'วิษณุ' ชะลอเสนอ 'ร่างพ.ร.บ.การสอบสวนคดีอาญาฯ' เพิ่มถ่วงดุล 'ตำรวจ-อัยการ' เข้าสภาฯ

ครม.รับทราบผลประชุมคณะกรรมการชุด ‘วิษณุ’ ขอชะลอการเสนอ 'ร่าง พ.ร.บ.การสอบสวนคดีอาญาฯ' เข้าสภาฯ ระบุต้องพิจารณาให้สอดคล้องกับ 'ร่าง พ.ร.บ. ตำรวจแห่งชาติฯ' ที่อยู่ระหว่างการพิจารณาของคณะกรรมาธิการฯ อีกครั้ง

..............................

สำนักข่าวอิศรา (www.isranews.org) รายงานว่า เมื่อวันที่ 30 พ.ย.ที่ผ่านมา ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) มีมติรับทราบความเห็นของที่ประชุมคณะกรรมการพิจารณาร่าง พ.ร.บ.การสอบสวนคดีอาญา พ.ศ.... ที่มีนายวิษณุ เครืองาม รองนายกรัฐมนตรี เป็นประธาน ที่เห็นควรให้ชะลอการเสนอร่าง พ.ร.บ.การสอบสวนคดีอาญา พ.ศ.... ต่อรัฐสภาไว้ก่อน เพื่อพิจารณาความสอดคล้องกับร่าง พ.ร.บ.ตำรวจแห่งชาติ พ.ศ…. ซึ่งอยู่ระหว่างการพิจารณาของคณะกรรมาธิการวิสามัญพิจารณาร่าง พ.ร.บ.ตำรวจแห่งชาติ พ.ศ….ของรัฐสภา อีกครั้งหนึ่ง

นอกจากนี้ ที่ประชุมคณะกรรมการพิจารณาร่าง พ.ร.บ.การสอบสวนคดีอาญา พ.ศ.... ได้มอบหมายให้สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาพิจารณาเพิ่มเติมเกี่ยวกับบทเฉพาะกาลในร่าง พ.ร.บ.การสอบสวนคดีอาญา พ.ศ.... โดยกำหนดให้ภายใน 2 ปี รับตั้งแต่วันที่ร่าง พ.ร.บ.การสอบสวนคดีอาญาฯ นี้ มีผลบังคับใช้ ให้มีการประเมินผลสัมฤทธิ์ที่เกิดขึ้นจากการบังคับใช้กฎหมายดังกล่าว หากเห็นว่าสมควรให้นำกลไกตามกฎหมายว่าด้วยการสอบสวนคดีอาญาไปใช้กับการสอบสวนตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา ก็ให้มีการแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาในส่วนของการสอบสวนต่อไป

สำนักข่าวอิศรารายงานว่า เมื่อวันที่ 30 ส.ค.2564 สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา ทำหนังสือที่ นร 0901/893 เรื่อง ร่างพระราชบัญญัติการสอบสวนคดีอาญา พ.ศ.... ไปถึงเลขาธิการคณะรัฐมนตรี ความว่า ตามสำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี แจ้งว่านายกรัฐมนตรีมีคำสั่งให้สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาพิจารณาทบทวนร่าง พ.ร.บ.การสอบสวนคดีอาญา พ.ศ....อีกครั้งหนึ่ง โดยให้รับความเห็นของสำนักงานตำรวจแห่งชาติและสำนักงานอัยการสูงสุด ไปประกอบการพิจารณาด้วยว่าสมควรแก้ไขประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาเพื่อปรับปรุงระบบการสอบสวนคดีอาญาทั้งระบบ หรือตราร่าง พ.ร.บ.การสอบสวนคดีอาญา พ.ศ....ต่อไป รวมทั้งให้พิจารณาความสอดคล้องกับร่าง พ.ร.บ.ตำรวจแห่งชาติ พ.ศ..... ที่อยู่ระหว่างการพิจารณาของรัฐสภาด้วย ความละเอียดทราบแล้ว นั้น

สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาขอเรียนว่า เมื่อได้พิจารณาข้อสั่งการของนายกรัฐมนตรีที่ให้ทบทวนว่าจำเป็นต้องเสนอร่างพระราชบัญญัติการสอบสวนคดีอาญา พ.ศ.... หรือไม่ นั้น เห็นว่าสมควรให้มีการเสนอร่าง พ.ร.บ.การสอบสวนคดีอาญา พ.ศ .. .. ต่อรัฐสภาเพื่อพิจารณา เนื่องจากมาตรา 258 ง. ด้านกระบวนการยุติธรรม (2) ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยบัญญัติให้ดำเนินการปฏิรูปประเทศในด้านกระบวนการยุติธรรมให้เกิดผล

โดยปรับปรุงระบบการสอบสวนคดีอาญาให้มีการตรวจสอบและถ่วงดุลระหว่างพนักงานสอบสวนกับพนักงานอัยการอย่างเหมาะสม กำหนดระยะเวลาในการปฏิบัติหน้าที่ของเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องทุกฝ่ายให้ชัดเจน เพื่อมิให้คดีขาดอายุความ และสร้างความเชื่อมั่นในการปฏิบัติหน้าที่ของพนักงานสอบสวนและพนักงานอัยการในการสอบสวนคดีอาญา และเพื่อให้ระบบการสอบสวนคดีอาญาสามารถอำนวยความยุติธรรมได้อย่างถูกต้อง รวดเร็ว เป็นธรรม และมีประสิทธิภาพ

