เสียงเอกฉันท์! ป.ป.ช.ตีตกคดีคกก.ชุดอดีตรองผู้ว่าฯ เชียงใหม่ จ้างขุดลอกแม่น้ำปิงมิชอบ

เผยมติ ป.ป.ช. เสียงเอกฉันท์ตีตกข้อกล่าวหา คณะกรรมการจัดจ้างโดยวิธีพิเศษ ชุด 'ชูชาติ กีฬาแปง' อดีตรองผู้ว่าฯ เชียงใหม่  จ้างเหมาขุดลอกแม่น้ำปิงโดยมิชอบด้วยกฎหมาย หลังพิจารณาสำนวนไต่สวนเบื้องต้นไม่ปรากฏข้อเท็จจริงพยานหลักฐานฟังได้ว่ากระทำความผิด ให้ข้อกล่าวหาตกไป 

สำนักข่าวอิศรา (www.isranews.org) รายงานว่า เมื่อเร็ว ๆ นี้ สำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) ได้เผยแพร่มติคณะกรรมการ ป.ป.ช. เมื่อวันที่ 1 เม.ย. 2567 เสียงเอกฉันท์ ตีตกข้อกล่าวหาคณะกรรมการจัดจ้างโดยวิธีพิเศษตามคำสั่งจังหวัดเชียงใหม่ ที่ 587/2555  จ้างเหมาขุดลอกแม่น้ำปิง โครงการป้องกันและแก้ไขปัญหาอุทกภัยกรณีเร่งด่วน (Flagship) ปีงบประมาณ 2555 ของสำนักงานจังหวัดเชียงใหม่ โดยวิธีพิเศษตามคำสั่ง จังหวัดเชียงใหม่ ที่ 587/2555 ลงวันที่ 9 มีนาคม 2555 วงเงินงบประมาณจำนวน 408,307,500 บาท โดยมิชอบด้วยกฎหมาย

หลังพิจารณาสำนวนไต่สวนเบื้องต้น  ไม่ปรากฏข้อเท็จจริงและพยานหลักฐานที่จะฟังได้ว่ากระทำความผิดตามที่กล่าวหา ข้อกล่าวหาไม่มีมูล ให้ข้อกล่าวหาตกไป

คดีนี้ ผู้ถูกกล่าวหา คือ คณะกรรมการจัดจ้างโดยวิธีพิเศษตามคำสั่งจังหวัดเชียงใหม่ ที่ 587/2555 ลงวันที่ 9 มีนาคม 2555 ประกอบด้วย

1. นายชูชาติ กีฬาแปง ขณะดำรงตำแหน่งรองผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงใหม่ ผู้ถูกกล่าวหาที่ 1

2. นายอดิศร กำเนิดศิริ ขณะดำรงตำแหน่งปลัดจังหวัดเชียงใหม่ ผู้ถูกกล่าวหาที่ 2

3. นายคมสัน สุวรรณอัมพา ขณะดำรงตำแหน่งหัวหน้าสำนักงานป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัดเชียงใหม่ ผู้ถูกกล่าวหาที่ 3

4. นางญาณี แสงศรีจันทร์ ขณะดำรงตำแหน่งคลังจังหวัดเชียงใหม่ ผู้ถูกกล่าวหาที่ 4

5. นายอนันต์ แก้ววิเชียร ขณะดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการสำนักพัฒนาและบำรุงรักษาทางน้ำที่ 7 (จังหวัดเชียงใหม่) ผู้ถูกกล่าวหาที่ 5

