"...ธัชวิทย์ เป็น Science and Technology Brainpower Consortium จะเพิ่มขีดความสามารถทางการแข่งขันของประเทศ ด้วยวิทยาศาสตร์ และ เทคโนโลยี มีหน้าที่คิดและนำเสนอ Country’s Solutions เพื่อตอบ Country Agenda ด้วยการสร้าง และ พัฒนากำลังคนแห่งอนาคต..."
เป็นคำถามที่ผมอยากถามผู้บริหารระดับสูงใน อว. เพราะผมเชื่อว่าตลอด 1,111 วันในตำแหน่ง รมว.อว.ของผม ผมทานข้าวร่วมโต๊ะกับผู้บริหารแทบทุกคนในกระทรวง เพราะสำหรับผม โต๊ะอาหาร คือ ที่ทำงานที่ดีที่สุด
ใช่ครับ ผมชอบวิธีการทำงานแบบ “ไม่เป็นทางการ” โดยเฉพาะอย่างยิ่งคนไทย ทุกท่านเคยได้ความเห็นที่แท้จริงจากในห้องประชุมไหมครับ เวลาเลขาอ่านรายงานการประชุมเคยฟังจนจบไหมครับ ผมไม่ใช่คนที่ต่อต้านระบบ ระเบียบ แต่ผมจะทำวิธีใดก็ได้ที่ทำให้งานสำเร็จได้ตามเป้าหมาย เร็ว และ มีประสิทธิภาพ เพราะผมต้อง “นำ” ให้ อว. นำไทยสู่เป้าหมายประเทศพัฒนาแล้วให้ได้ในปี 2580 ครับ
ผมค้นจนพบว่า คนไทยเก่งวิทยาศาสตร์ไม่ด้อยไปกว่าประเทศเพื่อนบ้านเลยครับ แต่จะทำอย่างไรให้คนเก่งได้รับการสนับสนุนอย่างเต็มที่ ผมจึงให้นโยบาย “มหาวิทยาลัยไม่เป็นทางการ แต่เป็นเลิศระดับสูง” ด้วยรูปแบบ Virtual Organization เป็นนวัตกรรมในการสร้างกำลังคนด้านวิทยาศาสตร์ให้กับไทย ในชื่อ “ธัชวิทย์” วิทยสถานวิทยาศาสตร์แห่งประเทศไทย (Thailand Academy of Science : TAS)
เพื่อสร้างหลักสูตร Future Graduate Platform หรือบัณฑิตวิทย์สมรรถนะสูง โดยใช้ Non-conventional Futures Graduate Platform ผลิตกำลังคนด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีที่มีทักษะหรือความเชี่ยวชาญเฉพาะทาง โดยพัฒนาหลักสูตรร่วมกันระหว่างสถาบันวิจัย ภาคเอกชน และมหาวิทยาลัย ในรูปแบบ Demand-driven platform ในระดับปริญญาโทและเอก ภายใต้ TAS Educational sandbox
ทำงานจริงกับภาคเอกชนอย่างน้อย 70 % และเรียนทฤษฎี 30% ในสาขาที่รองรับการเติบโตและโอกาสทางอุตสาหกรรมใหม่ ๆ ของประเทศไทย เช่น Quantum technology, Plasma technology, High energy physics, การสร้างดาวเทียม , การสร้างพลังงานทดแทน ซึ่งนักศึกษาจะได้เข้าไปฝังตัวทำวิจัยในสถาบันวิจัยชั้นนำของโลก “บัณฑิตธัชวิทย์” จะสำเร็จการศึกษาโดยมีทั้ง Degree certificate และ Skill (Non-degree) certificate ครับ
มหาวิทยาลัยธัชวิทย์ เกิดขึ้นบนโต๊ะอาหาร และ ในร้านกาแฟครับ สำหรับผม “ผู้นำ” ต้องนำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงขึ้นได้จริง ให้นโยบายแล้ว ต้องติดตาม เร่งรัด ลงลึกถึงรายละเอียด โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ผู้นำประเทศต้องทำงาน ”อนาคต” อย่ามัวแต่แก้ปัญหารายวัน อย่าให้ประเทศเดินอยู่กับที่ เพราะนั่นเท่ากับเดินถอยหลังครับ
ปัจจุบัน ธัชวิทย์ หรือ TAS อยู่ภายใต้การดูแลของ บพค. (หน่วยบริหารและจัดการทุนด้านการพัฒนากำลังคน และทุนด้านการพัฒนาสถาบันอุดมศึกษา การวิจัยและการสร้างนวัตกรรม) ซึ่งนำโดย รศ. ดร.วีระพงษ์ แพสุวรรณ ประธานกรรมการบริหาร บพค. และ ศ.ดร.สมปอง คล้ายหนองสรวง ผู้อำนวยการ บพค. ซึ่งท่านเป็นผู้ที่มีความมุ่งมั่นที่จะทำให้ไทยก้าวสู่ประเทศพัฒนาแล้วให้ได้ภายปี 2580 ด้วย วทน. ผมขอยกคำพูดของท่านที่ได้กล่าวไว้เกี่ยวกับ TAS ให้ทุกท่านได้เห็นภาพ และ เชื่อมโยง วทน. ทั้งระบบได้อย่างชัดเจน
“ธัชวิทย์” เป็น Science and Technology Brainpower Consortium จะเพิ่มขีดความสามารถทางการแข่งขันของประเทศ ด้วยวิทยาศาสตร์ และ เทคโนโลยี มีหน้าที่คิดและนำเสนอ Country’s Solutions เพื่อตอบ Country Agenda ด้วยการสร้าง และ พัฒนากำลังคนแห่งอนาคต...... รศ. ดร.วีระพงษ์ แพสุวรรณ ประธานกรรมการบริหาร บพค.
“ตอนนี้เรามีคนไทยสมรรถนะสูง ทั้งในระดับปริญญาโท ปริญญาเอกประมาณ 70 ท่าน ใน 18 หลักสูตรใหม่ที่ออกแบบตาม Demand หรือ ความต้องการของประเทศ ที่ตอบรับกับการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วของโลก”
ซึ่งทั้งหมดนี้เป็นบุคลากรที่มีความสามารถในกลุ่ม Frontier Technology ที่เป็นที่ยอมรับในระดับโลก ซึ่งเกิดจากการทำงานร่วมมือกันเป็นครั้งแรก ของเครือข่ายนักวิจัย นักวิทยาศาสตร์ สถาบันวิจัยแห่งชาติ มหาวิทยาลัย และ ภาคเอกชน ภายใต้การขับเคลื่อนของ TAS ซึ่งเป็น 1 ใน 3 ธงนำที่ท่านอดีต รมว.อว. ศ.(พิเศษ) ดร.เอนก เหล่าธรรมทัศน์ ได้มอบนโยบายไว้ เพื่อเป็นยุทธศาสตร์สำคัญที่จะทำให้ไทยก้าวสู่ประเทศพัฒนาแล้วให้ได้ภายในปี 2580
การพัฒนาคนสมรรถนะสูง โดย TAS ถือเป็นจุดคานงัดที่สำคัญของ การที่ไทยจะก้าวสู่ประเทศพัฒนาแล้ว ด้วยการนำอุดมศึกษา มาทำงานร่วมกับ วทน. (วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรม) ซึ่งเป็นการปฏิรูปทั้ง 2 ด้านให้เดินไปด้วยกัน โดย TAS เป็นผู้เชื่อมโยง เพื่อทำหน้าที่สำคัญ 3 ประการให้กับประเทศ คือ
1. เป็น Frontline Think Tank เป็นสมองที่ชาญฉลาดที่จะแก้ปัญหาใหญ่ๆของประเทศ
2. การสร้างโอกาสใหม่ๆให้กับประเทศด้วย วทน.ระดับสูง เพื่อพลิกฟื้นเศรษฐกิจในระดับมหภาค
3. สร้างคนไทยให้มีทักษะพิเศษแบบใหม่ที่สามารถรองรับกับ World Disruption ที่เกิดขึ้น
