วงเสวนานักข่าวชี้ ใช้ AI ช่วยทำงานได้แต่ต้องระวังความถูกต้อง

"...การนำ AI มาใช้ในการทำข่าวรูทีน ทำให้นักข่าวมีเวลาไปทำงานข่าวที่แท้จริงได้ นอกจากนี้ AI ไม่มีทางตั้งคำถามที่ดีได้ ไม่มีแหล่งข่าวที่ดีได้เหมือนนักข่าว..."

หมายเหตุสำนักข่าวอิศรา (www.isranews.org) : เมื่อวันที่ 26 ก.ย. 2568 สมาคมผู้ผลิตข่าวออนไลน์ จัดงานประกาศรางวัลข่าวดิจิทัลยอดเยี่ยม ประจำปี 2568 ในงานมีเวทีเสวนา Thailand Media Lab Forum 2025 : Al Journalism การใช้ปัญญาประดิษฐ์ (AI) สนับสนุนการทำงานของวงการข่าวไทย 

นายจีรพงษ์ ประเสริฐพลกรัง ผู้ช่วยบรรณาธิการข่าว ฐานเศรษฐกิจ กล่าวว่า นำ AI ไปใช้ในกระบวนการทำข่าว เช่น การถอดเสียงบทสัมภาษณ์ เป็นต้น แต่นักข่าวต้องตรวจสอบความถูกต้องอีกครั้ง และยังมีการใช้ในการช่วยสรุปข่าวหรือช่วยคิดประเด็นข่าวให้มีความกว้างมากขึ้น และยังช่วยตรวจคำผิด แก้ไขเลขไทยเป็นเลขอาราบิกอีกด้วย นอกจากนี้ AI ยังทำให้ประหยัดเวลาทำข่าว ทำให้นักข่าวมีเวลาไปทำข่าว Exclusive ได้ เรื่องที่กังวลก็คือเรื่องความสบายของนักข่าว ที่ใช้ AI จนละเลยความถูกต้อง และยังกังวลเรื่องการใช้ภาพ AI ประกอบการรายงานข่าว ที่ต้องระวังเรื่องของลิขสิทธิ์ 

"กระบวนการ AI อำนวยความสะดวกได้จริง แต่ต้องระวังเรื่องของความถูกต้องและลิขสิทธิ์" นายจีรพงษ์ กล่าว

นายจีรพงษ์ กล่าว สมาคมผู้ผลิตข่าวออนไลน์ก็ส่งคนไปร่วมร่างแนวปฏิบัติการใช้ AI ในการรายงานข่าว เช่น จะใช้ AI รายงานข่าวต้องมีความรู้อะไรบ้าง เรื่องความเหมาะสมในการใช้ AI การรับผิดชอบหลังใช้ AI รายงานข่าวแล้วข้อมูลผิดพลาด การถอดบทเรียนหลังการใช้ AI รายงานข่าว เป็นต้น นอกจากนี้ยังมีการหารือกับกรมทรัพย์สินทางปัญญาในเรื่องลิขสิทธิ์อีกด้วย

นางสาวพรภัสสร สุขะวัฒนะ Senior Associate (ดูแลเว็บไซต์ TNN) TNN Digital Media กล่าวว่า AI ช่วยในการเชื่อมโยงข่าวต่าง ๆ ให้เห็นภาพรวมของสถานการณ์ต่าง ๆ ได้ นอกจากนี้ยังช่วยประมวลผลข่าวต่าง ๆ ให้ตรงตามที่ค้นหาโดยแสดงผลจากเนื้อหาข่าวที่เกี่ยวข้อง ไม่ใช่แค่แสดงผลการค้นหาจากคำที่ใช้ค้นหาเพียงอย่างเดียว ตนเองมองว่า AI ไม่ได้มาแทนนักข่าว แต่กลัวคนใช้หรือนักข่าวใช้แล้วขี้เกียจแล้วจะทำให้ข่าวไม่ถูกต้อง อีกทั้งยังมีปัญหาการตรวจสอบว่าคลิปวิดีโอหรือภาพบางส่วนเป็น AI หรือเป็นของจริง ดังนั้นสื่อต้องช่วยกันตรวจสอบว่าคลิปหรือภาพนั้นเป็นของจริงหรือของปลอม

"สิ่งสำคัญในการใช้ AI รายงายข่าว คือ การคิด วิเคราะห์ แยกแยะ ได้ ถ้าทำทั้งสามอย่างได้จะทำให้ทำงานได้เร็วและดี เช่น การ generated ภาพสิ่งสำคัญคือต้องระวังลิขสิทธิ์และระบุว่าภาพนี้เป็นภาพที่ผ่านการ generated มาแล้ว" นางสาวพรภัสสร กล่าว 

