ก็ต้องยอมรับว่าสิ่งที่ ป.ป.ช.ต้องการได้นั้นคือพยานหลักฐาน คำว่าพยานหลักฐาน ในรูปแบบของเอกสารนั้นไม่ค่อยจะมีปัญหาเพราะหน่วยงานของรัฐที่ยังคงปฏิบัติหน้าที่สามารถจะไปค้นเอกสารและส่งมาให้เราได้ แต่คำว่าพยานบุคคลที่เราจะต้องลงไปไต่สวน บางครั้งก็เชิญคนพวกนี้มาแล้ว แต่ก็มาไม่ได้ เขาอ้างว่ากลัวโควิด จำเป็นต้องเลื่อนนัดออกไป เรื่องนี้นั้นถือว่าเป็นภาระต่อ ป.ป.ช.พอสมควร
หมายเหตุ:คณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) นั้นถือเป็นหน่วยงานหนึ่งที่ทำหน้าที่ปราบปรามการทุจริต แต่อย่างไรก็ตาม ป.ป.ช.นั้นมักจะถูกวิพากษ์วิจารณ์มาตลอดว่ามีปัญหาในเรื่องของการทำงานล่าช้า โดยอย่างยิ่งในสถานการณ์การระบาดของไวรัสโควิด-19 หรือโคโรน่าไวรัส ดังนั้นสำนักข่าวอิศรา (www.isranews.org) จึงได้สัมภาษณ์นิวัติไชย เกษมมงคล เลขาธิการป.ป.ช. เพื่อสอบถามถึงเป้าหมายการทำงานในปี 2565 ทั้งในประเด็นเรื่องเป้าหมายการสะสางคดีต่างๆ รวมไปถึงการปรับปรุงแนวทางการทำงานของ ป.ป.ช.ให้เหมาะสมกับยุคการระบาดของไวรัสโควิด-19 มีรายละเอียดดังนี้
******************
สำนักข่าวอิศรา :ในปี 2565 เราตั้งเป้าไว้ว่าภารกิจในเรื่องของคดีนั้น เราจะต้องสะสางกี่คดี
นิวัติไชย เกษมมงคล เลขาธิการป.ป.ช. :ความจริงแล้วในปี 2565 เรามีการตั้งเป้าวางแผนกัน ซึ่งตามระบบราชการแล้ว ปีงบประมาณ 2565 มันจะเริ่มตั้งแต่วันที่ 1 ต.ค.2564 แล้ว ตอนนี้ก็ถือว่าหมดไปหนึ่งไตรมาสแล้วตั้งแต่ 1 ธ.ค.ที่ผ่านมา ดังนั้นตั้งแต่เดือน ม.ค. เราก็ดูแล้วว่าการวางแผนของเราการวางแผนของเราเนี่ยเรื่องการไต่สวนและตรวจสอบ เราจะเน้นเรื่องที่ได้มีการรับไว้ก่อน พ.ร.บ. ป.ป.ช.ที่ยังค้างอยู่ประมาณซัก 400 กว่าเรื่องต้องเคลียร์ให้จบ
อีกอันก็คือต้องเคลียร์ให้จบ อีกเรื่องก็คือเรื่องที่ใกล้จะขาดอายุความ ที่จะต้องมีการตรวจสอบว่าเรื่องอะไรที่อยู่ระหว่างการดำเนินงานและใกล้ขาดอายุความ อันนี้ถือว่าเป็นความสำคัญเป็นอันดับแรก เป็นความรับผิดชอบที่จะต้องเร่งรัดดำเนินการให้แล้วเสร็จภายในเวลาที่กำหนด ภายใต้กรอบเวลาอายุความ
นอกจากนั้นเราจะมีการคลี่คดีใหญ่ๆที่มีการร้องเข้ามา เช่นเรื่องการแลกเปลี่ยนแบบรัฐต่อรัฐหรือว่าจีทูจี จำนำข้าว หรือว่าคดีเกเกี่ยวกับเรื่องมันสำปะหลังที่ยังคาอยู่ คดีเกี่ยวกับเรื่องนายวรวุทธ์ หรือบอส อยู่วิทยา คดีการจัดซื้อจัดจ้างโรลส์-รอยซ์ที่ยังค้างอยู่ เราก็ต้องตั้งเป้าให้คดีเหล่านี้สำเร็จภายในปีงบประมาณนี้ ซึ่งคาดว่าประมาณไตรมาสสองที่เริ่มตั้งแต่เดือน ม.ค.นั้นอาจจะมีหลายเรื่องที่ออกมาให้กระจ่างมากขึ้น โดยเรื่องที่คาดว่าจะมีความเรียบร้อยได้ก็มีเรื่องคดีโรลส์-รอยซ์ คดีจีทูจีของนายบุญทรง เตริยาภิรมย์,และคดีมันสำปะหลังนั้นก็คาดว่าน่าจะเสร็จใกล้เคียงได้พร้อมๆกัน ซึ่งคดีดังกล่าวนั้นมีการแจ้งข้อกล่าวหาไปแล้วและในเดือน ม.ค.น่าจะแถลงปิดคดีได้
เพราะฉะนั้นปริมาณงานที่ค้างอยู่ เราก็ได้มีการทำตัวชี้วัดว่าเรื่องตรวจสอบปีนี้เราตั้งเป้าในการตรวจสอบข้อเท็จจริงประมาณ 7,000 เรื่องที่เราจะต้องดำเนินการ ส่วนเรื่องไต่สวนนั้นเรากำหนดกรอบไว้ประมาณพันกว่าเรื่องที่จะต้องดำเนินการให้แล้วเสร็จ อันนี้ก็จะเป็นกรอบที่จะทำให้เกิดการเร่งรัด รวมทั้งคดีสำคัญๆที่ดำเนินการไปแล้วแต่ยังไม่แล้วเสร็จและใกล้จะเสร็จแล้ว
สำนักข่าวอิศรา :ในปี 2565 คาดว่าจะมีประเด็นเรื่องการเมืองเข้ามา เพราะต่างฝ่ายจะมีการต่อสู้กันไปมา ก็จะมีการฟ้องร้องกัน เรื่องที่ฟ้องร้องกันนั้นก็จะมาทาง ป.ป.ช.อย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ตรงนี้ ป.ป.ช.จะมีการรับมืออย่างไร
