ไม่ว่ารัฐบาลจะชี้แจงอย่างไร เกี่ยวกับการส่งกลับชาวอุยกูร์ 40 คนสู่แผ่นดินจีน
แต่ดูเหมือนยังมีคำถามที่รัฐบาลและหน่วยงานที่รับผิดชอบตอบไม่ได้ หรือแม้จะตอบก็ไม่ชัดเจน
อังคณา นีละไพจิตร สมาชิกวุฒิสภา และอดีตกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ (กสม.) คือบุคคลหนึ่งที่ขมวดปมคำถามที่ยังคาใจผู้คน กรณีส่งอุยกูร์กลับจีน
“รัฐบาลทำไม่ถูก แล้วมาบอกว่าที่ส่งไปเขายินดี แล้วก็มั่นใจว่าเขาไม่เป็นอันตราย แต่ขอถามกลับว่า ทำไมเวลาจะส่งกลับต้องหลบๆ ซ่อนๆ ต้องนำตัวใส่รถที่มีเทปดำปิดทึบ ไม่ให้ใครรู้
ถ้าหากว่าอุยกูร์ทั้งหมดเขาเต็มใจจะกลับ ก็ควรจะให้เขามาแถลงข่าวให้สาธารณชนทราบว่าเขายินดีจริง เขาเต็มใจจะเดินทางกลับจริง”
เป็นประเด็นแรกที่อดีต กสม.รายนี้ตั้ังคำถาม
“รัฐบาลเอาเขาไปแบบนี้ ไปถึงทางโน้น (จีน) ไม่มีใครรู้เลยว่าหลังจากนี้จะเกิดอะไรขึ้น เพราะที่ผ่านมา 108 คนที่ส่งกลับเมื่อปี 2558 สมัยรัฐบาล พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา มีญาติติดต่อมาบอกว่าไม่สามารถติดต่อ 108 คนที่ถูกส่งกลับไป แล้ววันนี้ก็ยังไม่รู้ชะตากรรมเลย”
เป็นประเด็นที่สองที่ สว.อังคณา ตั้งข้อสังเกต
“ล่าสุดรัฐบาลได้ส่งกลับไป 40 คน คือกลุ่มนี้ เป็นกลุ่มคนที่เขาหนี แล้วถูกจับได้ ถูกขังคุก 5 คน รวม 45 คน เสียชีวิตไป 2 คน และมี 1 คนเจ็บหนักติดเตียง เคสนี้น่าจะยังอยู่ที่โรงพยาบาล รวมทั้งหมด 48 คน ซึ่งกลุ่มนี้คนละกลุ่มกับกรณีถูกจับเคสระเบิดศาลพระพรหมเอราวัณ (17 ส.ค.2558)
กลุ่มนี้เขาหนีมาจากประเทศจีน เพื่อจะหาญาติพี่น้องที่ประเทศตุรกี และประเทศไทยคือทางผ่าน เมื่อถูกจับก็เลยมาติดอยู่ที่ไทย และวิธีการส่งกลับก็เป็นแบบมุบมิบปิดบัง”
เป็นประเด็นที่สามที่คนทำงานด้านสิทธิมนุษยชนมาตลอดอย่างอังคณา ย้อนถึงที่มาของปัญหาและความเสี่ยง
“ถ้าหากว่าเป็นอย่างที่ รองนายกฯภูมิธรรม (นายภูมิธรรม เวชยชัย รองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม) หรือรัฐมนตรียุติธรรม (พ.ต.อ.ทวี สอดส่อง รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม) พูดจริงว่าเขาเต็มใจกลับ ทำไมไม่พาเขามาแถลง
ก่อนหน้านี้ กรรมาธิการวุฒิสภาที่พี่เป็นประธาน ขอเข้าเยี่ยมก็ไม่ให้เยี่ยม ทำหนังสือไป 3 ฉบับ ไม่ให้เยี่ยมเลย อันนี้เป็นการหมกเม็ดเลย รัฐบาลจะพูดอะไรก็พูดได้ทั้งนั้น เพราะว่าไม่มีใครได้เข้าไปตรวจสอบ”
เป็นอีกหนึ่งเรื่องที่ สว.อังคณา เปิดแผลจากการทำหน้าที่
“เรื่องนี้คิดว่ารัฐบาลน่าจะมีอะไรเกรงใจ หรือว่ากลัวประเทศจีน หรือมีอะไรต่อรองกันหรือเปล่า อันนี้เราไม่รู้ ถึงได้ส่งกลับไปให้จีน เพราะเขาก็บอกเลยว่าญาติพี่น้องเขาอยู่ตุรกี เขาอยากไปตุรกี ถึงแม้ตุรกีอาจจะรับไม่ทั้งหมด แต่ก็มีหลายประเทศที่เรารู้และยินดีจะรับ แล้วมาแถลงข่าวบอกว่าไม่มีประเทศไหนรับ อันนี้บอกเลยว่าไม่จริง”
นี่คือประเด็นส่งท้ายที่อดีตกรรมการสิทธิฯ ใช้เป็นบทสรุปในวิกฤตอุยกูร์
คือรัฐบาลไม่ได้พูดจริงสักประเด็น!