครงการฯ นี้  ได้ยื่นเรื่องอุทธรณ์ผลการจัดจ้างโครงการฯ นี้ ต่อ  กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ (สบส.) และได้รับแจ้งตอบกลับผลการพิจารณาของคณะกรรมการพิจารณาอุทธรณ์และข้อร้องเรียน ของกรมบัญชีกลาง ว่า อุทธรณ์ฟังไม่ขึ้น นั้น 

ในตอนที่แล้ว สำนักข่าวอิศรา (www.isranews.org) นำรายละเอียดผลการอุทธรณ์ประเด็นแรก เรื่องการเอื้อประโยชน์ ซึ่งคณะกรรมการพิจารณาอุทธรณ์และข้อร้องเรียน เห็นว่า ข้อกล่าวอ้างของผู้อุทธรณ์ในประเด็นนี้ฟังไม่ขึ้น มานำเสนอให้สาธารณชนได้รับทราบไปแล้ว 

• ผ่างบ 867 ล.! ไทยร่วมงาน Expo 2025 Osaka เจาะจงจ้างกิจการร่วมค้าอาร์เอ็มเอหนึ่งร้อยสิบ
• สธ.แจงงบจัดนิทรรศการ Expo 2025 โอซาก้า 900 ล. โปร่งใส-ไม่มีเงินทอน กิจการร่วมค้าแจงไร้นอมินี
• ไส้ในสธ.ใช้งบ 867 ล.Expo 2025 สร้างอาคาร-จัดนิทรรศการ 511ล.-จ่ายค่าบริหารจัดการ 212 ล.
• เบื้องหลัง! จ้างงาน Expo 867 ล.'บิ๊ก สบส.'เรียกคู่แข่งเคลียร์ ก่อนเจาะจงเลือกกิจการร่วมค้าฯ
• ชัดแล้ว! อินเด็กซ์ฯ คู่แข่งจ้างงาน Expo 867ล.ยื่นอุทธรณ์ผลประมูล 'บิ๊ก สบส.' เรียกเคลียร์
• เปิดคำวินิจฉัยอุทธรณ์ (1) อินเด็กซ์ฯร้องเรียนจ้างงานExpo 867ล.ปมเอื้อปย.ฟังไม่ขึ้นเพราะ?

ต่อไปนี้ เป็นรายละเอียดผลอุทธรณ์อีก 2 ประเด็นที่เหลือ คือ เรื่อง  กระบวนการดำเนินงานที่ไม่โปร่งใส และ เรื่องคุณสมบัติของผู้เสนอราคาบางราย ซึ่งคณะกรรมการพิจารณาอุทธรณ์และข้อร้องเรียน เห็นว่า ข้อกล่าวอ้างกระบวนการดำเนินงานที่ไม่โปร่งใส ไม่มีเหตุผลอันเป็นเหตุแห่งการอุทธรณ์ ตามนัยมาตรา 114 ประกอบมาตรา 116 วรรคสอง แห่งพระราชบัญญัติฯ ไม่รับประเด็นอุทธรณ์นี้ไว้พิจารณา ส่วนข้อกล่าวอ้างเรื่องคุณสมบัติของผู้เสนอราคาบางรายฟังไม่ขึ้น

ปรากฏข้อมูลดังต่อไปนี้  

ประเด็นที่ 2 กระบวนการดำเนินงานที่ไม่โปร่งใส 

@ ผู้อุทธรณ์กล่าวอ้างมีกระบวนการดำเนินงานที่ไม่โปร่งใส  

1. ผู้อุทธรณ์ ได้นำเสนอรายละเอียดโครงการจัดแสดงจัดนิทรรศการาน Expo 2025 Osaka Kansai ณ นครโอซากา ประเทศญี่ปุ่น ต่อกลุ่มพัสดุ สำนักงานเลขานุการกรม กรมสนับสนุนบริการสุขภาพตามกำหนด ครั้งที่ 1 ในวันที่ 15 พฤษภาคม 2566 โดยในวันที่ 18 พฤษภาคม  2566 กลุ่มพัสดุได้แจ้งกลับผลทางโทรศัพท์ต่อข้อสรุปของคณะกรรมการจ้างฯ ตามเอกสารขอบเขตของงานที่จะดำเนินการจัดนิทรรศการในงาน Expo 2025 Osaka Kansai ในข้อ 8.13.2 ต้องมีใบรับรองจากองค์กรผู้จัดงานระดับนานาชาติโดยเป็นองค์กรที่มีประเทศต่าง ๆ เข้าร่วมเป็นสมาชิกไม่น้อยกว่า 98 รัฐ

