เครือข่ายบ้านเรียนพบว่า มีเจ้าหน้าที่การศึกษาของรัฐไม่ทราบข้อเท็จจริง ในบางสำนักงานกล่าวถึงเรื่องนี้ไปในทางขาดความเข้าใจ และอ้างใช้หน้าที่อันไม่ชอบธรรม เพื่อการกระทำที่ไม่สมควร ยุยงแกมบังคับครอบครัวซึ่งกำลังดำเนินการขออนุญาตจัดการศึกษาโดยครอบครัว ปีการศึกษา 2563 ให้ดำเนินงานตามที่เจ้าหน้าที่แนะนำ โดยขาดหลักการรับรองสิทธิบ้านเรียนตามกฎหมายที่เกี่ยวข้อง โดยเฉพาะเรื่องการศึกษารูปแบบบ้านเรียนสามารถดำเนินการแตกต่างจากการศึกษาในโรงเรียน
จากกรณี เมื่อวันที่ 28 เมษายน ศาลปกครองกลางมีคำพิพากษายกฟ้อง คดีการขอจัด 'โฮมสคูล' โดยในคดีที่มีผู้ยื่นฟ้องขอจัดการศึกษาขั้นพื้นฐานโดยครอบครัว และขอให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องเร่งดำเนินการรับรองผลการสำเร็จการศึกษาระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ให้แก่บุตรของผู้ฟ้องคดี (อ่านประกอบ:ศาลปกครองกลางพิพากษายกฟ้องคดีการขอจัด 'โฮมสคูล')
ล่าสุด สมาคมสภาการศึกษาทางเลือกไทย (สกล.) ซึ่งเป็นองค์กรนิติบุคคลได้รับการจดทะเบียนตามกฎหมายของเครือข่ายการศึกษาทางเลือกในประเทศไทย ซึ่งมีสมาชิกองค์กรจัดการศึกษาทางเลือกจากทุกภาคส่วนกว่า 400 องค์กร ออกแถลงการณ์ ชี้แจงเรื่องเด็กบ้านเรียนถูกลิดรอนสิทธิทางการศึกษาจากสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา
บัดนี้ มีเหตุการณ์เสมือนเกิดฝันร้ายกับเครือข่ายบ้านเรียนสมาชิกขององค์กรเป็นอย่างยิ่งต่อพฤติการณ์และพฤติกรรมในการปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา ที่ไม่เอื้อต่อการส่งเสริมสนับสนุนการจัดการศึกษาขั้นพื้นฐานโดยครอบครัวตามกฎหมายและนโยบายของรัฐ เกิดกรณีการฟ้องคดีและศาลปกครองกลางยกฟ้องไปโดยขาดข้อมูลรายละเอียดเกี่ยวกับการที่เจ้าหน้าที่รัฐทำงานโดยขาดความตระหนักเพื่อประโยชน์สูงสุดของเด็กบ้านเรียนเป็นสำคัญ และกลับมีเจ้าหน้าที่การศึกษานำเอากรณีบ้านเรียนได้รับการตัดสินให้ยกฟ้อง ไปสร้างข่าวลือในทิศทางขาดข้อเท็จจริงอันควรจะถูกขยายความเข้าใจต่อสังคม จึงขอแถลงต่อสาธารณะและทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องดังนี้
เหตุที่มาของคดี
เหตุที่มาของคดี คือ การที่เจ้าหน้าที่สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา อยุธยา เขต 2 ไม่ดำเนินการอำนวยความสะดวกให้ครอบครัวบ้านเรียนได้รับการนำเข้าสู่กระบวนการขออนุญาตจัดการศึกษาขั้นพื้นฐานโดยครอบครัว โดยเมื่อครอบครัวไปดำเนินการแจ้งความประสงค์ยื่นขออนุญาต ในปีการศึกษา 2557 แต่ถูกผัดผ่อน และอ้างถึงการมีภาระงานมาก ครอบครัวจึงได้ติดตามสอบถามเรื่อยๆ