นิวัติไชย เกษมมงคล เลขาธิการป.ป.ช. :ในประเด็นเรื่องการกล่าวหาร้องเรียนนั้น มันมาเป็นระยะอยู่แล้ว เพราะว่าไม่ใช่มีแค่เรื่องการปราบปราม แต่มีกรณีการตรวจสอบทรัพย์สินด้วย ในวันนี้เองก็มีการเลือกตั้งท้องถิ่น มีบัญชีเข้ามาเป็นหมื่นบัญชีแล้วหลังจากการเลือกตั้งเสร็จแล้วต้องยื่นบัญชี ตอนเข้ารับตำแหน่ง เราก็ตั้งรับแล้วว่าจะต้องใช้อัตรากำลังเท่าไร อาจจะเป็นลูกจ้างที่เพิ่มเติม มีการใช้ระบบสาธารณสนเทศเข้ามาช่วย ใช้ทั้งหน่วยงานตรวจสอบ
ส่วนในแง่ของปราบปราม เราดูจากสถิติ เนื่องจากในแต่ละเดือนก็มีเรื่องเข้ามาประมาณสัก 500 เรื่อง ซึ่งเป็นเรื่องที่เราอยู่ระหว่างการเข้าไปตรวจสอบว่ามันมีมูลหรือไม่ จะรับเรื่องเหล่านี้หรือไม่
สำหรับประเด็นการเมืองนั้น ในช่วงต้นปีงบประมาณ อาจจะมีหลายเรื่องที่มีการฟ้องร้องเข้ามา ผมคิดว่าเมื่อมีการร้องเข้ามา มันอาจต้องใช้ระยะเวลาช่วงหนึ่งต้องตรวจสอบ ดังนั้นเรื่องต่างๆที่ทนอยเข้ามาก็อยู่ที่ข้อเท็จจริงและพยานหลักฐาน อะไรที่เราสามารถรวบรวมพยานหลักฐานได้เสร็จก่อนก็จะสามารถนำมาวินิจฉัยได้ก่อน แต่คงไม่ใช่เดือนสองเดือนหลังจากที่มีการรับเรื่องร้องเรียนแล้ว คงต้องใช้ระยะเวลาอยู่พอสมควร เพราะกรณีความผิดต่อการปฏิบัติหน้าที่นั้นเป็นเรื่องเกี่ยวกับข้อมูลเอกสาร เช่นร้องเรียนเกี่ยวกับการดำเนินโครงการที่ไม่ถูกต้อง เราก็ต้องข้อเอกสารมาจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่นคดีโรลส์-รอยซ์เราขอเอกสารจากทางการบินไทยมา มันเป็นภาษาอังกฤษทั้งนั้น เราก็ต้องมีการแปลเพื่อให้สามารถนำไปใช้ในการวินิจฉัยได้ อันนี้ก็เป็นอีกปัญหาหนึ่งในการรวบรวมพยานหลักฐาน
สำนักข่าวอิศรา :ที่ผ่านมา มันจะมีคดีการเมืองที่เข้ามาร้อง ป.ป.ช. แต่ว่าอายุไขของรัฐบาลในปัจจุบันนั้นมีอยู่ประมาณ 15 เดือน ตรงนี้จะมีผลกับการต้องเร่งทำงานของ ป.ป.ช.หรือไม่
นิวัติไชย เกษมมงคล เลขาธิการป.ป.ช. :ความจริงนะครับเราอย่าบอกว่าจะเป็นรัฐบาลชุดนี้หรือชุดไหนหรือฝ่ายค้านเป็นใคร เรื่องการเมือง ป.ป.ช.ไม่เกี่ยว แต่เราเอาเรื่องที่ว่ามีข้อเท็จจริงที่มีการกล่าวหาว่าเป็นการปฏิบัติหน้าที่ในตำแหน่งไม่ว่าจะเป็นนักการเมืองจะเป็นผู้ดำรงตำแหน่งระดับสูงเช่นระดับปลัดกระทรวง,อธิบดีกรม มันก็จะมีเรื่องทยอยเข้ามา ดังนั้นในวันนี้สิ่งที่ ป.ป.ชจะพยายามดำเนินการภายใต้กรอบกฎหมายเดียวกันก็คือการเคลียร์ว่าอะไรคือข้อเท็จจริง อะไรคือสิ่งที่ผิด อะไรคือสิ่งที่ถูก มันไม่เกี่ยวว่าใครจะอยู่ยังไงการเมืองจะทะเลาะกัน เราดูข้อเท็จจริงที่ผู้ยื่นยื่นมาว่ามีข้อเท็จจริงอย่างไรผิดไหมที่เขายื่นมาตามคำร้องหรือไม่อย่างไร
สำนักข่าวอิศรา :ที่บอกว่าในไตรมาส 2 จะมีคดีสำคัญสองคดีคือคดีโรลส์-รอยซ์กับคดีคดีของนายบุญทรง แล้วไตรมาส 3 และ มีอะไรต้องจับตาดู
นิวัติไชย เกษมมงคล เลขาธิการป.ป.ช. :ไตรมาส 3 ก็จะมีเรื่องสำคัญสำคัญเยอะมาก ที่กำลังจะออกมาส่วนใหญ่ก็เช่นเรื่องเสาไฟประติมากรรม เราก็จะพยายามเร่งรัด เรื่องปาล์ม ปตท. หรือคดีความไม่ชอบมาพากลด้านการใช้เงินลงทุนปาล์มที่ประเทศอินโดนีเซีย เราก็พยายามจะดูว่ามันสามารถที่จะคลี่ออกมาได้ไหม ว่าจะสามารถดำเนินการได้ในมาตราไหนบ้าง แต่ก็จะเห็นผลชัดเจนอย่างแน่นอน
