กสทช.แจ้งเวียนมติทีวีดิจิทัล 8 สถานี เตือนเสนอข่าวโศกนาฏกรรมหนองบัวลำภูเป็นทางการแล้ว แนะให้ออกอากาศเนื้อหา-ข้อความในลักษณะขอโทษหรือแสดงความรับผิดชอบต่อสังคมด้วย
กรณี สำนักข่าวอิศรา (www.isranews.org) รายงานข่าวว่า เมื่อวันที่ 11 ตุลาคม 2565 คณะอนุกรรมการด้านเนื้อหารายการ การส่งเสริมการกำกับดูแลกันเอง และการพัฒนาองค์กรวิชาชีพในกิจการกระจายเสียงและกิจการโทรทัศน์ สำนักงานคณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ(กสทช.) โดย ที่มี ศ.ดร.พิรงรอง รามสูต กรรมการ กสทช. เป็นประธาน ได้เรียกตัวแทนผู้รับอนุญาตสถานี โทรทัศน์ดิจิทัล 8 แห่ง ได้แก่ 1.สถานีโทรทัศน์ช่อง 3 HD , 2.ไทยรัฐทีวี 3.อมรินทร์ ทีวี HD, 4.สถานีโทรทัศน์ช่อง 8, 5.เนชั่นทีวี 6.เวิร์คพอยท์ 7. สถานีโทรทัศน์แห่งประเทศไทย(NBT), 8.ช่องวัน (ONE) เข้าชี้แจงกรณีการนำเสนอข่าวการสังหารหมู่ที่ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กก่อนวัยเรียน อบต.อุทัยสวรรค์ จังหวัดหนองบัวลำภู ซึ่งมีเนื้อหาที่อาจเข้าข่ายกระทบต่อความสงบเรียบร้อยหรือศีลธรรมอันดีของประชาชนและกระทบต่อความเสื่อมทรามทางจิตใจหรือสุขภาพของประชาชนอย่างร้ายแรง
ก่อนจะมีมติเตือน ผู้รับใบอนุญาตสถานีโทรทัศน์ดิจิทัล 8 แห่ง และให้ดำเนินการตามขั้นตอน อาทิ กำหนดเงื่อนไขให้แต่ละสถานีทำแผนเผชิญเหตุในการทำข่าวและให้ถือปฎิบัติ หากฝ่าฝืนแผนที่จัดทำขึ้นถือผิดเงื่อนไขการรับใบอนุญาต และส่งเรื่ององค์กรวิชาชีพสื่อดำเนินการสอบสวนทั้ง 8 สถานีว่า มีการฝ่าฝืนมาตรฐานจริยธรรมหรือไม่
ล่าสุด แหล่งข่าวจาก กสทช. เปิดเผยสำนักข่าวอิศราว่า เมื่อเร็ว ๆ นี้ กสทช.ได้แจ้งเวียนมติเตือนการนำเสนอข่าวกรณีนี้ ให้ผู้รับใบอนุญาตสถานีโทรทัศน์ดิจิทัล 8 แห่ง รับทราบเป็นทางการแล้ว พร้อมข้อเสนอแนะให้ออกอากาศเนื้อหารายการ หรือข้อความใด ๆ ในลักษณะที่เป็นการขอโทษหรือแสดงความรับผิดชอบต่อสังคม ด้วย
ผู้สื่อข่าวสำนักข่าวอิศรา รายงานว่า การแจ้งเวียนมติที่ประชุม กสทช.ดังกล่าว เป็นผลมาจากการประชุม กสทช.ครั้งที่ 24/2565 เมื่อวันที่ 26 ตุลาคม 2565 โดยที่ประชุมพิจารณาแล้วเห็นว่า การนำเสนอข่าวในลักษณะดังกล่าวสร้างความสะเทือนใจ สะเทือนขวัญ หดหู่ เศร้าสลด และสร้างผลกระทบในทางลบให้กับประชาชนผู้เสียหาย ญาติ และชุมชน ซึ่งเป็นผู้ได้รับผลกระทบโดยตรง รวมทั้งประชาชน ที่เป็นผู้รับชมหรือผู้ที่ติดตามข่าวสาร (Audience) ได้ เช่น การสร้างบาดแผลช้ำ (Re-traumatization) หรือการสร้างบาดแผลทางใจ (Post-Traumatic Stress Disorder (PTSD)) การละเมิดสิทธิมนุษยชน การตอกย้ำความรุนแรงและก่อให้เกิดพฤติกรรมลอกเลียนแบบ เป็นต้น