ระหว่างนั้นจึงดำเนินการจัดการศึกษาตามอัธยาศัยโดยครอบครัวต่อเนื่อง ด้วยเหตุที่ตั้งใจทำบ้านเรียนและลูกเป็นเด็กที่มีความสามารถพิเศษด้านดนตรีเข้าขั้นเป็นเด็กอัจฉริยะ มีกิจกรรมเรียนรู้ตลอดเวลา โดยพยายามที่จะติดตามสอบถามกับเจ้าหน้าที่ดังกล่าว
จนกระทั่ง ปี 2559 เจ้าหน้าที่จึงนัดหมายให้ครอบครัวไปจัดทำแผนการศึกษา ซึ่งมีการแก้ไขไปมาโดยขาดหลักการที่ดีเป็นเวลานานแรมปี โดยครอบครัวได้รับเอกสารจากเจ้าหน้าที่ให้กรอกใบขออนุญาตจัดทำแผนการศึกษาและยื่นคำขออนุญาตจัดการศึกษาขั้นพื้นฐานโดยครอบครัว ในวันที่ 7 เมษายน 2561 และได้รับอนุญาตจัดการศึกษาโดยครอบครัว วันที่ 21 มิถุนายน 2561
ต่อมาเดือนธันวาคม 2561 ครอบครัวจึงใช้สิทธิในกระบวนการหารือเพื่อให้เด็กได้รับการเทียบโอนองค์ความรู้ ความสามารถจากการที่สำนักงานไม่รับผิดชอบดำเนินการโดยเร็วเพื่อให้ครอบครัวเข้าสู่ระบบการศึกษาได้ เพื่อให้ลูกได้รับสิทธิประเมินผลกลับเข้าสู่ชั้นเรียนตามความพร้อมและวัย โดยมีการตั้งคณะกรรมการดำเนินการประเมินผลเรียบร้อย ให้เด็กจบการศึกษาระดับประถมศึกษา แต่กลับใช้คำสั่งยกเลิกการประเมินผล โดยแจ้งให้เด็กได้รับผลการประเมินเพียงชั้น ป.4 และไม่อนุมัติแผนมัธยมศึกษาให้กับครอบครัว โดยเอาระเบียบหลักสูตรแกนกลางฯ ที่ใช้กับโรงเรียนมาประกอบการตัดสิทธิ์เด็กบ้านเรียน
เนื่องจากคดียังไม่สิ้นสุด ขณะนี้อยู่ระหว่างกำลังเตรียมยื่นอุทธรณ์และดำเนินการในกระบวนการยุติธรรมอื่นๆ ประกอบกันด้วย เครือข่ายบ้านเรียน มีความเห็นว่า การปฏิบัติงานของหน่วยงานนี้ไม่เป็นแบบอย่างที่ดีในระบบราชการและสังคมไทย มีการปล่อยให้ข้าราชการกระทำการอันทำร้ายต่อสิทธิเด็กโดยส่งผลกระทบต่อสิทธิทางการศึกษาที่เด็กควรจะได้รับประโยชน์สูงสุด เป็นเหตุทำให้เด็กหลุดออกจากระบบการศึกษาไป 4 ปี โดยขาดความรับผิดชอบ
ในห้วงเวลานี้ เครือข่ายบ้านเรียนพบว่า มีเจ้าหน้าที่การศึกษาของรัฐไม่ทราบข้อเท็จจริงในบางสำนักงานกล่าวถึงเรื่องนี้ไปในทางขาดความเข้าใจ และอ้างใช้หน้าที่อันไม่ชอบธรรม เพื่อการกระทำที่ไม่สมควร ยุยงแกมบังคับครอบครัวซึ่งกำลังดำเนินการขออนุญาตจัดการศึกษาโดยครอบครัว ปีการศึกษา 2563 ให้ดำเนินงานตามที่เจ้าหน้าที่แนะนำ โดยขาดหลักการรับรองสิทธิบ้านเรียนตามกฎหมายที่เกี่ยวข้อง โดยเฉพาะเรื่องการศึกษารูปแบบบ้านเรียนสามารถดำเนินการแตกต่างจากการศึกษาในโรงเรียน แต่แผนการศึกษาตามหลักการบ้านเรียนและแนวทางประเมินผลตามสภาพจริงถูกอ้างถึงหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2551 โดยขาดความรู้ในการอธิบายแนวทางการใช้หลักเกณฑ์และวิธีการปรับใช้หลักสูตรแกนกลางฯ สำหรับ กลุ่มเป้าหมายเฉพาะ มาประกอบร่วม