ที่สำคัญอีกประการหนึ่ง คือ TAS ทำให้สถาบันวิจัย และ สถาบันอุดมศึกษาได้มาแชร์ความรู้ แชร์โครงสร้างพื้นฐาน และทำงานร่วมกันกับกลุ่มอุตสาหกรรมทั้งภาครัฐ และ ภาคเอกชน ภายใต้เป้าหมาย และ ความต้องการที่แท้จริงของประเทศได้สำเร็จ ซึ่งท่านอดีต รมว.อว.ท่านเรียกว่า Corporate University ซึ่งในอนาคตจะทำให้เกิดการส่งออกความรู้ของไทยไปสู่เวทีโลก ไทยจะขยับจากประเทศที่ใช้แรงงาน โดยมีฐานการผลิตเดิมที่เป็นเกษตรกรรม อาหาร มาผนวกกับการใช้วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี ศิลปวัฒนธรรม ความเป็นไทยที่เป็นเอกลักษณ์ จนเราสามารถสร้างสรรค์ และ ส่งออกความรู้ และ คนสมรรถนะสูงซึ่งเป็นที่ต้องการของประเทศอื่นได้ และนี่จะกลายเป็นจุดเปลี่ยนที่สำคัญของการพัฒนาประเทศในอนาคต.........ศ.ดร.สมปอง คล้ายหนองสรวง ผู้อำนวยการ บพค.
ผมขอกล่าวขอบคุณเป็นพิเศษไว้ ณ ที่แห่งนี้ กับ ท่าน ศ.ดร.นพ.สิริฤกษ์ ทรงศิวิไล อดีตปลัด อว. ปัจจุบันท่านดำรงตำแหน่ง ประธานกรรมการและกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ ในคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.) และ อีกหลายๆหน่วยงานที่ช่วยกันผลักดัน TAS ให้ประสบความสำเร็จ อาทิ
สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน)
สถาบันวิจัยแสงซินโครตรอน (องค์การมหาชน)
สถาบันเทคโนโลยีนิวเคลียร์แห่งชาติ(องค์การมหาชน)
สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.)
องค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ
สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย (วว.)
สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.)
มหาวิทยาลัยทั่วประเทศ และ หน่วยงานสนับสนุนทั้งหมด
ขออภัยนะครับ หากตกหล่นชื่อหน่วยงานใดไป ขอได้รับการขอบคุณจากผมทั้งหมด
นอกจากนั้น กระทรวง อว.ยังมี ธัชชา “วิทยสถานด้านสังคมศาสตร์ มนุษยศาสตร์ และศิลปกรรมศาสตร์แห่งประเทศไทย” Thailand Academy of Social Sciences, Humanities and Arts (TASSHA) กับ ธัชภูมิ “วิทยสถานเพื่อการพัฒนาพื้นที่” Thailand Academy for Area Collaboration , Innovation and Transformation (TACIT) อีก 2 หน่วยงานที่กำลังขับเคลื่อนอย่างไม่เป็นทางการให้ประเทศก้าวสู่เป้าหมายประเทศพัฒนาแล้วให้ได้ภายในปี 2580 อยู่ด้วยนะครับ ผมหวังว่าทั้ง 3 ธัชจะได้รับการสนับสนุนและขับเคลื่อนอย่างรวดเร็วต่อไป เพื่อให้บรรลุเป้าหมายร่วมกันครับ ผมยินดีทั้งผลัก ทั้งดันให้สำเร็จครับ
..... เชิญทานอาหารให้อร่อยครับ
“เอกเขนก” รวมบทสนทนา (ไม่) ลับบนโต๊ะอาหารตลอด 3 ปี ที่คุณไม่เคยได้ยินของผม อดีต รมว.อว.ศ.(พิเศษ) ดร.เอนก เหล่าธรรมทัศน์ กับ เรื่องราวเบื้องหลังแผนการเปลี่ยนไทยสู่ประเทศพัฒนาแล้วในปี 2580
*** ทำความรู้จักธัชวิทย์เพิ่มเติมได้ที่
https://bit.ly/ธัชวิทย์
https://bit.ly/ธัชวิทย์2