"หากมนุษย์ไม่คิดเปลี่ยนแปลงหรือต่อสู้ คำว่า “แพ้” สุภาพเกินไปด้วยซ้ำ เพราะคนที่ยิ่งใหญ่กว่าเรา ประสบความสำเร็จมาตลอด วันนี้สูญพันธุ์ได้เช่นกัน"
วันที่ 15 พ.ย. 2562 สมาคมนักข่าวนักหนังสือพิมพ์แห่งประเทศไทย ร่วมกับสภาการหนังสือพิมพ์แห่งชาติ สถาบันอิศรา มูลนิธิพัฒนาสื่อมวลชนแห่งประเทศไทย สถานีโทรทัศน์ไทยพีบีเอส จัดสัมมนายุทธศาสตร์เพื่ออนาคตวารสารศาสตร์ ครั้งที่ 15 ‘นวัตกรรมเปลี่ยนโลก’ ณ ห้องคอนเวนชั่น ฮอลล์ สถานีโทรทัศน์ไทยพีบีเอส
ศ.ดร.สุชัชวีร์ สุวรรณสวัสดิ์ อธิการบดีสถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง (สจล.)ปาฐกถา ตอนหนึ่งเรื่อง “นวัตกรรมเปลี่ยนโลก” โดยยืนยันอย่างหนักแน่นว่า “วารสารศาสตร์” และ “นิเทศศาสตร์” จะไม่สูญหายไปจากโลกอย่างแน่นอน แต่การเปลี่ยนแปลงในวันนี้ของยุค disruption ไม่เหมือนเดิมอีกต่อไป เพราะโลกที่เป็นในขณะนี้ เชื่อว่าคงไม่มีการจินตนาการมาก่อนว่า โลกจะมาถึงวันนี้
ทั้งนี้ ยังไม่ต้องกล่าวถึงนวัตกรรมหรือเทคโนโลยีที่มีการเปลี่ยนแปลง เฉพาะเรื่องง่าย ๆ ฝนตกหนัก จนน้ำท่วมมาถึง ต.ค. หรือ ปี 2561 มีเรื่องมหัศจรรย์ทางธรรมชาติเกิดขึ้นหลายเรื่อง ต้นปีนั้นเกิดปรากฎการณ์ฝนตกหนักในภูมิภาค ขนาดทำให้เกิดน้ำท่วม เขื่อนแตกในประเทศลาว จนมีผู้เสียชีวิต
ถัดไปอีก 2 เดือน มีข่าวแม่น้ำโขงแล้งในพื้นที่เดียวกัน ซึ่งมีการรายงานว่า แล้งที่สุดในประวัติศาสตร์ มาปี 2562 ยังแล้งที่สุดในประวัติศาสตร์อีก ต่อมาอีก 2 เดือน เกิดภูเขาไฟระเบิดที่ประเทศอินโดนีเซีย จนเกิดสีนามิ ซึ่งสมัยเราเป็นเด็ก การเกิดภัยพิบัติทางธรรมชาติจะย้อนมาบรรจบครบ 1 ครั้ง จะใช้ระยะเวลาทอดนานเป็น 10 ปี
“โลกวันนี้มีจึงไม่เหมือนเดิม” อธิการบดี สจล. กล่าว ก่อนจะตั้งคำถามว่า มนุษย์อย่างเรา จบจากมหาวิทยาลัยชื่อดัง ได้เป็นดอกเตอร์หรือศาสตราจารย์ ดอกเตอร์ จะต่อสู้กับธรรมชาติได้มากน้อยแค่ไหน
จึงยกตัวอย่าง ในอดีตมีหนึ่งเรื่องที่นักวิชาการชาวไทยและวิศวกรไทยมักมีความเห็นตรงกัน ทั้งที่ปกตินักวิชาการถูกสอนให้มีความเห็นแย้งกัน ยกเว้น เราเชื่อว่าแผ่นดินไหวไม่น่าเกิดขึ้นใต้แผ่นดินไทย แต่แล้วเกิดแผ่นดินไหว อ.แม่ลาว จ.เชียงราย พิสูจน์ได้ว่า ธรรมชาติเก่งกว่ามนุษย์จริง
แผ่นดินไหวเกิดขึ้นได้ใต้แผ่นดินไทยและจะเกิดขึ้นอีก เพียงแต่ไม่มีใครบอกได้ว่า จะเกิดขึ้นเมื่อไหร่...ยิ่งเปรียบเทียบภูมิปัญญาของเรากับจักรวาลด้วยแล้ว เราเล็กยิ่งกว่าเศษเสี้ยวเล็กกว่าธุลีดิน
“โลกวันนี้จึงไม่ใช่โลกที่เราเคยเกิดขึ้นมา ไม่ใช่โลกที่เราเคยอยู่ แต่เป็นโลกที่อยู่เหนือจินตนาการ”
