ไทม์ไลน์ 10 เดือนคดีเงินกู้ อนค.จากคำพูด‘ธนาธร’ถึงศาล รธน.-21 ก.พ. รอดหรือยุบ?

“...ทั้งหมดคือไทม์ไลน์เหตุการณ์คดีกู้เงินของพรรคอนาคตใหม่ ที่นำไปสู่การร้องยุบพรรคเป็นหนที่สอง (หนแรกคดีล้มล้างการปกครอง ศาลรัฐธรรมนูญยกคำร้อง) รวมระยะเวลาประมาณ 10 เดือน นับตั้งแต่นายธนาธร หล่นคำพูดที่สมาคมนักข่าวต่างประเทศแห่งประเทศไทย นำไปสู่การสอบสวนของ กกต. กระทั่งศาลรัฐธรรมนูญนัดฟังคำวินิจฉัย…”

PIC sanrtnfuture 19 2 63 1

เหลือเวลาอีกประมาณ 3 วัน นับถอยหลังวันที่ 21 ก.พ. 2563 ศาลรัฐธรรมนูญนัดฟังคำวินิจฉัยคดีที่คณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) ร้องยุบพรรคอนาคตใหม่ กรณีกู้เงินจากนายธนาธร จึงรุ่งเรืองกิจ หัวหน้าพรรคอนาคตใหม่ วงเงิน 191.2 ล้านบาท

ประเด็นนี้กำลังถูกพูดถึงอย่างหนาหูในช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมา ทั้ง ‘ฝ่ายหนุน’ ที่ยืนยันว่า การกู้เงินดังกล่าวไม่ใช่รายได้ และอยู่ในส่วนของหนี้สิน จึงสามารถทำได้ตาม พ.ร.บ.ประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง พ.ศ. 2560 และกฎหมายฉบับนี้ ไม่มีข้อความใดระบุว่า ‘ห้ามกู้เงิน’ นอกจากนี้ในช่วงปี 2561 ที่กฎหมายฉบับนี้ใช้บังคับมีพรรคการเมืองอีกหลายพรรคที่กู้เงินเข้าข่ายลักษณะเดียวกับพรรคอนาคตใหม่ สวนทางกับ ‘ฝ่ายต้าน’ ที่ออกมาวิพากษ์วิจารณ์ว่า พรรคอนาคตใหม่ ฝ่าฝืนไม่ปฏิบัติตามกฎหมาย โดยการกู้เงินไม่สามารถทำได้ เพราะไม่ได้มีการบัญญัติไว้ เป็นต้น

ฝ่ายใดจะถูกหรือผิด ต้องรอดูผลคำวินิจฉัยของศาลรัฐธรรมนูญ ?

แต่ข้อเท็จจริงที่สามารถยืนยันได้อย่างชัดเจนขณะนี้คือ พรรคอนาคตใหม่ มีการกู้เงินจากนายธนาธร จึงรุ่งเรืองกิจ จริง อย่างน้อย 2 ครั้ง ครั้งแรกเดือน ม.ค. 2562 วงเงิน 161.2 ล้านบาท และครั้งที่สองเดือน เม.ย. 2562 วงเงิน 30ล้านบาท รวม 191.2 ล้านบาท

โดยปรากฏเอกสารหลักฐานทั้งจากการแจ้งบัญชีแสดงรายการทรัพย์สินและหนี้สินของนายธนาธร ต่อคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) กรณีเข้ารับตำแหน่ง ส.ส. เมื่อวันที่ 25 พ.ค. 2562 ระบุไว้ในส่วน ‘เงินให้กู้ยืม’ พร้อมแนบเอกสารเป็นสัญญากู้เงินประกอบ นอกจากนี้ในรายงานงบการเงินของพรรคการเมืองประจำปี 2561 พรรคอนาคตใหม่ยังระบุหมายเหตุ เฉพาะในส่วนของการกู้เงินจากนายธนาธร สัญญาแรก 161 ล้านบาทไว้ด้วย

ดังนั้นจึงเหลือแค่ประเด็นข้อกฎหมายเท่านั้นว่า ทำได้หรือไม่ อย่างไร ?

