สธ.พร้อมรับช่วงต่อหลังยุบ ศบค. ปรับโควิดเป็นโรคติดต่อต้องเฝ้าระวัง 1 ต.ค.นี้

สธ.ปรับแผนรับโควิด-19 เข้าสู่โรคติดต่อต้องเฝ้าระวัง 1 ต.ค.นี้ หลังยุบ ศบค. ย้ำรับมือได้ ทั้งระบบสาธารณสุข มีเตียง-ยาเพียงพอ ยันยังฟรีตามสิทธิ์

ผู้สื่อข่าวรายงานว่า เมื่อวันที่ 26 ก.ย. 2565 นายอนุทิน ชาญวีรกูล รองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข นำทีมผู้บริหาร แถลงข่าวเตรียมความพร้อม การป้องกันควบคุมโรคโควิด-19 ของกระทรวงสาธารณสุข หลัง ยกเลิก พ.ร.ก.ฉุกเฉิน - ยุบ ศบค. ตั้งแต่วันที่ 30 ก.ย 2565 เป็นต้นไป ว่า สืบเนื่องจากสถานการณ์โรคโควิด-19 ทั่วโลก รวมถึงประเทศไทยกำลังกลับเข้าสู่ภาวะใกล้เคียงปกติก่อนที่จะมีภาวะโรคระบาด ภาพรวมถือว่า มีความปลอดภัยเพิ่มขึ้นมาก ประเทศส่วนใหญ่ทั้งทวีปยุโรป อเมริกา แอฟริกา และเอเชีย กลับมาดำเนินชีวิตและมีกิจกรรมอย่างปกติแล้ว

สำหรับแผนปฏิบัติการและแนวทางการดำเนินงานในระยะต่อไปหลังจากที่รัฐบาลกำหนดให้โรคโควิด-19 เป็นโรคติดต่อที่ต้องเฝ้าระวัง โดยปัจจุบันไทยมีอัตราป่วยและเสียชีวิตถือว่าต่ำ ประชาชนมากกว่า 92% มีภูมิคุ้มกันจากการฉีดวัคซีนป้องกันโรคโควิด-19 กว่า 143 ล้านโดส และประชาชนบางส่วนมีภูมิคุ้มกันธรรมชาติจากการติดเชื้อ ทำให้ผู้ป่วยมีอาการไม่รุนแรง โดยเดือน ก.ย.มีจำนวนผู้ป่วยที่ต้องเข้ารักษาในโรงพยาบาล และผู้เสียชีวิตลดลงอย่างมีนัยยะสำคัญ และส่วนใหญ่อาการไม่รุนแรง คนที่อาการรุนแรงคือกลุ่มอายุมากกว่า 60 ปี ขึ้นไป ดังนั้นแผนการเพื่อรองรับโควิด-19 เป็นโรคติดต่อเฝ้าระวังลำดับที่ 57 โดยจะมีผลตั้งแต่วันที่ 1 ต.ค.2565 เป็นต้นไป จากนี้จะเสนอเข้า ครม.เพื่อพิจารณาตามขั้นตอนต่อไป 

“ถือเป็นหมุดหมายที่ทำให้เราเข้าใจตรงกันว่า ประเทศไทยจะเดินหน้าทางเศรษฐกิจได้อย่างปลอดภัยและราบรื่น ซึ่งความจริงนั้นโรคโควิด-19 ได้คลายความรุนแรงมาระยะหนึ่งแล้ว เพราะประชาชนมีความตระหนักและระวังตัวเองในการใช้ชีวิต ทำให้ปลอดภัยจากการติดเชื้อด้วยมาตรการ DMHTT” นายอนุทิน กล่าว

นายอนุทิน กล่าวอีกว่า จากนี้จะกลับมาใช้ พ.ร.บ.โรคติดต่อ ทั้งระดับชาติและระดับพื้นที่ แต่จะลดมาตรการต่างๆ ลงไปบ้างเพื่อให้สังคมและเศรษฐกิจของประเทศไทยเดินหน้าต่อไปได้อย่างราบรื่น และมีความมั่นใจในระบบสุขภาพ ยืนยันว่าการรักษายังดูแลฟรีตามสิทธิ ตามขั้นตอน ตามมาตรฐาน ตามดุลยพินิจของแพทย์เต็มที่ ยา วัคซีนก็พร้อม หากมีภาวะฉุกเฉินก็สามารถใช้สิทธิ์ USEP เข้ารักษาสถานพยาบาลที่ไหนก็ได้ ทั้งนี้ การฉีดวัคซีน 3 เข็ม ยังไม่เพียงพอ ขอให้ประชาชนมารับวัคซีนเข็มที่ 4 เป็นอย่างต่ำ ส่วนเข็มที่ 5 กรณีคนที่ต้องทำงานใกล้คนหมู่มาก ก็ขอให้มาฉีดได้