หากมนุษย์ไม่คิดเปลี่ยนแปลงหรือต่อสู้ คำว่า “แพ้” สุภาพเกินไปด้วยซ้ำ เพราะคนที่ยิ่งใหญ่กว่าเรา ประสบความสำเร็จมาตลอด วันนี้สูญพันธุ์ได้เช่นกัน
ศ.ดร.สุชัชวีร์ ย้อนกลับมาชี้ให้เห็นภาพชัดว่า หากพูดถึงเรื่อง “วารสารศาสตร์” และ “นักหนังสือพิมพ์ เชื่อทุกคนคงมีความคุ้นเคยกับ “Kodak” โดยมี “อีสต์แมน” เป็นผู้ก่อตั้ง ซึ่งเป็นบุคคลที่มีชื่อเสียงโด่งดังมาก จนได้จารึกชื่อในลานดวงดาราฮอลลิวูด แม้จะไม่ใช่ดาราก็ตาม เพราะหากไม่มีบริษัท “อีสต์แมนโกดัก” จะไม่มีภาพยนตร์ฮอลลิวูด เพราะเป็นผู้ผลิตฟิล์มภาพยนตร์ แต่ปัจจุบัน “เจ๊ง”
ไม่ต้องพูดถึงโทรศัพท์มือถือ “Nokia” อย่างรุ่น 3310 ทุกคนใช้กันหมด ซึ่งบริษัท โนเกีย กลายเป็นบริษัทปฏิวัติโลก ทุกตำราในคณะบริหารธุรกิจในมหาวิทยาลัยแสตมฟอร์ด มหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด ยกย่องให้เป็นบริษัทดีที่สุดตั้งแต่เคยมีมาในโลกวันนั้น แต่วันนี้หาทางออกไม่เจอ
ขณะที่โทรศัพท์มือถือ “Motorola” มีกล้องถ่ายภาพ มีจอทั้งด้านในและด้านนอก ปฏิวัติปุ่มนูนเป็นแบบเรียบ มีราคาทะลุ 3.5 หมื่นบาท เพื่อนของตนเองทั้งไทยและต่างประเทศที่ศึกษาสถาบันเทคโนโลยีแมสซาชูเซตส์ถูกซื้อตัวไปอยู่ที่บริษัทแห่งนี้ ได้รับค่าตัวมหาศาลและได้รับการสนับสนุนให้ศึกษาในระดับปริญญาโทและเอก แต่ต้องทำงานวิจัยให้บริษัท แต่วันนี้ไม่รอดเช่นกัน
เขาจึงถามกลับว่า เมื่อตัวอย่างเป็นเช่นนี้ วันนี้เราจะใช้คำว่า “ค่อยไปค่อยไป” อีกหรือไม่...
ศ.ดร.สุชัชวีร์ กล่าวอีกว่า ทุกวันนี้ชม YouTube มีโฆษณา 4 วินาที วินาทีที่ 2 เรายังกดข้าม จะเห็นว่า เรายังทนกับโฆษณา 4 วินาทีไม่ได้ หากมีการโฆษณา 1 นาที ถามว่า จะรอชมหรือไม่
ไม่มีทาง...YouTube เจ๊ง!!!
นั่นหมายความว่า วันนี้ใครช้าไปวันละ 1 นาที เป็นเวลา 1 ปี เท่ากับเป็นเวลา 365 นาที ไม่สามารถแข่งกับใครบนเวทีโลกได้อีกต่อไป ดังนั้น คำว่า “ค่อยเป็นค่อยไป” ให้ลบออกไปจากพจนานุกรม เพราะวันนี้แข่งกันที่เสี้ยววินาทีเท่านั้นเอง
วันนี้เป็นโลกยุครุนแรงที่สุดในประวัติศาสตร์มนุษย์ คือ โลกยุคทำลาย เพื่อเกิดใหม่
เขาบอกเหตุผลที่โลกวันนี้น่ากลัวกว่าสงครามเย็นและสงครามโลกครั้งที่สอง เพราะทั้งสองเหตุการณ์นั้น เราทราบว่าใครสู้กับใคร แต่วันนี้ไม่ทราบเลยว่า ใครเป็นใคร
ยกตัวอย่าง เจ้าของเครื่องดื่มชูกำลัง “กระทิงแดง” ออกมาบอกว่า วันนี้ไม่ได้แข่งกับ ลิโพ คาราบาวแดง เอ็ม 150 แต่ต้องแข่งขันกับบริษัทผลิตรถยนต์ เพราะหากบริษัทเหล่านั้นผลิตรถบรรทุกไร้คนขับ จะทำให้ไม่มีคนขับรถบรรทุก แล้วใครจะดื่มกระทิงแดง
