เลขาธิการสำนักงานศาลปกครอง ออกคำแนะนำขั้นตอนปฏิบัติในการเข้าร่วมการดำเนินกระบวนพิจารณาคดีปกครอง โดยวิธีการทางอิเล็กทรอนิกส์ หรือระบบการประชุมทางจอภาพ
..................................
ตามที่สำนักงานศาลปกครอง ได้มีประกาศลงวันที่ 22 เมษายน 2564 กำหนดสถานที่ใช้เชื่อมโยงสัญญาณกับศาลและวิธีการที่จะใช้ในการดำเนินกระบวนพิจารณาคดีปกครองทางอิเล็กทรอนิกส์หรือระบบการประชุมทางจอภาพ (ฉบับที่ 2) โดยกำหนดให้สถานที่พักอาศัย สถานที่ทำงานของคู่กรณี พยาน หรือบุคคลภายนอกที่ศาลมีคำสั่งเรียกมาให้ถ้อยคำต่อศาล หรือสถานที่อื่นตามที่ศาลเห็นสมควร เป็นสถานที่ที่ใช้เชื่อมโยงสัญญาณกับอาคารที่ทำการศาลปกครองที่มีเขตอำนาจพิจารณาพิพากษาคดีนั้น
นายอติโชค ผลดี เลขาธิการสำนักงานศาลปกครอง จึงได้ออกคำแนะนำขั้นตอนปฏิบัติสำหรับคู่กรณี พยาน หรือบุคคลภายนอกที่ศาลมีคำสั่งเรียกมาให้ถ้อยคำ ในการเข้าร่วมการดำเนินกระบวนพิจารณาคดีปกครอง โดยวิธีการทางอิเล็กทรอนิกส์ หรือระบบการประชุมทางจอภาพ เพื่อให้ทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องมีความเข้าใจเกี่ยวกับขั้นตอนปฏิบัติในเรื่องดังกล่าวอย่างถูกต้องตรงกัน โดยมีสาระสำคัญดังนี้
• การแจ้งความประสงค์ขอเข้าร่วมการดำเนินกระบวนพิจารณาคดี ผู้มีความประสงค์ขอเข้าร่วมการดำเนินกระบวนพิจารณาคดีโดยวิธีการทางอิเล็กทรอนิกส์ หรือระบบการประชุมทางจอภาพ สามารถแจ้งความประสงค์เป็นหนังสือต่อศาล โดยแจ้งล่วงหน้าอย่างน้อย ๗ วันทำการก่อนถึงกำหนดนัด เว้นแต่กรณีที่มีเหตุจำเป็นหรือกรณีเร่งด่วน การแจ้งความประสงค์เป็นหนังสือดังกล่าว สามารถแจ้งได้โดยช่องทาง ดังนี้ (1) ยื่นต่อเจ้าหน้าที่ (2) ส่งทางไปรษณีย์ หรือทางโทรสาร (3) ยื่นทางระบบงานคดีปกครองอิเล็กทรอนิกส์
• วิธีการเข้าร่วมการดำเนินกระบวนพิจารณาคดี
- กรณีการเข้าร่วมการดำเนินกระบวนพิจารณาคดี ณ อาคารที่ทำการศาลปกครอง โดยคู่กรณี พยาน หรือบุคคลภายนอกที่ศาลมีคำสั่งเรียกมาให้ถ้อยคำ สามารถเข้าร่วมการดำเนินกระบวนพิจารณาคดี โดยเดินทางมาที่ห้องพิจารณาคดี ห้องไต่สวน หรือห้องไกล่เกลี่ย ในอาคารที่ทำการศาลปกครองที่ตนประสงค์จะเดินทางไป
- กรณีการเข้าร่วมการดำเนินกระบวนพิจารณาคดี ณ สถานที่พักอาศัย สถานที่ทำงาน หรือสถานที่อื่น
ที่ศาลเห็นสมควร โดยคู่กรณี พยาน หรือบุคคลภายนอกที่ศาลมีคำสั่งเรียกมาให้ถ้อยคำ สามารถเข้าร่วมการดำเนินกระบวนพิจารณาคดีจากสถานที่พักอาศัย สถานที่ทำงานของตน หรือสถานที่อื่นตามที่ศาลเห็นสมควรได้
ซึ่งสถานที่ที่จะขอใช้เป็นสถานที่เข้าร่วมการดำเนินกระบวนพิจารณาคดีนั้น สมควรเป็นสถานที่ที่มีความสะอาด ความเป็นระเบียบเรียบร้อย และมีสภาวะแวดล้อมที่เหมาะสมแก่การดำเนินกระบวนพิจารณาคดีของศาล
• ขั้นตอนการเข้าร่วมการดำเนินกระบวนพิจารณาคดี ณ สถานที่พักอาศัย สถานที่ทำงาน หรือสถานที่อื่นที่ศาลเห็นสมควร
1) ก่อนถึงกำหนดที่ศาลนัด คู่กรณี พยาน หรือบุคคลภายนอกที่ศาลมีคำสั่งเรียกมาให้ถ้อยคำ
จะได้รับแจ้งข้อมูลการเชื่อมโยง (Link) จากสำนักงานศาลตามที่อยู่ทางไปรษณีย์อิเล็กทรอนิกส์ (e - mail) หรือช่องทางอื่น เช่น ไลน์ (Line) ตามที่บุคคลนั้นให้ไว้