จากข้อความดังกล่าวนั้น หน่วยงานจากองค์กรผู้จัดงานระดับนานาชาติไม่ได้มีการออกจดหมายให้กับผู้อุทธรณ์หรือประเทศไทยในการเข้าร่วมงาน ทำให้คณะกรรมการจ้างฯ พิจารณาว่าทั้ง 2 บริษัท ที่ได้ยื่นข้อเสนองานดังกล่าวไม่ผ่านเกณฑ์คณสมบัติการคัดเลือก ตามข้อกำหนด โดยคณะกรรมการจ้างฯ ลงความเห็นว่า จะต้องมีการออกขอบเขตของงาน (Terns of Reference : TOR) ใหม่ และจะประกาศในวันที่ 19  พฤษภาคม 2566 และให้ยื่นข้อเสนออีกครั้งในช่วงปลายเดือนพฤษภาคม

ผู้อุทธรณ์ได้อื่นเรื่องขอเอกสาวดังกล่าวคืน ทั้งนี้ ตัวแทนกลุ่มพัสดุแจ้งว่า จะไม่มีการมอบเอกสารคืนให้กับผู้อทธรณ์ โดยแนะนำให้ผู้อุทธรณ์ติดต่อต่อสอบถามกรมบัญชีกลาง ส่วนข้อระเบียบ ที่เบอร์โทรศัพท์XXX หากต้องการเอกสารคืน

จากการหารือระหว่างผู้อุทธรณ์กับกรมบัญชีกลางตามข้อเสนอแนะของกลุ่มพัสดุ พบว่า กรมบัญชีกลางแจ้งว่า การรับเอกสารข้อเสนอทั้งหมดคืน ในกรณีไม่ผ่านคุณสมบัติและไม่ผ่านการคัดเลือก สามารถทำได้

หลังจากการติดต่อสอบถามขอเอกสารดังกล่าวคืน กรมสนับสนับสนุนบริการสุขภาพไม่มีการตอบกลับหรือแจ้งข้อมูลในการให้เอกสารคืนทั้งทางจดหมาย อีเมล หรือโทรศัพท์ โดยมีการแจ้งในวันที่ 31 พฤษภาคม 2566  ในห้องการนำเสนอ ณ ห้องประชุมศูนย์ประสานงาน Expo 2025 Osaka Kansai ชั้น 8 อาคารสนับสนุนบริการสุขภาพ

โดยประธานแจ้งว่า จากที่มีการขอเอกสารนั้น กรมสนับสนุนบริการสุขภาพไม่ได้คืนเอกสารให้ ทั้งนี้ กรมสนับสนุนบริการสุขภาพไม่ได้มีการเปิดกล่องเอกสาร แต่ไม่ได้แสดงความโปร่งใสในการแสดงเอกสารดังกล่าวให้เห็นว่าไม่ได้มีการเปิดกล่องตามที่แจ้ง และไม่ได้มีการคืนเอกสารให้กับผ้อุทธรณ์

2. ขั้นตอนและระยะเวลาในการดำเนินการทำงานเพื่อยื่นข้อเสนอมีระยะเวลาสั้นเมื่อเปรียบเทียบกับมูลค่าโครงการและเนื้องานของโครงการตามขอบเขตข้อกำหนด ซึ่งมีการส่งจดหมายเชิญชวนผู้ประกอบการทางอีเมล ครั้งที่ 1 เมื่อวันที่ 28 เมษายน 2566 เวลา 17.04 น. โดยมีกำหนดการยื่นข้อเสนอในวันที่ 15 พฤษภาคม 2566 ซึ่งให้เวลาผู้อุทธรณ์ในการดำเนินงาน 11 วัน (ไม่รวมวันหยุดราชการ) ซึ่งเมื่อเปรียบเทียบกับเนื้องานและบริมาณงานที่ต้องนำเสนอนั้น นับว่ามีระยะเวลาสั้นมาก ซึ่งไม่เคยปรากฏขึ้นมาก่อนในการประกวดราคางานขนาดใหญ่ที่มีความชับช้อนและมีมูลค่างานสูง อย่างงานอาคารแสดงประเทศไทย (Thailand Pavilion) ในครั้งที่ผ่านมา รวมถึงไม่มีการเปิดประชาพิจารณ์ขอบเขตการทำงาน หรือเปิดให้มีข้อเสนอแนะ หรือข้อข้อชักถามในการดำเนินงาน