พฤติการณ์ที่กล่าวหาว่ากระทำผิดโดยสรุป คือ เสนอราคาการขุดลอกแม่น้ำปิง รวม 26 ตอน และได้คัดเลือกไว้จำนวน 17 ราย ที่มีอาชีพ ทักษะ ขีดความสามารถ ศักยภาพ และความพร้อมที่จะดำเนินงานให้แล้วเสร็จ ตามวัตถุประสงค์ภายในระยะเวลาที่กำหนด รวมทั้งข้อเสนอราคาที่มีความสอดคล้อง เป็นไปตามรายละเอียด ของขอบเขตงานที่จังหวัดกำหนดไว้ และเห็นควรจ้างเหมาให้ผู้ประกอบการที่คัดเลือกไว้รวม 17 ราย ขุดลอกแม่น้ำปิง แยกเป็น 26 ตอน โดยระบุในแต่ละตอนว่าจ้างผู้ประกอบการรายใดดำเนินการขุดลอก แม่น้ำปิงตอนที่เท่าใด สถานที่ระบุตำบล อำเภอใด ระบุปริมาณดินขุดลอกไว้ รวมทั้งจำนวนเงินทั้งสิ้นที่จะจ้างซึ่งเท่ากับวงเงินที่ได้รับการจัดสรร แต่ไม่ได้กำหนดให้ผู้ประกอบการที่ผ่านเกณฑ์การคัดเลือกของคณะกรรมการฯ ทั้ง 17 ราย ยื่นซองเสนอราคาขุดลอกแม่น้ำปิงในแต่ละตอนต่อคณะกรรมการฯ เพื่อให้มีการแข่งขันราคากัน แต่ใช้ดุลพินิจเลือกผู้ประกอบการจำนวน 17 ราย ให้ทำงานจ้างเหมาขุดลอกฯ รวมทั้งสิ้น 26 สัญญา (26 ตอน) ตามที่คณะกรรมการกำหนด เป็นเหตุให้ผู้ประกอบการบางรายได้งานจ้างโครงการดังกล่าวถึง 3 ตอน

กรณีที่ 2 มีเหตุอันควรสงสัยว่ามีการปลอมลายมือชื่อผู้เสนอราคาในใบเสนอราคาจ้างเหมา ขุดลอกแม่น้ำปิง เนื่องจากนายอธิปวัชร์ ใจวัง หุ้นส่วนผู้จัดการ ห้างหุ้นส่วนจำกัด เชียงรายทรายเพชร ผู้ประกอบการที่ได้รับการคัดเลือกให้จ้างเหมาโครงการขุดลอกแม่น้ำปิง ตอนที่ 10, 21 และ 22 ยืนยันว่า ไม่ได้เป็นผู้เสนอราคาการขุดลอกแม่น้ำปิงทั้ง 3 ตอน ต่อสำนักงานจังหวัดเชียงใหม่ เพียงแต่นำเอกสาร ที่เกี่ยวข้องกับห้างฯ และหนังสือรับรองผลงานมอบให้นายวิสาขะ เจ้าหน้าที่กองช่าง เทศบาลนครเชียงใหม่ นำไปยื่นต่อสำนักงานจังหวัดเชียงใหม่เพื่อจะรับจ้างขุดลอกแม่น้ำปิง ส่วนเอกสารใบเสนอราคาของห้างฯ ทั้ง 3 ฉบับ ที่เรียนประธานคณะกรรมการจัดจ้างโดยวิธีพิเศษ ลงวันที่ 13 มีนาคม 2555 นั้น นายอธิปวัชร์ ใจวัง ยืนยันว่าไม่ได้เป็นผู้ลงลายมือชื่อและไม่ทราบว่าผู้ใดเป็นผู้ลงลายมือชื่อแทน

ผลการพิจารณาของคณะกรรมการ ป.ป.ช.ระบุดังนี้

1. กรณีจ้างเหมาขุดลอกแม่น้ำปิง โครงการป้องกันและแก้ไขปัญหาอุทกภัย กรณีเร่งด่วน (Flagship) ปีงบประมาณ 2555 ของสำนักงานจังหวัดเชียงใหม่ โดยวิธีพิเศษตามคำสั่งจังหวัดเชียงใหม่ ที่ 587/2555 ลงวันที่ 9 มีนาคม 2555 วงเงินงบประมาณจำนวน 408,307,500 บาท โดยการดำเนินการหาผู้รับจ้างโดยไม่มีการแข่งขันราคากันอย่างเป็นธรรม