อย่างไรก็ดี เครือข่ายบ้านเรียน สมาคมสภาการศึกษาทางเลือกไทย ทำงานมาด้วยหลักการตามหลักสิทธิมนุษยชนสอดคล้องกับกฎหมายการศึกษา มีความตั้งใจในการทำงานร่วมกับทุกภาคส่วนตามกฎหมายและนโยบายที่สอดคล้องกับสิทธิบ้านเรียน สิทธิครอบครัวและสิทธิเด็ก พวกเรามีความหวังว่า บุคลากรของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องไม่ควรนำเอาเรื่องนี้ไปสร้างความเข้าใจผิดต่อการทำงานร่วมกัน ไม่ควรส่งต่อความบาดหมาง หรือนำมาซึ่งความขัดแย้งในการทำงานให้สอดคล้องกับหลักการบ้านเรียนทั้งในปัจจุบันและอนาคต รวมถึงฝากความห่วงใยถึงบุคลากรซึ่งมีพฤติกรรมร่วมของเจ้าหน้าที่ที่ไม่รับผิดชอบ โดยขอฝากความหวังต่อสำนักงานการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) ว่า เหตุการณ์เช่นนี้จะไม่เกิดขึ้นที่พื้นที่อื่นๆ อีก
ในการนี้ ขอขอบพระคุณเจ้าหน้าที่ทุกท่านในพื้นที่ที่ทำงานกับครอบครัวบ้านเรียนมาด้วยความเข้าใจที่ดีร่วมกันด้วยความถูกต้องและสอดคล้องต่อการใช้สิทธิบ้านเรียน เพื่อเดินหน้ารักษาสิทธิทางการศึกษาให้กับลูกหลานบ้านเรียนโดยสมบูรณ์
เครือข่ายบ้านเรียนขอส่งกำลังใจให้ครอบครัวน้องบีโธเฟียน ที่ได้รับผลกระทบจากการปฏิบัติงานร่วมกับสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา อยุธยา เขต 2 ในครั้งนี้ โดยหวังว่า จะมีหน่วยงานที่เกี่ยวข้องแสดงความรับผิดชอบเข้ามาร่วมแก้ไขปัญหาให้น้องบีโธเฟียนได้รับสิทธิอันชอบธรรมในการเรียนระดับการศึกษาขั้นพื้นฐานที่เหมาะสมกับความพร้อม วัย และความสามารถเป็นเลิศด้านดนตรี สามารถพัฒนาตนเองต่อเนื่องอย่างมีความสุขในปัจจุบัน เติบโตไปเป็นบุคลากรที่มีคุณภาพของประเทศไทยในอนาคต
เตรียมการยื่นอุทธรณ์คดีต่อไป
การที่ศาลปกครองกลางตัดสินยกฟ้องคดีโฮมสคูล ครอบครัวน้องบีโธเฟียน ผู้เป็นพ่อ ได้โพสต์เฟชบุ๊ก ระบุ ยังเชื่อมั่นในแนวทางโฮมสคูลมาโดยตลอดว่า เหมาะสมกับน้องเฟียน พร้อมแสดงความเป็นห่วงสภาพจิตใจของลูกตอนนี้เท่านั้น หลังจากศาลยกฟ้องคดี
"น้องเฟียนบอกผมว่า ไม่ว่าอะไรจะเกิดขึ้น ก็ยังฝึกฝนพัฒนาตนเองทุกวัน" ผู้เป็นพ่อ ระบุ และย้ำชัดถึงเป้าหมายของเขา เพื่อให้น้องเฟียน บีโธเฟียน ต้องจบป.6 ให้ได้ และกลับเข้าสู่ระดับชั้นเรียนตามวัย อายุ15 ปี 11เดือน โดยเร็วที่สุด โดยเตรียมการยื่นอุทธรณ์คดีต่อไป
"ผมติดต่อขอจัดโฮมสคูลตั้งแต่ปี 2557 กว่าจะได้รับอนุมัติการจัดก็ปี 2561 พยายามแก้ปัญหา แต่ทางเขตตกลงกันด้วยดีประเมินให้จบ ป.6 เมื่อปีที่แล้ว แต่สุดท้ายเขตกลับให้มาอยู่ป. 5 ทั้งๆที่เฟียนอายุครบ 15 ปีไปแล้ว การยื่นฟ้องมาจากสุดทนแล้วจริงๆ ลูกผมโตขึ้นทุกวัน เดือนพค.ที่จะถึงเฟียนจะอายุครบ 16 ปีแล้ว"
