พิพิธภัณฑ์นิวยอร์กจ่อคืนโบราณวัตถุให้ไทย 2 ชิ้น กัมพูชา 14 ชิ้น รวมทั้งสิ้น 16 ชิ้น หลังสืบพบเป็นงานขายผิดกฎหมาย ถูกขโมยไปให้กับพ่อค้างานศิลปะช่วงความวุ่นวายทางการเมือง 2 ประเทศ
สำนักข่าวอิศรา (www.isranews.org) รายงานข่าวอ้างอิงข่าวจากสำนักข่าวในต่างประเทศระบุว่าพิพิธภัณฑ์ศิลปะเมโทรโพลิทัน (Metropolitan Museum of Art) ในนครนิวยอร์กเตรียมส่งคืนโบราณวัตถุเก่าแก่จำนวน 16 ชิ้นให้แก่กัมพูชาและไทย หลังพบว่าเป็นของที่ถูกขโมยและลักลอบนำไปขายอย่างผิดกฎหมาย
พิพิธภัณฑ์ระบุว่า รูปปั้นศิลปะเขมรจำนวน 14 ชิ้นจะถูกส่งคืนไปยังกัมพูชา และอีก 2 ชิ้นจะถูกส่งคืนให้แก่ไทย โดยทั้งหมดเป็นสิ่งของที่พัวพันกับ นายดักลาส แลตช์ฟอร์ด (Douglas Latchford) พ่อค้างานศิลปะ (art dealer) ชื่อดังซึ่งถูกศาลพิพากษาว่ามีความผิดฐานค้าโบราณวัตถุผิดกฎหมายเมื่อปี 2562
สำหรับประติมากรรมที่จะถูกส่งกลับนั้นมีรูปปั้นโลหะบรอนซ์ที่ชื่อ "The Bodhisattva Avalokiteshvara Seated in Royal Ease" ซึ่งอยู่ในยุคปลายศตวรรษที่ 10 ถึงต้นศตวรรษที่ 11 นอกจากนี้ยังมีเศียรของรูปปั้นพระพุทธเจ้าสมัยศตวรรษที่ 7 โดยทั้ง 2 ชิ้นนี้อยู่ในกลุ่มโบราณวัตถุ 10 ชิ้นที่ยังคงเปิดให้คนเข้าชมได้ที่พิพิธภัณฑ์ ระหว่างอยู่ในขั้นตอนเตรียมการส่งคืนประเทศต้นทาง
นอกจากนี้ยังมีประติมากรรมจากกัมพูชาที่สามารถย้อนไปได้ถึงสมัยศตวรรษที่ 9 ถึง 14 ในสมัยอังกอร์ และสะท้อนให้เห็นถึงอิทธิพลของทั้งชาวพุทธและฮินดู
โดยพิพิธภัณฑ์แห่งนี้ยังอยู่ระหว่างตรวจสอบที่มาที่ไปของศิลปวัตถุเขมรชิ้นอื่นๆ เพื่อดูว่ามีความจำเป็นต้องส่งคืนหรือไม่ด้วย
ทางด้านของนายแม็กซ์ ฮอลเลน ผู้อำนวยการพิพิธภัณฑ์ศิลปะเมโทรโพลิทันระบุว่า “เรามีความมุ่งมั่นที่จะสานต่อความเป็นหุ้นส่วนและความร่วมมือกับเพื่อนร่วมงานของเรา เพื่อส่งเสริมให้ทั่วโลกได้มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับศิลปะเขมร และเราหวังว่าจะได้ก้าวเดินไปสู่บทใหม่ร่วมกัน”
นายฮอลเลนกล่าวต่อไปว่าทางพิพิธภัณฑ์ได้ทำงานร่วมกับกัมพูชาและสํานักงานอัยการสหรัฐอย่างขยันขันแข็งเป็นเวลาหลายปีเพื่อแก้ไขคําถามเกี่ยวกับงานศิลปะเหล่านี้"
"ข้อมูลใหม่ที่เกิดขึ้นจากกระบวนการนี้ทําให้ชัดเจนว่าเราควรเริ่มการส่งกลับของประติมากรรมเหล่านี้" นายฮอลเลนกล่าว
ก่อนหน้านี้ ทางพิพิธภัณฑ์ได้เคยส่งคืนโบราณวัตถุ 2 ชิ้นที่เรียกว่า ‘Kneeling Attendants’ ให้แก่กัมพูชาโดยสมัครใจมาแล้วเมื่อปี 2556
สำนักงานอัยการแขวงนิวยอร์กใต้ระบุว่า นายแลตช์ฟอร์ด ถูกศาลพิพากษาในปี 2562 ว่า “มีความผิดฐานลักขโมยโบราณวัตถุของกัมพูชามาขายในกับผู้ซื้อในตลาดศิลปะนานาชาติเป็นเวลาต่อเนื่องหลายปี” ทว่าต่อมาคดีนี้ได้ถูกยกฟ้อง หลังจาก แลตช์ฟอร์ด เสียชีวิตลงที่ประเทศไทยเมื่อปี 2563 ขณะมีอายุได้ 89 ปี
โดยวัตถุโบราณที่ถูกขโมยมาส่วนมากนั้นถูกขโมยในช่วงเวลาที่เกิดความวุ่นวายทางการเมืองครั้งใหญ่ในไทยและในกัมพูชา
เรียบเรียงจาก: