เปิดพงศาวลี 'เก้งเผือก' จาก 'คุณเพชร' ถึง 'เทียน-มูมู่-ภูมิ-ภาค' ก่อนคดีหาย-ตายปริศนา

pickassaacccccc0063ddddd9024 10 693

"...ปัจจุบัน "มูมู่” จึงเป็นเก้งเผือกตัวเดียวที่เหลืออยู่ในสวนสัตว์สงขลา และวันนี้ DNA ของ “มูมู่” กำลังจะเป็นหลักฐานชิ้นสำคัญ ที่จะตัดสินชี้ขาดว่าการสูญหายไปของ ลูกเก้งเผือก “คุณภูมิ” ถูกงูเหลือ สัตว์ทำร้าย ดินถล่มทับ หรือ ถูกขโมยออกไปกันแน่ ..."

................................

"คณะกรรมการสอบสวนข้อเท็จจริงฯ (ชุดที่มี นายอภิเดช สิงหเสนี รองผู้อำนวยการองค์การสวนสัตว์ เป็นประธาน) ยืนยันว่า ไม่ได้ละทิ้งประเด็นพบโครงกระดูกสัตว์ในคอกจัดแสดงด้านหน้า และเพื่อให้มีความชัดเจนยิ่งขึ้น องค์การสวนสัตว์แห่งประเทศไทย ควรนำส่งตัวอย่างโครงกระดูกสัตว์ไปตรวจสอบลายพิมพ์ทาง DNA (DNA FINGERPRINT FOR PARENTAGE ANALYSIS) ว่ามีความเกี่ยวพันกับเก้งเผือกตัวแม่ ชื่อ “มูมู่” หรือไม่ หากมีความเกี่ยวพันทางสายเลือดกับเก้งเผือกชื่อ “มูมู่” คณะกรรมการสอบสวนข้อเท็จจริงฯ จะยุติการสอบสวนประเด็นการหายไปของเก้งเผือกที่ชื่อ “คุณภูมิ” แต่หากไม่มีความเกี่ยวพันธ์ทางสายเลือด คณะกรรมการสอบสวนข้อเท็จจริงฯ จะดำเนินการสอบสวนต่อไป"

คือ ความคืบหน้าล่าสุด กรณี ลูกเก้งเผือก สายพันธุ์พระราชทานในสวนสัตว์สงขลา จำนวน 2 ตัว สูญหายและตายลงอย่างปริศนา ที่สำนักข่าวอิศรา (www.isranews.org) นำมาเสนอให้สาธารณชนได้รับทราบไปแล้วก่อนหน้านี้

(อ่านประกอบ : Exclusive: แง้มห้องประชุมบอร์ดสวนสัตว์ ล้วงผลสอบ 'ลูกเก้ง' - DNA 'มูมู่' หลักฐานชี้ขาด)

ทั้งนี้ ในรายงานผลการตรวจสอบข้อเท็จจริงชุดที่มี นายอภิเดช สิงหเสนี รองผู้อำนวยการองค์การสวนสัตว์ เป็นประธาน ที่มีการนำเสนอให้ที่ประชุมคณะกรรมการบริหาร (บอร์ด) องค์การสวนสัตว์แห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ รับทราบเป็นทางการเมื่อวันที่ 21 ต.ค.2563 ที่ผ่านมา

ยังมีการสรุปสถานการณ์ "เก้งเผือก" ขององค์การสวนสัตว์แห่งประเทศไทยฯ ตามในบัญชีทรัพย์สินสัตว์มีชีวิต พบว่า ณ วันที่ 10 ตุลาคม 2563 จำนวนทั้งสิ้น 21 ตัว (ณ วันที่ 10 ตุลาคม 2563 ) โดยเก้งเผือกที่เกิดและอยู่ภายใต้การดูแลในบัญชีทรัพย์สินสัตว์มีชีวิตของสวนสัตว์สงขลามีจำนวนทั้งสิ้น 3 ตัว ประกอบด้วย คุณมูมู่ คุณภูมิ และคุณภาค ปรากฏตามพงศาวลีเก้งเผือกขององค์การสวนสัตว์ฯ และเอกสารข้อมูลประจำตัวสัตว์ของเก้งเผือกทั้งสามตัวที่สวนสัตว์สงขลา

มีรายละเอียดเป็นทางการดังต่อไปนี้

pickassaa24 10 693

@ เก้งเผือก

เก้งเผือก ALBINO COMMON BARKING DEER (Muntiacus muntjac)

ลักษณะ ขนาดลำตัวใหญ่เท่ากับเก้งธรรมดา แต่มีขนตามลำตัวสั้นสีขาวปลอดทั้งตัว มีตาสีแดง จมูกสีชมพู มีต่อมน้ำตาขนาดใหญ่และแอ่งน้ำตาลึก มีเขาขนาดเล็กและสั้น และมีแขนงเล็ก ๆ แตกออกข้างละสองกิ่ง มีเขี้ยวยาวยื่นออกมานอกริมฝีปาก ใช้สำหรับป้องกันตัว

เก้งเผือกตัวแรก มีชื่อว่า “เพชร” ทางสวนสัตว์ดุสิต ได้รับมาจากประชาชนที่อำเภอแม่สอด จังหวัดตาก เมื่อวันที่ 5 มิถุนายน 2545 และองค์การสวนสัตว์ได้นำเก้งเผือก ขึ้นทูลเกล้าถวายแด่สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิตติ์พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพระพันปีหลวง และสมเด็จฯ ได้พระราชทานให้ทางองค์การสวนสัตว์เป็นผู้ถวายการดูแลเก้งเผือกตัวนี้

สวนสัตว์ดุสิต ได้นำเก้งเผือก “ เพชร ” มาเลี้ยงไว้ที่ส่วนแสดงกวางและสัตว์สงวน โดยให้อยู่กับเก้งธรรมดาเพศเมียอีกหลายตัว โดยได้ผสมพันธุ์และได้ลูกเก้งเผือก รวมทั้งสิ้น 5 ตัว ดังนี้

ลูกตัวที่ 1 เพศผู้ ชื่อ “ พุด” เกิดเมื่อวันที่ 7 เมษายน 2550 ย้ายไปที่สวนสัตว์เชียงใหม่

ลูกตัวที่ 2 เพศผู้ ชื่อ “เทียน” เกิดเมื่อวันที่ 2 มกราคม 2551 ย้ายไปที่สวนสัตว์สงขลา

ลูกตัวที่ 3 เพศผู้ ชื่อ “ธูป” เกิดเมื่อวันที่ 14 กันยายน 2551 ย้ายไปที่สวนสัตว์อุบลราชธานี

ลูกตัวที่ 4 เพศผู้ ชื่อ “เมฆ” เกิดเมื่อวันที่ 29 ธันวาคม 2551 ย้ายไปที่สวนสัตว์ขอนแก่น

ลูกตัวที่ 5 เพศผู้ ชื่อ “หมอก” เกิดเมื่อวันที่ 13 มิถุนายน 2552 ย้ายไปที่สวนสัตว์เปิดเขาเขียว

pickassaa00639024 10 693

สำหรับเก้งเผือกของสวนสัตว์สงขลา เดิมมี 3 ตัว เป็นเพศผู้ทั้งหมด มีรายละเอียด ดังนี้

ตัวที่ 1 ชื่อ “คุณมูมู่” อายุ 6 ปี ซึ่งเป็นลูกของพ่อเก้งเผือก ชื่อ “คุณเทียน” ซึ่งเป็นลูกของเก้งเผือก ชื่อ “คุณเพชร” ซึ่งเป็นเก้งเผือกพระราชทานจากสมเด็จพระนางเจ้าฯ และเป็นพ่อของ “คุณภาค” และ “คุณภูมิ”

pickassaa0063ddddd9024 10 693

ตัวที่ 2 ชื่อ “คุณภูมิ” เกิดเมื่อวันที่ 18 พฤศจิกายน 2562 เป็นเก้งเผือกที่เป็นข่าวว่าหายไป จากการสอบสวนเบื้องต้น พบว่าหายไปจากพื้นที่จัดแสดงจริง ในวันที่ 19 กุมภาพันธ์ 2563 (ขณะที่มีอายุประมาณ 3 เดือน) และอยู่ระหว่างการสอบสวนรายละเอียด

pickomujyhtgggcccccccgccccccg22 10 63

@ ลูกเก้งเผือก “คุณภูมิ”

