สภาทนายความตั้งคณะทำงานช่วยคนนครสวรรค์ค้านทำเหมืองแร่หินปูน-ปิดทางสาธารณะ

นายกสภาทนายความตั้งคณะทำงานช่วยชาวนครสวรรค์ค้านทำเหมืองแร่หินปูน-ปิดทางสาธารณะ หลังผู้เสียหายเข้ามาขอความช่วยเหลือ

สำนักข่าวอิศรา (www.isranews.org) รายงานว่า เมื่อวันที่ 6 มี.ค. 2567 เวลา 13.00 น. ที่ห้องประชุม ชั้น 4 สภาทนายความในพระบรมราชูปถัมภ์ นายปัญญา พานทอง ตัวแทนชาวบ้าน ต.พระนอน อ.เมือง จ.นครสวรรค์ และนายเกษมสุข กลัดเพ็ชร ตัวแทนชาวบ้าน ต.เขากะลา อ.พยุหะคีรี จ.นครสวรรค์อตัวแทนกลุ่มคนรักษ์เขากะลา พร้อมชาวบ้านในพื้นที่ตำบลเขากะลา อำเภอพยุหะคีรี จังหวัดนครสวรรค์ เดินทางมาเข้าพบ ดร.วิเชียร ชุบไธสง นายกสภาทนายความ, นายสุชาติ ชมกุล อุปนายกฝ่ายกิจการพิเศษ, นายขวัญชัย โชติพันธุ์ รองประธานกรรมการ, นายไพโรจน์ จำลองราษฎร์ รองประธานอนุกรรมการ, นางทัดดาว จตุรภากร กรรมการและเลขานุการคณะกรรมการสิ่งแวดล้อม

เพื่อขอความช่วยเหลือทางกฎหมาย กรณีคัดค้านบริษัทเอกชนแห่งหนึ่งซึ่งได้ยื่นขอประทานบัตรประกอบกิจการเหมืองแร่หินปูนในพื้นที่ โดยกลุ่มคนรักษ์เขากะลาซึ่งเป็นชาวบ้านในพื้นที่ไม่ประสงค์ให้มีการประกอบกิจการในลักษณะดังกล่าวในพื้นที่ ตลอดจนหวั่นเกรงผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นต่อระบบน้ำระบบนิเวศน์ พืชผลทางการเกษตร และทรัพยากรธรรมชาติ นอกจากนี้ บริษัทฯ ที่ได้รับอนุญาตและดำเนินกิจการเหมืองแร่ในปัจจุบัน ได้กระทำการ โดยปิดทางซึ่งเป็นถนนหรือทางสาธารณะประโยชน์ของชาวบ้าน อันเป็นการสร้างความเดือดร้อนแก่ประชาชนในพื้นที่ แม้จะมีการพิพากษาลงโทษผู้ที่ทำการปิดทางสาธารณะแล้วก็ตาม

ดร.วิเชียร กล่าวว่า ได้รับคำร้องเรียนมาจากตัวแทนชาวบ้านเห็นว่าเป็นหน้าที่ที่ต้องอำนวยความยุติธรรมและทางทนายมีทีมงานด้านสิ่งแวดล้อม จึงได้ส่งตัวแทนเพื่อลงดูพื้นที่การทำเหมือง ไปตรวจสอบเห็นสภาพความเสียหายที่เกิดขึ้น จึงให้ชาวบ้านทำเป็นหนังสือให้เป็นหลักฐานว่าต้องการขอความช่วยเหลือจากสภาทนายความ ซึ่งหลังจากวันนี้ที่ได้รับหนังสือแล้วจะตั้งคณะทำงานขึ้นมาโดยเฉพาะทนายที่เชี่ยวชาญด้านสิ่งแวดล้อมน่าจะประมาณ 10 คน​ แล้วจะสอบความเสียหายชาวบ้านเพิ่ม​ เบื้องต้นพบผู้ได้รับผลกระทบ​ จากการสำรวจความเสียหาย​ มีชาวบ้านในละแวกนั้นได้รับผลกระทบประมาณมากกว่า 1,000 คน ซึ่งเป็นชาวบ้านในตำบลเขากะลา​และบริเวณใกล้เคียง ซึ่งหลังจากสอบข้อเท็จจริงเเล้วหากเข้าข่ายการกระทำผิดกฎหมายไม่ว่าจะเขตอำนาจศาลไหนไม่ว่าจะเป็นคดีอาญา เเพ่งสิ่งเเวดล้อม หรือคดีปกครองก็จะพิจารณาดำเนินการทั้งหมด