เช่นเดียวกับคดีระบายมันสำปะหลังแบบจีทูจี เราก็มีการเร่งรัดทำให้เสร็จด้วยเช่นกัน ซึ่งคดีนี้นั้นก็มีการกล่างหานางพรทิวา ศักดิ์ศิริเวทย์กุล (พรทิวา นาคาศัย) อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ นายไตรรงค์ สุวรรณคีรี รองนายกรัฐมนตรี ในรัฐบาลนายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ เราก็ต้องมีการเร่งดำเนินการให้เห็นผลชัดเจนเช่นกันแน่นอน แต่เรื่องจากว่าเรื่องนี้นั้นมีการปรากฎในภายหลังจากกรณีจีทูจีของนายบุญทรง เพราะฉะนั้นการรวบรวมพยานหลักฐานก็ต้องไปขอกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเยอะมาก แต่ก็ใกล้ที่จะเห็นผลแล้วในปีนี้เช่นกัน แต่ยังไม่สามารถรับปากได้ว่าจะเป็นไตรมาสไหนในปีงบประมาณ 2565
สรุปก็คือทั้งคดีปาล์มและคดีใหญ่ๆที่ว่ามานั้นคงจะได้เห็นผลกันในปี 2565 นั่นเอง ซึ่งที่ผ่านมาคดีก็ใกล้จะเสร็จแล้ว แต่มันมีประเด็นในเกี่ยวกับข้อเท็จจริงและข้อกฎหมายที่ต้องทำให้สมบูรณ์ในเกือบทุกเรื่อง ก็ต้องมีการไปเก็บข้อมูลให้มีรายละเอียดครบถ้วน
สำนักข่าวอิศรา :ที่บอกว่าคดีเกี่ยวกับต่างประเทศ ในปี 2564 ที่ผ่านมานั้นก็มีคดีเกี่ยวกับต่างประเทศที่เข้ามาและเป็นที่น่าสนใจก็คือกรณีการกล่าวหาว่าผู้พิพากษาคนไทยนั้นรับเงินสินบนจากบริษัทโตโยต้า ตรงนี้จะมีความคืบหน้าหรือไม่ อย่างไร
นิวัติไชย เกษมมงคล เลขาธิการป.ป.ช. :ความจริงคดีสินบนโตโยต้า ผมไม่แน่ใจว่ามีคำร้องเข้ามาหรือไม่ แต่ตั้งแต่มีคำร้องเข้ามา เราก็พบข้อมูลว่าที่ศาลเองวันนี้ก็มีการดำเนินการตรวจสอบข้อเท็จจริง ในวันนี้นั้นมันก็อยู่ที่ว่าข้อมูลหลักฐานนั้นมันชัดเจนเพียงพอที่เราจะยกมันมาเป็นประเด็นหรือไม่
ประเด็นที่ต้องดูคือว่าหนึ่ง เหตุการณ์เกิดแล้วมันอยู่ภายใต้หน้าที่ ป.ป.ช. อยู่ภายใต้กรอบระยะเวลาหรือไม่ ตอนนี้ทางฝ่ายต่างประเทศเขาก็กำลังรวบรวมข้อมูลและกำลังจะวิเคราะห์ น่าจะยังไม่ได้มีการยกเรื่องขึ้นมา แต่อยู่ระหว่างการรวบรวมข้อมูลแน่นอน และเรื่องนี้ปีหน้าก็คงจะต้องมีความชัดเจน ซึ่งผมก็คงไปตรวจสอบอีกทีหนึ่ง
สำนักข่าวอิศรา :คดีที่ใกล้จะหมดอายุความนั้นมีคดีประเภทไหนบ้าง
นิวัติไชย เกษมมงคล เลขาธิการป.ป.ช. :คดีที่ใกล้หมดอายุความเท่าที่ตรวจสอบ ณ เวลานี้ ตอนนี้นั้นยังไม่มี แต่อาจจะหลุดได้บางข้อหา คือกรรมหนึ่งอาจจะผิดกฎหมายได้หลายบทเช่นกรณีความผิดที่มีอายุความ 10 ปี,กรณีรับรองเอกสารอันเป็นเท็จ ตามปกติแล้วถ้าเราชี้มูลว่าผิดมาตรา 157 เท่าที่ตรวจสอบนั้นยังไม่ค่อยมี อย่างไรก็ตาม ตัวอายุความใหญ่นั้นยังอยู่ แต่เวลาที่ศาลลงโทษเขาเห็นชอบตามเราว่าชี้มูลถูกต้องหรือไม่ ศาลก็จะลงโทษบทที่หนักที่สุดไป
สำนักข่าวอิศรา :มีคดีประเภทไหนที่กังวลว่ามันอาจจะหมดอายุความไปบางกรรมก่อน
นิวัติไชย เกษมมงคล เลขาธิการป.ป.ช. :ส่วนใหญ่จะเป็นคดีที่มีผู้สนับสนุนกระทำความผิด ก็คือได้รับโทษสองในสาม เพราะฉะนั้นอายุความก็จะทอนลงไป เช่นเอกชนที่เป็นผู้สนับสนุนเป็นต้น แต่วันนี้เท่าที่สำรวจ ผมยังไม่แน่ใจ แต่เท่าที่รับแจ้ง ก็ทราบว่ายังไม่ขาดอายุความแน่นอน ดังนั้นวันนี้ก็ถือว่ายังไม่มี แต่ตอนที่จะนำเสนอคณะกรรมการ ป.ป.ช.ก็คงต้องว่ากันอีกทีหนึ่ง ซึ่งในส่วนนี้ก็มีอยู่ประมาณไม่กี่คดี ไม่ที่เป็นน่าหนักใจ เพราะเราจับตาดุตลอดเวลาเรื่องคดีขาดอายุความและมีศูนย์สั่งการ บริหารงานคดี ระบบสารสนเทศ สามารถตรวจสอบได้เลยว่าเรื่องนี้นั้นมีการขาดอายุความกี่เรื่อง ขาดอายุความในเดือนไหน ดังนั้นการบริหารจัดการก็จะมีการเร่งรัดตามกรอบเวลาที่กำหนด ขาดอายุความไม่ได้ ถ้าขาดเจ้าหน้าที่ก็โดนดำเนินการทางวินัยทันที