จากการตรวจสอบข้อเท็จจริงรับฟังได้ว่า กรณีจ้างเหมาขุดลอกแม่น้ำปิงโครงการป้องกันและแก้ไขปัญหาอุทกภัยกรณีเร่งด่วน (Flagship) ปีงบประมาณ 2555 ของสำนักงานจังหวัดเชียงใหม่ เป็นโครงการป้องกันการเกิดอุทกภัยที่ต้องเร่งดำเนินการโดยเร่งด่วน ตามนัยของหนังสือกระทรวงมหาดไทย ด่วนที่สุด ที่ มท 0212.1/ว 250 ลงวันที่ 19 มกราคม 2555 ประกอบกับได้มีหนังสือคณะกรรมการ ว่าด้วยการพัสดุด้วยวิธีทางอิเล็กทรอนิกส์ ด่วนที่สุด ที่ กค (กวพอ) 0421.3/ว39 ลงวันที่ 6 กุมภาพันธ์ 2555 ระบุว่า เพื่อเตรียมความพร้อมให้ทันกับสถานการณ์ที่อาจเกิดขึ้น หน่วยงานที่ได้รับงบประมาณรายจ่ายประจำปี พ.ศ. 2555 ในงาน/โครงการฟื้นฟูและป้องกันความเสียหายจากเหตุอุทกภัยที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต ควรจัดหาพัสดุให้แล้วเสร็จภายในเดือนเมษายน 2555 และหากความต้องการที่จะใช้พัสดุดังกล่าวเป็นเรื่อง ที่มีความจำเป็นเร่งด่วน ล่าช้าอาจเสียหายแก่ทางราชการ หน่วยงานก็ชอบที่จะดำเนินการจัดหาโดยวิธีพิเศษ คณะกรรมการจัดจ้างโดยวิธีพิเศษจึงมีหน้าที่ต้องปฏิบัติตามระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยการพัสดุ พ.ศ. 2535 และที่แก้ไขเพิ่มเติม ข้อ 24 (3) โดยสามารถเชิญผู้มีอาชีพรับจ้างทำงานนั้นโดยตรงมาเสนอราคาได้ ตามระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยการพัสดุ พ.ศ. 2535 และที่แก้ไขเพิ่มเติม ข้อ 58 ซึ่งคณะกรรมการจัดจ้างโดยวิธีพิเศษได้มีการประชุมพิจารณาผู้รับจ้าง แต่เนื่องจากนางญาณี แสงศรีจันทร์ คลังจังหวัดเชียงใหม่ ผู้ถูกกล่าวหาที่ 4 ซึ่งเป็นกรรมการ ได้รับอนุญาตให้เดินทางไปราชการ จึงไม่สามารถเข้าร่วมประชุมได้ ซึ่งโครงการขุดลอกแม่น้ำปิง ระยะทาง 111 กิโลเมตร ปริมาณขุดลอก 11.8350 ล้านลูกบาศก์เมตร เป็นโครงการสำคัญเร่งด่วน จังหวัดเชียงใหม่ จึงมีการแยกการขุดลอกไว้ทั้งสิ้นจำนวน 26 ตอน เพื่อให้สามารถดำเนินการได้พร้อมกันหลาย ๆ บริเวณให้แล้วเสร็จในเดือนพฤษภาคม 2555 เมื่อคณะกรรมการจัดจ้าง โดยวิธีพิเศษได้พิจารณาคุณสมบัติในการคัดเลือกผู้ประกอบการจากทักษะขีดความสามารถ ศักยภาพ เครื่องจักรอุปกรณ์ ความพร้อมที่จะดำเนินงานให้แล้วเสร็จตามวัตถุประสงค์ภายในกรอบระยะเวลาที่กำหนด

รวมทั้งข้อเสนอราคามีความสอดคล้อง และเป็นไปตามรายละเอียดขอบเขตงานที่จังหวัดกำหนด ทั้งนี้ ในการเสนอราคานั้น ผู้เสนอราคาทุกรายที่เข้าร่วมเสนอราคาจะจัดทำแฟ้มสะสมผลงาน portfolio ของผู้เสนอราคาเป็นเอกสารประกอบเอกสารการเสนอราคาอื่น ๆ เพื่อให้คณะกรรมการจัดจ้างโดยวิธีพิเศษพิจารณาคุณสมบัติในการจัดจ้างโครงการดังกล่าวด้วย โดยเอกสารประกอบ portfolio ของผู้เสนอราคา จะประกอบไปด้วย ใบสำคัญแสดงการจดทะเบียนหุ้นส่วนบริษัทและหนังสือรับรอง บัตรรับรองจากหน่วยงานราชการที่แสดงให้เห็นคุณสมบัติในงานก่อสร้าง งานชลประทาน หนังสือแต่งตั้งวิศวกรประจำบริษัท เอกสารงบดุล และเอกสารแสดงรายการเครื่องมือ - เครื่องจักร ซึ่งคณะกรรมการจัดจ้างโดยวิธีพิเศษจะพิจารณาจาก portfolio ของผู้รับจ้างเป็นหลัก ปรากฏว่า มีห้างหุ้นส่วน และบริษัทที่มีอาชีพ ทักษะ ขีดความสามารถ ศักยภาพ และความพร้อม ที่จะดำเนินงานให้แล้วเสร็จตามวัตถุประสงค์และระยะเวลาที่กำหนดไว้ รวมทั้งข้อเสนอมีความสอดคล้องและเป็นไปตามรายละเอียดขอบเขตงาน จำนวน 18 ราย จึงเห็นควรเสนอจ้างเหมาผู้ประกอบการดำเนินการขุดลอกแม่น้ำปิง แยกเป็น 26 ตอน ต่อผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงใหม่เพื่อพิจารณา

โดยในการยื่นเสนอราคาในแต่ละตอน ผู้รับจ้างที่สนใจจะพิจารณาศักยภาพของตัวผู้รับจ้างเอง สถานที่ และความยากง่ายในการดำเนินการขุดลอกในแต่ละตอนด้วยตนเอง ซึ่งคณะกรรมการจัดจ้างโดยวิธีพิเศษไม่ได้เป็นผู้กำหนดตอนในการขุดลอกให้แก่ผู้รับจ้าง คณะกรรมการจัดจ้างโดยวิธีพิเศษจะมุ่งหมายให้ได้ผู้รับจ้างเสนอราคาให้ครบจำนวนตอนที่กำหนดในการขุดลอกเท่านั้น เพราะเกรงว่าหากผู้รับจ้างเสนอราคาไม่ครบจำนวนตอน จะส่งผลให้การดำเนินการขุดลอกเสร็จไม่ทันตามกำหนดเวลา สำหรับผู้รับจ้างอีก 6 ราย ที่ไม่ปรากฏชื่อเป็นผู้รับจ้างในโครงการขุดลอกแม่น้ำปิง จากลำน้ำงาม อำเภอสันป่าตอง -  ลำน้ำแม่งัด อำเภอแม่แตง ระยะทาง 111 กิโลเมตร นั้น เนื่องจากผู้รับจ้างทั้ง 6 รายเปลี่ยนใจไปยื่นเสนอราคาในโครงการขุดลอกแม่น้ำกวง ระยะทาง 61 กิโลเมตร ซึ่งเป็นโครงการที่ให้ยื่นเสนอราคาในช่วงเวลา 13.00 น. ของวันเดียวกันแทนโครงการขุดลอกแม่น้ำปิง