นายไพโรจน์​ กล่าวว่า​ จากเรื่องร้องเรียนในครั้งนี้ทีมงานได้ลงพื้นที่ดูสถานที่ที่มีการทำเหมืองแร่ทั้ง 2 แห่ง พบว่าขณะนี้มีหนึ่งแห่งที่กำลังขอประทานบัตรประกอบกิจการเหมืองแร่หินปูน ซึ่งขณะนี้อยู่ระหว่างการรับฟังความคิดเห็นของ​ชาวบ้าน โดยครั้งแรกที่เข้าไปประชุมรับฟังความคิดเห็นนั้นชาวบ้านรวมตัวกันคัดค้านการทำเหมืองแร่ เนื่องจากเชื่อว่าการทำเหมืองแร่ในครั้งนี้จะมีผลกระทบ ต่อการอุปโภคบริโภคน้ำที่ไหลลงสู่บึงบอระเพ็ด​ที่ใช้หล่อเลี้ยงคนทั้งจังหวัด​ ส่วนอีกแห่งมีการปิดกั้นทางสาธารณะ​ และมีการทำเหมือนแร่เข้ามาในบริเวณอาณาเขตของน้ำตกที่อยู่บริเวณนั้น​ ซึ่งปกติน้ำตกเวลาหน้าฝนจะไหลสู่บึงบอระเพ็ด จึงเป็นเรื่องที่คณะทำงานลงพื้นที่สำรวจและเห็นว่าเป็นคดีเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมมีผลกระทบต่อวิถีชีวิตของชาวบ้าน จึงแนะนำให้ชาวบ้านทำหนังสือขึ้นมาเพื่อขอความช่วยเหลือต่อสภาทนายความในวันนี้

นายไพโรจน์​ กล่าวอีกว่า​ นอกจากชาวบ้านตำบลเขากะลาแล้ว​ ยังมีชาวบ้านตำบลพระนอนที่ได้รับความเดือดร้อนจากการประกอบกิจการเหมืองแร่ฯ​ เพราะหากมีการระเบิดเขาจะมีละอองฝุ่นฟุ้งกระจายและมีเศษหินที่กระเด็น​ และตนไม่ทราบว่ามีสารเคมีที่อันตรายปนเปื้อน อยู่ในระบบนิเวศน์ สัมปทานที่ขอคือแร่เพอร์ไลท์ที่เอามาทำเฟอร์นิเจอร์หิน แต่จากการตรวจพบแร่ชนิดอื่น​ แต่ยังไม่สามารถบอกชื่อแร่ได้ต้องนำมาตรวจสอบต่อไป

นายปัญญา กล่าวว่า ตำบลพระนอนอยู่ในพื้นที่สีชมพูไม่สามารถสร้างโรงงานได้แต่ผู้ประกอบการใช้วิธีตั้งในพื้นที่สีม่วงซึ่งตำบลติดกัน มีบริษัทที่ได้ประทานบัตรทำเหมืองแร่แล้ว 4 บริษัท และมีบริษัทอีกหลายแห่งต้องการเข้ามาขอประทานบัตรทำเหมือง แต่ชาวบ้านพยายามคัดค้านบริษัทที่จะเข้ามาใหม่เพราะ ได้รับผลกระทบอย่างมาก ที่เห็นชัดเจนที่สุดส่วนใหญ่คือสุขภาพที่ผ่านมาได้มีสถิติว่าชาวบ้านป่วยกับโรคเกี่ยวกับทางเดินหาใจ หลอดลม และผลกระทบจากแรงระเบิดคือบ้านเรือนแตกร้าวหลายหลัง อีกทั้งพื้นที่ของตนเป็นพื้นที่ต้นน้ำ ทำให้ขาดแคลนน้ำสะอาด เพื่อใช้ไปรดน้ำพืชผลทางการเกษตร โดยชาวบ้านในพื้นที่ปลูกอ้อย มัน ข้าวโพด กระทบกับผลผลิตการเกษตรเพราะ มีฝุ่นละอองไปจับใบ จากที่เคยได้ผลผลิต 10 ตัน ภายหลังเหลือประมาณ 4 ตัน ที่ผ่านมาไม่เคยได้รับการเยียวยาแต่อย่างใด

"ปัจจุบันชาวบ้านยังรู้สึกกังวลใจกลัวมีผู้มีอิทธิพลเข้าไปข่มขู่ แต่หากไม่สู้ก็ตายเหมือนกัน และได้รู้ว่าจากบุคคลใกล้ชิดว่ามีการเข้าไปจ่ายเงินให้ชาวบ้านเพื่อทำประชาพิจารณ์ให้เห็นชอบในการขอประทานบัตรแต่ตนไม่มีหลักฐาน วันนี้ตนได้นำหลักฐานเป็นเอกสารและรูปถ่าย ฝุ่นจากการระเบิด เส้นทางถนนที่ปิดการใช้ โดยมีป้ายห้ามผ่าน บ้านเรือนที่พื้นแตกร้าว ซึ่งเป็นผลจากการระเบิดเหมืองแร่ของโรงงาน และแหล่งน้ำที่ได้รับผลกระทบ รวมถึงเอกสารทางการแพทย์ เป็นสถิติผู้ป่วยในหมู่ 10 ของ ต.พระนอน ที่มีการล้มป่วย สืบเนื่องมาจากการทำเหมืองแร่ในพื้นที่มาประกอบการยื่นขอความช่วยเหลือจากสภาทนายฯและสื่อมวลชนด้วย" นายปัญญา กล่าว

