พลิกผลศึกษาแผนแม่บทรถไฟฟ้าเขตกทม.-ปริมณฑลเฟส 2 ของกรมราง เปิดโผ 45 เส้นทางรถไฟฟ้า-Feeder เติมเครือข่ายเชื่อมโยงสายหลักสายรองครอบคลุมเมืองกรุงฯ - 6 จังหวัดใกล้เคียง
สำนักข่าวอิศรา (www.isranews.org) รายงานว่า วันที่ 1 มกราคม 2567 แหล่งข่าวจากกระทรวงคมนาคม เปิดเผยว่า หลังจากรัฐบาลดำเนินการก่อสร้างรถไฟฟ้าในเขตกรุงเทพฯและปริมณฑลตามแผนแม่บทการพัฒนาระบบขนส่งมวลชนทางรางในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล (Mass Rapid Transit Master Plan in Bangkok Metropolitan Region : M-Map) จนแล้วเสร็จไปหลากหลายสายทาง อาทิ รถไฟฟ้าสายสีเขียวส่วนต่อขยายที่ 2 ช่วงหมอชิต - คูคต และช่วงแบริ่ง - เคหะสมุทรปราการ, รถไฟฟ้าสายสีน้ำเงินช่วงบางซื่อ - ท่าพระ และช่วงหัวลำโพง - หลักสอง, รถไฟฟ้าสายสีเหลืองช่วงลาดพร้าว - สำโรง, รถไฟฟ้าสายสีชมพูช่วงแคราย - มีนบุรี, รถไฟชานเมืองสายสีแดงช่วงตลิ่งชัน - บางซื่อ - รังสิต
ปัจจุบัน กระทรวงคมนาคมโดยโดยกรมการขนส่งทางรางอยู่ระหว่างดำเนินโครงการศึกษาเพื่อพัฒนาแบบจำลองการคาดการณ์ความต้องการเดินทางด้วยระบบรางและการพัฒนาโครงข่ายระบบขนส่งมวลชนทางรางในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล (พื้นที่ต่อเนื่อง) ระยะที่ 2 (M-Map 2)
ทั้งนี้ กรมการขนส่งทางราง (ขร.) ดำเนินการศึกษาโครงการเสร็จแล้วเมื่อ ธ.ค. 2566 ต่อไปจะรายงานผลการศึกษาถึงกระทรวงคมนาคม เพื่อพิจารณาให้ความเห็นชอบและมอบหมายหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง นำข้อมูลผลการศึกษาไปบูรณาการต่อไป
โดยผลการศึกษาในเบื้องต้นได้จัดลำดับความสำคัญแผนการพัฒนา M-Map 2 แบ่งเป็น 4 กลุ่ม 45 เส้นทาง ประกอบด้วย
1.เส้นทางที่มีความจำเป็น / มีความพร้อม (สามารถดำเนินการได้ทันที) จำนวน 4 เส้นทาง ดังนี้
1. รถไฟชานเมืองสายสีแดงช่วงรังสิต – ธรรมศาสตร์ (Commuter)
2. รถไฟชานเมืองสายสีแดงช่วงตลิ่งชัน – ศาลายา (Commuter)
3. รถไฟชานเมืองสายสีแดงช่วงตลิ่งชัน – ศิริราช (Commuter)
4. รถไฟฟ้าสายสีน้ำตาล ช่วงแคราย – บึงกุ่ม (Light Rail Transit/Monorail/Automated Guideway Transit)
สำหรับรถไฟฟ้าสายสีน้ำตาล ปัจจุบัน การรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนแหก่งประเทศไทย (รฟม.) ศึกษารูปแบบการลงทุนแล้วเสร็จ ควรจะต้องตรวจสอบว่าการดำเนินโครงการจะมีผลกระทบต่อโครงการอื่น ๆ เพื่อป้องกันปัญหาที่จะนำไปสู่การฟ้องร้องของเอกชนคู่สัญญาในอนาคตต่อไป
2.เส้นทางที่มีความจำเป็น แต่ต้องเตรียมความพร้อมก่อน โดยคาดว่าดำเนินการภายใน ปี พ.ศ. 2572 จำนวน 6 เส้นทาง ดังนี้
รถไฟชานเมืองสายสีแดง ช่วงบางซื่อ –หัวลำโพง (Commuter) ปัจจุบัน การรถไฟแห่งประเทศไทย (รฟท.) อยู่ระหว่างเสนอปรับตำแหน่งสถานี จึงต้องออกแบบและศึกษารายงานผลกระทบสิ่งแวดล้อม (EIA)อีกครั้ง เนื่องจากรูปแบบโครงการดำเนินการเป็นใต้ดิน เพราะหากดำเนินการ open trench จะเกิดปัญหาจราจรในช่วงก่อสร้าง โดยจะใช้หัวรถจักรไฟฟ้า ซึ่งทำเป็นใต้ดินได้ และไม่ต้องกังวลเรื่องน้ำท่วม ซึ่งรฟท. อยู่ระหว่างทบทวนการออกแบบและศึกษาความเหมาะสม
รถไฟฟ้าสายสีเขียว ช่วงสนามกีฬาแห่งชาติ – ยศเส (Heavy Rail) เป็นรถไฟฟ้าที่ต้องดำเนินการพร้อมกับรถไฟชานเมืองสายสีแดงช่วงบางซื่อ - พญาไท – หัวลำโพง ซึ่งยังไม่มีการศึกษาแต่อย่างใด
รถไฟฟ้าสายสีเขียว ช่วงบางหว้า – ตลิ่งชัน (Heavy Rail) ปัจจุบันอยู่ระหว่างการขออนุมัติรายงาน EIA
รถไฟฟ้าสายสีเทาวัชรพล – ทองหล่อ (Light Rail Transit/Monorail/ Automated Guideway Transit) ปัจจุบันอยู่ระหว่างการขออนุมัติ EIA
รถไฟชานเมืองสายสีแดง ช่วงวงเวียนใหญ่ - บางบอน อยู่ระหว่างศึกษาออกแบบแนวเส้นทางใหม่ หลังจากเขตทางเดิมตามแนวที่ทำไว้ ไม่เพียงพอจนไม่อาจก่อสร้างได้
รถไฟฟ้าสายสีเงินช่วงบางนา - สนามบินสุวรรรณภูมิ อยู่ระหว่างรอ บมจ.ท่าอากาศยานไทย (ทอท.) พิจารณาตำแหน่งที่ตั้งอาคารผู้โดยสาร (Terminal) ด้านใต้ของสนามบิน และอยู่ระหว่างขออนุมัติรายงาน EIA
3.เส้นทางที่มีศักยภาพ เนื่องจากผ่านการศึกษาความคุ้มค่าในโครงการ M-Map 1 หรือเป็นเส้นทางใหม่ที่มีปริมาณผู้โดยสารถึงเกณฑ์ทีจะพัฒนาเป็นระบบรถไฟฟ้าได้ จำนวน 9 เส้นทาง ดังนี้
รถไฟฟ้าสายสีฟ้า สาธร – ดินแดง (Light Rail Transit/Monorail/Automated guideway transit)
รถไฟฟ้าสายสีเขียว คูคต – วงแหวนรอบนอก (Heavy Rail)
รถไฟฟ้าสายสีเทา วัชรพล – ลำลูกกา (Light Rail Transit/Monorail/Automated guideway transit)
รถไฟฟ้าสายสีเทา พระโขนง – ท่าพระ (Light Rail Transit/Monorail/Automated guideway transit)
รถไฟชานเมืองสายสีแดง หัวลำโพง – วงเวียนใหญ่ (Commuter) ควรออกแบบเป็นอุโมงค์ เพื่อลดผลกระทบเวนคืนที่ดิน ซึ่งผ่านบริเวณที่ชุมชนหนาแน่น โดย รฟท. อยู่ระหว่างทบทวนการออกแบบและศึกษา
ความเหมาะสม
รถไฟชานเมืองสายสีแดง บางบอน – มหาชัย – ปากท่อ (Commuter) ออกแบบตามแนวเส้นทางใหม่ เนื่องจากเขตทางเดิมไม่เพียงพอไม่สามารถก่อสร้างได้ โดย รฟท. อยู่ระหว่างทบทวนการออกแบบและศึกษา
ความเหมาะสม
รถไฟฟ้าสายสีเขียว สมุทรปราการ – บางปู (Heavy Rail)
รถไฟฟ้าสายสีน้ำเงิน บางแค – พุทธมณฑล (Heavy Rail) อยู่ระหว่างการขออนุมัติ EIA
รถไฟฟ้าสายสีเขียว ตลิ่งชัน – รัตนาธิเบศร์ (Heavy Rail)
4.เส้นทางเชื่อมต่อ (Feeder) แผนงานจะพัฒนาเป็นระบบ Feeder เช่น Bimodal Tram ล้อยาง รถเมล์ไฟฟ้า จำนวน 26 เส้นทาง ดังนี้
เส้นทาง ลาดพร้าว – รัชโยธิน – ท่าน้ำนนท์
เส้นทาง ดอนเมือง – ศรีสมาน
เส้นทาง ศาลายา – มหาชัย
เส้นทาง ศรีนครินทร์ – บางบ่อ
เส้นทาง คลอง 6 – องครักษ์
เส้นทาง รัตนาธิเบศร์ – แยกปากเกร็ด
เส้นทาง คลองสาน-ศิริราช
เส้นทาง บางซื่อ – พระรามที่ 3
เส้นทาง ราชพฤกษ์ – แคราย
เส้นทาง พระโขนง – กิ่งแก้ว
เส้นทาง บางซื่อ – ปทุมธานี
เส้นทาง เมืองทอง – ปทุมธานี
เส้นทาง บางแค – สำโรง
เส้นทาง แพรกษา – ตำหรุ
เส้นทาง ธรรมศาสตร์ – นวนคร
เส้นทาง บางนา – ช่องนนทรี
เส้นทาง สุวรรณภูมิ – บางบ่อ
เส้นทาง บรมราชชนนี - ดินแดง – หลักสี่
เส้นทาง ธัญบุรี– ธรรมศาสตร์
เส้นทาง คลอง 3 – คูคต
เส้นทาง มีนบุรี - สุวรรณภูมิ -แพรกษา-สุขุมวิท
เส้นทาง เทพารักษ์ – สมุทรปราการ
เส้นทาง บางใหญ่ – บางบัวทอง
เส้นทาง บางปู - จักรีนฤบดินทร์
เส้นทาง ครุใน – สมุทรปราการ
เส้นทาง ปทุมธานี – ธัญบุรี