ดอกเบี้ยผิดนัดชำระหนี้ คิดอย่างไรให้เป็นธรรม

"...สาเหตุสำคัญที่การคิดดอกเบี้ยผิดนัดชำระหนี้ไม่ควรรวมค่างวดในอนาคตที่มาไม่ถึงด้วยนั้น เพราะการผิดนัดชำระหนี้จะเกิดขึ้นได้ก็ต่อเมื่อหนี้นั้นถึงกำหนดชำระแล้ว ลูกหนี้ไม่ชำระหนี้ตามกำหนดนั้น (ตามมาตรา 204 วรรคสอง แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์) แต่ถ้าหนี้ยังไม่ถึงกำหนดชำระหนี้ เจ้าหนี้จะเรียกให้ลูกหนี้ชำระหนี้ไม่ได้ (ตามมาตรา 191 วรรคแรก แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์)..."

ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) ได้ปรับปรุงและยกระดับแนวทางการคำนวณดอกเบี้ยผิดนัดชำระหนี้ เพื่อให้เกิดความถูกต้อง เป็นธรรม เหมาะสม รวมทั้งให้สอดคล้องกับต้นทุนและความเสี่ยงที่เกิดขึ้นจริง ซึ่งกลายเป็นที่มาของหลักการในหนังสือเวียน ธปท.ฝคง.ว. 31/2563 187/2563 และ 188/2563 ซึ่งมีสาระสำคัญ ดังนี้

การคิดดอกเบี้ยผิดนัดชำระหนี้ให้คำนวณบนฐานของเงินต้นในงวดที่ผิดนัดชำระ เป็นระบบการคำนวณดอกเบี้ยผิดนัดชำระหนี้แนวทางใหม่ที่คำนวณดอกเบี้ยผิดนัดชำระหนี้บนฐานของ 'เงินต้นในงวดที่ผิดนัดชำระหนี้' เท่านั้น โดยจะไม่รวมงวดตามสัญญาในอนาคตที่ยังมาไม่ถึงกำหนดชำระและยังไม่มีการผิดนัดชำระหนี้ ซึ่งจะต่างจากแนวปฏิบัติเดิมที่จะคำนวณดอกเบี้ยผิดนัดชำระหนี้บนฐานของ 'เงินต้นคงเหลือทั้งจำนวน'

สาเหตุสำคัญที่การคิดดอกเบี้ยผิดนัดชำระหนี้ไม่ควรรวมค่างวดในอนาคตที่มาไม่ถึงด้วยนั้น เพราะการผิดนัดชำระหนี้จะเกิดขึ้นได้ก็ต่อเมื่อหนี้นั้นถึงกำหนดชำระแล้ว ลูกหนี้ไม่ชำระหนี้ตามกำหนดนั้น (ตามมาตรา 204 วรรคสอง แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์) แต่ถ้าหนี้ยังไม่ถึงกำหนดชำระหนี้ เจ้าหนี้จะเรียกให้ลูกหนี้ชำระหนี้ไม่ได้ (ตามมาตรา 191 วรรคแรก แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์)

ดังนั้น หากยังไม่ถึงกำหนดชำระหนี้ตามงวดที่กำหนด หรือเจ้าหนี้ยังไม่ได้ใช้สิทธิในการบอกเลิกสัญญาเพื่อเรียกหนี้คืนทั้งจำนวนตามเงื่อนไขที่กำหนดไว้ในสัญญา ลูกหนี้ก็ยังไม่อยู่ในฐานะเป็นผู้ผิดนัดชำระหนี้ในหนี้จำนวนดังกล่าว เจ้าหนี้จึงยังไม่มีสิทธิที่จะคิดดอกเบี้ยผิดนัดชำระหนี้ในหนี้นั้นได้

นอกจากเรื่องฐานการคำนวณแล้ว อัตราดอกเบี้ยผิดนัดชำระหนี้ที่เรียกเก็บจะต้องไม่เกินอัตราดอกเบี้ยสูงสุดที่ผู้ให้บริการสามารถเรียกเก็บได้ตามหลักเกณฑ์ที่เกี่ยวข้อง และไม่คิดซ้ำซ้อนกับอัตราดอกเบี้ยตามสัญญา รวมทั้งต้องคิดตามจำนวนวันที่ผิดนัดชำระหนี้

จากตัวอย่าง หากคำนวณดอกเบี้ยผิดนัดชำระหนี้ตามแนวทางใหม่จะคำนวณจากฐานของ 'เงินต้นของงวดที่ 25' เท่านั้น และเมื่อเปรียบเทียบกับการคำนวณดอกเบี้ยผิดนัดชำระหนี้ตามแนวทางเดิม จะคำนวณได้ตามรูป

โดยการคิดดอกเบี้ยผิดนัดชำระหนี้แบบใหม่ ธปท. ขอความร่วมมือให้ผู้ให้บริการทางการเงินเริ่มดำเนินการตั้งแต่วันที่ 1 พฤษภาคม 2563 เป็นต้นไป สำหรับสินเชื่อส่วนบุคคล สินเชื่อเพื่อที่อยู่อาศัย และสินเชื่อ SME ทั้งนี้ สำหรับการผิดนัดชำระหนี้ก่อน 1 พฤษภาคม ผู้ให้บริการสามารถนำหลักการคิดดอกเบี้ยผิดนัดชำระหนี้แบบใหม่ไปประกอบการพิจารณาผ่อนปรนได้ตามที่เห็นสมควร

หากประชาชนท่านใดพบพฤติกรรมการให้บริการที่ไม่เหมาะสม ไม่เป็นธรรม ท่านสามารถแจ้งเบาะแสหรือร้องเรียนได้ที่ ศูนย์คุ้มครองผู้ใช้บริการทางการเงิน ที่ช่องทาง www.1213.or.th หรือ โทร. 1213

วิชชุดา ปุณยกนก ฝ่ายคุ้มครองผู้ใช้บริการทางการเงิน ธปท.

อ่านประกอบ :

ธปท.ย้ำคิดดอกเบี้ย 'วิธีใหม่' มีผลแล้ว สร้างความเป็นธรรม-ลด ‘หนี้เสีย’

กดคลิก ติดตาม ส่งแชร์ข่าวอิศรา ได้ที่นี่ https://www.facebook.com/isranewsfanpage