ศาลปค.สั่งถอนประกาศ อ.ก.พ. ระงับถอดชื่อออก ‘เจ้าพนักงานปกครอง’

ศาลปกครองนครศรีธรรมราช พิพากษาเพิกถอนประกาศ อ.ก.พ. กรมการปกครอง เฉพาะส่วนที่เพิกถอนรายชื่อผู้ฟ้องคดีให้ดำรงตำแหน่งเจ้าพนักงานปกครอง ระดับชำนาญการพิเศษ โดยทุเลาไปจนกว่าศาลจะมีคำสั่งอย่างอื่น

ผู้สื่อข่าวรายงานว่า วันที่ 27 กันยายน 2565 ศาลปกครองนครศรีธรรมราชได้อ่านคำพิพากษาในคดีหมายเลขดำที่ บ.16/2565 หมายเลขแดงที่ บ.37/2565 ระหว่าง นายตระกูล หนูนิล ในฐานะผู้ฟ้องคดี
กับคณะอนุกรรมการสามัญประจำกรมการปกครอง (อ.ก.พ. กรมการปกครอง) ในฐานะผู้ถูกฟ้องคดี

คดีนี้ผู้ฟ้องคดีฟ้องว่า การมีประกาศเพิกถอนประกาศ อ.ก.พ. กรมการปกครอง เรื่อง รายชื่อผู้ได้รับการคัดเลือกเข้ารับการประเมินผลงานเพื่อเลื่อนขึ้นแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งเจ้าพนักงานปกครอง ระดับชำนาญการพิเศษ เฉพาะส่วนที่เพิกถอนรายชื่อผู้ฟ้องคดี ไม่ชอบด้วยกฎหมาย และมีคำขอให้ศาลมีคำพิพากษาเพิกถอนประกาศฉบับพิพาท ผู้ฟ้องคดีมีคำขอให้ศาลมีคำสั่งทุเลาการบังคับใช้ประกาศฉบับพิพาท ศาลมีคำสั่งเมื่อวันที่ 15 มีนาคม 2565 ให้ทุเลาการบังคับตามประกาศของผู้ถูกฟ้องคดีดังกล่าวไว้เป็นการชั่วคราวก่อนการพิพากษาจนกว่าศาลมีคำพิพากษาหรือคำสั่งเป็นอย่างอื่น

จุดเริ่มต้นจากการนับคะแนนสอบคลาดเคลื่อน

ศาลพิจารณาแล้วเห็นว่า เมื่อศาลปกครองสูงสุดวินิจฉัยในคดีที่ผู้ฟ้องคดีและผู้ถูกฟ้องคดีเป็นคู่กรณีในคดีหมายเลขดำที่ อบ. 240/2562 หมายเลขแดงที่ อบ. 318/2564 ว่า ประกาศผลคะแนนการสอบ
เรียงตามลำดับคะแนน ลงวันที่ 19 มกราคม 2558 ซึ่งมีชื่อผู้ฟ้องคดีอยู่ในลำดับที่ 113 ออกโดยอาศัยข้อเท็จจริงเกี่ยวกับผลคะแนนการสอบคัดเลือกที่มีความคลาดเคลื่อน ซึ่งความคลาดเคลื่อนเกี่ยวกับผลคะแนน การสอบคัดเลือกดังกล่าว ถือเป็นสาระสำคัญที่มีผลกระทบต่อการพิจารณาออกประกาศผลคะแนนการสอบข้อเขียน และประกาศผลคะแนนการสอบ เรียงตามลำดับคะแนนของผู้ถูกฟ้องคดี

การมีประกาศ อ.ก.พ. กรมการปกครอง เรื่อง รายชื่อข้าราชการผู้ได้รับการคัดเลือกให้เป็นผู้เข้ารับการศึกษาอบรมหลักสูตรนายอำเภอ ประจำปีงบประมาณ 2557 กลุ่มผู้เข้ารับการคัดเลือก (โดยวิธีการสอบ) ลงวันที่ 1 เมษายน 2558 จำนวน 120 คน โดยไม่มีชื่อของผู้ฟ้องคดีเป็นผู้ได้รับการคัดเลือกจึงเป็นการกระทำที่ชอบด้วยกฎหมายแล้ว คำพิพากษาของศาลปกครองสูงสุดดังกล่าว จึงมีผลผูกพันคู่กรณี

ดังนั้น การที่ผู้ถูกฟ้องคดีมีประกาศ อ.ก.พ. เรื่อง รายชื่อผู้ได้รับการคัดเลือกเข้ารับการประเมินผลงานเพื่อเลื่อนขึ้นแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งเจ้าพนักงานปกครอง ระดับชำนาญการพิเศษ ลงวันที่ 23 กันยายน 2559 ที่มีรายชื่อผู้ฟ้องคดีจึงไม่ชอบด้วยกฎหมาย

ชี้เหตุความผิดพลาดไม่ใช่ของ ผู้ถูกฟ้องคดี

ข้อเท็จจริงรับฟังได้ตามที่ศาลปกครองสูงสุดวินิจฉัยในคดีที่ผู้ฟ้องคดียื่นฟ้องผู้ถูกฟ้องในคดีหมายเลขดำที่ อบ.240/2562 หมายเลขแดงที่ อบ.318/2562 ว่า ผลคะแนนการสอบข้อเขียนของผู้ฟ้องคดี
ภาคความรู้ความสามารถทั่วไป คะแนนเต็ม 100 คะแนน ผู้ฟ้องคดีได้คะแนนความรู้ความสามารถทั่วไป 71 คะแนน คะแนนภาคความเหมาะสมกับตำแหน่ง 81 คะแนน คะแนนรวม 152 คะแนน จากคะแนนเต็ม 200 คะแนน

และเมื่อมีการตรวจการให้คะแนนตามคำเฉลยที่ถูกต้องปรากฏว่า ผู้ฟ้องคดีได้คะแนนภาคความรู้ความสามารถเฉพาะตำแหน่ง 82 คะแนน เพิ่มขึ้นจากเดิม 1 คะแนน และเมื่อรวมกับคะแนนภาคความรู้ความสามารถทั่วไป จำนวน 71 คะแนน แล้ว ผู้ฟ้องคดีได้คะแนนรวม 153 คะแนน ซึ่งมากกว่าเดิม 1 คะแนน

เมื่อไม่ปรากฏข้อเท็จจริงว่าผู้ฟ้องคดีได้แสดงข้อความอันเป็นเท็จหรือปกปิดข้อความจริงซึ่งควรบอกให้แจ้ง หรือข่มขู่ หรือชักจูง โดยการให้ทรัพย์สินหรือให้ประโยชน์อื่นใดที่มิชอบด้วยกฎหมาย หรือได้ให้ข้อความซึ่งไม่ถูกต้องหรือไม่ครบถ้วนในสาระสำคัญ หรือได้รู้ถึงความไม่ชอบด้วยกฎหมายของประกาศ อ.ก.พ. กรมการปกครอง เรื่อง รายชื่อผู้ได้รับการคัดเลือกเข้ารับการประเมินผลงานเพื่อเลื่อนขึ้นแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งเจ้าพนักงานปกครอง ระดับชำนาญการพิเศษ ลงวันที่ 23 กันยายน 2559 ที่มีรายชื่อผู้ฟ้องคดี หรือการไม่รู้ถึงความไม่ชอบด้วยกฎหมายเกิดจากความประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรงของผู้ฟ้องคดี

กรณีนี้จึงไม่ใช่ความผิดของผู้ฟ้องคดี เมื่อผู้ฟ้องคดีในฐานะผู้อยู่ภายใต้บังคับของประกาศ อ.ก.พ. กรมการปกครองซึ่งเชื่อโดยสุจริต ผู้ฟ้องคดีย่อมต้องได้รับความคุ้มครองตามหลักความเชื่อโดยสุจริตของผู้รับคำสั่งทางปกครองในความคงอยู่ของคำสั่งทางปกครองนั้น ดังนั้น ก่อนการออกคำสั่งทางปกครองเพิกถอนคำสั่งทางปกครองเดิม เจ้าหน้าที่หรือผู้บังคับบัญชาของเจ้าหน้าที่ต้องชั่งน้ำหนักระหว่างประโยชน์สาธารณะกับประโยชน์ของปัจเจกชนด้วย

เมื่อรับฟังได้ว่า ผู้ฟ้องคดีมีผลคะแนนผ่านการคัดเลือกการสอบข้อเขียน ผ่านการศึกษาอบรมหลักสูตรนายอำเภอ รุ่นที่ 74 และผ่านการประเมินผลงานเพื่อเลื่อนขึ้นแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งเจ้าพนักงานปกครอง ระดับชำนาญการพิเศษ แล้ว ย่อมแสดงให้เห็นว่า ผู้ฟ้องคดีเป็นผู้มีความรู้ ความสามารถ และมีประสิทธิภาพในการปฏิบัติงานในตำแหน่งเจ้าพนักงานปกครอง ระดับชำนาญการพิเศษ และการที่ผู้ฟ้องคดีได้นำความรู้ความสามารถมาใช้ในการปฏิบัติงานย่อมมีประโยชน์ต่อสาธารณะ สามารถเป็นเครื่องมือหรือกลไกสำคัญของรัฐในการจัดทำบริการสาธารณะ ที่ก่อให้เกิดประโยชน์ต่อทางราชการ หากให้การดำรงตำแหน่งทางกฎหมายของผู้ฟ้องคดีถูกลบล้างสิ้นผลไปโดยนำความบกพร่องของกระบวนการจัดสอบคัดเลือก ซึ่งไม่ใช่ความผิดของผู้ฟ้องคดี ย่อมส่งผลให้ความไม่มั่นคงแห่งสถานะในการดำรงตำแหน่งทางกฎหมายของผู้ฟ้องคดีซึ่งจะกระทบกระเทือนต่อมาตรฐาน ประสิทธิภาพ ประสิทธิผล ตลอดจนความต่อเนื่องในการจัดทำบริการสาธารณะต่าง ๆ ให้แก่ราชการโดยมิอาจหลีกเลี่ยงได้

การที่ผู้ถูกฟ้องคดีมีประกาศ อ.ก.พ. กรมการปกครอง เรื่อง เพิกถอนประกาศ อ.ก.พ. กรมการปกครอง เรื่อง รายชื่อผู้ได้รับการคัดเลือกเข้ารับการประเมินผลงานเพื่อเลื่อนขึ้นแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งเจ้าพนักงานปกครอง ระดับชำนาญการพิเศษ ลงวันที่ 23 กันยายน 2559 (เฉพาะส่วน) ลงวันที่ 7 ธันวาคม 2564 ที่เพิกถอนรายชื่อผู้ฟ้องคดี โดยมีเหตุผลจากการให้คะแนนผิดพลาดอันเป็นเหตุแห่งความไม่ชอบด้วยกฎหมาย

เมื่อเปรียบเทียบผลกระทบที่จะเกิดความเสียหายแก่ผู้ถูกฟ้องคดี และผลกระทบที่ผู้ฟ้องคดีจะได้รับประกอบกับประโยชน์ของทางราชการแล้ว ย่อมเห็นได้ว่า การให้ประกาศ อ.ก.พ. กรมการปกครองดังกล่าว ที่มีรายชื่อผู้ฟ้องคดีมีผลใช้บังคับต่อไปจะเป็นประโยชน์ต่อทางราชการมากกว่า ซึ่งสอดคล้องกับหลักความได้สัดส่วนระหว่างผลประโยชน์ส่วนรวมและของเอกชนผู้ได้รับผลกระทบตามหลักความจำเป็น และความสัมฤทธิ์ผลของการกระทำทางปกครองในการคัดเลือกบุคคลที่มีความรู้ความสามารถเหมาะสมในการปฏิบัติหน้าที่ราชการในตำแหน่งที่ได้รับการแต่งตั้ง

ดังนั้น เพื่อให้การกระทำของฝ่ายปกครองมีความมั่นคงและต่อเนื่อง ตลอดจนความเชื่อมั่นต่อระบบการสรรหาบุคคลของผู้ถูกฟ้องคดี และความจำเป็นในการปกปักรักษาไว้ซึ่งความมั่นคงแห่งสถานะในการดำรงตำแหน่งทางกฎหมายของผู้ฟ้องคดีภายใต้หลักการคุ้มครองความเชื่อโดยสุจริตในความคงอยู่ของคำสั่งดังกล่าว การให้คำสั่งทางปกครองที่แต่งตั้งผู้ฟ้องคดียังคงมีผลบังคับอยู่ ย่อมก่อให้เกิดประโยชน์ต่อทางราชการ อันเป็นประโยชน์สาธารณะมากกว่าและไม่กระทบต่อสิทธิของผู้ฟ้องคดี และแม้จะมีการเพิกถอนประกาศพิพาทก็ไม่ปรากฏข้อเท็จจริงว่าจะเกิดประโยชน์ต่อทางราชการอย่างไร จึงยังไม่มีเหตุอันสมควรที่จะเพิกถอน

ดังนั้น การที่ผู้ถูกฟ้องคดีมีประกาศ อ.ก.พ. กรมการปกครอง เรื่อง เพิกถอนประกาศ อ.ก.พ. กรมการปกครอง เรื่อง รายชื่อผู้ได้รับการคัดเลือกเข้ารับการประเมินผลงาน เพื่อเลื่อนขึ้นแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งเจ้าพนักงานปกครอง ระดับชำนาญการพิเศษ ลงวันที่ 23 กันยายน 2559 (เฉพาะส่วน) ลงวันที่ 7 ธันวาคม 2564 ที่เพิกถอนรายชื่อผู้ฟ้องคดี และให้ผู้ฟ้องคดีกลับไปดำรงตำแหน่งปลัดอำเภอ (เจ้าพนักงานปกครอง) ระดับชำนาญการ จึงเป็นการใช้ดุลพินิจที่ไม่สอดคล้องกับหลักความได้สัดส่วน และไม่ทำให้การใช้อำนาจดังกล่าวบรรลุวัตถุประสงค์ของกฎหมาย อันเป็นการใช้ดุลพินิจที่ไม่ชอบด้วยกฎหมาย

พิพากษาเพิกถอนประกาศ อ.ก.พ. กรมการปกครอง เรื่อง เพิกถอนประกาศ อ.ก.พ. กรมการปกครอง เรื่อง รายชื่อผู้ได้รับการคัดเลือกเข้ารับการประเมินผลงานเพื่อเลื่อนขึ้นแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งเจ้าพนักงานปกครอง ระดับชำนาญการพิเศษ ลงวันที่ 23 กันยายน 2559 (เฉพาะส่วน) ลงวันที่ 7 ธันวาคม 2564 ที่เพิกถอนเฉพาะรายชื่อผู้ฟ้องคดี โดยให้มีผลย้อนหลังไปถึงวันที่ออกประกาศดังกล่าว ทั้งนี้ ให้คำสั่งทุเลาการบังคับตามคำสั่งทางปกครองมีผลใช้บังคับต่อไปจนกว่าคดีจะถึงที่สุด หรือศาลจะมีคำสั่งเป็นอย่างอื่น