“ทำไมบริษัทที่ถูกขึ้นบัญชีดำอย่างบริษัท Unik Construction ถึงได้สัญญามูลค่า 268 ล้านปูลาบอตสวานา (665,616,488 บาท)” โดยกรณีการขึ้นบัญชีดำนั้นมาจากการที่บริษัท Unik Construction แห่งนี้มีพฤติการณ์ฉ้อโกงรัฐบาลบอตสวานาและธนาคารโลก และการประกวดราคาโครงการสร้างถนนซึ่งได้รับเงินสนับสนุนโดยธนาคารโลก
ส่องคดีทุจริตโลก สำนักข่าวอิศรา (www.isranews.org) สัปดาห์นี้ยังขอเกาะติดในประเด็นความไม่โปร่งใสของบริษัทจีนที่เข้าไปทำธุรกิจในต่างประเทศ โดยสำนักข่าว Moveyweb ที่รายงานข่าวเกี่ยวกับการเงินได้รายงานถึงความไม่โปร่งใสของกระบวนการประกวดราคาสร้างถนนในแอฟริกาใต้
โดยสำนักงานว่าด้วยการถนนของแอฟริกาใต้หรือ Sanral ได้มีการมอบสัญญาการยกระดับคุณภาพถนนมูลค่านับหลายพันล้านแรนด์ให้กับกลุ่มกิจการร่วมค้า Unique-Diphatse ซึ่งนำโดยบริษัทจีน แม้ว่าในกระบวนการประกวดราคาที่ผ่านมากิจการร่วมค้าแห่งนี้จะเป็นผู้เสนอราคามูลค่าเกือยสูงที่สุดจากผู้เสนอราคาจำนวนทั้งหมด 7 รายก็ตาม
สำนักข่าว Moneyweb รายงานต่อไปว่าทาง Sanral ได้มีกระบวนการตรวจสอบ จนทำให้มีบุคคลใน Sanral มีความกังวลเกี่ยวกับหนึ่งในบริษัทหุ้นส่วนในกิจการร่วมค้า Unique-Diphatse ซึ่งชื่อว่าบริษัท Unik Construction Engineering โดยบริษัทนี้จดทะเบียนในบอตสวานา แต่อย่างไรก็ตามโครงสร้างของบริษัทนั้นพบว่ามีคนจีนร่วมบริหารอยู่ด้วย อีกทั้งหน้าเว็บของบริษัทก็มีภาษาจีนและมีแหล่งที่ติดต่อในประเทศจีนควบคู่กับอีกหลายประเทศในแอฟริกา
รายงานเกี่ยวกับความกังวลนั้นเคยถูกสื่อมวลชนอีกสำนักชื่อว่า Ink Journalism เผยแพร่ไปเมื่อวันที่ 21 ธ.ค.2564 ในหัวข้อบทความว่า “ทำไมบริษัทที่ถูกขึ้นบัญชีดำอย่างบริษัท Unik Construction ถึงได้สัญญามูลค่า 268 ล้านปูลาบอตสวานา (665,616,488 บาท)” โดยกรณีการขึ้นบัญชีดำนั้นมาจากการที่บริษัท Unik Construction แห่งนี้มีพฤติการณ์ฉ้อโกงรัฐบาลบอตสวานาและธนาคารโลก และการประกวดราคาโครงการสร้างถนนซึ่งได้รับเงินสนับสนุนโดยธนาคารโลก
มีการประกาศจากกลุ่มธนาคารเพื่อการพัฒนาแอฟริกา ลงวันที่ประกาศ 13 ต.ค.2566 ระบุถึงข้อสรุปของการเจรจาเพื่อยุติข้อพิพาทกันระหว่างธนาคารกับบริษัท Unik Construction Engineering ซึ่งสาระสำคัญก็คือการยุติการคว่ำบาตรบริษัทอันเนื่องมาจากกรณีการทุจริต
@ข้ออ้างระบุว่าบริษัทนั้นไม่ได้ถูกขึ้นบัญชีดำ
รายงานข่าวมีการระบุถึงความคิดเห็นจากฝ่ายบริหารของ Sanral ซึ่งระบุว่าบริษัท Unik Construction Engineering นั้นไม่ได้ถูกขึ้นบัญชีดำอีกต่อไปแล้ว เพราะทางบอตสวานาขึ้นบัญชีดำบริษัทนี้แค่สองปีคือระหว่างวันที่ 4 ต.ค.2556-3 ต.ค.2558 และกระบวนการประกวดราคาก็ได้ปิดไปเมื่อเดือน ก.พ.2566 ซึ่งเลยเวลาขึ้นบัญชีดำมาแล้ว