นายเจนศักดิ์ แซ่อึ้ง ผู้จัดการบริหารคอนเทนต์ออนไลน์ PPTV HD 36 กล่าวว่า ใช้ AI ก็ใช้คล้าย ๆ กับของนายจีรพงษ์ แต่ขอเสริมในประเด็นการนำคลิปวิดีโอไปให้ AI ถอดเสียงให้กลายเป็นตัวหนังสือแล้วก็นำไปทำงานชิ้นอื่นต่อได้ แต่ก็ยังต้องตรวจสอบความถูกต้องด้วย นอกจากนี้ AI ยังช่วยลดงานซ้ำซ้อนต่าง ๆ เช่น คอนเทนต์เกี่ยวกับวันมาฆบูชาที่เมื่อปีที่แล้วทำไปแล้ว พอปีต่อมาก็ต้องทำอีก ก็ให้ AI เข้ามาช่วย เพื่อที่จะได้เอาเวลาไปทำงานอื่นที่ Exclusive ได้

"การนำ AI มาใช้ในการทำข่าวรูทีน (ข่าวที่กลายเป็นกิจวัตรประจำวัน) ทำให้นักข่าวมีเวลาไปทำงานข่าวที่แท้จริงได้ นอกจากนี้ AI ไม่มีทางตั้งคำถามที่ดีได้ ไม่มีแหล่งข่าวที่ดีได้เหมือนนักข่าว" นายเจนศักดิ์ กล่าว

นายเจนศักดิ์ กล่าวว่า ตนเองคิดว่า AI ไม่ควรนำมาใช้ในการทำภาพข่าว แต่อย่างไรก็ตามยังมีภาพบางภาพที่ไม่สามารถนำเสนอได้ เช่น ภาพเด็ก ภาพผู้ต้องหา เป็นต้น ก็จะนำ AI มาใช้ในส่วนนี้ แต่ต้องบอกคนอ่านหรือคนดูว่าเป็นงาน AI

นายกฤษฎาพงษ์ แววคล้ายหงษ์ ผู้ก่อตั้ง ตราดทีวี กล่าวว่า การใช้ AI ในการทำงานก็ช่วยประหยัดเวลาในการทำข่าวได้และช่วยในการต่อยอดและกำหนดประเด็นงานข่าวได้ ส่วนข้อเสียของ AI คือ เรื่องของควาทถูกต้องของข้อมูล เช่น ให้ AI ถอดเทปมาไม่ตรงกับที่แหล่งข่าวพูด 

"ส่วนความท้าทาย คือ ทุกคนสามรถใช้ AI ได้ อินฟลูเอนเซอร์ก็สามารถใช้ AI เพื่อทำข่าวได้เช่นกัน นี่คือความท้าทายของทุกสำนักข่าว" นายกฤษฎาพงษ์ กล่าว

"ถ้านักข่าวลงสนามจริงแล้ว อาจไม่ต้องใช้ AI ก็ได้ เพราะบางครั้งการนำ AI มาช่วยทำงานก็กังวลว่า AI จะหลอกเราหรือไม่ บางสิ่งบางอย่างเราก็กลัวนะว่าถ้าใช้ AI บ่อย ๆ แล้วมีคนมาบอกว่าข่าวที่เราทำเป็นข่าวปลอม" นายกฤษฎาพงษ์ กล่าว

นายธนภณ เรามานะชัย Media Consultant โครงการ News AI Lab By SONP & Google กล่าวว่า โดยภาพรวมสำนักข่าวก็ใช้ประโยชน์จาก AI ได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ อีกทั้งตนเองมองว่า AI ยังสามารถพัฒนาไปมากกว่านี้ ในอนาคต AI อาจจะมีเครื่องมือให้ใช้มากขึ้น นอกจากนี้สำนักข่าวแต่ละแห่งมีจุดเด่นของตนเอง จากประสบการณ์ของตนเองพบว่า สำนักข่าวที่ไหนมีความแข็งแกร่งจะได้เปรียบ แต่สิ่งที่ทำให้โดดเด่นกว่าที่อื่นคือความ Exclusive เช่น การสัมภาษณ์นายกรัฐมนตรี เป็นต้น ทำให้มีความแตกต่างจากอินฟลูเอนเซอร์ที่ใช้ AI ทำข่าว

นายธนภณ กล่าวว่า ทั้งนี้ต้องยอมรับว่ามีหลายคนกังวลในการสรุปข้อมูลของ AI ที่แสดงผลการสรุปข้อมูลก่อนจะแสดงที่มาของข้อมูล แต่ในช่วงหลัง ๆ มา AI ก็ใส่ที่อ้างอิงมาบ้างแล้ว สถานการณ์จึงเริ่มจะดีขึ้น อย่างไรก็ดีทาง google ไม่สนับสนุนให้นักข่าวใช้ AI generated ภาพ ถ้าใช้ต้องมีการเขียนกำกับแจ้งทุกครั้ง