ในช่วงการแพร่ระบาดของโควิดระลอก 3 กองกำลังตามแนวชายแดนด้านต่างๆ สามารถจับกุมผู้ลักลอบหลบหนีเข้าเมืองผิดกฎหมาย หรือที่เรียกว่า "แรงงานต่างด้าว" ได้อย่างต่อเนื่องเกือบทุกวัน
แต่เบื้องหลังกว่าจะถึงขั้นตอนการจับกุมไม่ใช่เรื่องง่ายเหมือนที่วิจารณ์กัน เพราะระยะทางที่ยาวหลายพันกิโลเมตร และยังมีช่องทางธรรมชาติมากมาย รวมไปถึงบรรดาหมู่บ้านริมชายแดนที่มีการข้ามเข้า-ออกกันจนเป็นปกติ หลายครอบครัวให้ที่พักพิงคนที่ข้ามมา ซึ่งบางทีก็เป็นเครือญาติกัน
กรณีที่พบเชื้อโควิดสายพันธุ์แอฟริกาใต้ที่ อ.ตากใบ จ.นราธิวาส ถือเป็นตัวอย่างที่ดี
จะว่าไปปัญหาการลักลอบเข้าเมืองผิดกฎหมายของแรงงานต่างด้าว เป็นปัญหาของประเทศไทยที่เกิดขึ้นมาช้านานเเล้ว เพราะมีพรมแดนทางบกติดกับประเทศเพื่อนบ้านเป็นระยะทางยาวมาก ยิ่งช่วงนี้มีการแพร่ระบาดของโควิด-19 ยิ่งทำให้เจ้าหน้าที่ต้องคุมเข้มมากขึ้น เพื่อป้องกันไวรัสสายพันธุ์จากต่างประเทศที่อาจเข้ามา
สำหรับเส้นทางหลบหนีส่วนใหญ่ นอกจากทางเหนือ ทางตะวันออก และทางใต้แล้ว ยังมีการใช้ช่องทางธรรมชาติตามตะเข็บชายแดนด้านตะวันตกของไทยด้วย ซึ่งพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นป่าและภูเขา แนวชายแดนบางส่วนเป็นเขตอิทธิพลของชนกลุ่มน้อย ยังไม่มีการสร้างรั้ว เพราะไม่คุ้มค่า และยังไม่มีการปักปันเขตแดน
ชายแดนด้านตะวันตกอยู่ในความรับผิดชอบของ "กองกำลังสุรสีห์" พื้นที่ปฏิบัติงานตั้งเเต่ จ.กาญจนบุรี จนถึงประจวบคีรีขันธ์ มีความยาวตลอดแนวชายแดน 846 กิโลเมตร มี 95 ช่องทางเข้า-ออก และมีเทือกเขาตะนาวศรีเป็นเส้นกั้นเขตแดนระหว่างไทย-เมียนมา รับผิดชอบโดย หน่วยเฉพาะกิจลาดหญ้า หน่วยเฉพาะกิจทัพพระยาเสือ และหน่วยเฉพาะกิจจงอางศึก
จุดผ่านแดนสำคัญ มี 4 ช่องทางหลัก คือ ช่องทางพระเจดีย์สามองค์, ช่องทางหินกอง, ช่องทางพุนําร้อน และช่องทางสิงขร ซึ่งจุดผ่านแดนทั้งหมดตอนนี้ยังปิดการเข้า-ออก ทำให้แรงงานบางส่วนที่ต้องการเข้าประเทศไทย หลบหนีไปช่องทางอื่น