เพื่อให้สาธารณชนเข้าใจมากขึ้น สำนักข่าวอิศรา (www.isranews.org) รวบรวมปฐมบทของเหตุการณ์ดังกล่าว ก่อนที่ศาลรัฐธรรมนูญจะวินิจฉัย สรุปได้ ดังนี้

เมื่อวันที่ 15 พ.ค. 2562 ที่สมาคมนักข่าวต่างประเทศประจำประเทศไทย นายธนาธร จึงรุ่งเรืองกิจ หัวหน้าพรรคอนาคตใหม่ เปิดประเด็นถึงวิธีบริหารพรรคอนาคตใหม่ โดยระบุว่า ให้เงินพรรคยืมอยู่ 110 ล้านบาท ระหว่างหาเสียงเลือกตั้งรอบนี้ เพราะพรรคไม่สามารถระดมทุนได้ทันเวลาสำหรับการหาเสียง โดยตอนนี้ในบัญชีพรรค ตนเป็นเจ้าหนี้การค้า (Account Payable) ร้อยกว่าล้านบาท จำตัวเลขแน่ชัดไม่ได้ น่าจะประมาณ 105-110 ล้านบาท ที่ให้พรรคยืมเงิน

เมื่อวันที่ 20 พ.ค. 2562 น.ส.พรรณิการ์ วานิช โฆษกพรรคอนาคตใหม่ ชี้แจงกรณีดังกล่าวว่า พรรคอนาคตใหม่ไม่ได้ยืมเงิน แต่เป็นการกู้เงิน โดยมีเพดานวงเงินสูงสุดอยู่ที่ 250 ล้านบาท แต่การดำเนินกิจกรรมจนถึงวันเลือกตั้ง พรรคอนาคตใหม่กู้ไปแล้วประมาณ 90 ล้านบาท และจนถึงขณะนี้มีการกู้เพิ่มอีกนิดหน่อย เพื่อเป็นค่าใช้จ่ายของพรรค ตัวเลขจึงอยู่ที่ 110 ล้านบาท ยืนยันว่าการกู้เงินครั้งนี้ผ่านความเห็นชอบจากกรรมการบริหารพรรคแล้ว และพรรคจะเป็นผู้จ่ายเงินคืนแก่นายธนาธรทั้งหมด

ถัดมา เมื่อวันที่ 21 พ.ค. 2562 นายศรีสุวรรณ จรรยา เลขาธิการสมาคมองค์การพิทักษ์รัฐธรรมนูญไทย ยื่นเรื่องร้องเรียนต่อสำนักงาน กกต. ขอให้ตรวจสอบกรณีพรรคอนาคตใหม่กู้เงินนายธนาธร วงเงิน 110 ล้านบาท (ขณะนั้น) เนื่องจากอาจเข้าข่ายฝ่าฝืน พ.ร.บ.พรรคการเมืองฯ มาตรา 66 (บุคคลบริจาค หรือให้ผลประโยชน์อื่นใดเกิน 10 ล้านบาท/ปี) เนื่องจากรายได้ของพรรคการเมืองตามมาตรา 62 ไม่ได้ระบุให้พรรคการเมืองกู้ยืมเงินมาใช้ในกิจกรรมของพรรคได้

เมื่อวันที่ 1 ก.ค. 2562 นายธนาธร ทำหนังสือถึงสำนักงาน ป.ป.ช. ขอขยายเวลาการยื่นบัญชีทรัพย์สินและหนี้สิน กรณีเข้ารับตำแหน่ง ส.ส. เมื่อวันที่ 25 พ.ค. 2562 โดยระบุว่าอยู่ระหว่างรวบรวมรายการทรัพย์สินและหนี้สินจากสถาบันการเงิน และบริษัทหลักทรัพย์ต่าง ๆ ต่อมาเมื่อวันที่ 23 ส.ค. 2562 ได้ขอขยายระยะเวลาการยื่นบัญชีทรัพย์สินและหนี้สินเป็นครั้งที่ 2

