"...ถ้ารัฐสภาพิจารณาไม่แล้วเสร็จภายใน 180 วัน แล้วที่รัฐธรรมนูญบัญญัติไว้ในมาตรา 132 (1) ว่าให้ถือว่ารัฐสภาให้ความเห็นชอบตาม ‘ร่างที่เสนอตามมาตรา 131’ จะเกิดคำถามใหญ่ขึ้นมาทันทีว่า…ในกรณีนี้คือร่างไหนใน 4 ร่าง?..."
ดูเหมือนขณะนี้จะมีความเชื่อกันว่าถ้ารัฐสภาพิจารณาร่างพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไม่แล้วเสร็จภายใน 180 วัน ซึ่งจะตรงกับวันที่ 15 สิงหาคม 2565 รัฐธรรมนูญกำหนดให้กลับไปใช้ ‘ร่างของคณะรัฐมนตรี’ ที่เสนอเข้ามา
ช้าก่อน มันไม่ใช่อย่างนั้นเสียทีเดียว
เพราะบทบัญญัติรัฐธรรมนูญที่เกี่ยวข้องคือมาตรา 132 (1) ไม่ได้เขียนไว้อย่างนี้
“….ให้รัฐสภาประชุมร่วมกันเพื่อพิจารณาร่างพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญให้แล้วเสร็จภายในเวลาหนึ่งร้อยแปดสิบวัน….. ถ้าที่ประชุมร่วมกันของรัฐสภาพิจารณาไม่แล้วเสร็จภายในกำหนดเวลาดังกล่าว ให้ถือว่ารัฐสภาให้ความเห็นชอบตามร่างที่เสนอตามมาตรา 131”
ไม่มีคำว่า ‘ร่างของคณะรัฐมนตรี’ เลยนะ
มีแต่ ‘ร่างที่เสนอตามมาตรา 131’ เท่านั้น
ทีนี้ ก็ต้องย้อนขึ้นไปดูมาตรา 131 ชัด ๆ
มาตรา 131 กล่าวถึงร่างพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าสามารถเสนอได้ 2 ทาง คือ
(1) คณะรัฐมนตรี โดยข้อเสนอแนะของศาลฎีกา ศาลรัฐธรรมนูญ หรือองค์กรอิสระที่เกี่ยวข้อง
(2) สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจำนวนไม่น้อยกว่าหนึ่งในสิบของจำนวนสมาชิกทั้งหมดเท่าที่มีอยู่ของสภาผู้แทนราษฏร
ทั้งนี้โดยข้อเท็จจริง ร่างพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรครั้งนี้มีการเสนอเข้ามาทั้งหมดถึง 4 ร่าง แม้จะมีหลักการใกล้เคียงกัน แต่ในรายละเอียดปลีกย่อยย่อมมีความแตกต่างกัน
1. ร่างที่เสนอโดยคณะรัฐมนตรี ตามข้อเสนอของกกต.
2. ร่างที่เสนอโดยพรรคเพื่อไทย
3. ร่างที่เสนอโดยพรรคพลังประชารัฐและพรรคร่วมรัฐบาล
4. ร่างที่เสนอโดยพรรคก้าวไกล
ร่างที่ 1 เป็นร่างตามมาตรา 131 (1) ร่างที่ 2, 3 และ 4 เป็นร่างตามมาตรา 131 (2)
โดยทั้ง 4 ร่างล้วนเป็น ‘ร่างที่เสนอตามมาตรา 131’ ตามความตอนท้ายในมาตรา 132 (1) ทั้งสิ้น
รัฐสภาพิจารณาทั้ง 4 ร่างพร้อมกันในวาระที่ 1 เมื่อวันที่ 24 กุมภาพันธ์ 2565 และมีมติรับหลักการทั้ง 4 ร่าง
และแม้รัฐสภาจะมีมติให้ใช้ร่างที่ 1 เป็นร่างหลักในการพิจารณาชั้นกรรมาธิการ แต่รัฐธรรมนูญก็ไม่ได้กล่าวถึงเรื่องนี้ไว้ในมาตรา 132 (1) กรณีรัฐสภาพิจารณาไม่แล้วเสร็จภายใน 180 วันแต่ประการใด
ถ้ารัฐสภาพิจารณาไม่แล้วเสร็จภายใน 180 วัน แล้วที่รัฐธรรมนูญบัญญัติไว้ในมาตรา 132 (1) ว่าให้ถือว่ารัฐสภาให้ความเห็นชอบตาม ‘ร่างที่เสนอตามมาตรา 131’ จะเกิดคำถามใหญ่ขึ้นมาทันทีว่า…
ในกรณีนี้คือร่างไหนใน 4 ร่าง ?
ด้วยเหตุผลใด ?
เท่าที่สอบถามในประเด็นนี้ มีข้อบังคับการประชุมรัฐสภา พ.ศ. 2563 ข้อ 101 เขียนรายละเอียดไว้แล้วว่าในกรณีนี้มห้ถือว่าร่างที่ผ่านการพิจารณาของรัฐสภาคือร่างหลักในการพิจารณาในชั้นกรรมาธิการ
คำนูณ สิทธิสมาน
สมาชิกวุฒิสภา
Isranews Agency | สำนักข่าวอิศรา 