'บวรศักดิ์'ตั้ง 5 คณะถอดบทเรียนน้ำท่วมหาดใหญ่ เล็งแก้ กม.-ใช้ AI กู้วิกฤต

รัฐบาลถอดบทเรียนมหาอุทกภัยหาดใหญ่ ตั้ง 5 อนุกรรมการปูพรมแก้ปัญหาครบวงจร ตั้งแต่การเตือนภัยจนถึงเยียวยา พร้อมดึง AI วิเคราะห์ข้อมูล เล็งคุย สตง. ปลดล็อกระเบียบจัดซื้อจัดจ้างยามฉุกเฉิน

สำนักข่าวอิศรา (www.isranews.org) รายงานว่า เมื่อวันที่ 4 ธ.ค. 2568 นายบวรศักดิ์ อุวรรณโณ รองนายกรัฐมนตรี แถลงผลการประชุมคณะกรรมการถอดบทเรียนและเตรียมความพร้อมรับมือมหาอุทกภัย ครั้งที่ 1/2568 ว่า การประชุมครั้งนี้มีเป้าหมายสำคัญเพื่อสร้างระบบที่ทำให้ประชาชนมั่นใจ โดยเฉพาะชาวหาดใหญ่ที่ต้อง "นอนหลับ" ได้อย่างสบายใจในปีหน้า และต้องไม่เกิดเหตุการณ์ซ้ำรอยเดิม ซึ่งหากโมเดลการถอดบทเรียนครั้งนี้ประสบความสำเร็จ จะถูกนำไปปรับใช้กับพื้นที่อื่นๆ ทั่วประเทศต่อไป

โดยคณะกรรมการฯ ได้มีมติจัดตั้งคณะอนุกรรมการขับเคลื่อนงาน 5 คณะ เพื่อครอบคลุมทุกมิติของการจัดการภัยพิบัติ ได้แก่

1. ด้านการเตรียมความพร้อม (เลขาธิการ สทนช. เป็นประธาน) เน้นเรื่องพยากรณ์อากาศและการเตือนภัยที่แม่นยำ

2. ด้านป้องกันและลดผลกระทบ (ปลัดกระทรวงมหาดไทย เป็นประธาน) ดูแลแผนอพยพ ระบบสาธารณสุข สาธารณูปโภค และระบบสื่อสารสำรอง (Backup) ไม่ให้ล่มเมื่อเกิดภัย

3. ด้านภาวะฉุกเฉิน (ผู้บัญชาการทหารสูงสุด เป็นประธาน) เน้นการระดมทรัพยากรช่วยเหลือและกู้ภัย

4. ด้านการจัดการหลังเกิดภัย (ปลัดสำนักนายกรัฐมนตรี และปลัด มท. เป็นประธาน) ดูแลการเยียวยา ฟื้นฟูเมือง และสุขภาพจิต

5. ด้านการประสานงานและเทคโนโลยี (นายบวรศักดิ์ ดูแลเอง) มุ่งเน้นการใช้ AI และสร้าง "แพลตฟอร์มกลาง" เพื่อรวมข้อมูลทั้งหมดไว้ที่เดียว ป้องกันความสับสนจากการใช้หลายแอปพลิเคชัน

@เร่งลงพื้นที่-แก้ปมกฎหมายที่เป็นอุปสรรค

นายบวรศักดิ์ กล่าวว่า ในวันที่ 6 ธ.ค. นี้ ตนพร้อมด้วยนายอนุทิน ชาญวีรกูล นายกรัฐมนตรี จะลงพื้นที่ อ.หาดใหญ่ จ.สงขลา เพื่อดูสภาพพื้นที่จริง โดยตั้งเป้าให้การถอดบทเรียนเสร็จสิ้นภายใน 3 เดือน เพื่อเสนอ ครม. เป็นแผนรับมือในอนาคต

นอกจากนี้ ยังเตรียมหารือกับผู้ว่าการตรวจเงินแผ่นดิน (สตง.) ในวันที่ 8 ธ.ค. เพื่อทำความเข้าใจเรื่องการทำงานในภาวะวิกฤต โดยมองว่าหากเป็นการแก้ปัญหาเฉพาะหน้าด้วยความสุจริต ไม่ควรนำระเบียบปกติมาจับผิดจนเจ้าหน้าที่ไม่กล้าทำงาน รวมถึงแนวคิดการแก้กฎหมายเพื่อยกเว้นระเบียบจัดซื้อจัดจ้างบางประการในยามฉุกเฉิน เพื่อความคล่องตัว

"เราต้องถอดบทเรียนว่าทำไมไม่มีการซ้อม ทำไมจุดอพยพไม่ชัดเจน จนประชาชนสับสน หรือการที่ประชาชนไม่อพยพเพราะห่วงทรัพย์สิน รัฐก็ต้องสร้างความมั่นใจเรื่องความปลอดภัย" นายบวรศักดิ์ กล่าว

@แนะเลิกนับศพ-หันมาดูประสิทธิภาพระบบ

ด้านนายแก้วสรร อติโพธิ กรรมการถอดบทเรียนฯ เสนอแนะว่า ไทยควรดูตัวอย่างจากญี่ปุ่นที่มีการออก "สมุดปกขาว" สรุปบทเรียนทุกครั้งที่เกิดภัยพิบัติ และขอให้สังคมเลิกตั้งคำถามเพียงแค่จำนวนผู้เสียชีวิต แต่ควรตั้งคำถามถึงประสิทธิภาพของระบบ เช่น การเตือนภัยล่วงหน้า 5 ชั่วโมงทำได้จริงหรือไม่ หากไม่ได้เป็นเพราะข้อมูลหรืออุปกรณ์ ซึ่งสิ่งเหล่านี้คือเนื้องานที่ต้องแก้ไข

ขณะที่นายเสรี ศุภราทิตย์ กรรมการฯ อีกท่าน ระบุว่า อนุกรรมการแต่ละชุดจะต้องไปตรวจสอบโครงสร้างพื้นฐานเดิมที่มีอยู่ เช่น คลอง ร.1 ว่ายังมีประสิทธิภาพเพียงพอหรือไม่ หรือมีจุดไหนที่เป็นช่องว่างต้องอุดรอยรั่ว

@นายกฯ ชี้ ไทยมีกฎหมายแต่ขาดการบังคับใช้

ทั้งนี้ นายอนุทิน ชาญวีรกูล นายกรัฐมนตรี ซึ่งเดินทางมาเป็นประธานการประชุมในช่วงสาย ได้กล่าวย้ำว่า ประเทศไทยมีกฎหมายที่เกี่ยวข้องครบถ้วน ทั้งกฎหมายสถานการณ์ฉุกเฉิน ป้องกันภัยพลเรือน และทรัพยากรน้ำ แต่ปัญหาคือเมื่อเกิดเหตุวิกฤต โครงสร้างการสั่งการกลับไม่เป็นไปตามที่ควรจะเป็น ดังนั้น การประชุมครั้งนี้จึงไม่ใช่แค่แก้ปัญหาเฉพาะหน้า แต่เป็นการวางระบบเพื่ออนาคต เพื่อให้มีคู่มือปฏิบัติงานที่ชัดเจนสำหรับทั้งเจ้าหน้าที่รัฐและประชาชน