ตัวที่ 3 ชื่อ “คุณภาค” เกิดเมื่อวันที่ 9 ธันวาคม 2562 ที่รายงานว่าโดนงูเหลือมกิน เมื่อวันที่ 1 กันยายน 2563 ที่ผ่านมา (ขณะอายุประมาณ 9 เดือน) และจากการผ่าซากงู พบเก้งเผือกอยู่ในท้องงูดังกล่าว

pickomujyhtgggccccccgccccccg22 10 63

@ ลูกเก้งเผือก “คุณภาค”

pickomujyhtggggg22 10 63

รายงานข่าวแจ้งว่า ในช่วงหลังจากเดือน ก.พ.2563 ที่ปรากฎข้อมูลการสูญหายไปของ ลูกเก้งเผือก “คุณภูมิ” ตัวแรก สวนสัตว์สงขลามีบันทึกข้อความ ที่ ทส 1115/383 ลงวันที่ 30 มีนาคม 2563 รายงานผู้อำนวยการองค์การสวนสัตว์ กรณีการสอบสวนของคณะกรรมการหาข้อเท็จจริง กรณีเก้งเผือกสูญหาย โดยจากการสอบสวนหาสาเหตุการสูญหายของสัตว์จากพนักงานเลี้ยง มีมติให้องค์การสวนสัตว์แต่งตั้งคณะกรรมการสอบสวนข้อเท็จจริงกรณีดังกล่าว พร้อมทั้งมีข้อเสนอแนะ และมาตรการป้องกันเพื่อความปลอดภัยของสัตว์และทรัพย์สินภายในสวนสัตว์ ดังนี้

- การปฏิบัติงานเลี้ยงสัตว์ควรเก็บสัตว์เข้าในคอกกักทุกวัน พร้อมทั้งล็อคประตูก่อนกลับบ้านเพื่อป้องกันสัตว์หลุด หรือการถูกทำร้ายจากสัตว์อื่น เช่น งูเหลือม สุนัข และการถูกขโมย

- ติดตั้งกล้องวงจรปิด บริเวณส่วนจัดแสดง เพื่อบันทึกเหตุการณ์ต่างๆ ที่เกิดขึ้น

- กรณีเกิดเหตุสัตว์สูญหาย ควรมอบหมายให้ผู้เกี่ยวข้องดำเนินการทางกฎหมายโดยการแจ้งความทันที เพื่อการตรวจสอบและค้นหาหลักฐาน โดยเร่งด่วน

- ปรับปรุงและทบทวนกระบวนการเลี้ยงสัตว์ ขั้นตอนการปฏิบัติงาน และรายงานผู้บังคับบัญชาให้รวดเร็วทันเหตุการณ์ รวมทั้งการบันทึกการปฏิบัติงานประจำวัน ต้องเป็นปัจจุบันสามารถใช้ในการอ้างอิงและรายงานต่อผู้บริหารได้

- ปรับปรุงวิธีการปฏิบัติงานการรักษาความปลอดภัยในการดูแลทรัพย์สินให้มีความละเอียด และรัดกุมมากยิ่งขึ้น กำหนดมาตรการควบคุม แล้วตรวจสอบการเข้าออกของบุคคลภายนอกในยามวิกาลให้มีประสิทธิภาพเพื่อประโยชน์ในการสืบค้นข้อมูลได้

- การกำหนดขั้นตอนและกระบวนการสื่อสารภายในองค์กรให้รับทราบและถือปฏิบัติอย่างทั่วถึง

ขณะที่ คู่มือการปฏิบัติงานของฝ่ายบำรุงสัตว์ สวนสัตว์สงขลา และระเบียบองค์การสวนสัตว์ ว่าด้วยการจำหน่ายสัตว์ พ.ศ. 2549 มีการกำหนดขั้นตอนการปฏิบัติงานที่ควบคุมโดยระบบการบริหารคุณภาพ ISO 9001:2015 มีกระบวนการเกี่ยวกับการดำเนินการกรณีสัตว์เกิด - ป่วย - ตาย ชัดเจนคือ

