"เขาร่วมขบวนการจริง เขาหนีออกจากบ้านตั้งแต่ปี 48 สมัยมีเหตุการณ์ใหม่ๆ จากนั้นแม่เขาก็เครียดมากจนป่วยเป็นโรคซึมเศร้า"
นี่คือบางส่วนเสี้ยวชีวิตของ อิสมาแอ แลแร วัย 35 ปี หนึ่งในเจ็ดชายฉกรรจ์ที่เสียชีวิตจากปฏิบัติการปิดล้อม 3 วันที่บ้านบือแนจือแร หมู่ 2 ต.กอลำ อ.ยะรัง จ.ปัตตานี ระหว่างวันที่ 14-16 ส.ค.ที่ผ่านมา (อ่านประกอบ : จบปฏิบัติการปิดล้อมที่ยะรัง วิสามัญฯ 7 ศพ!)
อิสมาแอ มีภูมิลำเนาอยู่ที่หมู่ 3 ต.คลองมานิง อ.เมือง จ.ปัตตานี ข้อมูลจากเจ้าหน้าที่ฝ่ายความมั่นคงระบุว่าเขามีหมายจับในคดีความมั่นคง 3 หมาย และมีชื่อเกี่ยวข้องกับคดีสำคัญๆ หลายคดีในช่วงกว่า 16 ปีของเหตการณ์ความไม่สงบในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้
ญาติคนหนึ่งของเขายอมรับกับ "ทีมข่าวอิศรา" ว่า อิสมาแอเข้าร่วมขบวนการจริง (หมายถึงขบวนการแบ่งแยกดินแดน) โดยหนีหายไปจากบ้านตั้งแต่ปี 48 และนั่นคือจุดเปลี่ยนของครอบครัวเขาซึ่งมีอยู่ด้วยกัน 5 ชีวิต
"เขาร่วมขบวนการจริงและมีหมายจับจริงตามที่เจ้าหน้าที่ประกาศ เขาหนีออกจากบ้านตั้งแต่ปี 48 สมัยที่มีเหตุการณ์ความรุนแรงใหม่ๆ หลังจากที่เขาหนีไป แม่ก็เครียดหนักจนเกิดภาวะซึมเศร้า และป่วยเป็นโรคซึมเศร้ามาตลอด"
ญาติคนเดิมเล่าต่อว่า ครอบครัวของอิสมาแอมีปัญหา พ่อแม่แยกทางกัน แม่ของอิสมาแอต้องรับภาระเลี้ยงลูกถึง 4 คน โดยมีอิสมาแอเป็นลูกคนโต ทำให้แม่วาดหวังว่าเขาจะเป็นหลักของครอบครัว
"พ่อของอิสมาแอแยกทางกับแม่เขาก่อนที่อิสมาแอจะเข้าร่วมขบวนการ จากนั้นแม่ของอิสมาแอก็เลี้ยงลูกมาคนเดียว ลูกก็มีถึง 4 คน อิสมาแอเป็นลูกคนโตที่แม่หวังไว้มากว่าจะให้เป็นหลักของบ้าน เมื่อเขาหนีออกจากบ้านจึงทำให้แม่เครียดหนัก และป่วยเป็นโรคซึมเศร้าในที่สุด"
ญาติสนิทของครอบครัวยังบอกด้วยว่า แม่ของอิสมาแอเป็นห่วงลูกชายมาก ทำให้ยิ่งเครียด และไม่อยากยอมรับความจริงที่สุดท้ายลูกชายต้องกลายเป็นศพ และตนต้องไปรับศพมาประกอบพิธีทางศาสนาก่อนวัยอันควร
ส่วนสาเหตุที่ไปรับศพช้า ญาติบอกว่าเป็นเพราะครอบครัวไม่มีใครรู้ว่าหนึ่งในกลุ่มคนที่ถูกวิสามัญฯเป็นอิสมาแอ ทางครอบครัวทราบว่าเป็นเขาก็ดึกมากแล้ว กว่าจะไปรับศพจากโรงพยาบาลปัตตานีกลับมาได้ก็เป็นเวลาเทียงคืน จากนั้นก็ทำพิธีทางศาสนา ฝังศพที่สุสานซีเดะ ต.สะดาวา อ.ยะรัง เสร็จประมาณตี 3 กว่า เป็นอันปิดฉากชีวิตของอิสมาแอ โดยมีแม่และครอบครัวเศร้าเสียใจอยู่เบื้องหลัง
สำหรับพิธีฝังศพทั้ง 7 ศพตามหลักศาสนา รวมทั้งอิสมาแอ จัดขึ้นในเวลาใกล้เคียงกัน เพียงแต่ต่างพื้นที่กันตามภูมิลำเนาของแต่ละคน พิธีศพแต่ละแห่งมีครอบครัว ญาติมิตร และประชาชนในพื้นที่ไปร่วมแสดงความอาลัยจำนวนมาก