ทว่าบริษัท Unik Construction Engineering ยังถูกกล่าวหาว่ามีพฤติกรรมการทุจริตในโครงการน้ำประปาและสุขาภิบาลภูมิภาคแมนซินี ประเทศเอสวาตินี โดยรายงานฉบับที่สองบ่งชี้ว่ากลุ่มธนาคารเพื่อการพัฒนาแอฟริกาเพิ่งจะยกเลิกการคว่ำบาตรกับบริษัท Unik Construction Engineering ไปเมื่อวันที่ 13 ต.ค.2566 โดยหนึ่งในเงื่อนไขของการยกเลิกการคว่ำบาตรก็คือว่าเงื่อนไขการดำเนินการของบริษัทเพื่อนำไปสู่การไม่กีดกัน (condition of non-debarment) หมายความว่าบริษัทจะต้องทำตามเงื่อนไขของธนาคารจนเป็นที่น่าพอใจ มีผลบังคับใช้เป็นระยะเวลา 12 เดือน นับตั้งแต่วันที่ 11 ต.ค.2566
หน้าเว็บบริษัท Unik Construction Engineering
อย่างไรก็ตามในรายงานของ Sanral ระบุว่าเงื่อนไขเพื่อนำไปสู่การไม่กีดกันที่ว่ามานี้ไม่ได้มีการคว่ำบาตรหรือกีดกันไม่ให้บริษัท Unik Construction Engineering ดำเนินการประกวดราคากับหน่วยงานต่างๆของรัฐบาลแอฟริกาใต้แต่อย่างใด
รายงานระบุว่าไม่มีหุ้นส่วนหรือกรรมการรายใดในกิจการร่วมค้า Unique-Diphatse มีพฤติกรรมการผิดนัดการดำเนินงานหรือถูกจำกัดในกระบวนการประกวดราคาที่แอฟริกาใต้ ตามฐานข้อมูลการคลังแห่งชาติว่าด้วยซัพพลายเออร์ที่ถูกกีดกัน และยังระบุอีกว่าในการจัดอันดับความเสี่ยงโดยรวมพบว่าบริษัท Unik Construction Engineering Incorporated จากกรณีที่บอตสวานานั้นถือว่าเป็นความเสี่ยงที่ต่ำสำหรับ Sanral
หรือสรุปก็คือว่าตามข้อกำหนดห่วงโซ่อุปฐานและฐานข้อมูลเกี่ยวกับบริษัทที่เกี่ยวข้องอ้างว่าการคว่ำบาตรที่หมดอายุไปแล้วหรือว่าการคว่ำบาตรที่ไม่ได้เกิดขึ้นเพราะข้อตกลงยุติการดำเนินการนั้นไม่เป็นสาระสำคัญของบริษัท Unik Construction Engineering Incorporated ในการทำธุรกิจกับ Sanral
@สัญญาการยกระดับคุณภาพถนน
กิจการร่วมค้า Unik-Diphatse ได้รับสัญญากินระยะเวลานาน 45 เดือนเพื่อให้ดำเนินการยกระดับทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3 ในส่วนที่ 2 จาก Hammarsdale Interchange ถึง Uitkomst โดยได้รับสัญญามาเมื่อวันที่ 27 ก.พ.2568 มูลค่าสัญญาซึ่งกิจการร่วมค้านี้ได้รับจาก Sanral อยู่ที่ 3,292,298,773 แรนด์ (6,060,670,996 บาท) ขณะที่กิจการร่วมค้า Unik-Diphatse ได้ยื่นซองประกวดราคาอยู่ที่ 3.5 พันล้านแรนด์ (6,443,020,500)
ส่วนเอกชนรายอื่นๆที่ร่วมเสนอราคานั้นมีการยื่นซองมูลค่าดังต่อไปนี้
1.บริษัท Remako Group Holdings เสนอราคาไปทั้งสิ้น 2,213,298,899 แรนด์ ( 4,074,380,051 บาท)
2.บริษัท Aqua Transport and Plant Hire เสนอราคาไปทั้งสิ้น 2,542,944,414 แรนด์ (4,681,212,282 บาท)
3.บริษัท EXR Construction เสนอราคาไปทั้งสิ้น 2,728,866,086 แรนด์ (5,023,468,609 บาท)
4.บริษัท Base Major-CSC JV เสนอราคาไปทั้งสิ้น 3,113,854,553 แรนด์ (5,732,179,634 บาท)
5.กิจการร่วมค้า WBHO Construction-Edwin Construction เสนอราคาไปทั้งสิ้น 3,297,000,000 แรนด์ (6,069,325,311 บาท)
และ 6.กิจการร่วมค้า Anvisda Plant and Civil เสนอราคาไปทั้งสิ้น 4,316,439,695 แรนด์ (7,945,974,126 บาท)
ทางบริษัท Remako Group Holdings,กลุ่มกิจการร่วมค้า WBHO Construction-Edwin Construction และบริษัท Aqua Transport and Plant Hire ทั้งหมดนั้นถูกนำหนดจากหน่วยงานว่าด้วยนโยบายการเสริมพลังทางเศรษฐกิจของคนผิวดำ (B-BBEE) ว่าเป็นบริษัทที่อยู่ในระดับหนึ่ง ขณะที่บริษัทอื่นๆรวมไปถึงกิจการร่วมค้า Unik-Diphatse ถูกกำหนดให้อยู่ระดับสอง
การมอบสัญญาให้กับกิจการร่วมค้า Unik-Diphatse จึงสร้างความประหลาดใจให้กับบริษัทผู้รับเหมา ผู้เข้าร่วมประกวดราคาจํานวนมากและทำให้องค์กรต่อต้านการใช้ภาษีอย่างผิดๆหรือ Undoing Tax Abuse (Outa) เกิดความสงสัย
หน้าเว็บของ Sanral ระบุถึงความจำเป็นในการพัฒนาถนนหลายเลขสอง
@บริษัท WBHO ต้องการรายละเอียด
บริษัท WBHO ซึ่งอยู่ในกิจการร่วมค้า WBHO Construction-Edwin Construction ให้ข้อมูลยืนยันว่าต้องการรายละเอียดเกี่ยวกับการประกวดราคา การเลือกผู้ชนะจาก Sanral และยังได้มีการประชุมกับหน่วยงานที่รับผิดชอบเกี่ยวกับถนนเมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมา แต่ผลลัพธ์ของการประชุมไม่ถูกเผยแพร่สู่สาธารณะ
เชื่อกันว่าคณะกรรมการตัดสินการประมูลของ Sanral ประกาศว่าการประกวดราคาที่ยื่นซองโดยกิจการร่วมค้า WBHO-Edwin Construction นั้นถูกตีตก เนื่องจากใบรับรอง B-BBEE จากหน่วยงานตรวจสอบมีข้อผิดพลาดในการพิมพ์โดยมีวันหมดอายุหนึ่งปีก่อนวันที่ออกใบรับรอง หรือก็คือหมายควมว่าใบรับรองของกิจการร่วมค้าแห่งนี้ไม่ถูกต้องในวันที่ปิดการประกวดราคา
@Sanral ยืนยันว่าทุกอย่างทำถูกต้อง
สำนักข่าว Moneyweb ได้มีการติดต่อไปที่ Sanral ซึ่งนายวูซี โมนา (Vusi Mona) กล่าวยืนยันว่า Sanral ได้ทำตามขั้นตอนการประเมินประกวดราคาและแต่งตั้ง "ผู้เสนอราคาที่ได้รับคะแนนสูงสุดทั้งความเหมาะสมของราคาและคะแนน B-BBEE"
นายโมนากล่าวว่ากระบวนการนี้รวมถึงการประเมินคุณสมบัติและการทํางานของผู้เสนอราคาว่าจะทำได้จริงกับราคาที่เสนอได้หรือไม่ และผู้เสนอราคาอาจถูกตัดสิทธิ์เนื่องจากไม่ตรงตามเกณฑ์ที่เกี่ยวข้อง
“Sanral มีส่วนร่วมและเจรจากับผู้เสนอราคาที่ได้คะแนนสูงที่สุดหลังจากสรุปกระบวนการประเมินและตัดสินเท่านั้น” นายโมนากล่าวและกล่าวย้ำว่านั่นก็คือกิจการร่วมค้า Unik-Diphatse โดยการเจรจามีจุดมุ่งหมายเพื่อลดราคาที่เสนอและการเจรจาประสบความสําเร็จ
“"เราไม่เปิดเผยรายงานเหล่านี้และ/หรือผลการวิจัยต่อบุคคลภายนอก เว้นแต่กฎหมายกําหนด โดยคํานึงถึงการรักษาความลับและข้อกําหนดของกฎหมายคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล” นายโมนากล่าว