ดังนั้น ที่ประชุมจึงเห็นชอบ ให้มีข้อแนะนำเพื่อให้บริษัทฯ ออกอากาศเนื้อหารายการ หรือข้อความใด ๆ ในลักษณะที่เป็นการขอโทษ หรือแสดงความรับผิดชอบต่อสังคม เนื่องจากการนำเสนอข่าวเหตุการณ์คนร้ายก่อเหตุกราดยิง และใช้อาวุธทำร้ายประชาชนและเด็กเล็ก ณ ศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก และองค์การบริหารส่วนต.อุทัยสวรรค์ จ.หนองบัวลำภู ที่กระทบต่อจิตใจของผู้สูญเสียโดยตรงและผู้รับชมข่าวทางกิจการโทรทัศน์ภาคพื้นดิน
โดยมีมติที่ประชุม คือ เห็นชอบตามผลการพิจารณาของคณะอนุกรรมการด้านเนื้อหารายการ การส่งเสริมการ กำกับดูแลกันเอง และการพัฒนาองค์กรวิชาชีพในกิจการกระจายเสียงและกิจการโทรทัศน์ ตามเอกสารที่สำนักงาน กสทช. เสนอ ดังนี้
1. เห็นชอบให้มีคำสั่งเตือนทางปกครองให้ผู้รับใบอนุญาตประกอบกิจการโทรทัศน์ภาคพื้นดินในระบบดิจิตอล จำนวน 8 ราย ปรับปรุง แก้ไข และกำกับดูแลการนำเสนอเนื้อหารายการและข่าวอาชญากรรมและความรุนแรงรูปแบบ โดยหลีกเลี่ยงการฉายภาพความรุนแรงช้ำ การอธิบายหรือ การกระทำด้วยวิธีการใดๆ ที่เป็นการสื่อถึงขั้นตอนและวิธีการในการกระทำความรุนแรงต่อตนเองและบุคคลอื่น โดยเฉพาะอย่างยิ่งการกระทำด้วยความทรุณโหดร้าย และการทำให้เสียชีวิต
รวมทั้งหลีกเลี่ยงการกระทำที่เป็นการตอกย้ำความสูญเสีย ภาพสะเทือนใจสะเทือนขวัญ หดหู่ เศร้าสลด อันเป็นการสร้างบาดแผล (Re-traumatization) ให้กับผู้ที่ผ่านเหตุการณ์เลวร้าย ผู้สูญเสีย หรือเป็นเหยื่อจากเหตุการณ์เลวร้ายหรืออาชญากรรม และผู้รับชมรายการ รวมทั้งหลีกเลี่ยงการนำเสนอที่เป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชนในมิติต่างๆ การแสดงขั้นตอนการกระทำและผลจากการกระทำความรุนแรงทุกรูปแบบ และไม่รายงานข่าวในลักษณะที่ส่งผลกระทบต่อการปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่
ทั้งนี้ เพื่อให้เป็นไปตามมาตรฐานทางวิชาชีพและจริยธรรมของสื่อ โดยอาศัยอำนาจตามข้อ 19 ประกอบกับข้อ 14 (10) ของประกาศ กสทช. เรื่อง หลักเกณฑ์และวิธีการอนุญาตการให้บริการกระจายเสียงหรือโทรทัศน์ พ.ศ. 2555 ได้แก่
- บริษัท บีอีซี-มัลติมีเดีย จำกัด ผู้รับใบอนุญาตประกอบกิจการโทรทัศน์ภาคพื้นดินในระบบดิจิตอล ช่อง 3 HD (ช่อง 33) ออกอากาศรายการ ‘เรื่องเด่นเย็นนี้’ เมื่อวันที่ 6 ตุลาคม 2565 นำเสนอข่าวเหตุการณ์ความรุนแรง ณ ศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก จ.หนองบัวลำภู ไม่เป็นไปตามมาตรฐานทางวิชาชีพและจริยธรรมของสื่อ