นอกเหนือจากนั้น ตามข้อกำหนดขอบเขตการทำงานที่มีการระบุรายละเอียดการดำเนินงานว่าจะต้องดำเนินงานตามระเบียบข้อกำหนดของประเทศเจ้าภาพ ดังตัวอย่างเอกสาร TOR หน้า 6 ซึ่งกรมสนับสนุนบริการสุขภาพไม่ได้มีการให้เอกสารข้อมูลดังกล่าวมาด้วย และจากการประชุมที่ผ่านมา สมาคมสถาปนิกสยามฯ รวมถึงสภาสถาปนิกซึ่งอยู่ในคณะกรรมการดำเนินงานรับทราบกฎระเบียบต่าง ๆ เป็นอย่างดี ทำให้เกิดความได้เปรียบกับบริษัทผู้ยื่นข้อเสนอที่ได้รับการคัดเลือก

@ ความเห็นคณะกรรมการพิจารณาอุทธรณ์และข้อร้องเรียน

ประเด็นนี้คณะกรรมการพิจารณาอุทธรณ์และข้อร้องเรียนพิจารณาแล้วเห็นว่า ข้อกล่าวอ้างดังกล่าวเป็นการกล่าวอ้างเกี่ยวกับการจ้างผู้ดำเนินการจัดนิทรรศการในงาน Expo 2025  Osaka Kansai ณ นครโอซากา ประเทศญี่ปุ่น (ดำเนินการครั้งที่ 1)

โดยไม่ได้ระบุข้อเท็จจริงและเหตุผลอันเป็นเหตุแห่งการอุทธรณ์ให้ชัดเจนว่า หน่วยงานของรัฐมิได้ปฏิบัติให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่กำหนดในพระระราชบัญญัติฯ กฎกระทรวง ระเบียบ หรือประกาศที่ออกตามความในพระราชบัญญัติฯ อย่างไร

กรณีนี้จึงไม่มีเหตุผลอันเป็นเหตุแห่งการอุทธรณ์ ตามนัยมาตรา 114 ประกอบมาตรา 116  วรรคสอง แห่งพระราชบัญญัติฯ ดังนั้น จึงไม่รับประเด็นอุทธรณ์นี้ไว้พิจารณา

ประเด็นที่ 3 เรื่องคุณสมบัติของผู้เสนอราคาบางราย

@  ผู้อุทธรณ์กล่าวอ้างเรื่องคุณสมบัติของผู้เสนอราคาบางราย 

ผู้อุทธรณ์กล่าวอ้างดังนี้ 

1. บริษัท กิจการร่วมค้า อาร์เอ็มเอหนึ่งร้อยสิบ จำกัด จดทะเบียนจัดตั้งเมื่อวันที่ 29 มิถุนายน 2566 ซึ่งกิจการร่วมค้าดังกล่าวได้ก่อตั้งขึ้นภายหลังจากวันที่กำหนดการยื่นข้อเสนอในวันที่ 30 พฤษภาคม 2566  และกำหนดการนำเสนองานในในวันที่ 31 พฤษภาคม 2566 ตามหนังสือขอเชิญเข้าร่วมยื่นข้อเสนอ การจ้างผู้ดำเนินการจัดนิทรรศการในงาน Expo 2025  Osaka Kansai ณ นครโอซากา ประเทศญี่ปุ่น (ดำเนินการครั้งที่ 2) ลงวันที่ 19 พฤษภาคม 2566  ตามเอกสารขอบเขตของงานที่ดำเนินการจัดจ้างฯ ข้อ 8 คุณสมบัติของผู้ยื่นข้อเสนอ พบว่า บริษัท กิจการร่วมค้า อาร์เอ็มเอหนึ่งร้อยสิบ จำกัด ไม่ได้มีการขึ้นทะเบียนในระบบจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐด้วยอิเล็กทรอนิกส์ (Electronic Government Procurement : e - GP) ของกรมบัญชีกลาง ตามข้อกำหนดข้อย่อย 8.11  ที่ผู้ยื่นข้อเสนอต้องลงทะเบียนในระบบ e - GP ซึ่งขัดกับขอบเขตของงานที่ดำเนินการจัดจ้างฯ ดังกล่าว