“ช่วงหนึ่งสัปดาห์ก่อนถึงวันที่ 1 ตุลาคมนี้ และหลังจากนั้นอีก 1 สัปดาห์ สธ.จะเร่งประชาสัมพันธ์ต่อประชาชนทุกวัน ให้มีความมั่นใจและเข้าใจว่าควรจะปฏิบัติตนอย่างไรหลังจากที่โรคโควิด-19 ถูกลดระดับลงมาเป็นโรคติดต่อที่ต้องเฝ้าระวัง เพื่อให้ประชาชนเกิดความคุ้นชินและมีความสบายใจที่จะดำเนินชีวิตต่อไป” นายอนุทิน กล่าว

ยันมียารักษาโควิดเพียงพอเกิน 6 เดือน

ด้าน นพ.สุระ วิเศษศักดิ์ รองปลัด สธ. กล่าวว่า สถานพยาบาลในสังกัดสำนักงานปลัด สธ. มีประมาณ 900 แห่ง และมีโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.) 9,000 กว่าแห่ง กำลังคนกว่า 4 แสนคน จึงมีความพร้อมสำหรับขาลงในช่วงนี้ ขณะที่ สถานการณ์เตียงทั้งหมด 73,000 เตียง ซึ่งเคยขยายได้ถึง 140,000 เตียง ข้อมูล ณ วันที่ 25 ก.ย. 2565 มีผู้ป่วย 4,800 ราย คิดเป็น 6% ของเตียงที่มีอยู่

ภาพรวมทั้งหมด พบว่า อยู่ในระดับอาการไม่รุนแรงคือระดับ 2.1 และ 1 เกือบ 90% ส่วนเตียงระดับ 2.2 และ 3 มีแค่ 10% กว่าๆ ถือว่าเตียงมีความเพียงพอ

ขณะเดียวกัน ผู้ป่วยที่ใช้ท่อช่วยหายใจ 287 รายอาการรุนแรง 497 ราย ทั้งนี้ ใช้ยา 3 ตัว คือ

1. ยาฟาวิพิราเวียร์ เหลืออยู่ 5.6 ล้านเม็ด อัตราการใช้ 58,000 เม็ดต่อวัน เพียงพอใช้ 3.1 เดือน แผนจัดซื้อ 10 ล้านเม็ด สำหรับ 5.5 เดือน

2. โมลนูพิราเวียร์ 20 ล้านเม็ด เฉลี่ยใช้วันละ 1.4 แสนเม็ด เพียงพอใช้ 4.5 เดือน จัดซื้อเพิ่ม 35 ล้านเม็ด สำหรับ 7.2 เดือน

3. ยาเรมเดสซิเวียร์ 23,451 ไวอัล ใช้เฉลี่ยวันละ 1,219 ไวอัล พอใช้ 0.6 เดือน จัดซื้อเพิ่ม 3 แสนโดส สำหรับ 8.2 เดือน

ฉะนั้น สำหรับวันที่ 1 ต.ค.มนี้ ยาและบุคลากรมีเพียงพอ โดยเฉพาะในช่วงโควิด-19 ที่ผ่านมา เราใช้บุคลากรเกือบทั้งหมด ดังนั้นทุกคนมีประสบการณ์อย่างแน่นอน

ย้ำฉีดวัคซีนฟรี เน้นกลุ่มเสี่ยง 608

นพ.โอภาส การย์กวินพงศ์ อธิบดีกรมควบคุมโรค กล่าวว่า สถานการณ์ปัจจุบันดีกว่าที่คาดการณ์ไว้ค่อนข้างมาก ทั้งผู้ป่วยเข้ารพ.และผู้อาการหนัก รวมถึงผู้เสียชีวิตแต่ต้องพยายามลดจำนวนผู้เสียชีวิตให้ได้มากที่สุดเท่าที่จะทำได้ ทั้งนี้ ปี 2566 คาดว่าการระบาดจะพบได้ 1-2 ครั้ง เป็นไปตามฤดูการคล้ายไข้หวัดใหญ่

สำหรับระบบที่วางไว้คือ 1) เฝ้าระวังผู้ป่วยใน รพ. 2) เฝ้าระวังเป็นกลุ่มก้อน และมีทีมสอบสวนโรค และประกาศ พิจารณาเป็นโรคระบาดเฉพาะพื้นที่ โดยมีคณะกรรมการโรคติดต่อจังหวัดเป็นคนควบคุม 3) เฝ้าระวังสถานที่เฉพาะ เช่น โรงเรียน สถานดูแลผู้สูงอายุ 4) เฝ้าระวังสายพันธุ์กลายพันธุ์ สำหรับวัคซีนมีในมือและในสัญญาซื้อ 42 ล้านโดส เพียงพอไป 6 เดือน แต่หากต้องใช้เพิ่มก็สามารถจัดหาได้