นายเกษมสุข กล่าวว่า ตนเองได้ทำหนังสือถึง อบต.เขากะลา ให้ดำเนินดคีกับบุคคลที่ปิดเส้นทางการใช้ถนนของชาวบ้าน ซึ่งทาง อบต.ก็ได้มีหนังสือส่งกลับมาว่าได้มีการลงพื้นที่ตรวจสอบแล้ว และได้แจ้งให้กรรมการผู้จัดการของบริษัทดังกล่าวทราบแล้ว แต่ก็ไม่ได้ความคืบหน้า ตนจึงไปแจ้งความที่ สภ.นิคมเขาแก้ว ภายหลังศาลมีการตัดสินคำพิพากษา ก็ยังไม่มีความคืบหน้าในการเปิดใช้ถนนสาธารณะให้กับชาวบ้านจนถึงปัจจุบัน

ดร.วิเชียร กล่าวถึงกรณีของที่มีการปิดทางสาธารณะว่า ศาลได้มีคำพิพากษาลงโทษผู้กระทำผิดแล้ว ถ้าหากยังไม่มีการเปิดใช้ ทางเราสามารถยื่นฟ้องและศาลสามารถให้การเยียวยาในการเปิดใช้ทางสาธารณะได้ และสำหรับการเพิกเฉยในการดูแล เบื้องต้นทางสภาทนายความต้องดูภาพรวมทั้งหมด และสอบข้อเท็จจริงทั้งหมดก่อนจึงจะดำเนินคดีไม่ว่าจะเป็นทางอาญาหรือทางแพ่งต่อไป ในส่วนเกี่ยวกับปัญหาสิ่งเเวดล้อมนี้ ในประเด็นเรื่องกฎหมายบางฉบับที่ล้าหลังไม่เหมาะสมที่ใช้บังคับในปัจจุบัน ทางสภาทนายความโดยตน ได้ตั้งคณะทำงานขึ้นมาเพื่อเสนอปรับปรุงแก้ไขกฎหมายในลักษณะดังกล่าวทั้งระบบเพื่อเสนอผู้มีอำนาจในการเเก้ไขกฎหมายต่อไป

ผู้สื่อข่าวรายงานว่าก่อนหน้านี้เมื่อวันที่ 14 ก.พ. 2567 ทนายความคดีสิ่งแวดล้อม ได้เดินทางลงพื้นที่ปฏิบัติงานที่ตำบลเขากะลา จ.นครสวรรค์ กรณีชาวบ้านได้รับความเดือดร้อนจากการประกอบกิจการเหมืองแร่หินปูนของบริษัทเอกชนแห่งหนึ่ง ซึ่งขอประกอบกิจการเหมืองแร่อุตสาหกรรมชนิดหินปูน

โดยคณะทำงานได้ลงพื้นที่สำรวจข้อมูลข้อเท็จจริงในเบื้องต้น เพื่อประกอบการดำเนินงานต่อไป ในขณะเดียวกันชาวบ้านในพื้นที่หมู่ที่ 7 และหมู่ที่ 10 ได้มาร้องขอความช่วยเหลือ กรณีการขอประกอบกิจการเหมืองแร่หินอุตสาหกรรมชนิดหินปูนในบริเวณพื้นที่ดังกล่าวของบริษัทเอกชนแห่งหนึ่ง ซึ่งในวันเดียวกันนี้บริษัทฯ ได้มีการจัดเวทีรับฟังความคิดเห็นเพื่อจัดทำรายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม (EIA) โดยชาวบ้านต่างคัดค้านไม่ต้องการให้มีการทำเหมืองแร่ในพื้นที่ จึงประสงค์ขอความช่วยเหลือถึงสภาทนายความในพระบรมราชูปถัมภ์ นอกจากนี้มีชาวบ้านจากหมู่ที่ 10 ตำบลพระนอน จ.นครสวรรค์ ได้รับความเดือดร้อนจากการปิดทางสาธารณะของห้างหุ้นส่วนจำกัด แห่งหนึ่ง ทำให้ไม่สามารถใช้ทางสัญจรได้ตามปกติ จนเป็นที่มาของการร้องขอความช่วยเหลือสภาทนายความในครั้งนี้