แล้ววันนี้เราก็มีสถิติเรื่องเจ้าหน้าที่โดนดำเนินการทางวินัย แม้กระทั่งการปล่อยปละละเลยให้ขาดอายุความเป็นบางกรรม
สำนักข่าวอิศรา :คดีที่ว่ามานั้น พฤติการณ์จะเป็นแบบไหน
นิวัติไชย เกษมมงคล เลขาธิการป.ป.ช. :ส่วนใหญ่จะเป็นเรื่องการจัดซื้อจัดจ้างที่มันเก่ามาก และอาจจะเพิ่งมีการร้องเรียนมายัง ป.ป.ช. ดังนั้นในบางครั้งจะโทษว่า ป.ป.ช.ทำขาดอายุความเองก็คงไม่ได้อย่างเช่นคดีทรัพยากรธรรมชาติก็เป็นคดีที่มีการกระทำผิดนานแล้ว เช่นมีการเอาเอกสาร สค.ไปออกเอกสารสิทธิ์เช่น นส.3 หรือโฉนด เหตุเกิดปี 2532 เพิ่งจะมาร้องที่ ป.ป.ช.ก็ใกล้ขาดอายุความแล้ว พอเรารับมาก็เหลือระยะเวลาประมาณไม่ถึงปี ซึ่งมันเป็นไปไม่ได้ที่จะรวมพยานหลักฐาน หรือบางทีหน่วยงานอื่น ส่งมาให้ ป.ป.ช.มันก็หมดอายุความแล้ว ป.ป.ช.ก็ทำอะไรไม่ได้แล้ว มันก็มีอยู่ประจำแต่ไม่เยอะมาก
สำนักข่าวอิศรา :คดีที่ขาดอายุความใน ป.ป.ช. สร้างความหนักใจให้กับองค์กรหรือไม่
นิวัติไชย เกษมมงคล เลขาธิการป.ป.ช. :มันก็สร้างความหนักใจ ถ้าหากก่อให้เกิดความเสียหาย ถ้าเรื่องนั้นมันมีมูลและไม่สามารถชี้มูลความผิดได้ อันนี้ถือว่าต้องมีคนรับผิดชอบ แต่ถ้าเรื่องนั้นไม่มีมูล ก็ยังพอบรรเทา เบาบางลงไปได้บ้าง
สำนักข่าวอิศรา :ช่วงปีที่ผ่านมา เรามีสถานการณ์โควิด-19 ทั้งในปี 2563 ที่มีข่าวการจัดซื้อจัดจ้างของท้องถิ่น พอมาปี 2564 ก็มีประเด็นเรื่องวัคซีนโควิด คำถามคือตอนนี้เรามีคดีเกี่ยวกับโควิด-19 กี่คดีแล้ว และเราตั้งเป้าไว้ว่าอย่างไร
นิวัติไชย เกษมมงคล เลขาธิการป.ป.ช. :เรื่องจัดซื้อจัดจ้างนั้น ก็มีเรื่องเข้ามาร้องเป็นร้อยกว่าคดี แต่ในเรื่องบริหารขัดการที่เป็นการกล่าวหามา เช่นการกล่าวหานายกรัฐมนตรีกับบุคคลที่เกี่ยวข้องเรื่องการจัดการวัคซีนก็มีเรื่องข้องเข้ามา ตอนนี้อยู่ระหว่างการขอเอกสารจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องประมาณสิบกว่าหน่วย คือเราต้องเอาข้อมูลมาก่อน การบริหารจัดการหน่วยงานไหนเป็นเจ้าภาพ มีการดำเนินการในเรื่องนี้อย่างไร ใครเป็นเจ้าภาพในการจัดซื้อจัดจ้างในแต่ละเรื่อง มีเหตุผลอะไร พวกนี้เราต้องเอามาคลี่หมด ดังนั้นมันจะอยู่กับหลายหน่วยงาน เพราะการบริหารโควิดนั้นไม่ใช่หน่วยงานใดหน่วยงานหนึ่ง มีทั้ง ศบค.(ศูนย์บริหารสถานการณ์ฉุกเฉิน) กระทรวงสาธารณสุขที่รับผิดชอบ มีกรม หน่วยงานต่างๆเยอะมาก
ส่วนคดีที่เกี่ยวกับคดีการจัดซื้อจัดจ้างในระดับทั่วไปก็คือเรื่องท้องถิ่นซะเป็นส่วนใหช่ เช่น อบจ. (องค์การบริหารส่วนจังหวัด) มีการจัดซื้อเจลหรือแอลกอฮอล์ หรือเวชภัณฑ์เกี่ยวกับเรื่องโควิด แคร์เซ็ต เพื่อเยียวยาผู้ได้รับผลกระทบ ตรงนี้เราก็มีการสั่งไต่สวนแล้ว มีบางเรื่องที่เสร็จแล้วและบางอยู่อยู่ในระหว่างดำเนินการ
สำนักข่าวอิศรา :การจัดซื้อในช่วงโควิดเป็นการจัดซื้อซึ่งไม่ได้ใช้ระเบียบตามปกติ การใช้ระเบียบพิเศษตรงนี้จะทำให้ ป.ป.ช.ต้องมีการดูในสิ่งพิเศษในเรื่องขอการดำเนินการหรือไม่
นิวัติไชย เกษมมงคล เลขาธิการป.ป.ช. :ตรงนี้อาจจะเป็นช่องว่างอย่างหนึ่ง แต่ถ้าเรื่องนี้นั้นเป็นนโยบายของรัฐบาลในการเร่งรัดเพื่อจะใช้จ่ายเงินให้ไปทั่วถึง เช่นเวลาที่เกิดภัยแล้ง มันจะมีสถานการณ์ฉุกเฉิน เช่นทางผู้ว่าราชการจังหวัดสามารถประกทศสถานการณ์ฉุกเฉินและใช้งบประมาณได้อย่างรวดเร็ว ซึ่งเราต้องยอมรับว่ากลไกของทางราชการ ถ้าหากจัดซื้อจัดจ้างตามปกติ อาจมีผู้เสียชีวิตเป็นจำนวนหลักร้อยได้กว่าจะได้ของมา วันนี้รัฐจึงเปิดโอกาสให้ เพียงแต่ว่าคนที่เกี่ยวข้องอาศัยช่องว่างเข้าไปดำเนินการในเรื่องนี้ที่ไม่ถูกต้องกับนโยบายของทางรัฐบาล ตรงนี้ก็ต้องดูเป็นเรื่องๆไป เช่นบางพื้นที่ที่บอกว่ามีการจัดซื้อเจลฆ่าเชื้อเอามากักตุนในราคาที่มันสูงกว่าหน่วยงานอื่น ตรงนี้ก็เป็นปัญหาอย่างหนึ่ง