จีระเกียรติ ภูมิสวัสดิ์ ผู้ว่าราชการจังหวัดกาญจนบุรี ยอมรับว่า ในช่วงนี้มีผู้ลักลอบหลบหนีเข้ามาค่อนข้างมาก เจ้าหน้าที่พยายามจับกุม และขยายผลไปจนถึงส่วนกลางคือต้นทางที่สั่งนำเข้าแรงงาน ต้องบอกว่าเจ้าหน้าที่ตามแนวชายแดนทำเต็มที่แล้ว ส่วนอื่นๆ ก็ต้องซัพพอร์ต (สนับสนุน) กันด้วย ขณะที่การตรวจหาเชื้อโควิด ส่วนใหญ่พบว่าไม่ติดเชื้อ แต่ระหว่างที่รอผลตรวจ เราต้องกักตัวพวกเขาไว้ ก่อนผลักดันกลับ ก็จะมีภาระค่าใช้จ่ายตามมา จึงอยากขอให้ทางสาธารณสุขจังหวัดออกผลตรวจภายในวันเดียว
"แรงงานเหล่านี้ส่วนใหญ่จะมีออร์เดอร์จากที่อื่น จังหวัดอื่น ซึ่งตรงนี้เป็นความลำบากใจของเจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติเหมือนกัน ถ้าหากเราควบคุมไว้ตลอดมันก็จะเป็นภาระของเรา ทั้งในเรื่องอาหารการกิน ในเรื่องของการตรวจโรค การดำเนินคดี หรือแม้กระทั่งการผลักดันกลับ" ผู้ว่าฯกาญจนบุรี เล่าถึงสภาพปัญหาที่เกิดขึ้นจริง
"ทีมข่าว" ลงพื้นที่เกาะติดการปฏิบัติงานของฝ่ายกองกำลังที่ ต.บ้านเก่า อ.เมืองกาญจนบุรี แต่ไม่พบแรงงานต่างด้าวลับลอบเข้ามา อาจเป็นเพราะที่ผ่านมาเจ้าหน้าที่จับกุมได้เกือบทุกวัน ทำให้ผู้นำพาและผู้หลบหนี ต้องเปลี่ยนเส้นทางใหม่ แต่ พนมกร คล้ายเมือง ผู้ใหญ่บ้านหมู่ 7 บ้านหนองบ้านเก่า บอกว่า พวกเขาไม่สามารถอยู่บนเภูขาได้นานหลายวัน เพราะต้องลงมาหาแหล่งอาหาร
"ก่อนจะข้ามมา มีการแวะพักบนภูเขา เพื่อหลบเลี่ยงการตรวจของเจ้าหน้าที่ บางครั้งจึงต้องลงมาขอข้าวกินบ้าง ขอน้ำกินบ้าง ชาวบ้านก็จะโทรแจ้งเรา แต่หลักๆ การข่าวกองกำลังสุรสีห์จะได้มาจากชายแดนก่อน ว่าเข้ามาแล้วนะ เรากะว่าวันสองวันมาถึงเรา เราก็ลาดตระเวน ชาวบ้านก็จะเริ่มตื่นตัว จริงๆ เส้นทางที่เขามามันเยอะ แต่หลักๆจะใช้อยู่เส้นที่บ้านห้วยน้ำขาว" ผู้ใหญ่บ้านหนองบ้านเก่า ระบุ
ผู้ใหญ่บ้านยังบอกด้วยว่า แม้จะสงสารคนต่างด้าวเหล่านี้ แต่ก็จำเป็นต้องจับกุม ต้องแจ้งทหาร ตำรวจ เพราะสถานการณ์โควิดสำคัญกว่า โดยเฉพาะสายพันธุ์จากต่างประเทศที่น่ากลัว จึงต้องป้องกันไว้ก่อน
"ทีมข่าว" ย้ายข้ามไปพื้นที่ อ.ทองผาภูมิ จ.กาญจนบุรี หลังได้รับแจ้งว่ามีการจับกุมผู้ลักลอบหลบหนีเข้าเมืองได้ที่บ้านทิพุเย หมู่ 3 ต.ชะแล โดยกลุ่มใหญ่ที่จับกุมได้เป็นช่วง 04.30 น.ของวันที่ 19 พ.ค.64 เป็นผู้ลักลอบเข้าเมืองมา 19 คน พร้อมผู้นำพาชาวไทย