- บริษัท อาร์.เอส.เทเลวิชั่น จำกัด ผู้รับใบอนุญาตประกอบกิจการโทรทัศน์ภาคพื้นดินในระบบดิจิตอล ช่อง 8 (ช่อง 29) ออกอากาศรายการ ‘คุยข่าวเย็น’ เมื่อวันที่ 6 ตุลาคม 2565 นำเสนอข่าวเหตุการณ์ความรุนแรง ณ ศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก จังหวัดหนองบัวลำภู ไม่เป็นไปตามมาตรฐานทางวิชาชีพและจริยธรรมของสื่อ
- บริษัท ทริปเปิ้ล วี บรอดคาสท์ จำกัด ผู้รับใบอนุญาตประกอบกิจการโทรทัศน์ภาคพื้นดินในระบบดิจิตอล ช่องไทยรัฐทีวี (ช่อง 32) ออกอากาศรายการ ‘เปิดปากกับภาคภูมิ ‘ข่าวเย็นไทยรัฐ’ และรายการ ‘ไทยรัฐนิวส์โชว์’ เมื่อวันที่ 6 ตุลาคม 2565 นำเสนอข่าวเหตุการณ์ความรุนแรง ณ ศูนย์พัฒนาเต็กเล็ก จังหวัดหนองบัวลำภู ไม่เป็นไปตามมาตรฐานทางวิชาชีพและจริยธรรมของสื่อ
- บริษัท อมรินทร์ เทเลวิชั่น จำกัด ผู้รับใบอนุญาตประกอบกิจการโทรทัศน์ภาคพื้นดินในระบบดิจิตอล ช่องอมรินทร์ ทีวี เอชดี (AMARIN TV HD) (ช่อง 34) ออกอากาศรายการ ‘ข่าวด่วน’ และรายการ ‘ทุบโต๊ะข่าว’ เมื่อวันที่ 6 ตุลาคม 2565 นำเสนอข่าวเหตุการณ์ความรุนแรง ณ ศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก จังหวัดหนองบัวลำภู ไม่เป็นไปตามมาตรฐานทางวิชาชีพและจริยธรรมของสื่อ
- บริษัท เนชั่น ทีวี จำกัด ผู้รับใบอนุญาตประกอบกิจการโทรทัศน์ภาคพื้นดินในระบบดิจิตอล ช่อง Nation TV (ช่อง 22) ออกอากาศรายการ ‘Nation Breaking News’ ‘คมชัดลึก’ ‘เนชั่นกรองข่าว’ ‘NATION ทันข่าวค่ำ’ และ รายการ ‘ข่าวข้นคนข่าว’ เมื่อวันที่ 6 ตุลาคม 2565 นำเสนอข่าวเหตุการณ์ความรุนแรง ณ ศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก จังหวัดหนองบัวลำภู ไม่เป็นไปตามมาตรฐานทางวิชาชีพและจริยธรรมของสื่อ
- บริษัท วัน สามสิบเอ็ด จำกัด ผู้รับใบอนุญาตประกอบกิจการโทรทัศน์ภาคพื้นดินในระบบดิจิตอล ช่อง ONE (ช่อง 31) ออกอากาศรายการ ‘ข่าวเย็นช่องวัน’ ‘ข่าวค่ำช่องวัน’ และ ‘เอาให้ชัด’ เมื่อวันที่ 6 ตุลาคม 2565 นำเสนอข่าวเหตุการณ์ความรุนแรง ณ ศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก จังหวัดหนองบัวลำภู ไม่เป็นไปตามมาตรฐานทางวิชาชีพและจริยธรรมของสื่อ
- บริษัท ไทย บรอดคาสติ้ง จำกัด ผู้รับใบอนุญาตประกอบกิจการโทรทัศน์ภาคพื้นดินในระบบดิจิตอล ช่องเวิร์คพอยท์ ทีวี (ช่อง 23) ออกอากาศรายการ ‘บรรจงชงข่าว’ เมื่อวันที่ 6 ตุลาคม 2565 นำเสนอข่าวเหตุการณ์ความรุนแรง ณ ศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก จังหวัดหนองบัวลำภู ไม่เป็นไปตามมาตรฐานทางวิชาชีพและจริยธรรมของสื่อ