2. ตามเอกสารขอบเขตของงานที่ดำเนินการจัดจ้างฯ ข้อ 8 คุณสมบัติของผู้ยื่นข้อเสนอข้อย่อย 8.12.2  กรณีเป็นนิติบุคคล ซึ่งยังไม่มีการรายงานงบแสดงฐานะทางการเงินกับกรมพัฒนาธุรกิจกิจการค้าให้พิจารณาการกำหนดมูลค่าของทุนจดทะเบียน โดยผู้ยื่นข้อเสนอจะต้องมีทุนจดทะเบียนที่เรียกชำระมูลค่าหุ้นแล้ว ณ วันที่ยื่นข้อเสนอ ต้องมีทุนจดทะเบียนไม่ต่ำกว่า 200,000,000 บาท ตามข้อมูลของกรมพัฒนาธุรกิจการค้า (DBD DataWarehouse+) ซึ่งบริษัท กิจการร่วมค้า อาร์เอ็มเอหนึ่งร้อยสิบ จำกัด มีทุนจดทะเบียน 1,000,000  บาท ซึ่งขัดกับขอบเขตของงานที่ดำเนินการจัดจ้างฯ ดังกล่าว

@ ความเห็นคณะกรรมการพิจารณาอุทธรณ์และข้อร้องเรียน

ประเด็นนี้พิจารณาแล้วเห็นว่า เมื่อข้อเท็จจริงปรากฏว่า กรมสนับสนุนบริการสุขภาพพิจารณาแล้ว มีความเห็นดังนี้

(1) การจ้างผู้ดำเนินการจัดนิทรรศการในงาน Expo 2025 Osaka Kansai ณ นครโอซากา ประเทศญี่ปุ่น (ดำเนินการครั้งที่ 2) โดยวิธีคัดเลือก ได้มีกำหนดให้เข้ายื่นข้อเสนอในวันที่ 30 พฤษภาคม 2566 ซึ่งมีผู้ยืนข้อเสนอจำนวน 2 ราย ได้แก่ บริษัท อินเด็กซ์ ครีเอทีฟ วิลเลจ จำกัด (มหาชน) และกิจการร่วมค้าอาร์เอ็มเอหนึ่งร้อยสิบ 

(2) ในการดำเนินการพิจารณาคัดเลือกข้อเสนอ การจ้างผู้ดำเนินการจัดนิทรรศการในงาน Expo 2025 Osaka Kansai ณ นครโอซากา ประเทศญี่ปุ่น (ดำเนินการครั้งที่ 2) โดยวิธีคัดเลือก คณะกรรมการจ้างฯ ได้มีการพิจารณาคุณสมบัติของผู้ยืนข้อเสนอ ตามข้อ 8 แห่งขอบเขตของงานฯ แล้ว

โดยทั้ง 2 บริษัท ประกอบด้วยบริษัท ไร้ท์แมน จำกัด และบริษัท สถาปนิกหนึ่งร้อยสิบ จำกัด ซึ่งเป็นผู้ร่วมค้าของกิจการร่วมค้าอาร์เอ็มเอหนึ่งร้อยสิบ ได้มีการขึ้นทะเบียนในระบบ e - GP และมีการรายงานงบแสดงฐานะทางการเงินกับกรมพัฒนาธุรกิจการค้า และมีมูลค่าของกิจการแสดงค่าเป็นบวก 1 ปีสุดท้ายก่อนวันยื่นข้อเสนอ จึงมิต้องมีการพิจารณามูลค่าของทุนจดทะเบียน