1 ใน 19 คนนี้ พอพูดภาษาไทยได้ ให้ข้อมูลกับทีมข่าวว่า เธอมาจากเมาะลำไย หรือ เมาะละแหม่ง นั่งรถมาถึงด่านเจดีย์สามองค์ อ.สังขละบุรี แล้วเดินเท้าเพื่อหลบด่านของเจ้าหน้าที่ เดินมา 2 วัน พอขึ้นรถก็ถูกจับ ได้อาหารมื้อแรกจากเจ้าหน้าที่ เธอมาครั้งแรก ตั้งใจจะไปหางานทำที่มหาชัย (จ.สมุทรสาคร) เพราะที่บ้านเศรษฐกิจไม่ดี มีการประท้วงเกิดขึ้น เธอกู้เงินคนรู้จักไว้ 20,000 บาท ถ้าไปถึงที่หมายจะโอนให้ผู้นำพา ถ้าไม่ถึงก็ไม่จ่าย ส่วนคนอื่นๆ ที่รู้จักพร้อมกันไม่รู้จักกันมาก่อน บางคนบอกว่าจะไปกรุงเทพฯ บางคนบอกว่าจะไปนครปฐม
สำหรับผู้นำพาชาวไทย อ้างว่า ได้ค่าจ้างรับส่งประมาณ 2,000 บาทต่อ 1 รอบ ในระยะทาง 15 กิโลเมตร แม้จะกังวลเรื่องโควิดแต่จำเป็นต้องทำ เพราะอาชีพขายของช่วงนี้ทำไม่ได้
เช้ามืดวันต่อมา ด่านตรวจร่วมสามแยกทองผาภูมิจับกุมแรงงานได้อีก 13 คน พร้อมนายหน้า 2 คน หลังตรวจค้นรถกระบะมาสด้า พบแรงงานอัดกันอยู่ในกระบะ โดยนำผ้าใบมาคลุมไว้ แต่ก็ไม่รอดพ้นสายตาของเจ้าหน้าที่
ตำรวจ สภ.ทองผาภูมิ เล่าว่า การขนส่งแรงงานต่างด้าวจะมีคนรับต่อเป็นทอดๆ เพื่อหลบเลี่ยงด่านของเจ้าหน้าที่ เบื้องต้นยังไม่มีเรื่องการค้ามนุษย์ ถ้าจบกระบวนการแล้วจะผลักดันกลับที่ด่านแม่สอด จังหวัดตาก ส่วนผู้นำพาคนไทย จะถูกขยายผลต่อให้ถึงผู้บงการ และออกหมายจับต่อไป
ที่ผ่านมากองกำลังสุรสีห์ ตำรวจ ฝ่ายปกครอง และทุกภาคส่วนร่วมมือกันสกัดกั้นผู้หลบหนีเข้าเมืองผิดกฎหมาย ทั้งกลางวัน-กลางคืน ทางบก-ทางน้ำ ตั้งแต่เดือน ต.ค.63 จนถึงปัจจุบัน ได้จำนวนมากถึง 1,573 คน เเละบางคนก็มียาเสพติด สิ่งผิดกฎหมายติดตัวมาด้วย
สำหรับขบวนการนำพาแรงงานหลบหนีเข้ามา เจ้าหน้าที่ทหาร ตำรวจ มีข้อมูลพอสมควร แต่ยังเปิดเผยไม่ได้ เพราะต้องการสาวไปถึงต้นทาง เพื่อนำสู่การยึดทรัพย์ ตัดทางผู้ที่อยากเข้าวังวนนี้ ขณะที่ความต้องการแรงงานส่วนใหญ่ยังมาจากส่วนกลาง
----------------------------
ขอบคุณ : อัญชลี อริญกิจเจริญ ผู้สื่อข่าวสายทหาร เนชั่นทีวี