ข้าวสารที่เพื่อนบ้านหยิบยื่นให้ กับกะปิเก่าเก็บ และผักที่ปลูกเอง มีเพียง 3 สิ่งนี้เท่านั้นที่หล่อเลี้ยงสมาชิกครอบครัวสะอิทั้ง 8 คนมานานร่วมเดือน ตั้งแต่ประเทศไทยถูกไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่รุกราน
วอฮะ สะอิ ในวัย 95 ปี กลายมาเป็นหัวเรือใหญ่ของบ้านหลังนี้ ซึ่งอยู่ใน ต.บาโร๊ะ อ.ยะหา จ.ยะลา หลังจากลูกสาววัย 38 ปีที่เคยทำงานรับจ้างเก็บยางพาราก้นถ้วย ได้เงินวันละ 40-50 บาท ต้องตกงานเพราะพิษโควิด เนื่องจากไม่มีพ่อค้าเข้ามารับซื้อยาง
เมื่อรายได้หลักจากลูกสาวไม่มีอีกแล้ว ซ้ำร้ายเงินเยียวยาจากรัฐบาลที่คาดว่าจะพอช่วยบรรเทาความเดือดร้อนได้บ้าง ก็พลาดหวังไปอีก เพราะลูกสาวลงทะเบียนแล้วถูกปฏิเสธจากระบบเอไอ จึงจำเป็นที่ผู้เป็นพ่อต้องฮึดสู้
ปัญหาอยู่ที่อายุของวอฮะในวัยเกือบร้อย เรี่ยวแรงที่มีก็ทำอะไรไม่ได้มาก หนำซ้ำยังมีโรคประจำตัว ต้องต่อถุงปัสสาวะติดกับตัวไว้ตลอดเวลา สิ่งที่พอทำได้เพื่อประทังชีวิตคือลุกขึ้นมาปลูกผักเพื่อเลี้ยง 8 ปาก 8 ท้องทั้งลูกและหลานๆ ใต้ชายคาหลังนี้ โดยมีแรงผลักดันเพียงสิ่งเดียวคือ...หัวใจที่ไม่ยอมแพ้
ไม่ใช่แค่ 8 ชีวิตที่ต้องดิ้นรน วอฮะยังมีลูกชายอีกคนอยู่ในหมู่บ้านเดียวกัน แต่แทนที่จะได้พึ่งพาในยามยาก ลูกชายของเขากลับป่วยเป็นอัมพฤกษ์ ภรรยาของลูกชาย ซึ่งก็คือลูกสะใภ้ของวอฮะก็เครียดจนป่วยเข้าโรงพยาบาล ส่วนหลานชายของบ้านที่เคยเป็นคนหาเงินจากการขับรถรับจ้าง ก็ต้องตกงานเพราะพิษโรคระบาดด้วยเช่นกัน
มีความพยายามจากผู้นำชุมชนที่อยากช่วยเหลือ แต่เคราะห์ซ้ำกรรมซัด เพราะไม่สามารถทำอะไรได้มากไปกว่าการประสานงานและบอกเล่าเก้าสิบให้เพื่อนบ้านช่วยเหลือกันตามมีตามเกิด เนื่องจากคนในละแวกนั้นแค่จะเอาตัวรอดเฉพาะบ้านของตนก็ยากอยู่แล้ว
สำหรับครอบครัวของวอฮะ กับข้าวที่ดีที่สุดคือปลากระป๋องที่มีคนนำไปมอบให้ ทุกครั้งที่มีของมาแจก เด็กๆ วัยกำลังโตทั้ง 6 คนก็จะกรูเข้าไปแย่งกันเพราะความหิว
ด้วยสภาพที่เป็นอยู่ ความลำบากจึงไม่ใช่สิ่งน่ากลัวสำหรับพวกเขา เพราะเจอมาแล้วตลอดชีวิต แต่การรอคอยโอกาสและความหวังที่ห่างไกลความจริงต่างหากที่พรากกำลังใจให้หายไปทุกวัน
ไม่มีใครรู้ว่าทุกมื้อที่มีแต่ข้าวกับผักจิ้มกะปิจะจบลงเมื่อไร...เป็นคำถามที่เสียดแทงใจพวกเขาอยู่ทุกวินาที
เรื่องราวของครอบครัวสะอิกลายเป็นอุทาหรณ์ที่ไม่น่าจดจำในยุคที่ทุกคนต้องเผชิญกับภัยโควิด-19 เพราะการอยู่บ้าน หยุดเชื้อ เพื่อชาติ ไม่ใช่คำตอบของครอบครัวนี้
---------------------------------------------------------------------------------------------
บรรยายภาพ :
1 วอฮะ สะอิ ในวัย 95 ปี
2 ครอบครัวของวอฮะ ลูกสาว และหลานๆ และเจ้าหน้าที่ระดับชุมชนที่ช่วยเหลือกันตามมีตามเกิด