2) ก่อนถึงกำหนดนัดอย่างน้อย ๕ นาที คู่กรณี พยาน หรือบุคคลภายนอกที่ศาลมีคำสั่งเรียก
มาให้ถ้อยคำ ควรเริ่มขั้นตอนการเข้าร่วมการดำเนินกระบวนพิจารณาคดี โดยกดที่ลิงก์ (Link) ตามที่ได้รับแจ้งจากสำนักงานศาล
3) ในการเข้าร่วมการดำเนินกระบวนพิจารณาคดี คู่กรณี พยาน หรือบุคคลภายนอกที่ศาล มีคำสั่งเรียกมาให้ถ้อยคำ พึงแต่งกายให้สุภาพและมีความเหมาะสม และปฏิบัติตนเช่นเดียวกับข้อปฏิบัติในการเข้าร่วมการดำเนินกระบวนพิจารณาคดีของศาล
4) เมื่อกดที่ลิงก์ (Link) ตามที่ได้รับแจ้งจากสำนักงานศาลแล้ว ให้คู่กรณี พยาน หรือบุคคลภายนอกที่ศาลมีคำสั่งเรียกมาให้ถ้อยคำ ระบุชื่อและนามสกุลจริงของตนในระบบที่เข้าใช้งาน
5) เมื่อเข้าสู่ระบบแล้ว ให้คู่กรณี พยาน หรือบุคคลภายนอกที่ศาลมีคำสั่งเรียกมาให้ถ้อยคำ
แสดงตนต่อเจ้าหน้าที่ศาล พร้อมหลักฐานแสดงตน เช่น บัตรประจำตัวประชาชน โดยให้สามารถมองเห็นผ่านทางจอภาพได้อย่างชัดเจน
6) เมื่อเข้าร่วมการดำเนินกระบวนพิจารณาคดีแล้ว ให้คู่กรณี พยาน หรือบุคคลภายนอก ที่ศาลมีคำสั่งเรียกมาให้ถ้อยคำ รายงานตัวต่อศาล พร้อมแสดงหลักฐานแสดงตน เช่น บัตรประจำตัวประชาชน โดยให้ศาลสามารถมองเห็นภาพบุคคลและหลักฐานแสดงตนผ่านทางจอภาพได้อย่างชัดเจน
ทั้งนี้ ในกรณีที่เป็นผู้รับมอบอำนาจหรือผู้รับมอบฉันทะให้เข้าร่วมการดำเนินกระบวนพิจารณาคดี และยังไม่เคยมีหลักฐานการมอบอำนาจหรือมอบฉันทะในสำนวนคดี ให้แสดงหลักฐานการมอบอำนาจ หรือมอบฉันทะต่อเจ้าหน้าที่ศาลผ่านทางจอภาพเช่นกัน
7) เมื่อศาลดำเนินกระบวนพิจารณาคดีเสร็จสิ้นแล้ว การจัดทำรายงานกระบวนพิจารณาของศาล คู่กรณี พยาน หรือบุคคลภายนอกที่ศาลมีคำสั่งเรียกมาให้ถ้อยคำ ที่เข้าร่วมกระบวนพิจารณาดังกล่าวไม่ต้องลงลายมือชื่อในรายงานกระบวนพิจารณา โดยรายงานกระบวนพิจารณาที่กระทำในกระบวนพิจารณาคดีปกครอง โดยวิธีการทางอิเล็กทรอนิกส์ กรณีที่ได้กระทำต่อหน้าคู่กรณีหรือพยาน ให้ถือว่าคู่กรณีหรือพยานนั้นได้ทราบและลงลายมือชื่อในรายงานกระบวนพิจารณานั้นแล้ว เมื่อศาลได้อ่านรายงานกระบวนพิจารณาให้คู่กรณีหรือพยานได้รับฟัง ทั้งนี้ ตามข้อ 13 แห่งระเบียบของที่ประชุมใหญ่ตุลาการในศาลปกครองสูงสุด ว่าด้วยวิธีพิจารณาคดีปกครองทางอิเล็กทรอนิกส์ พ.ศ. 2562
8) กรณีที่คู่กรณี พยาน หรือบุคคลภายนอกที่ศาลมีคำสั่งเรียกมาให้ถ้อยคำ ที่เข้าร่วมกระบวนพิจารณา มีความประสงค์จะขอคัดหรือถ่ายสำเนารายงานกระบวนพิจารณา เมื่อศาลอนุญาตแล้ว สามารถติดต่อเจ้าหน้าที่ศาลเพื่อคัดหรือถ่ายสำเนารายงานกระบวนพิจารณาได้ เว้นแต่เป็นผู้ที่ใช้งานใน “ระบบงานคดีปกครองอิเล็กทรอนิกส์” อยู่แล้ว สามารถเข้าตรวจดูและทำสำเนารายงานกระบวนพิจารณานั้นได้เองใน “ระบบงานคดีปกครองอิเล็กทรอนิกส์”
นอกจากคำแนะนำสำหรับคู่กรณี พยาน หรือบุคคลภายนอกที่ศาลมีคำสั่งเรียกมาให้ถ้อยคำแล้ว เลขาธิการสำนักงานศาลปกครอง ยังได้ออกคำแนะนำขั้นตอนปฏิบัติสำหรับเจ้าหน้าที่ศาล เพื่อให้มีแนวทางการปฏิบัติงานกรณีที่เป็นการดำเนินกระบวนพิจารณาคดีปกครองโดยวิธีการทางอิเล็กทรอนิกส์ หรือระบบการประชุมทางจอภาพที่สอดคล้องในแนวทางเดียวกัน อันจะส่งผลให้สามารถอำนวยความยุติธรรมทางปกครองให้แก่ประชาชนและคู่กรณีได้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น