การกักตุนยา คนอื่นซื้อถูก ทำไมคนนี้ซื้อแพง อันนี้ก็ต้องมีการไปเปรียบเทียบ ดูว่าราคากลางที่ถูกต้องคืออะไร กระบวนการจัดซื้อมันมีการเลือกเป้าแล้วเนื่องจากไม่ต้องปฏิบัติให้เป็นไปตามระเบียบ อาจจะเป็นการไปคุยกันแล้วเลือกบริษัทนี้ไปเลยเพื่อให้ทันต่อสถานการณ์ฉุกเฉินเป็นต้น ซึ่งเราก็ต้องไปดูความจำเป็นว่ามันจำเป็นต้องใช้ ฉุกเฉินขนาดนั้นหรือไม่ เพราะบางอย่างที่คุณมีอยู่ก่อนแล้ว สามารถเยียวยาไปก่อนได้ ก็ไม่มีความจำเป็นต้องใช้กระบวนการด้วยวิธีนี้ ไม่ใช่ว่ากฎหมายจะเปิดโอกาสให้คุณใช้วิธีนี้ตลอดเวลา
สำนักข่าวอิศรา :ประเด็นการจัดซื้อโควิด มีที่เป็นข่าวในช่วงสุดท้ายคือ ที่ จ.ลำพูน หลังจากนั้นมันมีการจัดซื้อชุดอื่นๆเกี่ยวข้องอีกหรือไม่
นิวัติไชย เกษมมงคล เลขาธิการป.ป.ช. :ที่อยู่ในระหว่างการดำเนินการ เข้าใจว่าจะมีการดำเนินการไต่สวนเพิ่มเติมอีกประมาณสองกรณี อย่างเช่นที่ อบจ.สมุทรปราการก็อยู่ในระหว่างการดำเนินการอยู่เป็นต้น
สำนักข่าวอิศรา :การจัดซื้อโควิดดังกล่าวนั้นก็ลามไปถึงเรื่องถุงมือยางของ อคส.(องค์การคลังสินค้า)ด้วยเช่นกัน
นิวัติไชย เกษมมงคล เลขาธิการป.ป.ช. :ประเด็นเรื่องถุงมือยางนั้นก็จะเป็นอีกเรื่องที่จะเห็นความคืบหน้าภายในไตรมาสนี้ หรืออาจจะเป็นไตรมาสสองหรือไตรมาสสาม เพราะมีการแจ้งข้อกล่าวหากันเสร็จเรียบร้อยแล้ว มีการชี้แจงมาแล้ว เหลือแต่สรุป มีการแจ้งข้อกล่าวหามาหลายคนรวมทั้งบริษัทเอกชนด้วยเช่นกัน
สำนักข่าวอิศรา :ประเด็นเอกชนอันเกี่ยวข้องกับถุงมือยางนั้นมีเกี่ยวข้องไปถึงบริษัทในต่างประเทศด้วย ตรงนี้ถือเป็นเรื่องความลำบากในการดำเนินการหรือไม่
นิวัติไชย เกษมมงคล เลขาธิการป.ป.ช. :ต้องดูว่าถ้าสมมติเป็นคำสั่งจากต่างประเทศ เราก็ต้องยืนยันไปทางนู้นว่าประเทศนั้นคือประเทศอะไร เพราะวันนี้ ป.ป.ช.เรามีความร่วมมือภายใต้อนุสัญญาของสหประชาชาติว่าด้วยการต่อต้านทุจริต ค.ศ.2003 ประเทศที่เป็นภาคีสมาชิกจะต้องให้ความร่วมมือไม่ว่าจะเป็นการส่งทรัพย์สิน การติดตามผู้ถูกกล่าวหา และการให้ความร่วมมือในการแลกเปลี่ยนข้อมูลอื่นๆ เพราะฉะนั้นเราสามารถจะประสานความร่วมมือกับหน่วยงานต่างๆดังกล่าวได้ แต่ในข้อเท็จจริงลึกๆนั้นผมยังไม่ทราบข้อเท็จจริงทีว่าบริษัทอะไรที่มีการอ้างถึง
สำนักข่าวอิศรา : ประเด็นของ อคส.ในเรื่องที่น่าสนใจคือสัญญาบอกว่าเป็นถุงมือไนไตร อคส.เป็นหน่วยงานเกี่ยวกับการเกษตร คำว่าถุงมือไนไตรล์เป็นถุงมือสังเคราห์ซึ่งไม่เกี่ยวกับการเกษตรเลย ตรงนี้เหมือนกับว่า อคส.ไม่ได้ทำงานในหน้าที่ที่เกี่ยวข้องกัน ป.ป.ช.จะเข้าไปตรวจสอบข้อพิรุธด้วยหรือไม่
นิวัติไชย เกษมมงคล เลขาธิการป.ป.ช. :ความจริงถ้าอยู่ในประเด็นเกี่ยวกับเรื่องการจัดซื้อถุงมือยาง เราจะต้องดูตั้งแต่เรื่องของวัตถุประสงค์องค์กร ว่าเขามีหน้าที่ไหม ทำไมถึงเข้าไปทำ หรือว่ามันเป็นขบวนการที่มันวางแผนว่าจะให้หน่วยงานนี้เป็นผู้ดำเนินการ ตรงนี้ต้องตรวจสอบกันอยู่แล้ว แต่ผมคงไปก้าวล่วงในสำนวนไม่ได้ เพราะมันเป็นขั้นตอนของอนุกรรมการที่เขาจะตั้งประเด็นอะไรบ้าง ก็ต้องห้เขาเสนอกรรมการมาก่อนแล้วมาคลี่ดูว่ามันมีประเด็นอะไรบ้าง การจัดซื้อจัดจ้างนั้นมีการวางแผนมาหรือไม่ ทั้งๆที่ไม่ใช่หน่วยงานของ อคส.ที่จะต้องมามีภาระในการจัดซื้อตรงนี้ แต่เป็นภาระของหน่วยงานอื่น