โดยเมื่อวันที่ 20 ก.ย. 2562 สำนักงาน ป.ป.ช. เผยแพร่บัญชีทรัพย์สินและหนี้สิน ส.ส. ของนายธนาธร มีทรัพย์สินรวมคู่สมรส (นางรวิพรรณ จึงรุ่งเรืองกิจ) ประมาณ 5.6 พันล้านบาท มีหนี้สินทั้งสิ้น 6.8 แสนบาทเศษ

ในส่วนของเงินให้กู้ยืม ระบุ 3 รายการ โดย 2 รายการแรก ได้แก่ เงินให้กู้ยืมพรรคอนาคตใหม่ ครั้งแรก เมื่อวันที่ 2 ม.ค. 2562 วงเงิน 161.2 ล้านบาท คิดอัตราดอกเบี้ยร้อยละ 7.5 ต่อปี และครั้งที่สอง เมื่อวันที่ 11 เม.ย. 2562 วงเงิน 30 ล้านบาท คิดอัตราดอกเบี้ยร้อยละ 2 ต่อปี

ทั้งนี้นายธนาธร ระบุในหมายเหตุด้วยว่า พรรคอนาคตใหม่ได้ชำระหนี้บางส่วนให้แก่นายธนาธรแล้วจำนวนหนึ่ง อย่างไรก็ดีในบัญชีแสดงรายการทรัพย์สินและหนี้สินของนายธนาธร มิได้ระบุว่า มีรายได้ส่วนหนึ่งมาจากการชำระหนี้เงินกู้ของพรรคอนาคตใหม่

PIC เงนก อนค อก 1
(รายการเงินให้กู้ยืมของนายธนาธร จากบัญชีทรัพย์สินและหนี้สินที่ยื่นต่อ ป.ป.ช.)

เมื่อวันที่ 19 พ.ย. 2562 คณะกรรมการ กกต มีมติเอกฉันท์ให้พรรคอนาคตใหม่ส่งเอกสารหรือหลักฐานที่เกี่ยวข้องมาประกอบการพิจารณาเพิ่มเติม โดยในชั้นคณะอนุกรรมการวินิจฉัยคำร้องและปัญหาหรือข้อแย้ง เคยเรียกเอกสารดังกล่าวแล้ว แต่พรรคอนาคตใหม่มิได้ส่งให้แต่อย่างใด

เมื่อวันที่ 27 พ.ย. 2562 สำนักงาน กกต. เผยแพร่เอกสารข่าว ระบุว่า พรรคอนาคตใหม่มีหนังสือจัดส่งเอกสารมาแล้วบางส่วน แต่ขอขยายระยะเวลาการจัดส่งเอกสารบางส่วนต่อ กกต. อีก 120 วัน โดยเมื่อวันที่ 26 พ.ย. 2562 ที่ผ่านมา กกต. รับทราบการจัดส่งเอกสารบางส่วนของพรรคอนาคตใหม่ข้างต้น และมีมติให้ขยายระยะเวลาในการจัดส่งเอกสารที่เหลือภายในวันที่ 2 ธ.ค. 2562

เมื่อวันที่ 4 ธ.ค. 2562 รายงานข่าวจากสำนักงาน กกต. ระบุว่า คณะกรรมการ กกต. มีมติตัดพยานเอกสารหลักฐานที่เหลือของพรรคอนาคตใหม่ เนื่องจากส่งมาไม่ทันในวันที่ 2 ธ.ค. 2562 และนำเสนอที่ประชุมคณะกรรมการ กกต. พิจารณาอีกครั้ง

เมื่อวันที่ 6 ธ.ค. 2562 นายปิยบุตร แสงกนกกุล เลขาธิการพรรคอนาคตใหม่ แถลงข่าวถึงกรณีนี้ ระบุว่า กกต. ออกหมายเรียกพยานเอกสารจำนวนมากหลายรายการทั้งที่ยังไม่ได้แจ้งข้อกล่าวหา และพรรคอนาคตใหม่จัดส่งพยานเอกสารบางส่วนที่เกี่ยวข้องกับการกู้ยืมเงินให้แก่ กกต. แล้วทั้งสิ้น ส่วนเอกสารที่พรรคอนาคตใหม่ยังมิได้จัดส่งให้ กกต. นั้น ล้วนเป็นเอกสารไม่เกี่ยวข้องกับกรณีนี้ อย่างไรก็ดีไม่กังวลว่าจะมีการขยายปมไปสู่การยุบพรรคอนาคตใหม่แต่อย่างใด เพราะการกู้เงินครั้งนี้ ไม่ได้เข้าข่ายความผิดจะนำไปสู่การยุบพรรคได้

เมื่อวันที่ 11 ธ.ค. 2562 สำนักงาน กกต. เผยแพร่เอกสารข่าว จำนวน 7 บรรทัด ระบุว่า ที่ประชุมคณะกรรมการ กกต. พิจารณาข้อเท็จจริงและพยานหลักฐานพร้อมทั้งความเห็นของนายทะเบียนพรรคการเมืองกรณีนี้แล้ว เห็นว่า การที่พรรคอนาคตใหม่กู้เงินจากนายธนาธร วงเงิน 191.2 ล้านบาท เป็นการกระทำอันเป็นการฝ่าฝืนมาตรา 72 แห่ง พ.ร.บ.พรรคการเมืองฯ จึงมีมติด้วยเสียงข้างมาก ยื่นคำร้องต่อศาลรัฐธรรมนูญเพื่อพิจารณายุบพรรค ตามมาตรา 92 วรรคหนึ่ง (3) ประกอบมาตรา 93 แหง พ.ร.บ.พรรคการเมืองฯ

วันเดียวกัน นายปิยบุตร แสงกนกกุล เลขาธิการพรรคอนาคตใหม่ แถลงข่าวตอบโต้กรณีนี้ทันที โดยตั้งข้อสังเกตว่า กกต. เร่งรัดคดีนี้อย่างผิดสังเกต ไม่มีการแจ้งข้อกล่าวหา ไม่มีการเรียกไปสอบสวน มีเพียงให้ประธานคณะกรรมการไต่สวน เชิญไปชี้แจง 3 ครั้ง แล้วให้ส่งเอกสารซึ่งไม่เกี่ยวข้องกับคดี นอกจากนี้กระบวนการทำงานที่ผ่านมามีเอกสารหลุดออกมา และ กกต. ยอมรับเรื่องนี้อย่างชัดเจน และการกล่าวหาว่าพรรคอนาคตใหม่ผิดตามมาตรา 72 แห่ง พ.ร.บ.พรรคการเมืองฯ ไม่มีการอธิบายเหตุผลใด ๆ เพิ่มเติม

เมื่อวันที่ 13 ธ.ค. 2562 เจ้าหน้าที่สำนักงาน กกต. นำสำนวนคำร้องของคณะกรรมการ กกต. กรณีดังกล่าว ไปยื่นต่อศาลรัฐธรรมนูญ

เมื่อวันที่ 15 ธ.ค. 2562 สำนักงาน กกต. เผยแพร่เอกสารข่าว ระบุว่า กกต. มิได้ใช้ระยะเวลาการพิจารณากรณีดังกล่าวจำนวน 89 วันตามที่ถูกกล่าวหา แต่พิจารณาตั้งแต่นายศรีสุวรรณ จรรยา เดินทางมายื่นคำร้อง เมื่อวันที่ 21 พ.ค. 2562

ต่อมา เมื่อวันที่ 25 ธ.ค. 2562 ศาลรัฐธรรมนูญ เผยแพร่เอกสารข่าว รับคำร้องจาก กกต. เพื่อวินิจฉัยคดีกู้เงินของพรรคอนาคตใหม่ และมีคำสั่งให้พรรคอนาคตใหม่ชี้แจงแก้ข้อกล่าวหาภายใน 15 วัน

เมื่อวันที่ 10 ม.ค. 2563 พรรคอนาคตใหม่ เผยแพร่เอกสารรายงานการสืบสวนของคณะกรรมการสืบสวนและไต่สวน สำนักงาน กกต. ชุดที่มีนายเกรียงศักดิ์ ม่วงอ่อน เป็นประธานฯ โดยคณะกรรมการฯชุดนี้มีความเห็นรายงานไปยังคณะกรรมการ กกต. ว่า ควรยกคำร้องกรณีนี้

วันเดียวกัน สำนักงาน กกต. เผยแพร่เอกสารข่าว ชี้แจงระบุว่า ความเห็นของคณะกรรมการสืบสวนและไต่สวน ไม่ผูกพันกับความเห็นของคณะกรรมการ กกต. โดยการพิจารณาวินิจฉัยชี้ขาดสำหรับสำนวนการสืบสวนนี้ เสร็จสิ้นการพิจารณาในขั้นตอนของคณะอนุกรรมการวินิจฉัยชี้ขาดปัญหาหรือข้อโต้แย้งแล้ว และยืนยันว่าคณะกรรมการ กกต. ดำเนินการตามอำนาจหน้าที่ตามกฎหมายทุกประการ

PIC ธนาธรแถลงสมาคมผสขตปท 1
(นายธนาธร ที่สมาคมผู้สื่อข่าวต่างประเทศประจำประเทศไทย, ภาพจาก www.khaosan-nannakorn.com)

เมื่อวันที่ 27 ม.ค. 2563 น.ส.จารุวรรณ ศรัณย์เกตุ ส.ส.บัญชีรายชื่อ และกรรมการบริหารพรรคอนาคตใหม่ ยื่นคำร้องสอดต่อศาลรัฐธรรมนูญ ขอขยายระยะเวลาชี้แจงแก้ข้อกล่าวหา เนื่องจากอยู่ระหว่างอุทธรณ์ขอให้ กกต. เปิดเผยสำนวนการไต่สวนคดีดังกล่าวอยู่

เมื่อวันที่ 5 ก.พ. 2563 ศาลรัฐธรรมนูญ เผยแพร่เอกสารข่าว นัดฟังคำวินิจฉัยคดีพรรคอนาคตใหม่กู้เงินนายธนาธร 191.2 ล้านบาท ในวันที่ 21 ก.พ. 2563 และให้ส่งบันทึกถ้อยคำพยานบุคคล 17 รายมาให้ศาลพิจารณาภายในวันที่ 12 ก.พ. 2563

เมื่อวันที่ 6 ก.พ. 2563 นายปิยบุตร แสงกนกกุล เลขาธิการพรรคอนาคตใหม่ ระบุว่า ได้ยื่นคำร้องเพิ่มเติมขอให้ศาลรัฐธรรมนูญเปิดไต่สวนพยานในคดีดังกล่าว เนื่องจากเห็นว่ามีเอกสารของ กกต. หลุดออกมา ยืนยันว่า กกต. ดำเนินกระบวนการพิจารณาโดยมิชอบตามกฎหมาย

เมื่อวันที่ 12 ก.พ. 2563 รายงานข่าวจากศาลรัฐธรรมนูญ ระบุว่า ศาลรัฐธรรมนูญไม่รับคำร้องของพรรคอนาคตใหม่ขอให้เปิดไต่สวนพยาน แต่ขยายระยะเวลาให้พรรคอนาคตใหม่ส่งบันทึกคำให้การพยาน 17 ปาก จากเดิม 12 ก.พ. 2563 ขยายเป็น 17 ก.พ. 2563