รายชื่อผู้เสียชีวิต 7 ศพอย่างเป็นทางการ ประกอบด้วย
1. นายมะซูกี สารูเม๊าะ อายุ 37 ปี ภูมิลำเนาอยู่ที่ ต.เกะรอ อ.รามัน จ.ยะลา มีหมายจับคดีความมั่นคง 2 หมาย
2. นายอันวา กอแล อายุ 33 ปี ภูมิลำเนาอยู่ที่ ต.เมาะมาวี อ.ยะรัง จ.ปัตตานี มีหมายจับคดีความมั่นคง 1 หมาย แต่อัยการสั่งไม่ฟ้อง
3. นายมาสุวัน กะจิ อายุ 33 ปี ภูมิลำเนาอยู่ที่ ต.เมาะมาวี อ.ยะรัง จ.ปัตตานี ยังไม่พบว่ามีหมายจับ แต่เคยถูกเชิญตัวไปซักถามและยอมรับสารภาพว่าเคยช่วยสนับสนุนปฏิบัติการของกลุ่มขบวนการ
4. นายอาหามะ จาจ้า อายุ 50 ปี ภูมิลำเนาอยู่ที่ ต.ปะโด อ.มายอ จ.ปัตตานี มีหมายจับคดีความมั่นคง 12 หมาย และหมาย ฉฉ. 2 หมาย (หมาย พ.ร.ก.)
5. นายอะมะ ดือเระห์ อายุ 42 ปี ภูมิลำเนาอยู่ที่ ต.แหลมโพธ์ อ.ยะหริ่ง จ.ปัตตานี มีหมายจับคดีความมั่นคง 3 หมาย
6. นายอิสมาแอ แลแร อายุ 35 ปี ภูมิลำเนาอยู่ที่ ต.คลองมานิง อ.เมือง จ.ปัตตานี มีหมายจับคดีความมั่นคง 3 หมาย
7. นายรุฟซีฟ บาเหะ อายุ 28 ปี ภูมิลำเนาอยู่ที่ ต.กอลำ อ.ยะรัง จ.ปัตตานี ยังไม่พบว่ามีหมายจับในคดีความมั่นคง
ชาวบ้านหมู่ 2 บ้านบือแนจือแร ต.กอลำ อ.ยะรัง บอกกับ "ทีมข่าวอิศรา"ว่า ข่าวที่ออกไป เจาะจงพื้นที่เกิดเหตุยิงปะทะว่าเป็นบ้านบือแนจือแร ทั้งที่จริงๆ แล้วจุดเกิดเหตุเป็นที่นาผืนใหญ่ เป็นเขตรอยต่อกับบ้านกูแวะ และบ้านกำปงบารู อ.มายอ จ.ปัตตานี ในมุมของชาวบ้านจึงรู้สึกไม่เป็นธรรมหากจะบอกว่าเหตุการณ์ครั้งนี้เกิดขึ้นที่บ้านบือแนจือแร และมองว่าหมู่บ้านแห่งนี้เป็นที่ซ่องสุมของกลุ่มติดอาวุธ
"จุดที่เกิดเหตุเป็นส่วนหนึ่งของ อ.มายอ แล้ว อยู่ห่างออกไปจากบ้านบือแนจือแรพอสมควร ปฏิบัติการ 3 วันของเจ้าหน้าที่ก็ไม่ได้มีกำลังเต็มหมู่บ้านเหมือนกับที่เป็นข่าว ที่สำคัญพื้นที่เกิดเหตุมีทางเข้าออกหลายทาง มีถนนสายหลักที่ไม่ต้องผ่านเข้ามาในหมู่บ้าน ฉะนั้นชาวบ้านจึงรู้สึกว่าเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นไม่ได้เกี่ยวกับเรา แต่เมื่อข่าวออกไปแบบนี้ ทำให้ทุกคนกลัวแม้ไม่ได้ทำอะไรผิด เพราะโดยปกติชาวบ้านก็กลัวทหารอยู่แล้ว เนื่องจากทหารมีอาวุธ"
เป็นหนึ่งเสียงเล็กๆ ที่ออกมาเรียกร้องความเป็นธรรมให้กับหมู่บ้านของตนที่กลายเป็นจุดปะทะรุนแรงที่สุดครั้งหนึ่งในสถานการณ์ไฟใต้ที่ยืดเยิ้อมานานกว่า 16 ปี
---------------------------------------------------------------------------------------
บรรยายภาพ : พิธีฝังศพผู้เสียชีวิตจากเหตุการณ์ปิดล้อมใน อ.ยะรัง จ.ปัตตานี