สำนักข่าวอิศรา :คดีของนายวรยุทธ์ อยู่วิทยา ตอนนี้ไปถึงไหนแล้ว
นิวัติไชย เกษมมงคล เลขาธิการป.ป.ช. :คดีของนายวรยุทธ์นั้นตอนนี้ถือว่าไปได้เยอะมากแล้ว เรามีการตรวจสอบ พิสูจน์หลักฐานและกำลังมีการร้องขอการกันบุคคลไว้เป็นพยาน และกรณีการขอทราบข้อเท็จจริงไปยังหน่วยงานต่างๆนั้น วันนี้อาจจะยังไม่เสร็จแต่ก็มีการไต่สวนบุคคลไปได้หลายปากแล้ว พบว่ามันพฤติการณ์ที่เกี่ยวโยงกันหลายประเด็นพอสมควรแต่ผมอาจจะยังให้ข้อเท็จจริงมากกว่านี้ไม่ได้ แต่ในปี 2565 ซึ่งไม่ทราบว่าอาจจะเป็นปลายปีงบประมาณหรือไม่ ก็น่าจะมีความชัดเจนมากขึ้น
ส่วนในการสอบสวนนั้นก็มีการสอบไปได้หลายปากแล้วเช่นกัน ถ้าหากเป็นบุคคลที่เกี่ยวข้อง เรายังไม่มีการเรียกมา แต่ถ้าหากมีมูลเราก็จะดำเนินการแจ้งข้อกล่าวหาให้เขาชี้แจง ถ้าเขาเป็นบุคคลที่เกี่ยวกับการไต่สวนเราจะไม่เรียกเขามาคุย แต่จะรวบรวมพยานหลักฐานข้างเคียง ถ้าหากพบว่ามีมุลเราถึงจะแจ้งให้เขามาชี้แจงไป เพราะถ้าหากเราเชิญเขามา ในฐานะเป็นพยาน ถ้อยคำที่เขามาให้ไว้มันอาจจะเป็นปฏิปักษ์ต่อตัวเขาเองในหลักการ เว้นแต่ในกรณีที่มีความสำคัญ และจำเป็นต้องเชิญเขามา ไม่อย่างนั้นจะไปต่อไม่ได้ เราก็จะเชิญเขามาในฐานะเป็นผู้ให้ถ้อยคำ แต่น้ำหนักว่าพอจะรับฟังได้หรือไม่นั้นก็ขึ้นอยู่กับศาลจะเป็นผู้ใช้ดุลยพินิจตรงนี้ โดยทิศทางของคดีนายวรยุทธ์นั้นน่าจะไปในทิศทางที่ระบุว่าจะชี้มูลใครไม่ชี้มูลใครบ้างนั่นเอง
สำนักข่าวอิศรา :ที่ผ่านมา มีคดีที่ ป.ป.ช.เคยฟ้องเองเกี่ยวกับอดีต ผู้อำนวยการนวัตกรรมแห่งชาติ ใช้งบหลวงจ้างทำวิทยานิพนธ์ แต่ว่าเมื่อตอนเดือน พ.ย.ที่ผ่านมา ศาลก็ยกฟ้อง ตรงนี้ ป.ป.ช.จะดำเนินการอะไรหรือไม่
นิวัติไชย เกษมมงคล เลขาธิการป.ป.ช. :คดีดังกล่าวนี้นั้นมีการยืนฎีกาแล้วในเดือน ธ.ค.ที่ผ่านมานี้เอง
สำนักข่าวอิศรา :ในปีที่ผ่านมามีคดีรถหรูของ ผกก.หรือ ผู้กับกับโจ้ (พ.ต.อ.ธิติสรรค์ อุทธนผล อดีต ผกก.สภ.เมืองนครสวรรค์) กับคดีร่ำรวยผิดปกติ ตรงนี้ ป.ป.ช.จะต้องเข้าไปดูบ้างไหมทั้งในประเด็นเรื่องรวยอย่างไร
นิวัติไชย เกษมมงคล เลขาธิการป.ป.ช. :ประเด็นเรื่อง ผกก.โจ้ นั้น มีอยู่ด้วยกันสองประเด็นก็คือ หนึ่งการปฏิบัติหน้าที่แล้วเป็นเหตุให้ผุ้อื่นถึงแก่ความตาย ทั้งการจับกุมผู้ต้องหามาแล้วก็ซ้อมทรมานเรื่องนี้ ป.ป.ช.รับมาแล้วก็ส่งพนักงานสอบสวนไปดำเนินการต่อแล้ว
อีกประเด็นที่มีการขยายผลเนื่องจากทางสื่อออกข่าวก็คือ ผกก.โจ้ มีทั้งรถ ทั้งบ้าน ซึ่งดูแล้วน่าจะเข้าข่ายร่ำรวยผิดปกติ เราก็ได้มีการเสนอให้ไต่สวนเรื่องร่ำรวยผิดปกติแล้ว มีการขอทราบเอกสารไม่ว่าจะเป็นกรมขนส่งทางบกหรือหน่วยงานอื่นๆ พบว่ามีการครอบครองรถเป็นชื่อของผู้กำกับจริง เรามีการตรวจสอบไปถึงในระดับกรมศุลกากร พบว่ามันมีการยึดรถนำไปมอบหมายให้กรมศุลกากรเปรียบเทียบปรับ มีการขายทอดตลาดเป็นกลไกอย่างไร วันนี้ก็เดินหน้าไปเยอะแล้ว แต่ว่าในรายละเอียดนั้น ทางเราถ้าพูดไปมันอาจจะไปสะกิดบางประเด็นในเรื่องการทำลายน้ำหนักพยานหลักฐานได้ แต่ขอเรียนว่าไปได้เยอะมากแล้ว และก็มีอีกกรณีหนึ่งที่ถูกนำไปขยายผลต่อ ก็คือมันมีการจับกุมรถโดยถูกกฎหมาย ตามกระบวนการการปฏิบัติหน้าที่โดยชอบหรือไม่ เนื่องจากในขณะนั้น ผกก.โจ้อยู่ในสายงานที่เกี่ยวข้องกับยาเสพติด เป็นสารวัตรอยู่ที่นั่น แต่ทำไมถึงมีการนำจับรถได้เป็นจำนวนมากเหลือเกิน กรมศุลกากรจะมีใครเอี่ยวหรือไม่ ในส่วนเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้อง และพวกที่มาขอซื้อรถกลับคืนไปเป็นกลุ่มไหนเป็นเต๊นรถที่ไหน อยู่ในกรุงเทพหรือไม่ บริษัทเหล่านี้ยังอยู่หรือไม่ เรื่องนี้ยังไม่อยากพูดในรายละเอียดไป แต่เดี๋ยวจะมีการไปขยายผล ซึ่งทางตำรวจเขาก็กำลังรวบรวมข้อมูลอยู่ ถ้าหากพบว่ามีเจ้าหน้าที่มีส่วนเกี่ยวข้องนั้น ก็คงต้องมีการส่งเรื่องมาให้กับ ป.ป.ช.ดำเนินการต่อไป