สมควรให้มีกฎหมายกลางว่าด้วยการสอบสวนคดีอาญาของข้าราชการตำรวจเพื่อพัฒนาระบบการบริหารงานสอบสวนร่วมกันระหว่างองค์กรที่เกี่ยวข้อง และยกระดับการให้บริการแก่ประชาชนที่ดีและมีมาตรฐาน และเป็นการสอดคล้องกับแผนการปฏิรูปประเทศด้านกระบวนการยุติธรรม เรื่องและประเด็นปฏิรูป 5 การปรับปรุงระบบการสอบสวนคดีอาญาเพื่อให้มีการตรวจสอบและถ่วงดุลระหว่างพนักงานสอบสวนกับพนักงานอัยการอย่างเหมาะสม

สำหรับประเด็นที่ว่าสมควรแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาเพื่อปรับปรุงระบบการสอบสวนคดีอาญาทั้งระบบ หรือไม่ นั้น เห็นว่า การแก้ไขเพิ่มเติมบทบัญญัติในประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาซึ่งมีบทบัญญัติเกี่ยวข้องหลายมาตราและเกี่ยวพันกับการสอบสวนในทุกกรณี ทำให้ต้องใช้ระยะเวลาในการพิจารณาเพื่อให้มีความสอดคล้องกับบทบัญญัติมาตราต่างๆ ทั้งระบบ

แต่เพื่อให้เป็นการขจัดทุกข์ให้แก่ประชาชนโดยเร็ว และเพื่อพัฒนาระบบการบริหารงานสอบสวนของข้าราชการตำรวจ จึงจำเป็นต้องตราร่าง พ.ร.บ.การสอบสวนคดีอาญา เพื่อใช้บังคับแก่การสอบสวนของข้าราชการตำรวจก่อน

ดังนั้น ด้วยเหตุผลที่กล่าวมาจึงเห็นควรเสนอร่าง พ.ร.บ.การสอบสวนคดีอาญา พ.ศ.... ซึ่งสำนักงานฯ ได้ส่งไปยังสำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีแล้วนั้น ต่อที่ประชุมร่วมรัฐสภา เพื่อพิจารณาเป็นกฎหมายปฏิรูปต่อไป

อย่างไรก็ตาม ต่อมาในวันที่ 9 ก.ย.2564 นายวิษณุ ในฐานะประธานพิจารณาร่าง พ.ร.บ.การสอบสวนคดีอาญา พ.ศ. ประชุมร่วมกับประธานคณะกรรมการปฏิรูปประเทศด้านกระบวนการยุติธรรม ผู้แทนสำนักงานอัยการสูงสุด สำนักงานตำรวจแห่งชาติ สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา กรมสอบสวนคดีพิเศษ และสำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีเข้าร่วมประชุม ซึ่งที่ประชุมเห็นพ้องใน 3 ประเด็น ได้แก่

1.รูปแบบการตรากฎหมายฉบับนี้เห็นควรตราเป็นกฎหมายระดับพระราชบัญญัติ โดยเป็นร่างพระราชบัญญัติที่จะตราขึ้นเพื่อดำเนินการตามหมวด 16 การปฏิรูปประเทศ มาตรา 258 ง. ด้านกระบวนการยุติธรรม (2) ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย และแจ้งให้ประธานรัฐสภาทราบพร้อมกับการเสนอร่างพระราชบัญญัติฉบับนี้ ตามมาตรา 270 วรรคสาม ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยต่อไป

2.เห็นควรชะลอการเสนอร่าง พ.ร.บ.การสอบสวนคดีอาญา พ.ศ…. ต่อรัฐสภาไว้ก่อน เพื่อพิจารณาความสอดคล้องกับร่าง พ.ร.บ.ตำรวจแห่งชาติ พ.ศ.... ซึ่งขณะนี้อยู่ระหว่างการพิจารณาของคณะกรรมาธิการวิสามัญพิจารณาร่างพระราชบัญญัติตำรวจแห่งชาติ พ.ศ.....ของรัฐสภา อีกครั้งหนึ่ง

3.เห็นควรมอบหมายให้สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาพิจารณาเพิ่มเติมบทเฉพาะกาลในร่าง พ.ร.บ.การสอบสวนคดีอาญา พ.ศ. โดยกำหนดให้ภายใน 2 ปีนับตั้งแต่วันที่ร่าง พ.ร.บ.การสอบสวนคดีอาญาฯ นี้มีผลใช้บังคับ ให้มีการประเมินผลสัมฤทธิ์ที่เกิดขึ้นจากการบังคับใช้กฎหมายดังกล่าว หากเห็นสมควรให้นำกลไกตามกฎหมายว่าด้วยการสอบสวนคดีอาญาไปใช้กับการสอบสวนตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา ก็ให้มีการแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาในส่วนของการสอบสวนต่อไป