ทันทีที่ “ครม.หนู 1” ได้รับโปรดเกล้าฯ ก็จะเข้าสู่ขั้นตอนการถวายสัตย์ปฏิญาณ และแถลงนโยบาย
น่าสนใจติดตามว่า นโยบายดับไฟใต้ของรัฐบาลนายกฯหนู จะสั้นแค่บรรทัดกว่าๆ เหมือนรัฐบาลแพทองธารหรือไม่
หลายฝ่ายคาดหวังว่าน่าจะไม่เป็นแบบนั้น เนื่องจากนายกฯอนุทิน ควบตำแหน่ง รมว.มหาดไทย และมีภารกิจรับมอบพื้นที่ชายแดนใต้จากทหาร ให้ อส.ดูแลแทน ในปี 2570
ทุกคนที่สนใจปัญหาภาคใต้จึงคาดหวังว่า นโยบายของรัฐบาลชุดใหม่น่าจะมีอะไรดีๆ มากกว่ารัฐบาลเพื่อไทย 2 ชุดก่อนหน้า
ตลอดหลายปีที่ผ่านมา สถานการณ์ไฟใต้แม้ทุเลาลงในแง่ของความโหดร้ายรุนแรง แต่ความซับซ้อนดูจะมีมากขึ้น และกลายเป็นว่าไทยมีโอกากาสพ่ายแพ้ หรือสุ่มเสี่ยงเสียดินแดน หรืออย่างน้อยก็สูญเสียอำนาจการปกครองในดินแดนปลายด้ามขวานมากกว่าในอดีต
พูดง่ายๆ คือ ยิ่งสู้ยิ่งเสี่ยง สาเหตุเกิดจากความไม่แน่ชัด และไม่สะเด็ดน้ำใน 7 เรื่องสำคัญที่รอความชัดเจนจากรัฐบาลอนุทิน
1.พูดคุยสันติสุข
- จะคุยต่อหรือไม่
- ถ้าคุยต่อแบบเดิม ก็ตั้งคณะพูดคุยฯ
- หรือจะคุยแบบใหม่ คุยทางลับ ก็ควรมีนโยบายออกมา
2.ถ้าเลี่ยงพูดคุยไม่พ้น จะไปต่อกับ JCPP (แผนปฏิบัติการร่วมเพื่อสร้างสันติสุขแบบองค์รวม ที่เห็นชอบกับ BRN) หรือไม่
3.นโยบายการใช้กฎหมายพิเศษ จะเพิ่ม/ลด คงไว้ หรือยกเลิก
- พ.ร.ก.ฉุกเฉินฯ (ยกเลิกไปแล้ว 15 อำเภอ คงเหลือ 18 อำเภอ)
- กฎอัยการศึก
4.นโยบายปราบยาเสพติด ซึ่งระบาดหนักในพื้นที่ และเกี่ยวโยงกับปัญหาความไม่สงบ
- วาระพืชกระท่อม ปฏิบัติการ 120 วัน จะสานต่อหรือไม่ (ต้นตอ น้ำกระท่อมสี่คูณร้อย)
- นโยบายกัญชาเสรี จะควบคุมอย่างไร
- นโยบายใช้กฎอัยการศึกปราบผู้ค้ายา จะเดินต่อหรือไม่
5.นโยบายพัฒนา จะเดินหน้าต่ออย่างไร
- ศอ.บต.มีโครงการขนาดใหญ่หลายโครงการ เช่น Twin Cities, สร้างอู่ต่อเรือ, ซอฟต์พาวเวอร์
6.ถอนทหาร สับเปลี่ยนกำลัง ใช้ อส.แทนทหาร ในปี 2570
- ความพร้อมของ อส.
- โครงสร้าง กองกำลัง ฐานปฏิบัติการ ยุทโธปกรณ์ งบประมาณ พร้อมหรือยัง
- นายกฯอนุทิน ควบ รมว.มหาดไทย เป็นผู้บัญชาการกองอาสารักษาดินแดน (ระดับประเทศ)
7.ยุบ กอ.รมน. หรือไม่
- ยุบเลิกหรือแค่ปรับโครงสร้าง
- กอ.รมน. มีปัญหากับภาคประชาสังคม
อีกด้านหนึ่ง ดร.ซาช่า เฮลบาร์ธ นักวิจัยชาวเยอรมนี ซึ่งศึกษาโครงสร้างของ BRN และปัญหาความไม่สงบในจังหวัดชายแดนภาคใต้เชิงลึก ให้ความเห็นว่า ควรตั้งคำถามในบริบทเดียวกันนั้นกับ BRN ด้วย ขณะที่รัฐบาลไทยก็ต้องตอบคำถามเหล่านี้ให้ได้ ซึ่งตนขอกระชับประเด็น และเพิ่มคำถามพิเศษอีก 3 คำถาม รวมเป็น 10 คำถาม
หัวข้อคือ 10 คำถามเกี่ยวกับภาคใต้ที่รัฐบาลใหม่ควรตอบ
1. BRN คืออะไร? Network? องค์กร? Social movement? ผู้ก่อการร้าย? หรือตัวแทนของประชาชนในพื้นที่
2. จะคุยกับใคร แล้วจะรู้ว่าจะไม่คุยต่อกับตัวปลอม แต่จะคุยทางลับกับตัวจริงที่เป็นองค์กรลับ
3. ยังอยากจะคุยกับตัวปลอมที่มี HD สร้างกรอบ JCPP อยู่อีกหรือไม่
4. กฎหมายพิเศษ/กฎหมายฉุกเฉิน ยกเลิกทั้งหมดดีไหม เพราะการมีไว้เป็นข้ออ้างทั้งฝ่ายเจ้าหน้าที่ และต่างประเทศที่ใช้เป็นเงื่อนไขบางประการ
5. แหล่งที่มาของเงิน BRN มาจากอะไร? เงินอุดหนุนโรงเรียน ธุรกิจในมาเลเซีย เงินบริจาค และค่าธรรมเนียมสมาชิก? เราควรทำอย่างไร?
6. การพัฒนาควรให้จังหวัดทำ ส่วน ศอ.บต.ควรมาพัฒนาด้านความมั่นคงในเรื่องการเปลี่ยนผ่าน BRN ให้มาอยู่บนดินดีหรือไม่?
7. ตราบใดที่ปัญหาเหล่านี้ยังไม่ได้รับการแก้ไข ทหารก็ไม่สามารถถูกแทนที่โดย อส. ได้ พวกเขาจะกลายเป็นเป้าหมายของ BRN ใช่หรือไม่
8. ความจำเป็นของ กอ.รมน. เป็นเพียงเรื่องรองหรือไม่? กลยุทธ์ในการต่อต้าน BRN สำคัญกว่ามากไม่ใช่หรือ?
9. แล้วเรื่องที่ BRN สอนเรื่องชาตินิยมมลายูปาตานีสุดโต่ง + ญิฮาดท้องถิ่นในโรงเรียนของ BRN จะทำอย่างไรต่อไป?, สำหรับรัฐบาลไทย การทำ IO ไม่ได้ผลใช่หรือไม่
10. ทั้งสองฝ่ายจะหยุดยั้งการละเมิดสิทธิมนุษยชนได้อย่างไร?