อย่างไรก็ตาม ป.ป.ช.นั้นก็มีการประสานงานกับกองบัญชาการตำรวจสอบสวนกลางที่เขาทำเรื่องนี้อยู่แล้ว ได้รับความร่วมมือกับทางนั้นเป็นอย่างดี และก็ได้รับทราบด้วยเช่นกันว่าทางนั้นก็ได้มีการขอข้อมูลไปยังต่างประเทศ รวมไปถึงขอข้อมูลไปยังประเทศมาเลเซียด้วยเช่นกันว่ารถส่วนใหญ่ที่มานั้นเป็นการจัดซื้อจากประเทศมาเลเซียใช่หรือไม่ แล้วทำไมจึงถูกลักลอบเข้ามาแล้วถูกจับในประเทศไทย ทั้งๆที่คนเสียหายก็คือประเทศมาเลเซีย
สำนักข่าวอิศรา :คดีนี้ เราเห็นตัวละคนเดียวคือผู้กำกับโจ้ ในการสอบสวนของ ป.ป.ช.นั้นมีการสอบจนเห็นตัวละครคนอื่นนอกเหนือจากนี้หรือไม่
นิวัติไชย เกษมมงคล เลขาธิการป.ป.ช. :ในคดีร่ำรวยผิดปกติตอนนี้เห็นแค่ผู้กำกับโจ้คนเดียว แต่ว่าในกรณีเกี่ยวกับเรื่องการนำรถหรูเข้ามาก็น่าจะเกี่ยวกับเจ้าหน้าที่รัฐรายอื่นด้วย แต่วันนี้ยังไม่มีการส่งเรื่องมายัง ป.ป.ช. พนักงานสอบสวนกำลังรวบรวมพยานหลักฐานอยู่ ถ้าพบรายละเอียดก็คงต้องส่งมา
ส่วนคดีร่ำรวยผิดปกตินั้น นั้นก็มีหลายรายการที่ต้องติดตามเช่นกัน ก็ไม่ทราบว่าทางพนักงานสอบสวนจะส่งเรื่องมาได้ก่อนหรือว่าเราจะปิดคดีได้ก่อน แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นมันก็เป็นกระบวนการที่เราดำเนินการตามปกติอยู่แล้ว
สำนักข่าวอิศรา :กลับมาประเด็นเรื่องเป้าหมายการสางคดีในปีหน้า สถานการณ์โควิด-19 ก็ยังมีการระบาดอยู่ และถ้าหากสถานการณ์ระบาดรุนแรงขึ้น ตรงนี้จะส่งผลกระทบต่อการทำงานของ ป.ป.ช.และ ป.ป.ช.จะต้องปรับปรุงการทำงานให้สอดคล้องกับสถานการณ์การระบาดหรือไม่
นิวัติไชย เกษมมงคล เลขาธิการป.ป.ช. :ก็ต้องยอมรับว่าสิ่งที่ ป.ป.ช.ต้องการได้นั้นคือพยานหลักฐาน คำว่าพยานหลักฐาน ในรูปแบบของเอกสารนั้นไม่ค่อยจะมีปัญหาเพราะหน่วยงานของรัฐที่ยังคงปฏิบัติหน้าที่สามารถจะไปค้นเอกสารและส่งมาให้เราได้ แต่คำว่าพยานบุคคลที่เราจะต้องลงไปไต่สวน บางครั้งก็เชิญคนพวกนี้มาแล้ว แต่ก็มาไม่ได้ เขาอ้างว่ากลัวโควิด จำเป็นต้องเลื่อนนัดออกไป เรื่องนี้นั้นถือว่าเป็นภาระต่อ ป.ป.ช.พอสมควร แต่เราจะไปบังคับว่าเขาต้องมาให้ถ้อยคำต่อ ป.ป.ช. ไม่งั้นจะผิดกฎหมาย ถามว่ากฎหมายทำได้ไหม เรามีกฎหมายกำหนดเลยว่าถ้าคุณฝ่าฝืนคำสั่งเจ้าพนักงานจะมีโทษจำคุกและโทษปรับ แต่เราจะไปใช้กฎหมายที่ว่านี้ในช่วงเวลาที่มีโรคระบาด ท่านจะมีความมั่นใจได้อย่างไรว่าถ้ามาที่ ป.ป.ช.เพื่อเป็นพยานแล้วจะไม่ติดโควิด เรื่องนี้มันเป็นเรื่องความกลัวของคน ถ้าหากเขาให้ความร่วมมือ มันก็เป็นเรื่องดี แต่ถ้าเขาไม่ให้ความร่วมมือเราก็ต้องดูสถานการณ์ว่า การที่คุณปฏิเสธ ไม่มาให้ข้อมูลหรือมาเป็นพยานต่อ ป.ป.ช. สืบเนื่องจากความกลัวเรื่องสถานการณ์โควิดนี่หรือไม่
แต่ถามว่ามีผลหรือไม่ ก็ต้องตอบว่ามี แม้แต่ฝ่ายผู้ถูกกล่าวหาเอง แจ้งข้อกล่าวหาไป เขาก็บอกไม่มา ส่งแค่บันทึกลายลักษณ์อักษรมาเท่านั้น แต่ในบางครั้งเราอยากจะไต่สวนมากกว่านั้น เขาก็กลัวติดโควิด อย่างนี้ก็เป็นปัญหาให้ ป.ป.ช.พอสมควร
