ราชกิจจานุเบกษา เผยแพร่ประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง กำหนดลักษณะของเครื่องสำอางที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์เพื่อสุขอนามัยสำหรับมือ ต่ำกว่า 70% ห้ามผลิต นำเข้า หรือขาย มีผล 10 มีนาคม เป็นต้นไป
วันที่ 9 มีนาคม 2563 ราชกิจจานุเบกษา เผยแพร่ประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง กำหนดลักษณะของเครื่องสำอางที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์เพื่อสุขอนามัยสำหรับมือ ที่ห้ามผลิต นำเข้า หรือขาย พ.ศ.2563
อาศัยอำนาจตามความในมาตรา 5 วรรหนึ่ง และมาตรา 6 (1) แห่งพระราชบัญญัติเครื่องสำอาง พ.ศ.2558 รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข โดยคำแนะนำของคณะกรรมการเครื่องสำอาง ออกประกาศไว้ ดังต่อไปนี้
ข้อ 1 ให้เครื่องสำอางที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์เพื่อสุขอนามัยสำหรับมือ โดยมีวัตถุประสงค์ เพื่อทำความสะอาดมือ โดยไม่ใช้น้ำ ซึ่งมีความเข้มข้นของเอทิลแอลกอฮอล์ หรือเอธานอล (ethyl alcohol หรือ ethanol) ไอโซโพรพิลแอลกอฮอล์ หรือไอโซโพรพานอล (isopropyl alcohol หรือ isopropanol) หรือเอ็น-โพรพิลแอลกอฮอล์ หรือเอ็น-โพรพานอล (n-propyl alcohol หรือ n-propanol) เพียงสารเดียว หรือผสมรวมกันอยู่ต่ำกว่า ร้อยละ 70 โดยปริมาตร (volume by volume) เป็นเครื่องสำอางที่ ห้ามผลิต นำเข้า หรือขาย
ข้อ 2 ประกาศนี้ให้ใช้บังคับตั้งแต่วันถัดจากวันประกำศในราชกิจจานุเบกษาเป็นต้นไป
ทั้งนี้ ตั้งแต่วันที่ 10 มีนาคม 2563 ผลิตภัณฑ์ดังกล่าวหากมีปริมาณแอลกอฮอล์ ไม่ว่าจะเป็นเอทิลแอลกอฮอล์ หรือเอธานอล (ethyl alcohol หรือ ethanol) ไอโซโพรพิลแอลกอฮอล์ หรือไอโซโพรพานอล (isopropyl alcohol หรือ isopropanol) หรือเอ็น-โพรพิลแอลกอฮอล์ หรือเอ็น-โพรพานอล (n-propyl alcohol หรือ n-propanol) เพียงสารเดียว หรือผสมรวมกันอยู่ต่ำกว่าร้อยละ 70 โดยปริมาตร จะถูกห้ามผลิต ขาย นำเข้าทันที ตามพระราชบัญญัติเครื่องสำอาง พ.ศ.2558 มาตรา 60 ผู้ใดผลิตเพื่อขาย นำเข้าเพื่อขาย หรือรับจ้างผลิตเครื่องสำอางอันเป็นการฝ่าฝืนต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 2 ปี หรือปรับไม่เกิน 200,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ ส่วนผู้ขายต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 6 เดือน หรือปรับไม่เกิน 50,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
มีรายงานด้วยว่า ก่อนหน้านี้ เภสัชกรหญิงสุภัทรา บุญเสริม รองเลขาธิการคณะกรรมการอาหารและยา เปิดเผยว่า ในช่วงที่เจลล้างมือที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์ขาดแคลน กระทรวงสาธารณสุขมีนโยบายต้องการให้ประชาชนมีเจลล้างมือที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์ใช้อย่างเพียงพอหรือสามารถทำใช้ได้เอง โดยเมื่อวันที่ 5 มีนาคม 2563 