4 ม.ค.เป็นวันครบรอบ 18 ปีเหตุการณ์ปล้นปืนครั้งใหญ่จากค่ายกองพันพัฒนาที่ 4 อ.เจาะไอร้อง จ.นราธิวาส ซึ่งหลายฝ่ายถือว่าเป็นปฐมบทของสถานการณ์ไฟใต้ เพราะนับจากนั้นก็มีเหตุรุนแรงรูปแบบต่างๆ เกิดขึ้นรายวัน สร้างความเสียหายให้กับชีวิตและทรัพย์สินของผู้คน ตลอดจนส่วนราชการ หน่วยงานรัฐไปมหาศาล
วาระ 18 ปีไฟใต้ - 18 ปีปล้นปืน ย้อนหลังกลับไปเมื่อวันที่ 4 ม.ค.2547 เกิดเหตุปล้นอาวุธปืนจากค่ายกองพันพัฒนาที่ 4 ค่ายกรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ หรือ "ค่ายปิเหล็ง" ใน อ.เจาะไอร้อง จ.นราธิวาส จำนวนมากถึง 413 กระบอก มีกำลังพลเสียชีวิตและได้รับบาดเจ็บ เป็นเหตุการณ์ที่เรียกว่า "วันเสียงปืนแตก" คล้ายๆ เป็นสัญลักษณ์ของการเปิดศักราชใหม่ไฟใต้ที่ทำให้เกิดความไม่สงบยืดเยื้อต่อเนื่องมาจนถึงปัจจุบัน
ตลอด 18 ปีมีเหตุการณ์ความไม่สงบทุกประเภทเกิดขึ้นมากกว่า 10,273 เหตุการณ์ แยกเป็นเหตุยิงด้วยอาวุธปืน 4,418 เหตุการณ์, ลอบวางระเบิด มากกว่า 3,664 เหตุการณ์, วางเพลิง 1,529 เหตุการณ์, ฆ่าทารุณ มากกว่า 92 เหตุการณ์ แยกเป็นฆ่าตัดคอ 38 เหตุการณ์ ฆ่าแล้วเผา 51 เหตุการณ์ และอื่นๆ / มีผู้เสียชีวิตทั้งทหาร ตำรวจ ครู พระ นักบวช รวมถึงประชาชนผู้บริสุทธิ์ มากกว่า 4,134 ราย บาดเจ็บ มากกว่า 11,023 ราย และทุกรัฐบาลที่ผ่านมา 9 รัฐบาล 7 นายกรัฐมนตรี (นายกฯ 7 คน) ทุ่มเทงบประมาณเพื่อดับไฟใต้ไปแล้วมากกว่า 300,000 ล้านบาท
บรรยากาศเช้าวันนี้ที่ชายแดนใต้ พล.ต.ต.ทินกร รังมาตย์ ผู้บังคับการตำรวจภูธรจังหวัดยะลา (ผบก.ภ.จว.ยะลา) ได้ประสานให้จ้าหน้าที่ 3 ฝ่าย ทั้งตำรวจ ทหาร และฝ่ายปกครอง สนธิกำลังตั้งจุดตรวจจุดสกัดก่อนเข้าตัวเมืองยะลา และตามพื้นที่ต่างๆ ใน 8 อำเภอของจังหวัด เพื่อเพิ่มความเข้มงวดในการตรวจสอบรถยนต์และรถจักรยานยนต์เป้าหมาย รวมทั้งบุคคลต้องสงสัยที่อาจแฝงตัวสัญจรผ่านด่านตรวจเข้าไปยังเขตเทศบาลนครยะลา เพื่อสร้างสถานการณ์ในพื้นที่ชั้นในหรือย่านเศรษฐกิจ
สาเหตุที่จังหวัดยะลาต้องเฝ้าระวังมากเป็นพิเศษ เนื่องจากเมื่อคืนวันที่ 31 ธ.ค.ที่ผ่านมา ซึ่งเป็นคืนส่งท้ายปีเก่า 2564 มีกิจกรรมเคาท์ดาวน์ของจังหวัด ปรากฏว่ามีคนร้ายไม่ทราบกลุ่มและจำนวนลอบวางระเบิดเสาไฟฟ้าหลายจุดในพื้นที่อำเภอเมืองยะลา และ อ.บันนังสตา ทำให้เสาไฟฟ้าหักโค่น ไฟฟ้าดับหลายพื้นที่
ขณะที่เมื่อวานนี้ (3 ม.ค.) เพิ่งเกิดเหตุคนร้ายใช้อาวุธปืนสงครามเอ็ม16 อาก้า และอาวุธปืนลูกซอง ยิงใส่เจ้าหน้าที่ทหารพราน ขณะปฏิบัติหน้าที่ตั้งจุดตรวจจุดสกัดหน้าฐานปฏิบัติการกองร้อยทหารพรานที่ 4513 กรมทหารพรานที่ 45 ที่บ้านลาแป หมู่ 2 ต.บองอ อ.ระแงะ จ.นราธิวาส ทำให้มีทหารพรานเสียชีวิต 1 นาย บาดเจ็บอีก 2 นาย ส่งผลให้ในพื้นที่ จ.นราธิวาสเช้านี้ มีมาตรการคุมเข้มเช่นกัน
ล่าสุดเมื่อกลางดึกที่ผ่านมา เวลาประมาณ 22.50 น. วันที่ 3 ม.ค. ได้เกิดเหตุคนร้ายลอบวางระเบิดเสาไฟฟ้าในพื้นที่บ้านหน้าเกษตร หมู่ 2 ต.ธารโต อ.ธารโต จ.ยะลา ได้รับความเสียหาย โดยในช่วงเช้าวันนี้ (4 ม.ค.) ได้มีการส่งกำลังเจ้าหน้าที่เข้าไปตรวจสอบ
ก่อนหน้านี้ ฝ่ายความมั่นคงได้ประเมินสถานการณ์ไฟใต้ในปี 2565 โดยระบุว่าไม่มีปัจจัยน่าเป็นห่วงมากนัก เพราะเจ้าหน้าที่สามารถพิสูจน์ทราบตัวผู้ก่อเหตุรุนแรงได้เกือบทั้งหมดแล้ว ขณะที่คณะกรรมการขับเคลื่อนการแก้ไขปัญหาจังหวัดชายแดนภาคใต้ หรือ คปต. ที่มี พล.อ.ประวิตร วงษ์สุวรรณ รองนายกรัฐมนตรี เป็นประธาน เพิ่งเห็นชอบ (ร่าง) แผนปฏิบัติการด้านการบริหารและการพัฒนาจังหวัดชายแดนใต้ ปี พ.ศ.2566-2570 โดยมีการตั้งเป้าหมายยุติเหตุรุนแรงให้ได้ภายในปี 2570 หรือที่เรียกกันว่า "เหตุรุนแรงเป็น 0"