ศ.ดร.สุชัชวีร์ ยังบอกว่า ตอนที่ได้ดำรงตำแหน่งอธิการบดี ได้รับรู้รับทราบโลก disruption มาพอสมควรแล้ว ตอนนั้นประกาศว่า เราจะเอาชนะสิงคโปร์ แล้วถูกนักเลงคีย์บอร์ดเข้ามาถล่มว่า เป็นไปไม่ได้ ขี้โม้ ไม่มีเงิน ไม่มีชื่อเสียง ไม่มีทางสู้สิงคโปร์ได้ คนไทยถูกทำให้เชื่อแล้วว่า เราจะไม่มีทางสู้สิงคโปร์ได้ เหมือนถูกทำให้เชื่อว่า รถติดแก้ไม่ได้ น้ำท่วมแก้ไม่ได้ ถูกทำให้เชื่ออย่างนั้นไปแล้ว นี่เป็นจุดอันตรายที่สุด
“ผมไม่ได้ไร้เดียงสา ผมบอกว่า จะสู้กับสิงคโปร์ ในเมื่อเราจะแข่งกับคนที่แกร่งทางเทคโนโลยี เก่งทุกอย่างแบบสิงคโปร์ เราต้องจับมือกับคนที่เก่งกว่า ดังนั้น ผมต้องจับมือกับ Carnegie Mellon University ซึ่งปัญญาประดิษฐ์ (AI) เกิดขึ้นที่แห่งนี้”
...การจะสู้คนเก่ง วันนี้ทำเองไม่ทัน ต้องอาศัยคนเก่งที่สุด
จากข้างต้น อธิการบดี สจล. ถามกลับคนในแวดวงวารสารศาสตร์ว่า จะไม่เรียน AI ไม่เรียนคณิตศาสตร์หรือ?
ไทยคงเป็นประเทศเดียวที่แบ่งแยกสายวิทยาศาสตร์ สายศิลป์ เพื่อนที่ไม่ชอบเรียนคณิตศาสตร์ ครูแนะนำให้เรียนภาษาฝรั่งเศส คนไม่ชอบเรียน ต่อให้เรียนอะไรก็ไม่ชอบ อย่างผมชอบศิลปะมาก ชอบสังคมศึกษา อยากเป็นนักประวัติศาสตร์ ครูบอก “เอ้ เก่งคณิตศาสตร์กับวิทยาศาสตร์ เรียนได้สองอาชีพ คือ แพทย์กับวิศวกร”
ทั้งที่ชอบเขียนหนังสือมาก อยากเป็นนักวารสารศาสตร์ ซึ่งลักษณะแบบนี้ไม่มีในโลก ท่านจะอยู่ด้านนิเทศศาสตร์หรือวารสารศาสตร์ หากไม่รู้จัก AI ไม่รู้จักคอมพิวเตอร์ ไม่รู้จักคณิตศาสตร์ ไม่รอด!!
ห้ามเด็ดขาด เป็นเด็กสายศิลป์ แล้วผลักวิทย์ออกไป หรือเรียนวิศวกรรมศาสตร์อย่างผม แต่ไม่เข้าใจสังคม สื่อสารไม่ได้ จะทำอย่างไร หรือวันนี้เป็นวิศวกรเครื่องกลเก่งที่สุดในโลก ถามว่าคนซื้อรถเพราะสวย ไม่ได้รู้จักเครื่องยนต์ โทรศัพท์ไม่ได้ใช้โทร แต่ใช้ถ่ายรูป และสวย ฉะนั้นวันนี้ถึงจุดพิสูจน์ชัดเจนแล้วว่า ไม่มีสาขาใดสาขาหนึ่ง ไม่มีศิลป์ ไม่มีวิทย์ แต่เป็นหนึ่งเดียวกันหมดแล้ว
โดยสิ่งที่ทำให้อัตราเร่งเหล่านี้เกิดทวีคูณขึ้น เขาเฉลย นั่นคือ AI แทนมนุษย์
ช่วงท้าย ศ.ดร.สุชัชวีร์ ระบุวันนี้ถึงเวลาสู้แล้วหรือไม่ อาชีพยิ่งใหญ่ที่สุด อาชีพเปลี่ยนแปลงโลก อาชีพนักหนังสือพิมพ์ อาชีพสื่อมวลชน อาชีพที่สร้างแรงบันดาลใจ ให้คนรุ่นใหม่สู้ ซึ่งขึ้นอยู่กับทุกคนว่าวันนี้หรือจะรอไปวันข้างหน้า เเต่อย่าลืมว่า 1 นาทีก็ช้าไปแล้ว!
# กดคลิก ติดตาม ส่งแชร์ข่าวอิศรา ได้ที่นี่ https://www.facebook.com/isranewsfanpage/