สำหรับการขออนุมัติงบประมาณโครงการป้องกันน้ำท่วมจังหวัดพื้นที่ต้นน้ำ จังหวัดเชียงใหม่ กรณีโครงการสำคัญเร่งด่วน (Flagship Projects) ต่อสำนักงบประมาณนั้น ทางจังหวัดเชียงใหม่และ ศูนย์พัฒนาและบำรุงทางน้ำที่ 7 ได้มีการขออนุมัติงบประมาณโดยแยกรายละเอียดในการดำเนินโครงการออกเป็น 26 ตอน พร้อมแนบแบบ ปร.4 และ ปร.5 ในแต่ละตอนประกอบการขออนุมัติงบประมาณต่อ สำนักงบประมาณ และการจัดซื้อจัดจ้างโครงการน้ำปิงเป็น 26 ตอน ซึ่งการดำเนินการดังกล่าวไม่เข้าข่ายความผิดเรื่องการแบ่งซื้อแบ่งจ้าง เนื่องจากเป็นการดำเนินการตามรายละเอียดโครงการที่ขอรับการจัดสรร การดำเนินการไม่มีผลทำให้วิธีการจัดซื้อจัดจ้างเปลี่ยนแปลงโดยยังคงเป็นการดำเนินการด้วยวิธีพิเศษ และไม่มีผลให้ผู้มีอำนาจในการดำเนินการด้านพัสดุเปลี่ยนไป อีกทั้งการแบ่งจำนวนตอนยังช่วยให้การขุดลอก มีประสิทธิภาพในการขุดลอกลำน้ำ

3.2 กรณีมีเหตุอันควรสงสัยว่ามีการปลอมลายมือชื่อผู้เสนอราคาในใบเสนอราคาจ้างเหมาขุดลอกแม่น้ำปิง ตอนที่ 10 ของห้างหุ้นส่วนจำกัด เชียงรายทรายเพชร ผู้รับจ้าง

จากการตรวจสอบข้อเท็จจริงรับฟังได้ว่า เมื่อพิจารณารายงานการตรวจสอบของสำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน ประกอบกับการลงพื้นที่ของพนักงานไต่สวน นายอธิปวัชร์ ใจวัง ได้ยืนยันข้อเท็จจริงว่า นายอธิปวัชร์ฯ เป็นหุ้นส่วนผู้จัดการ ห้างหุ้นส่วนจำกัด เชียงรายทรายเพชร มีอำนาจลงนามผูกพันนิติกรรมสัญญาต่าง ๆ ได้เป็นคู่สัญญากับสำนักงานจังหวัดเชียงใหม่รวม 3 ตอน (3 สัญญา) มีตอนที่ 10 ตอนที่ 18 และตอนที่ 19 (ข้อเท็จจริง เป็นตอนที่ 10 ตอนที่ 21 และตอนที่ 22) โดยนายอธิปวัชร์ฯ เป็นผู้ลงนาม

ในเอกสารใบเสนอราคาและเอกสารที่เกี่ยวข้องกับการเสนอราคา และยื่นต่อสำนักงานจังหวัดเชียงใหม่ ด้วยตัวของนายอธิปวัชร์ฯ โดยนายวิสาขะฯ ไม่ได้มีส่วนเกี่ยวข้องกับการเสนอราคาดังกล่าวแต่อย่างใด เนื่องจากนายอธิปวัชร์ฯ และนายวิสาขะฯ ไม่เคยรู้จักกันมาก่อน และในการดำเนินการขุดลอกแม่น้ำปิง ตามสัญญาจ้างนั้น ห้างหุ้นส่วนจำกัด เชียงรายทรายเพชร ได้ดำเนินการโดยไม่ได้มีการจ้างช่วงหรือมอบหมายให้กับบริษัทอื่น หรือบุคคลใด เป็นผู้ดำเนินการแทนห้างหุ้นส่วนจำกัด เชียงรายทรายเพชรแต่อย่างใด โดยจะมีนายชลาพันธุ์ฯ หรือ เฮียหมู ซึ่งเป็นผู้ควบคุมงานของห้างหุ้นส่วนจำกัด เชียงรายทรายเพชร ทำหน้าที่ เป็นผู้ควบคุมงานขุดลอกและดำเนินการเกี่ยวกับงานจ้างตามสัญญาทั้งหมด