เมื่อวันที่ 13 ก.พ. 2563 นายธนาธร จึงรุ่งเรืองกิจ หัวหน้าพรรคอนาคตใหม่ ให้สัมภาษณ์เตรียมยื่นฟ้องคณะกรรมการ กกต. 7 รายเป็นรายคน กรณีใช้อำนาจหน้าที่พิจารณาคดีกู้เงินของพรรคอนาคตใหม่โดยมิชอบ ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 157

เมื่อวันที่ 18 ก.พ. 2563 นายปิยบุตร แสงกนกกุล เลขาธิการพรรคอนาคตใหม่ แถลงข่าวปิดคดีกู้เงินของพรรค ระบุตอนหนึ่งว่า ศาลรัฐธรรมนูญไม่มีอำนาจวินิจฉัยยุบพรรค เพราะรัฐธรรมนูญไม่ได้กำหนดบทบัญญัติดังกล่าวไว้ แต่กำหนดไว้ในกฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญ ดังนั้นเป็นไปได้ว่ากฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญดังกล่าว ขัดต่อรัฐธรรมนูญ ซึ่งพรรคอนาคตใหม่ ได้ทำความเห็นเกี่ยวกับกรณีนี้ชี้แจงต่อศาลรัฐธรรมนูญไปแล้วด้วย

วันที่ 21 ก.พ. 2563 ศาลรัฐธรรมนูญนัดฟังคำวินิจฉัย

ทั้งหมดคือไทม์ไลน์เหตุการณ์คดีกู้เงินของพรรคอนาคตใหม่ ที่นำไปสู่การร้องยุบพรรคเป็นหนที่สอง (หนแรกคดีล้มล้างการปกครอง ศาลรัฐธรรมนูญยกคำร้อง) รวมระยะเวลาประมาณ 10 เดือน นับตั้งแต่นายธนาธร หล่นคำพูดที่สมาคมนักข่าวต่างประเทศแห่งประเทศไทย นำไปสู่การสอบสวนของ กกต. กระทั่งศาลรัฐธรรมนูญนัดฟังคำวินิจฉัย

อนาคต จะยุบหรือไปต่อ ต้องรอดูผล !

อ่านประกอบ :

@คดีกู้เงินพรรคอนาคตใหม่

ศาล รธน.ไร้อำนาจยุบพรรค!‘ปิยบุตร’ แจงคดีกู้เงิน-รับความสามารถระดมทุนไม่เท่ากัน

รอศาล รธน.วินิจฉัยก่อน!ปธ.กกต. ชี้เงินกู้ อนค.-พรรคอื่นต่างกัน-คดีอาญา‘ธนาธร’งวดแล้ว

กกต.โดนอีก! ‘ธนาธร’จ่อฟ้องรายคนปมชงศาล รธน.ยุบ อนค.-ท้าสอบเงินกู้ได้มามิชอบอย่างไร

อนค.โต้ศาล รธน.! ไม่เปิดไต่สวนเป็นธรรมหรือไม่-หลังตีตกคำร้องแต่ขยายเวลายื่นคำให้การ

‘ปิยบุตร’ค้านคำสั่งศาล รธน.ขอให้เปิดไต่สวนพยาน-อ้างสื่อตีข่าวตุลาการฯเก่าตัดสินทิ้งทวน

มั่นใจไม่ถูกยุบ! ‘ปิยบุตร’แถลงแจงปมร้อนศาล รธน.นัดวินิจฉัยคดีกู้เงิน 21 ก.พ.

ศาล รธน.นัดชี้ชะตา! วินิจฉัยคดียุบ อนค. กู้เงิน 21 ก.พ.-ปมเสียบบัตร 7 ก.พ.

ขอศาล รธน.เปิดไต่สวนพยาน!โฆษก อนค. เผยส่งเอกสารเพิ่มคดีกู้เงินครบ-มั่นใจทำถูกต้อง

‘จารุวรรณ’ร้องสอดศาล รธน.ขอขยาย 30 วันแจง อนค.คดีกู้เงิน-ชี้ กกต.ยังไม่เปิดสำนวน