เบื้องต้นฉีดตามความสมัครใจ ปีละ 1-2 ครั้ง แต่สถานการณ์มีการเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา ดังนั้นจะแจ้งให้ทราบอีกครั้ง สำหรับการตรวจ ATK เมื่อมีอาการป่วยทางเดินหายใจ ปฏิบัติการมาตรการสวมหน้ากากอนามัย ล้างมือ และเว้นระยะห่าง (DMHT) ส่วนประชาชนทั่วไปแนะนำให้สวมหน้ากากอนามัยเมื่อต้องเข้าพื้นที่แออัด

"ประชาชนยังสามารถรับบริการฉีดวัคซีนโควิด-19 ได้โดยไม่มีค่าใช้จ่าย ตามสถานพยาบาลที่คณะกรรมการโรคติดต่อจังหวัด/กทม.กำหนด เน้นฉีดในกลุ่มเสี่ยง เช่น กลุ่มอายุ 60 ปีขึ้นไปและโรคเรื้อรัง ส่วนการฉีดวัคซีนเข็มกระตุ้นปีละ 1-2 ครั้งเหมือนวัคซีนไข้หวัดใหญ่ ขณะนี้ยังไม่มีคำแนะนำขององค์การอนามัยโลกหรือสถาบันที่เชื่อถือได้ ขอให้รอคำแนะนำจากคณะอนุกรรมการสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรค รวมทั้งข้อมูลวัคซีนรุ่นใหม่และระยะเวลาที่ป้องกันโรคได้" นพ.โอภาสกล่าว

ยังรักษาโควิดฟรีตามสิทธิ์ เริ่ม ต.ค.นี้

ขณะที่ นพ.ธเรศ กรัษนัยรวิวงค์ อธิบดีกรมสนับสนุนบริการสุขภาพ กล่าวว่า สัปดาห์ที่แล้ว มีการนัดหมายกองทุนที่เกี่ยวข้องมาหารือขอยืนยันว่าการรักษาอย่างเป็นการรักษาฟรีตามสิทธิ ครอบคลุมตั้งแต่การวินิจฉัย การตรวจทางห้องปฏิบัติการ (แล็บ) ยากิน ยาฉีด โดยทั้ง 3 กองทุน ได้เตรียมงบประมาณไว้รองรับแล้ว กรณีผู้ป่วยโควิด-19 ฉุกเฉิน สามารถเข้ารับการรักษาได้ตามสิทธิยูเซ็ป พลัส (UCEP PLUS) สำหรับสถานพยาบาลชั่วคราวจะยุติทั้งหมดในสิ้นเดือน ก.ย.นี้ ส่วนแรงงานต่างด้าว กรณีมีประกันสุขภาพก็ให้ใช้สิทธิประกัน แต่หากไม่มีประกัน ก็จ่ายค่ารักษาเองตามระบบ

นพ.สมศักดิ์ อรรฆศิลป์ อธิบดีกรมการแพทย์ กล่าวว่า แนวทางรักษาโควิด-19 ฉบับปรับปรุงล่าสุด ที่จะเสนอเข้าที่ประชุม EOC ในวันที่ 28 ก.ย.นี้ และเริ่มใช้วันที่ 1 ต.ค. 2565 เป็นต้นไป คือ หากติดเชื้อไม่มีอาการให้รักษาแบบผู้ป่วยนอก (OPD) และปฏิบัติตามมาตรการ DMHT 5 วัน คนมีอาการแต่ไม่มีปัจจัยร่วมก็รักษาแบบผู้ป่วยนอก ปฏิบัติตาม DMHT เคร่งครัด 5 วัน หากมีปัจจัยเสี่ยงแพทย์จะประเมินเป็นรายๆ ว่าจะแอดมิดหรือไม่

ส่วนเรื่องการให้ยา หากไม่มีอาการก็จะไม่ให้ยา หากอาการไม่รุนแรง ปอดปกติ ไม่มีปัจจัยเสี่ยง ไม่แนะนำให้อะไร อาจจะพิจารณาให้ยาฟ้าทะลายโจรหรือฟาวิพิราเวียร์ แต่ถ้าให้จะต้องทำให้เร็วที่สุดภายใน 3-4 วัน หากอาการไม่รุนแรง แต่มีปัจจัยเสี่ยง พิจารณาให้กินแพกซ์โลวิดก่อน หากเข้าโรงพยาบาลก็ให้แรมดิซิเวียร์ ก่อนโมนูลพิราเวียร์ แต่กลุ่มนี้จะไม่ได้รับฟาวิพิราเวียร์

กรณีในเด็กต่ำกว่า 12 ปี ให้ดูแลรักษาตามอาการทางอาการ หรืออาจให้ฟาวิพิราเวียร์ 5 วัน กรณีอายุเกิน 12 ปี อาการไม่รุนแรง แต่มีปัจจัยเสี่ยงจะให้เรสดิซิเวียร์ 3 วันแรก หรือ ฟาวิพิราเวียร์ 5 วัน หรือแพกซ์โลวิด 5 วัน หรือ ส่วนคนที่ปอดอักเสบจะให้เรมดิซิเวียร์ 5-10 วัน กรณีไม่มีปัญหาการกินยาหรือดูดซึมอาจให้แพกซ์โลวิด