อีกทั้ง ในการตรวจสอบเอกสารของผู้รับจ้าง คณะกรรมการจัดจ้างโดยวิธีพิเศษได้พิจารณาคุณสมบัติในการคัดเลือกผู้ประกอบการจากทักษะขีดความสามารถ ศักยภาพ เครื่องจักรอุปกรณ์ ความพร้อม ที่จะดำเนินงานให้แล้วเสร็จตามวัตถุประสงค์ภายในกรอบระยะเวลาที่กำหนด รวมทั้งข้อเสนอราคา มีความสอดคล้องและเป็นไปตามรายละเอียดขอบเขตงานที่จังหวัดกำหนด ทั้งนี้ ในการเสนอราคานั้น ผู้เสนอราคาทุกรายที่เข้าร่วมเสนอราคาจะจัดทำแฟ้มสะสมผลงาน portfolio ของผู้เสนอราคาเป็นเอกสารประกอบเอกสารการเสนอราคาอื่น ๆ เพื่อให้คณะกรรมการจัดจ้างโดยวิธีพิเศษพิจารณาคุณสมบัติในการจัดจ้างโครงการดังกล่าวด้วย โดยเอกสารประกอบ portfolio ของผู้เสนอราคา จะประกอบไปด้วย ใบสำคัญแสดง การจดทะเบียนหุ้นส่วนบริษัทและหนังสือรับรอง บัตรรับรองจากหน่วยงานราชการที่แสดงให้เห็นคุณสมบัติ ในงานก่อสร้าง งานชลประทาน หนังสือแต่งตั้งวิศวกรประจำบริษัท เอกสารงบดุล และเอกสารแสดงรายการเครื่องมือ - เครื่องจักร ซึ่งคณะกรรมการจัดจ้างโดยวิธีพิเศษจะพิจารณาจาก portfolio ของผู้รับจ้างเป็นหลัก และหากผู้รับจ้างมีการกรอกข้อมูล มีและการลงชื่อผู้รับจ้างครบถ้วน คณะกรรมการจัดจ้างโดยวิธีพิเศษ ก็จะพิจารณาเสนอผู้ว่าราชการจังหวัดพิจารณาอนุมัติเป็นผู้รับจ้างตามตอนที่ผู้รับจ้างเป็นผู้เสนอราคา ประกอบกับคณะกรรมการจัดจ้างโดยวิธีพิเศษไม่รู้จักผู้รับจ้างเป็นการส่วนตัวจะพิจารณาจากเอกสารเป็นหลัก จึงไม่อาจทราบได้ว่าผู้เสนอราคาเป็นตัวแทนผู้รับจ้างหรือไม่ มีการยื่นเสนอราคาแทนกันหรือไม่

คณะกรรมการ ป.ป.ช. ได้พิจารณาแล้วมีมติเป็นเอกฉันท์ ด้วยคะแนนเสียง 6 เสียง ว่า จากการไต่สวนเบื้องต้น ไม่ปรากฏข้อเท็จจริงและพยานหลักฐานที่จะฟังได้ว่า นายชูชาติ กีฬาแปง ผู้ถูกกล่าวหาที่ 1 นายอดิศร กำเนิดศิริ ผู้ถูกกล่าวหาที่ 2 นายคมสัน สุวรรณอัมพา ผู้ถูกกล่าวหาที่ 3 นางญาณี แสงศรีจันทร์ ผู้ถูกกล่าวหาที่ 4 และนายอนันต์ แก้ววิเชียร ผู้ถูกกล่าวหาที่ 5 ได้กระทำความผิดตามที่กล่าวหา

ข้อกล่าวหาไม่มีมูล ให้ข้อกล่าวหาตกไป