ประกอบกับกรมสนับสนุนบริการสุขภาพพิจารณาในประเด็นการยื่นจดทะเบียนหลังจากวันที่ยื่นข้อเสนอ และไม่มีการขึ้นทะเบียนในระบบ e - GP อีกทั้งยังมีทุนจดทะเบียนต่ำกว่าข้อกำหนดของคุณสมบัติ นั้น กรมสนับสนับสนุบริการสุขภาพเห็นว่า กิจการร่วมค้า อาร์เอ็มเอหนึ่งร้อยสิบ มีคุณสมบัติเป็นไปตามเงื่อนไขที่กำหนดในขอบเขตของงานที่จะดำเนินการจัดจ้างผู้ดำเนินการจัดนิทรรศการในงาน Expo 2025  Osaka Kansai ณ นครโอซากา ประเทศญี่ปุ่น ข้อ 8.11 และข้อ 8.12.1 การพิจารณาของคณะกรรมการจ้างฯ จึงชอบแล้ว

ดังนั้น ข้อกล่าวอ้างของผู้อุทธรณ์ในประเด็นนี้ฟังไม่ขึ้น

กรณีนี้ ข้อกล่าวอ้างของผู้อุทธรณ์ในประเด็นที่ 2 ไม่รับประเด็นอุทธรณ์ไว้พิจารณา และข้อกล่าวอ้างของผู้อุทธรณ์ในประเด็นที่ 1 และประเด็นที่ 3 ซึ่งเป็นสาระสำคัญ ฟังไม่ขึ้น ดังนั้น อุทธรณ์ฟังไม่ขึ้น

กรมสนับสนุนบริการสุขภาพจึงสามารถดำเนินการจัดซื้อจัดจ้างในขั้นตอนต่อไป ตามนัยมาตรา 119 วรรคสองแห่งพระราชบัญญัติฯ

ทั้งนี้ ให้กรมสนับสนุนบริการสุขภาพแจ้งผลการพิจารณาอุทธรณ์ให้ผู้อุทธรณ์ทราบ และแจ้งให้ผู้อุทธรณ์ทราบด้วยว่า หากผู้อุทธรณ์ประสงค์จะโต้แย้งคำวินิจฉัยอุทธรณ์ ผู้อุทธรณ์มีสิทธิฟ้องคดีต่อศาลภายใน 90 วัน นับแต่วันที่ได้รับแจ้งคำวินิจฉัยอุทธรณ์นี้

*******

อนึ่งเกี่ยวกับประเด็นเรื่อง  บริษัท กิจการร่วมค้า อาร์เอ็มเอหนึ่งร้อยสิบ จำกัด และ กิจการร่วมค้า อาร์เอ็มเอหนึ่งร้อยสิบ ที่มีชื่อเหมือนกัน ทางตัวแทนกิจการร่วมค้า อาร์เอ็มเอหนึ่งร้อยสิบ ได้ออกมาชี้แจงแล้วว่า เป็นคนละส่วนกัน  ผู้ได้รับงานสัญญาจ้างโครงการฯ นี้ คือ กิจการร่วมค้า อาร์เอ็มเอหนึ่งร้อยสิบ ที่ประกอบด้วย บริษัท ไร้ท์แมน จำกัด และบริษัท สถาปนิกหนึ่งร้อยสิบ จำกัด ขณะที่บริษัท กิจการร่วมค้า อาร์เอ็มเอหนึ่งร้อยสิบ จำกัด แจ้งเลิกบริษัทไปแล้ว 

• สธ.แจงงบจัดนิทรรศการ Expo 2025 โอซาก้า 900 ล. โปร่งใส-ไม่มีเงินทอน กิจการร่วมค้าแจงไร้นอมินี

ทั้งหมดนี้ เป็นรายละเอียดเกี่ยวกับ ผลการพิจารณาของคณะกรรมการพิจารณาอุทธรณ์และข้อร้องเรียน ของกรมบัญชีกลาง ในโครงการฯ นี้ ที่สำนักข่าวอิศรา ตรวจสอบพบล่าสุด 

ส่วนข้อมูลเชิงลึกอื่นๆ สำนักข่าวอิศรา จะติดตามมานำเสนอต่อไป  

อย่างไรก็ดี การจัดซื้อจัดจ้างโครงการฯ นี้ ปัจจุบัน ยังไม่มีหน่วยงานตรวจสอบแห่งใด ออกมาระบุว่า มีความไม่โปร่งใส ในขั้นตอนการดำเนินงานแต่อย่างใด

ผู้เกี่ยวข้องทุกฝ่าย ยังเป็นผู้บริสุทธิ์อยู่