ค้นพบ “บุหงาลลิษา” ดอกไม้หอมชนิดใหม่ของโลกจากนราธิวาส ตั้งชื่อตาม “ลิซ่า Blackpink” ผลงานนักวิจัยมหาวิทยาลัยเชียงใหม่
มีรายงานจากศูนย์อำนวยการบริหารจังหวัดชายแดนภาคใต้ หรือ ศอ.บต.ว่า มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ โดยภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ ค้นพบ “บุหงาลลิษา” พืชชนิดใหม่ของโลกจาก จ.นราธิวาส ซึ่งเป็นผลงานการวิจัยขออง ผศ.ดร.ธนวัฒน์ เชาวสกู กับ นางสาวอานิสรา ดำทองดี นักศึกษาระดับปริญญาเอก สาขาวิชาความหลากหลายทางชีวภาพและชีววิทยาชาติพันธุ์ และ นายอับดุลรอแม บากา นักวิจัยสังกัดกลุ่มวิจัยอิสระ PDiT: Plant Diversity in Thailand
นักวิจัยกลุ่มนี้ได้ร่วมกันศึกษาตัวอย่างพืชดอกหอมวงศ์กระดังงา (Annonaceae) ใน จ.นราธิวาส กระทั่งได้ค้นพบ “บุหงาลลิษา” พืชชนิดใหม่ มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Friesodielsia lalisae Damth., Baka & Chaowasku โดยตั้งชื่อเป็นเกียรติแก่ ลลิษา มโนบาล หรือ ลิซ่า วง Blackpink ศิลปินเพลงชาวไทยชื่อดังระดับโลก ซึ่งความมุ่งมั่นของลิซ่าเป็นแรงบันดาลใจในการศึกษาระดับปริญญาเอกของนางสาวอานิสรา ดำทองดี
“บุหงาลลิษา” เป็นไม้เลื้อยเนื้อแข็ง มีลักษณะเด่นเป็นดอกเดี่ยว มีกลิ่นหอมแรง กลีบดอกหนา สีเหลือง กลีบชั้นนอกเรียวยาว กลีบชั้นในประกบกันไม่บานออก มีความยาวประมาณครึ่งหนึ่งของกลีบชั้นนอก
นักวิจัยสำรวจพบ “บุหงาลลิษา” เพียง 2 ต้นในป่าใกล้สวนยางพาราและสวนผลไม้ อ.จะแนะ จ.นราธิวาส แต่ปัจจุบันถูกตัดไปแล้ว 1 ต้น เหลือเพียง 1 ต้น ซึ่งสุ่มเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์อย่างยิ่ง จึงมีความจำเป็นเร่งด่วนที่จะต้องช่วยกันอนุรักษ์และขยายพันธุ์ “บุหงาลลิษา” ก่อนที่จะเหลือเพียงชื่อ
ผศ.ดร.ธนวัฒน์ บอกว่า “บุหงาลลิษา” สามารถพัฒนาเป็นไม้ดอกหอมเพื่อเลื้อยพันซุ้มได้ และควรศึกษาต่อยอดเพื่อหาสารสำคัญและฤทธิ์ทางชีวภาพ อันอาจนำไปสู่การค้นพบยาใหม่ๆ ต่อไปในอนาคต
อนึ่ง นักวิจัยสังกัดภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ได้ร่วมกันศึกษาตัวอย่างพืชดอกหอมวงศ์กระดังงา (Annonaceae) ใน จ.นราธิวาส โดยบูรณาการข้อมูลสัณฐานวิทยาและวิวัฒนาการชาติพันธุ์เชิงโมเลกุลเข้าด้วยกัน พบว่าเป็นพืชชนิดใหม่ของโลก
งานวิจัยนี้เป็นส่วนหนึ่งของโครงการวิจัยอนุกรมวิธานและวิวัฒนาการชาติพันธุ์ของพรรณไม้วงศ์กระดังงาในประเทศไทยที่หายากและยังไม่เป็นที่รู้จัก เพื่อการอนุรักษ์และการใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน