จารึกไว้ในแผ่นดิน 'สุดยอด 12 ข่าว 12 ปี อิศรา' : 'สุนัขเฝ้าบ้านในความมืด'

"...ในช่วงระยะเวลา 12 ปี ที่ผ่านมา หลายสิ่งหลายอย่างในการนำเสนอข้อมูลข่าวสารของสื่อมวลชน อาจเปลี่ยนแปลงไปตามกาลเวลา และเครื่องมือเทคโนโลยีในการนำเสนอข้อมูลข่าวสารอันทันสมัย ในส่วนของสำนักข่าวอิศราเอง ก็เพียรพยายามเปลี่ยนแปลงตามไปด้วย เพื่อให้การนำเสนอข้อมูลข่าวสารทันยุคทันสมัยเช่นกัน แต่สิ่งสำคัญประการหนึ่ง ที่เราไม่เคยเปลี่ยนแปลงไป คือ แนวทางการทำข่าว ที่ยังคงมุ่งเน้นกระบวนการทำข่าวเชิงสืบสวน ด้วยอุดมการณ์แสวงหาความจริงและความเป็นธรรม เพื่อปกป้องรักษาผลประโยชน์สาธารณะอยู่เช่นเดิม..."

"สำนักข่าวอิศรา" (www.isranews.org) ที่กำลังทำหน้าที่เผยแพร่ข้อมูลข่าวสารต่อสาธารณชนอยู่ในขณะนี้

เป็นองค์กรสื่อขนาดเล็ก ภายใต้สังกัด สถาบันอิศรา มูลนิธิพัฒนาสื่อมวลชนแห่งประเทศไทย ที่จัดตั้งโดยสมาคมนักข่าวนักหนังสือพิมพ์แห่งประเทศไทย และสภาการหนังสือพิมพ์แห่งชาติ มีพันธกิจสำคัญในการพัฒนาศักยภาพยกระดับมาตรฐานการทำงานของสื่อมวลชน

"สำนักข่าวอิศรา" แห่งนี้ ก่อตั้งเป็นทางการเมื่อปี 2554 เป้าหมายสำคัญในการทำงานถูกกำหนดไว้ชัดเจน คือ การเป็นองค์กรสื่อที่สามารถทำหน้าที่อย่างเป็นอิสระ ปฏิบัติหน้าที่ด้วยความมีมาตรฐานเพื่อให้เป็นสื่อที่สามารถเป็นกลไกในการพัฒนาสังคมได้

ที่มาของชื่อ "สำนักข่าวอิศรา" นั้น นำมาจากชื่อของตำนานนักหนังสือพิมพ์คนสำคัญของไทย คือ "อิศรา อมันตกุล" ที่เสียชีวิตไปเมื่อพ.ศ.2512 ระหว่างที่ยังมีชีวิตอยู่ ได้ประกอบวิชาชีพการเป็นนักข่าว นักหนังสือพิมพ์ ที่มีฝีมือในการทำข่าวเชิงสืบสวนได้อย่างมีคุณภาพ รวมทั้งปฏิบัติหน้าที่ด้วยอุดมการณ์แสวงหาความจริงและความเป็นธรรมในสังคมอย่างกล้าหาญ

@ อิศรา อมันตกุล

ดังนั้น จึงไม่ใช่เรื่องน่าแปลกใจอะไร ที่กระบวนการทำข่าวของสำนักข่าวอิศรา จะมุ่งเน้นกระบวนการทำข่าวเชิงสืบสวนเป็นแนวทางหลักในการทำงาน รวมทั้งยังยึดถือแนวทางการปฏิบัติหน้าที่ด้วยอุดมการณ์แสวงหาความจริงและความเป็นธรรมในสังคมเฉกเช่นเดียวกับ "อิศรา อมันตกุล" เคยทำไว้ 

นับตั้งแต่การก่อตั้งสำนักข่าวอิศรา เป็นทางการครั้งแรก เมื่อปี 2554 จนถึงปัจจุบันปี 2566 รวมระยะเวลาผ่านมากว่า 12 ปีแล้ว

ในช่วงระยะเวลา 12 ปี ที่ผ่านมา หลายสิ่งหลายอย่างในการนำเสนอข้อมูลข่าวสารของสื่อมวลชน อาจเปลี่ยนแปลงไปตามกาลเวลา และเครื่องมือเทคโนโลยีในการนำเสนอข้อมูลข่าวสารอันทันสมัย

ในส่วนของสำนักข่าวอิศราเอง ก็เพียรพยายามเปลี่ยนแปลงตามไปด้วย เพื่อให้การนำเสนอข้อมูลข่าวสารทันยุคทันสมัยเช่นกัน

แต่สิ่งสำคัญประการหนึ่ง ที่เราไม่เคยเปลี่ยนแปลงไป คือ แนวทางการทำข่าว ที่ยังคงมุ่งเน้นกระบวนการทำข่าวเชิงสืบสวน ด้วยอุดมการณ์แสวงหาความจริงและความเป็นธรรม เพื่อปกป้องรักษาผลประโยชน์สาธารณะอยู่เช่นเดิม

เพราะเรายังคงเชื่อมั่นในแนวทางความคิดที่ว่า บทบาทหน้าที่สำคัญสูงสุดของสื่อมวลชน นอกเหนือจากการนำเสนอข่าวสารที่เป็นประโยชน์ เป็นสาระ ให้ความรู้แก่ประชาชนแล้ว

สื่อมวลชน ควรจักต้องมีหน้าที่ในการเป็น "สุนัขเฝ้าบ้าน" เพื่อปกป้องรักษาผลประโยชน์สาธารณะ อันเป็นอุดมการณ์ขั้นสูงสุดในการประกอบวิชาชีพสื่อมวลชน

ที่ไม่ควรเปลียนแปลงไป ไม่ว่าจะอยู่ในยุคสมัยใดก็ตาม

12 ปีที่ผ่านมา สำนักข่าวอิศรา นำเสนอข้อมูลข่าวมากมายนับหมื่นนับแสนชิ้น ที่เป็นประโยชน์ต่อสาธารณะ

แต่ถ้าหากจะพูดถึงสุดยอดผลงานข่าว ที่ "จารึกไว้ในแผ่นดิน" สร้างชื่อเสี่ยงให้กับสำนักข่าวเป็นอย่างมาก และยังสะท้อนถึงบทบาท "สุนัขเฝ้าบ้าน" ได้อย่างเต็มเกียรติภูมิแห่งวิชาชีพสื่อมวลชน

จะปรากฏอยู่ 12 ข่าว ด้วยกัน

ตามรายนามดังต่อไปนี้ (รายละเอียด ที่มา กระบวนการทำงาน ในผลงานข่าวทั้ง 12 ชิ้นนี้ สามารถรับชมได้ใน ซีรีย์ จารึกไว้ในแผ่นดิน “สุดยอด 12 ข่าวอิศรา” ผ่านทางช่องยูทูป สำนักข่าวอิศรา)

1. เปิดโปงทุจริตคืนภาษีมูลค่าเพิ่ม 4.3 พันล้าน และเปิดโปงขบวนการทุจริตคืนภาษีมูลค่าเพิ่มกลุ่มใหม่ 2 พันล้าน กรมสรรพากร

2. "ประยุทธ์" ขายที่ดิน 600 ล. โยงใย 22 บ.ลับ 7 หมื่นล. – ธุรกิจรับเหมาลูกชาย พล.อ.ปรีชา จันทร์โอชา

3. เจาะทุจริตจัดซื้อเครื่องเล่นออกกำลังกาย กระทรวงท่องเที่ยว – อปท.พันล้าน

4. เปิดโปง บ.นักการเมือง-เครือข่ายพันคดีทุจริต "ก่อสร้างสนามฟุตซอล" สพฐ.

5. แกะรอยเครือข่ายเอกชนคดีทุจริตซื้อสารเคมีช่วยเกษตรกร 1.8 พันล้านบาท

6. ผ่าขบวนการปลอมบัญชีขายทอดตลาดรถชำรุด ขส.ทบ. 1,136 คัน

7. ชำแหละเครือข่ายจ่ายเงินงานโต๊ะจีน พปชร. 352 ล้านบาท - กกต.ขยายผลสอบเชิงลึกปม จนท.รัฐ

8. เปิดโปง หุ้นสื่อ บ.วี-ลัค มีเดีย "ธนาธร" พร้อม ส.ส.ทั้งหมด

9. เจาะสำนวนคำสั่งไม่ฟ้อง "บอส อยู่วิทยา" พยานปากเอก "จารุชาติ มาดทอง" ตายกะทันหัน

10. เปิดโปงขบวนการออกโฉนดพันล้านฮุบป่าอ่าวนาง

11. ผ่าขบวนการปลอมลายเซ็นนักวิชาการประเมินผลงาน ผศ.-รศ

12. กระชากหน้ากาก "บิ๊ก อคส.-เอกชน" ทำสัญญาฉาว ซื้อถุงมือยาง 1.8 แสนล้าน

หากพิจารณารายละเอียดผลงานข่าว ทั้ง 12 ข่าว ด้านบน จะพบว่า เนื้อหาข่าวส่วนใหญ่ยังคงเป็นเรื่องเกี่ยวกับการทุจริตคอร์รัปชัน และประพฤติมิชอบ

หลายเรื่องถูกรับเข้าสู่กระบวนการสอบสวนของคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) บางเรื่องก็เป็นการตีแผ่ข้อมูลลับที่ถูกปกปิดจากผู้มีอำนาจให้สาธารณชนได้รับรู้รับทราบ

ส่วนตัวละครที่เกี่ยวข้อง แบ่งออกได้เป็น 3 กลุ่ม คือ เอกชน ข้าราชการ นักการเมือง เหมือนที่เคยเป็นมาในอดีตเช่นเดิม

สะท้อนให้เห็นภาพความจริงในสังคมไทยว่า ในช่วงเวลา 12 ปี ที่ผ่านมา ปัญหาการทุจริตคอร์รัปชัน ยังคงเป็นปัญหาใหญ่ในสังคมไทย การทุจริตรูปแบบต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นวงการการเมือง หรือในระบบงบประมาณขององค์กรทุกระดับของภาครัฐ ยังเป็นเรื่องที่ทุกฝ่ายต้องให้ความสำคัญเป็นอย่างมาก

เพราะพฤติกรรมการทุจริตในสังคมใด ย่อมสะท้อนถึงระดับจริยธรรมของคนในสังคมนั้น หากไม่มีความพยายามที่จะแก้ปัญหานี้ จะนำไปสู่ปัญหาอื่นๆ ตามมาได้อีก

ขณะที่การนำเสนอข่าวเชิงสืบสวนเพื่อสร้าง "ความรู้" "ความจริง"  ให้กับประชาชนในการป้องกันปัญหาการทุจริคคอร์รัปชันในสังคมไทยของสื่อมวลชน จึงเป็นเรื่องที่ยิ่งมีความจำเป็น มีความสำคัญอย่างมากต่อการพัฒนาประเทศ ทั้งในยุคปัจจุบัน และอนาคตสืบไป 

ดังคำพูดของ "ศาสตราจารย์ นายแพทย์ ประเวศ วะสี ราษฎรอาวุโส" ที่เคยกล่าวไว้ อย่างมีนัยสำคัญว่า

"คอร์รัปชันไม่กลัวความเห็น แต่กลัวความรู้ "

"ผู้มีอำนาจที่ไม่สุจริตมักสร้างความมืดให้ประเทศ พวกเราคนไทยต้องช่วยกันสร้างความสว่าง ถ้าทำให้คนไทยรู้ความจริงโดยทั่วถึง ประเทศไทยจะเจริญ"

แต่ไม่ว่าใครจะมีความเชื่ออย่างไร เกี่ยวกับปัญหาการทุจริตคอร์รัปชันในสังคมไทย โดยเฉพาะแนวทางวิธีการแก้ปัญหาในรูปแบบต่างๆ

สำหรับเรา "สำนักข่าวอิศรา" ยังมีความเชื่อมั่นเสมอว่า การเผยแพร่ข้อมูลข่าวสารการทุจริต ที่เป็นข่าวเชิงลึก มีการสืบสวนหา ที่มา ความเกี่ยวโยงของบุคคล องค์กรต่างๆ จะกระตุ้นให้ประชาชนเข้าใจ มี "ความรู้" เห็น "ความจริง" ถึงปัญหาความร้ายแรงของการคอรัปชันคอร์รัปชัน ที่สร้างความเสียหายต่อสังคม เศรษฐกิจ และการเมืองอย่างมหาศาล ทำให้ทุกภาคส่วนในสังคมเกิดความตระหนักในการที่จะช่วยการตรวจสอบการทุจริตในสังคมรอบๆ ตัว ซึ่งเป็นการสร้างความเข้มแข็งให้กับภาคประชาชน ในการร่วมมือกันเฝ้าระวังและป้องกันการทุจริตกันต่อไป

บทบาทหน้าที่ในการทำข่าวเชิงสืบสวน เพื่อป้องกันปัญหาการทุจริตคอร์รัปชันในสังไทย จึงยังคงเป็นบทบาทสำคัญที่สื่อมวลชนไทย ต้องให้ความสำคัญในการนำเสนอข้อมูลข่าวสารต่อสาธารณสาธารณะ อย่างครบถ้วน รอบด้าน เป็นธรรม และทำอย่างสม่ำเสมอ

การทำหน้าที่บทบาทสื่อมวลชน ในช่วงเวลา 12 ปีที่ผ่านมา และในปีต่อๆ ไป ของสำนักข่าวอิศรา จึงขออุทิศตัว ทำหน้าที่สำคัญเหล่านี้ต่อไป 

เป็น "สุนัขเฝ้าบ้านในความมืด" ทำข่าวเชิงสืบสวน "คอยจุดไฟส่องแสงสว่าง" เพื่อป้องกันปัญหาการทุจริตคอร์รัปชันในสังคมต่อไป

ดั่งเช่นที่เคยเป็นมาตลอดในช่วง 12 ปี ที่ผ่านมา และตลอดไป

โดยไม่มีวันเปลี่ยนแปลง...