ท่าทีของ “8 พรรคร่วมจัดตั้งรัฐบาล” เกี่ยวกับการรื้อใหญ่ “นโยบายดับไฟใต้” เริ่มลดความแข็งกร้าวลงเป็นลำดับ หลังจากผ่านการเลือกตั้งมาราวๆ 1 เดือนเศษ
ประเด็นหนึ่งที่เชื่อว่าเป็นปัจจัยทำให้ “พรรคร่วมจัดตั้งรัฐบาล” บางพรรคที่เคยเป็นตัวตั้งตัวนี้ในการรื้อนโยบาย ปรับทิศทางการแก้ไขปัญหาชายแดนใต้แบบ “กลับหลังหัน” หรือ “360 องศา” ต้องเจอกับภาวะสะดุด ก็คืองานสัมนา “ประชามติเอกราชปาตานี”
เพราะฝ่ายความมั่นคง “จัดหนัก” เดินหน้าแจ้งดำเนินคดีอาญาใน 4 ข้อหาฉกรรจ์ พ่วงด้วย พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ และขัดรัฐธรรมนูญ แถมกำลังโยงไปถึงบทบาทของพรรคการเมืองที่เกี่ยวข้อง จนอาจโดนดำเนินคดียุบพรรค ซึ่งเป็น “คดีการเมือง” ซ้ำอีกดาบหนึ่งด้วย
แม้สุดท้ายจะมีการคาดการณ์กันว่า คดีน่าจะไปไม่สุด ทั้งคดีอาญา และคดียุบพรรค แต่การมี “ชะนักติดหลัง” ทั้งตัว ส.ส. หรือแกนนำพรรค และตัวพรรคการเมือง ย่อมทำให้การเคลื่อนไหวหลังจากนี้ค่อนข้างขยับตัวลำบาก
ส่งผลถึงนโยบายแข็งกร้าวที่เคยประกาศเอาไว้ช่วงรณรงค์หาเสียงเลือกตั้งอย่างชัดเจน โดยเฉพาะนโยบายที่เคยจุดพลุจนเป็นที่ฮือฮาได้แก่
1.ถอนทหารพ้นชายแดนใต้ (บางพรรคใช้คำว่า พาทหารกลับบ้าน ล้อเลียนโครงการ “พาคนกลับบ้าน” ของกองทัพภาคที่ 4)
2.ยกเลิกด่านตรวจ (บางพรรค เช่น พรรคเป็นธรรม ใช้คำว่า ทำความสะอาดถนน ซึ่งถูกตั้งคำถามว่าเป็นการด้อยค่าการปฏิบัติหน้าที่ของทหาร ตำรวจ หรือไม่)
3.ยกเลิกกฎหมายพิเศษทุกฉบับ ทั้ง กฎอัยการศึก พ.ร.ก.ฉุกเฉินฯ และ พ.ร.บ.ความมั่นคงฯ
4.ยุบหน่วยงานพิเศษในพื้นที่ชายแดนใต้ ทั้ง กอ.รมน. และ ศอ.บต.
โดยพรรคที่ประกาศนโยบายเหล่านี้ หรือใกล้เคียงกับนโยบายกลุ่มนี้ คือ พรรคก้าวไกล พรรคประชาชาติ และพรรคเป็นธรรม แม้จะไม่ตรงตามนี้ทั้งหมด แต่ทิศทางใกล้เคียงกัน และถูกเหมารวมว่าเป็นนโยบายของรัฐบาลชุดใหม่
ล่าสุด จังหวะก้าวของ “ว่าที่รัฐบาลใหม่” เริ่มสะดุด ทำให้หลายนโยบายที่เคยประกาศกร้าว ถึงวันนี้ออกแนวซอฟต์ลง
1.ถอนทหารพ้นชายแดนใต้ - ล่าสุด พ.ต.อ.ทวี สอดส่อง เลขาธิการพรรคประชาชาติ ลงพื้นที่ไปหารือกับ “องค์กรไทยพุทธ” 2 ครั้ง ครั้งที่ 2 ในงานศพของพี่น้องไทยพุทธหาของป่าที่โดนคนร้ายยิงเสียชีวิต 2 รายที่ อ.รือเสาะ จ.นราธิวาส เมื่อวันอาทิตย์ที่ 25 มิ.ย.
ปรากฏว่า พ.ต.อ.ทวี ไปรับปากกับองค์กรไทยพุทธว่า จะไม่ถอนทหารพ้นพื้นที่ทั้งหมด โดยเฉพาะพื้นที่ของพี่น้องไทยพุทธ ต้องเพิ่มทหารมากขึ้นในการดูแลความปลอดภัยด้วยซ้ำ
สอดคล้องกับข้อเรียกร้องขององค์กรไทยพุทธนราธิวาสที่เสนอ 7 ข้อผ่านไปยังรัฐบาลชุดใหม่ โดยหนึ่งในนั้นคือ ขอให้มีการตั้ง “กองกำลังเฉพาะกิจ” ดูแลชุมชนไทยพุทธเป็นการเฉพาะ
2.ยกเลิกด่านตรวจ - เริ่มมีการออกมาพูดใหม่ว่า ไม่ใช่การทำความสะอาดถนน แต่จะลดด่านตรวจบางจุดที่ไม่สำคัญลง เพื่อให้ประชาชนเดินทางสะดวก และสนับสนุนการท่องเที่ยว
3.ยกเลิกกฎหมายพิเศษทุกฉบับ - ปรากฏว่า ฝ่ายความมั่นคงยกเลิก พ.ร.ก.ฉุกเฉินฯ ไปแล้ว 10 อำเภอจาก 33 อำเภอของสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ และมีแผนยกเลิกทั้งหมดทุกอำเภอในปี 2570 ก็ต้องรอดูว่า รัฐบาลใหม่จะว่าอย่างไร
4.ยุบ กอ.รมน. และ ศอ.บต. ในฐานะหน่วยงานพิเศษดับไฟใต้ - ล่าสุด พ.ต.อ.ทวี ออกมาพูดใหม่แล้วว่า จะมุ่งไปที่การปรับภารกิจและการใช้งบประมาณ ให้เน้นงานพัฒนา ดูแลประชาชนมากกว่างบหาข่าวปีละ 5,000 ล้านบาท แต่ยอมรับว่างบหาข่าวก็ยังจำเป็น เพียงแต่ต้องลดลง และนำไปใช้ให้เป็นประโยชน์กับประชาชนมากขึ้น
ส่วนการลงพื้นที่ชายแดนใต้ของคณะทำงานสันติภาพชายแดนใต้ ซึ่งเป็นคณะทำงานย่อยของรัฐบาลชุดใหม่ เดิมกำหนดไว้จะลงพื้นที่เร็วๆ นี้ ล่าสุดขยับไปหลังตั้งรัฐบาล โดยอ้างเหตุผลว่า สัปดาห์หน้ามีภารกิจประชุมสภา เลือกประธานสภา ต่อด้วยเลือกนายกฯ
แต่ก็มีบางฝ่ายมองว่า คณะทำงานสันติภาพชายแดนใต้ขยับเวลาลงพื้นที่ เพราะช่วงนี้โดนกระแสต้านแรง โดยเฉพาะจากปม “ประชามติแยกดินแดน” หรือไม่ การลงพื้นที่ไปอีก ทั้งๆ ที่ยังไม่มีอำนาจหน้าที่ อาจทำให้เกิดความเสี่ยงต่อการกระทำผิดกฎหมาย หรือสร้างเงื่อนไขอื่นทางการเมืองขึ้นมาอีก