@ข้อกังวลเกี่ยวกับกิจการร่วมค้าซึ่งไม่เป็นที่รู้จัก
นายเวย์น ดูเวเนจ ผู้บริหารองค์กร Outa กล่าวว่า Outa ได้รับอีเมลแสดงความกังวลเกี่ยวกับกิจการร่วมค้า Unik-Diphatse ซึ่งชนะการประกวดราคา ดังนั้นทางองค์กรจึงเรียกร้องนางบาร์บาร่า ครีซี รัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคมได้ระงับสัญญานี้แล้วให้มีการตรวจสอบทั้งกระบวนการจัดซื้อจัดจ้าง โดยผู้ตรวจการแผ่นดิน
นายดูเวเนจกล่าวเสริมว่าเท่าที่ทราบกิจการร่วมค้า Unik-Diphatse ไม่เคยได้รับสัญญาประกวดราคาที่แอฟริกาใต้ในช่วงเวลาที่ผ่านมา และไม่เป็นที่รู้จักของผู้อยู่วงการในอุตสาหกรรมการก่อสร้าง ซึ่งเรื่องนี้ทำให้เกิดธงแดงโดยเฉพาะอย่างยิ่งกับสัญญาที่มีมูลค่าสูง และเขายังสงสัยว่าการที่กิจการร่วมค้า Unik-Diphatse ได้รับสัญญาไปนั้นจะทำให้เป็นประโยชน์ต่อแอฟริกาใต้ได้อย่างไรบ้างทั้งในแง่ของกำไรและรายได้ เพราะว่าโดยปกติแล้วบริษัทจีนมักจะเอาแรงงานและอุปกรณ์จากประเทศตัวเองมาทำงานมากกว่าจะจัดหาวัตถุดิบหรือว่าจ้างแรงงานจากท้องถิ่น
"หากคุณให้สัญญากับบริษัทระหว่างประเทศในราคาที่สูงขึ้น มันจะทําให้เกิดธงสีแดงมากมายเกี่ยวกับเรื่องนี้ ซึ่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลังต้องสอบสวนอย่างละเอียดถี่ถ้วน" นายดูเวเนจกล่าวทิ้งท้าย
เรียบเรียงจาก:https://www.moneyweb.co.za/news/south-africa/sanral-concerns-around-multi-billion-rand-contract-awarded-to-highest-bidder/
- ส่องคดีทุจริตโลก:ย้อนรอย บ.จีนจ้างแฟนเก่าอดีต ปธน.โบลิเวียนั่งบริหาร รับสัญญารัฐหมื่นล.
- ส่องคดีทุจริตโลก:ป.ป.ช.อินโดฯ เดินหน้าสอบบิ๊กธนาคาร เอี่ยวจ่ายคอมมิชชั่น บ.โฆษณา 449 ล.
- ส่องคดีทุจริตโลก: รัฐวิสาหกิจจีนประวัติฉาว ทำสัญญาสร้างเขื่อน 1.8 หมื่นล. ที่ฮอนดูรัส
- ส่องคดีทุจริตโลก:เช็กเกียสั่งสอบ 17 ผู้ต้องหา เอี่ยวกินเปอร์เซ็นต์สัญญา รพ.มูลค่าพัน ล.
- ส่องคดีทุจริตโลก:กห.ออสซี่ทำสัญญาหมื่นล.เอกชนถูกสอบฮั้วราคาอุปกรณ์-บริการฐานทัพทหาร
- ส่องคดีทุจริตโลก:สภายูเครนผ่านร่าง กม.ซื้อเครื่องปฏิกรณ์นิวเคลียร์ 2 หมื่นล.ส่อไม่โปร่งใส
- ส่องคดีทุจริตโลก:NGO ฉ้อโกงเงิน USAIDนับร้อยล้าน-ยักยอกอาหารผู้ลี้ภัยขายผู้ก่อการร้าย
- ส่องคดีทุจริตโลก:บ.สิงคโปร์ค้าน้ำมันให้กองทัพเมียนมา ก่ออาชญากรรมสงคราม ทำรายได้ พันล.
- ส่องคดีทุจริตโลก:ซาอุฯเดินหน้าสัญญาซื้ออาวุธรัสเซีย 7.7 หมื่นล.แม้ถูกคว่ำบาตรปมบุกยูเครน
- ส่องคดีทุจริตโลก:ก.คลังสหรัฐฯ คว่ำบาตรธนาคารคีร์กีซ เหตุช่วยแบงก์รัสเซียเลี่ยงคว่ำบาตร
- ส่องคดีทุจริตโลก: CEO กรมน้ำฯแอลเอ บริหารงานล้มเหลว? ต้นเหตุหัวดับเพลิงไม่ทำงานช่วงไฟป่า
- ส่องคดีทุจริตโลก:แฉแผนทรมาน ปธ.กกต.เกาหลีฯช่วงอัยการศึก บังคับประกาศเหตุโกงเลือกตั้ง สส.