สำนักข่าวอิศรา :เรื่องนี้ ในต่างประเทศเห็นว่ามีการใช้เทคโนโลยีเข้ามาช่วยแล้ว เช่นการใช้โปรแกรมซูม ไต่สวนผ่านโทรศัพท์ ระบบออนไลน์ ถามว่า ป.ป.ช.จะปรับปรุง ใช้เทคโนโลยีมาช่วยเหลือได้หรือไม่
นิวัติไชย เกษมมงคล เลขาธิการป.ป.ช. :ตรงนี้อยู่ที่การรับฟังของศาล วันนี้ศาลเองก็มีกระบวนการพิจารณาคดีที่มีการพิจารณาทางออนไลน์ ส่งไปสืบที่ศาลต่างๆแล้วก็รับฟังทางออนไลน์ แต่กฎหมายต่างๆ อาทิ กฎหมาย ป.วิอาญา,กฎหมายว่าด้วย ป.ป.ช. รวมไปถึง พ.ร.บ. ที่เป็นกฎหมายใหญ่นั้นยังไม่มีการรองรับกระบวนการออนไลน์นี้ ดังนั้นถ้าหากเราทำไปแล้วทางศาลไม่ยอมรับ ก็เท่ากับว่าทำเสียเปล่า เพราะฉะนั้นก็ต้องดูว่าที่มันติดขัดมันไปติดขัดที่ข้อกฎหมายใช่หรือไม่ถ้าหากติดขัดแล้ว เราต้องแก้กฎหมาย ถึงขั้นแก้ พ.ร.บ.ที่จะเข้าสู่กระบวนการพิจารณาของรัฐสภาเลย ซึ่งแนวทางนี้ผมคิดว่ากำลังอยู่ในระหว่างการรวบรวมข้อมูลเพื่อจะขอปรับปรุง กำลังเสนอให้แก้ไขกฎหมาย พ.ร.บ.ไปในหลักการใหญ่ๆ แต่ปัญหาอยู่ที่ว่ากระบวนการยุติธรรมจะยอมรับได้หรือไม่ ถ้าเรามีการไต่สวนพยานทางออนไลน์
อะไรที่จะเชื่อถือได้ว่าสิ่งที่เขาให้ถ้อยคำไม่ใช่เรื่องการตัดต่อ ไม่ใช่ว่าอีกฝั่งหนึ่งมีคนคอยข่มขู่บังคับให้ถ้อยคำ เจ้าหน้าที่ ป.ป.ช.เองก็จะต้องไปประจำอยู่ที่นั่น คือตรงนี้มันมีหลายมุม หลายด้านในกระบวนการยุติธรรม การที่เราเชิญเขามาให้ถ้อยคำที่ ป.ป.ช. นั้นจะมีเจ้าหน้าที่เป็นพยานยืนยันว่ามีการให้ถ้อยคำด้วยความสัตย์จริง มีกล้องถ่ายต่างๆ มีรูปภาพประจักษ์ ศาลก็ยอมรับการให้ถ้อยคำเขา แต่ถ้ากระบวนการออนไลน์ ผมไม่แน่ใจว่าอัยการจะรับฟังและศาลจะรับฟ้องให้หรือไม่ อันนี้เป็นประเด็นสำคัญ อีกทั้งกฎหมายก็ยังไม่เปิดให้ถึงขนาดนั้น
แต่ในต่างประเทศนั้น เดี๋ยวนี้เขาอาจจะมีกระบวนการที่มันรองรับชัดเจน ไม่ว่าจะเป็นเทคโนโลยีหรือการคุ้มครองบุคคลที่จะมาให้ถ้อยคำว่าต้องมาให้ที่ศาล มีเจ้าหน้าที่มาประกบ แบบนี้ก็พอจะไปได้อยู่ ซึ่งเราจะต้องสร้างกระบวนการนี้ให้เกิดขึ้นมา
ผมคิดว่าเรื่องนี้เป็นสิ่งที่ดี เพราะสถานการณ์โรคติดต่อ เราก็ไม่รู้ว่ามันจะมีแค่โควิดไหม มันอาจจะมีอย่างอื่น ถ้ามันมีขึ้นมาทั้งปี กระบวนการยุติธรรมก็ถือว่านิ่งเลย ไม่ต้องทำอะไรเลย เพราะพยานอ้างอย่างเดียวไม่มา ดังนั้นเรื่องนี้เราจะต้องปรับปรุงและแก้ไขด้วยเช่นกัน
สำนักข่าวอิศรา :แล้วการใช้ ป.ป.ช.จังหวัด จะมีการมาช่วยเหลือเรื่องการให้ปากคำในช่วงโควิดได้หรือไม่ ยกตัวอย่างเช่น ให้คนที่ถูกไต่สวนเดินทางมายัง ป.ป.ช.จังหวัด แล้ว ป.ป.ช.จังหวัดก็ออนไลน์มายัง ป.ป.ช.ส่วนกลางต่อไป
นิวัติไชย เกษมมงคล เลขาธิการป.ป.ช. :ความจริงเราก็อยากจะทำแบบนั้น แต่อย่างที่ผมบอกว่ามันยังไม่มีกฎหมายรองรับ เรามีความพร้อมมากถ้าหากเอาตัวพยานไปที่ ป.ป.ช.จังหวัดเลยแบบที่ศาลทำ แต่มันต้องสร้างกระบวนการ และต้องเป็นที่ยอมรับของศาลด้วย เพราะสมมติว่า ป.ป.ช.ออกระเบียบอะไร และกระบวนการยุติธรรม ศาลบอกว่ายอมรับไม่ได้ เป็นการสืบพยานที่ไม่ถูกต้องตามกฎหมายของเขา ดังนั้นเรื่องนี้มันเป็นประเด็นข้อกฎหมายจริงๆ
ดังนั้นผมก็ต้องลงไปดูเพื่อให้เกิดความชัดเจนตรงนี้เหมือนกัน หลังจากที่ก่อนหน้านี้เราสามารถแก้ระเบียบให้มีการประชุมออนไลน์ได้แล้ว ก็ต้องไปดูต่อไปว่าแล้วการไต่สวนออนไลน์กับบุคคลภายนอกนั้นตรงนี้จะสามารถทำอย่างไรได้บ้าง เพื่อสามารถจะให้ความยุติธรรมกับเขาได้ และสามารถพิสูจน์ให้ศาลเห็นด้วยได้ว่ากระบวนการนี้นั้นชอบด้วยกฎหมายจริงๆ