ได้มีการเชิญผู้ประกอบการผลิตเจลล้างมือที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์ชี้แจงให้เข้าใจสถานะของผลิตภัณฑ์ว่า ยังคงเป็นผลิตภัณฑ์เครื่องสำอาง โดยคณะกรรมการเครื่องมือแพทย์ได้มีมติให้ผลิตภัณฑ์เจลล้างมือที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์ไม่ต้องเป็นเครื่องมือแพทย์ และให้ปฏิบัติตามข้อกำหนดกฎหมายของเครื่องสำอาง โดยมีเงื่อนไขว่า ต้องมีปริมาณแอลกอฮอล์ตั้งแต่ 70 % ขึ้นไป เพื่อให้เกิดประสิทธิภาพ
นอกจากนี้ อย. ขอแนะนำสูตรเจลล้างมือที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์ที่มีประสิทธิภาพ สามารถทำเองได้ 4 สูตร ดังนี้
สูตร 1 ดัดแปลงจากองค์การอนามัยโลก วิธีทำ นำเอทิลแอลกอฮอล์ (ethyl alcohol 95% v/v) 833.3 มิลลิลิตร ไฮโดรเจนเปอร์ออกไซด์ (hydrogen peroxide 3%) 41.7 มิลลิลิตร และกลีเซอรีน (Glycerin 98%) 14.5 มิลลิลิตร ผสมให้เข้ากันในภาชนะที่มีปริมาตรบอกขนาด 1000 มิลลิลิตร แล้วเติมน้ำกลั่นหรือน้ำต้มสุกที่ทิ้งให้เย็นแล้ว จนครบ 1000 มิลลิลิตร คนเบา ๆ ให้เข้ากัน
สูตรที่ 2 จากองค์การอนามัยโลก วิธีทำ นำไอโซโพรพิลแอลกอฮอล์ (isopropyl alcohol 75% v/v) 751.5 มิลลิลิตร ไฮโดรเจนเปอร์ออกไซด์ (Hydrogen peroxide 3%) 41.7 มิลลิลิตร และกลีเซอรีน (Glycerin 98%) 14.5 มิลลิลิตร ผสมให้เข้ากันในภาชนะที่มีปริมาตรบอกขนาด 1000 มิลลิลิตร แล้วเติมน้ำกลั่นหรือน้ำต้มสุกที่ทิ้งให้เย็นแล้ว จนครบ 1000 มิลลิลิตร คนเบา ๆ ให้เข้ากัน
สูตรที่ 3 จากกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ วิธีทำ ค่อย ๆ เทคาโบพอล 940 (Carbopol 940) จำนวน 2.5 กรัม ลงในน้ำร้อน 142.75 กรัม คนให้สม่ำเสมอจนละลายหมด ก่อนจะปล่อยให้พองตัวเต็มที่ แล้วเติมเอทิลแอลกอฮอล์ (ethyl alcohol 95% v/v) 350 กรัม คนไปเรื่อย ๆ ให้เข้ากัน จากนั้นเติมไตรเอทาโนลามีน (triethanolamine) 1.75 กรัม เพื่อปรับความเป็นกรดด่าง เติมกลีเซอรีน (glycerin) 3 กรัม เพื่อช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นให้กับผิว คนส่วนผสมทั้งหมดให้เข้ากัน จะได้แอลกอฮอล์เจลประมาณ 500 กรัม
สูตรที่ 4 วิธีทำ นำเอทิลแอลกอฮอล์ (ethyl alcohol 95% v/v) 75 มิลลิลิตร ผสมกับกลีเซอรีน (glycerin) 5 มิลลิลิตร และน้ำสะอาด 20 มิลลิลิตร คนส่วนผสมทั้งหมดให้เข้ากัน
ที่มา
1. ประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง ยกเลิกประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง ผลิตภัณฑ์ที่มีแอลกอฮอล์เป็นส่วนประกอบ เพื่อสุขอนามัยสำหรับมือ พ.ศ. 2562 http://www.ratchakitcha.soc.go.th/…/P…/2563/E/054/T_0005.PDF
2. ประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง กําหนดลักษณะของเครื่องสำอางที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์เพื่อสุขอนามัยสำหรับมือ ที่ห้ามผลิต นำเข้า หรือ ขาย พ.ศ.2563 http://www.ratchakitcha.soc.go.th/…/P…/2563/E/054/T_0006.PDF
