เลขาฯ ป.ป.ช.ยอมรับ ITA ไม่ได้ชี้วัดทุจริตทั้งหมด หลังมี 7,696 หน่วยงานทั่วประเทศผ่านเกณฑ์ประเมิน ชี้ ITA เป็นแค่หนึ่งในตัวชี้วัด ตรวจสุขภาพเบื้องต้นเท่านั้น แต่วัดไม่ได้ว่าอธิบดี เป็นคนดีหรือไม่ ชี้บางอย่างยังอยู่ในเงามืด ITA ไม่ได้สะท้อนออกมา
สำนักข่าวอิศรา (www.isranews.org) รายงานข่าวกรณีเมื่อวันที่ 30 ก.ค. สำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) ได้เผยแพร่ผลคะแนนการประเมินคุณธรรมและความโปร่งใสในการดำเนินงานของหน่วยงานภาครัฐ (Integrity and Transparency Assessment) หรือ ITA ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2567 ซึ่งปรากฏว่ามีหน่วยงานภาครัฐ 7,696 หน่วยงาน คิดเป็นสัดส่วน 92.44 % ของหน่วยงานทั้งหมด 8,325 หน่วยงาน ผ่านเกณฑ์ประเมินขั้นต่ำ 85 คะแนน
โดยผู้สื่อข่าวได้สอบถามนายนิวัติไชย เกษมมงคล เลขาธิการ ป.ป.ช. เพิ่มเติมว่าถึงแม้จะมีหน่วยงานผ่านเกณฑ์คิดเป็นสัดส่วน 92.44% แต่ทำไมในปีที่ผ่านมา กลับมีข่าวการจับสด จับข้าราชการภาครัฐในหลายหน่วยงาน นายนิวัติไชยได้กล่าวตอบในประเด็นนี้ว่าได้เรียนไปแล้วว่า ITA เป็นแค่เครื่องมือตัวชี้วัดตัวหนึ่ง เป็นเหมือนเครื่องมือตรวจสุขภาพร่างกายเบื้องต้น เวลาไปพบแพทย์อายุรกรรม ก็จะบอกต่อได้ว่าควรไปพบแพทย์ที่ไหนต่อ แต่แพทย์อายุกรรมไม่สามารถชี้ได้เลยว่าคนนั้นเป็นมะเร็งลำไส้หรือที่ไหน ต้องไปหาหมอเฉพาะทางอีกทีหนึ่ง
“ITA เปรียบเสมือนเครื่องมือชี้วัดเบื้องต้นเพื่อให้หน่วยงานไปดำเนินปรับปรุงสิ่งที่เป็นจุดอ่อนของตนเอง เช่นในด้านที่ลูกน้องเขาฟ้องว่ายังมีการซื้อขายตำแหน่งในหน่วยงานอยู่ ประชาชนที่มาใช้บริการบอกว่ายังมีการเรียกรับเงินสินบนอยู่เป็นต้น หน่วยงานเหล่านี้ต้องไปปรับปรุง แต่การที่หน่วยงานได้คะแนน 90 คะแนนก็ไม่ได้ชี้ว่าอธิบดีหน่วยงานคนนั้นเป็นคนดี หรือปลัดกระทรวงคนนั้นเป็นคนดี เขาอาจจะมีพฤติการณ์เรียกรับเงิน แต่ทุกอย่างเขาโอเคหมด” นายนิวัติไชยกล่าวและย้ำว่าตัวนี้ไม่ได้ชี้ทั้งหมด แต่เหมือนกับเป็นแค่กระจกเงา แต่ภายในจะเป็นยังไง มันไม่ได้ชี้ถึงขนาดนั้น อย่าไปคาดหวังว่า ITA จะเป็นเครื่องเอ็กซเรย์เห็นหมด มันไม่เห็นขนาดนั้น แต่การที่มีกระจกเงาก็ดีกว่าไม่มี เพราะอย่างน้อยตอนเราออกมาจากบ้านก็เห็นหน้าตาเราเป็นอย่างไร
เมื่อถามว่าการที่มีประชาชน เจ้าหน้าที่รัฐให้ความร่วมมือมากขึ้น สะท้อนการตื่นตัวของประชาชนที่เพิ่มมากขึ้น และถือว่าเป็นผลงานของ ป.ป.ช.ได้เลยหรือไม่ เลขาธิการ ป.ป.ช.กล่าวว่าถือว่าเป็นผลงานของทุกฝ่าย ประชาชนเองก็ไม่ทนต่อการทุจริต และรู้สึกว่ามีทีพึ่ง มีหน่วยชี้วัด ITA หรือให้ข้อมูลได้ในการใช้บริการ แล้วหน่วยงานภาครัฐก็จะได้นำข้อมูลนี้ไปปรับปรุง
“แต่อย่าไปตั้งความหวังถึงขนาดว่ามันจะตรวจจับโรคร้าย หรือชี้ไปว่าใครเป็นคนเรียกรับเงินสินบนได้ เพราะบางอย่างมันก็อยู่ในเงามืดไม่ได้แสดงออกมาที่ค่า ITA” นายนิวัติไชยกล่าวและกล่าวต่อว่าถ้า ITA มีคะแนนอยู่ในเกณฑ์ที่ดีขึ้นนั้นก็หมายถึงการทุจริต การเรียกรับเงินจะน้อยลงไป เพราะมันจะเป็นการบอกว่าหน่วยงานคุณอย่าไปเรียกรับเงิน ถ้าเรียกรับเงิน ITA คุณจะตก