เมื่อพบสัตว์เกิด - ป่วย - ตาย เจ้าหน้าที่เลี้ยงสัตว์จะเขียนรายงานนำส่งธุรการฝ่าย โดยธุรการฝ่ายจะรวบรวมข้อมูลสัตว์เกิด - ป่วย - ตาย ของแต่ละเดือน คือตั้งแต่วันที่ 26 ของเดือนก่อน จนถึงวันที่ 25 ของเดือนนั้นๆ เพื่อเสนอผู้บังคับบัญชาตามลำดับชั้น ประกอบด้วย หัวหน้างาน สัตวแพทย์ หัวหน้าฝ่ายอนุรักษ์ วิจัยและสุขภาพสัตว์ หัวหน้าฝ่ายบำรุงสัตว์ ผู้ช่วยผู้อำนวยการสวนสัตว์สงขลา และผู้อำนวยการสวนสัตว์สงขลา เมื่อสัตว์ภายใต้การดูแลของสวนสัตว์สงขลาตายหรือสูญหาย ดำเนินการได้ 2 กรณี ดังนี้

กรณีที่หนึ่ง เจ้าหน้าที่จะต้องส่งสัตว์ให้สัตวแพทย์ประจำสวนสัตว์ดำเนินการพิสูจน์ซากโดยเร็ว ประกอบด้วย

- สัตว์ตายตามธรรมชาติ (ชรา)

- สัตว์ที่ป่วยตายในระหว่างการรักษาโรค

กรณีที่สอง สวนสัตว์สงขลาจะต้องให้ขอความร่วมมือคณะสัตวแพทยศาสตร์หรือหน่วยชันสูตรโรคที่อยู่ใกล้เคียงร่วมชันสูตรและวินิจฉัยสาเหตุการตายและแต่งตั้งกรรมการสอบสวนข้อเท็จจริง ประกอบด้วย

- สัตว์ที่ไม่ได้ตายโดยธรรมชาติ

- สัตว์ที่มีราคาเกินกว่า 50,000 บาท

- สัตว์ที่สูญหาย

อย่างไรก็ดี แม้จะมีการจัดทำข้อเสนอแนะและมาตรการป้องกันไว้เป็นอย่างดีแล้ว แต่ต่อมาในช่วงเดือน ก.ย.2563 ลูกเก้งเผือก “คุณภาค” ตัวที่สอง ก็ถูกตรวจสอบพบว่า โดนงูเหลือมกินไปอีก

ทั้งนี้ แม้ว่าคณะกรรมการฯ จะสรุปผลเป็นทางการแล้วว่า "ถูกงูเหลือมกิน" แต่ก็ยังมีข้อกังขาและเสียงวิพากษ์วิจารณ์ว่าเหตุการถูกงูเหลือมกินดังกล่าว จะเป็นการจัดฉากของบุคคลกลุ่มใดกลุ่มหนึ่ง เพื่อจะกลบเกลื่อนสาเหตุการหายตัวไปของ ลูกเก้งเผือก (คุณภูมิ) ตัวแรก รวมไปถึง ปัญหาการลักลอบค้าสัตว์ป่าโดยใช้สวนสัตว์ของรัฐ เป็นแหล่งฟอกสัตว์ หรือไม่

ปัจจุบัน "มูมู่” จึงเป็นเก้งเผือกตัวเดียวที่เหลืออยู่ในสวนสัตว์สงขลา และวันนี้ DNA ของ “มูมู่” กำลังจะเป็นหลักฐานชิ้นสำคัญ ที่จะตัดสินชี้ขาดว่าการสูญหายไปของ ลูกเก้งเผือก “คุณภูมิ” ถูกงูเหลือ สัตว์ทำร้าย ดินถล่มทับ หรือ ถูกขโมยออกไปกันแน่

ผลการพิสูจน์เป็นอย่างไร ต้องติดตามดูกันต่อไป

pickassaa006ddddd39024 10 693