- กรมประชาสัมพันธ์ ผู้รับใบอนุญาตประกอบกิจการโทรทัศน์ภาคพื้นดินในระบบดิจิตอล ช่องสถานีวิทยุโทรทัศน์แห่งประเทศไทย (ช่อง 2) ออกอากาศรายการ ‘NBT NEWS’ เมื่อวันที่ 6 ตุลาคม 2565 นำเสนอข่าวเหตุการณ์ความรุนแรง ณ ศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก จังหวัดหนองบัวลำภู ไม่เป็นไปตามมาตรฐานทางวิชาชีพและจริยธรรมของสื่อ
2. เห็นชอบให้กำหนดเงื่อนไขให้ผู้รับใบอนุญาตฯ ที่กระทำการอันเป็นการฝ่าฝืนขอบเขตและเงื่อนไขการอนุญาต ตามข้อ 1. ดำเนินการจัดทำแผนเผชิญเหตุหรือแนวทางการนำเสนอรายการกรณีที่มีเหตุการณ์ความรุนแรง ความสูญเสีย มีผลกระทบต่อทั้งสุขภาพกายและใจ ศีลธรรมอันดีของประชาชน อันเป็นการส่งผลกระทบต่อสังคมในวงกว้าง ร่วมกับองค์กรวิชาชีพและหน่วยงานรัฐที่เกี่ยวข้อง เพื่อถือเป็นแนวปฏิบัติสำหรับทุกกรณีที่เกิดเหตุการณ์หรือสถานการณ์วิกฤตขึ้น หากฝ่าฝืนหรือไม่ปฏิบัติตามจะมีการกำหนดมาตรการทางปกครองต่อไป ทั้งนี้ ให้ถือเอาเงื่อนไขดังกล่าวไปกำหนดเป็นเงื่อนไขแนบท้ายใบอนุญาตของผู้รับใบอนุญาตทุกราย โดยอาศัยอำนาจตามมาตรา27 (18) และ (24) แห่งพระราชบัญญัติองค์กรจัดสรรคลื่นความถี่และกำกับการประกอบกิจการวิทยุกระจายเสียง วิทยุโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคม พ.ศ. 2553
3. เห็นชอบให้มีข้อแนะนำให้ผู้รับใบอนุญาตฯ ตามข้อ 1. ออกอากาศเนื้อหารายการ หรือข้อความใดๆ ในลักษณะที่เป็นการขอโทษหรือแสดงความรับผิดชอบต่อสังคมเนื่องจากการนำเสนอข่าวเหตุการณ์คนร้ายก่อเหตุกราดยิงและใช้อาวุธทำร้ายประชาชนและเด็กเล็ก ณ ศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก และองค์การบริหารส่วนตำบลอุทัยสวรรค์ จังหวัดหนองบัวลำภู ที่กระทบต่อจิตใจของผู้สูญเสียโดยตรงและผู้รับชมข่าวทางกิจการโทรทัศน์ภาคพื้นดินในระบบดิจิตอล ทั้งนี้ อาศัยอำนาจตามข้อ 27 (6) และ (16) แห่งพระราชบัญญัติองค์กรจัดสรรคลื่นความถี่และกำกับการประกอบกิจการวิทยุกระจายเสียง วิทยุโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคม พ.ศ. 2553
4. เห็นชอบให้ส่งเรื่องดังกล่าวไปยังองค์กรที่ทำหน้าที่ควบคุมการประกอบอาชีพหรือวิชาชีพกันเอง ซึ่งผู้รับใบอนุญาตฯ ตามข้อ 1. เป็นสมาชิกได้รับทราบ เพื่อประโยชน์ในการส่งเสริมการรวมกลุ่มและการจัดทำมาตรฐานทางจริยธรรมต่อไป และขอความร่วมมือองค์กรวิชาชีพให้ร่วมกันติดตามตรวจสอบการนำเสนอเนื้อหาในลักษณะเดียวกันนี้อย่างใกล้ชิด ตลอดจนดูแลให้มีการปฏิบัติตามแนวทางที่ได้จัดทำขึ้นอย่างเคร่งครัด เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดปัญหาในลักษณะเดียวกันอีกตามมาตรา 9 แห่งพระราชบัญญัติการประกอบกิจการกระจายเสียงและกิจการโทรทัศน์ พ.ศ. 2551
