“…เมื่อพิจารณาแนวโน้มงบประมาณค่าใช้จ่ายบุคลากรภาครัฐในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา ตั้งแต่ปีงบประมาณ พ.ศ.2555-2564 พบว่างบประมาณเงินเบี้ยหวัด บำเหน็จบำนาญมีอัตราที่เพิ่มสูงขึ้นมากทุกปี โดยเฉลี่ยร้อยละ 10.82 ต่อปี…และจากการประมาณการเบื้องต้น พบว่างบประมาณเงินเบี้ยหวัด บำเหน็จบำนาญมีแนวโน้มจะสูงกว่างบบุคลากรภายในปีงบประมาณ พ.ศ.2572…”
เนื่องใน 'วันข้าราชการพลเรือน' 1 เม.ย.2566 สำนักข่าวอิศรา จึงขอนำท่านผู้อ่านย้อนไปดูข้อมูลและค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับบุคลากรภาครัฐ โดยในปีงบ 2564 พบว่ามีจำนวนบุคลากรภาครัฐกว่า 3 ล้านคน และมีค่าใช้จ่ายอยู่ที่ 1.09 ล้านล้านบาท
จากข้อมูลสำนักงานสถิติแห่งชาติ สถิติประชากรในประเทศ ปี พ.ศ.2564 เมื่อพิจารณาสัดส่วนกำลังคนที่เป็นแรงงานในภาพรวม เทียบกับจำนวนประชากรที่มีอยู่ในประเทศจำนวน 66.17 ล้านคน พบว่า ประเทศไทยมีผู้ที่อยู่ในกำลังแรงงานหรือผู้ที่พร้อมจะทำงานจำนวน 38.63 ล้านคน
โดยเป็นการจ้างงานในส่วนของกำลังคนภาครัฐ จำนวน 3 ล้านคน ประกอบด้วย ข้าราชการ จำนวน 1.75 ล้านคน และประเภทอื่นที่ไม่ใช่ข้าราชการ (พนักงานจ้าง พนักงานราชการ ลูกจ้างประจำ ลูกจ้างชั่วคราว พนักงานมหาวิทยาลัย พนักงานกระทรวงสาธารณสุขพนักงานรัฐวิสาหกิจ และพนักงานองค์การมหาชน) จำนวน 1.24 ล้านคน
ข้อมูลภาพรวมงบประมาณค่าใช้จ่ายบุคลากรภาครัฐและแนวโน้มในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา
จากข้อมูลสถิติการคลัง ได้มีการรายงานผลการเบิกจ่ายงบประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ พ.ศ.2564 รวมทั้งสิ้น 3,012,143.4 ล้านบาท โดยเป็นค่าใช้จ่ายบุคลากรภาครัฐ จำนวน 1,096,272.5 ล้านบาท คิดเป็นร้อยละ 36.4 ของรายจ่ายประจำปี โดยจำแนกตามงบรายจ่าย ดังนี้
-งบบุคลากร จำนวน 632,217.8 ล้านบาท โดยมีงบรายจ่ายประจำปีสูงสุด 3 อันดับแรก ได้แก่ เงินเดือน จำนวน 567,030.4 ล้านบาท รองลงมา ค่าตอบแทนพนักงานราชการ จำนวน 39,116.7 ล้านบาท และค่าจ้างประจำ จำนวน 23,855.2 ล้านบาท
-งบกลาง จำนวน 464,054.6 ล้านบาท โดยมีงบรายจ่ายสูงสุด 3 อันดับแรก ได้แก่ เงินเบี้ยหวัด บำเหน็จบำนาญ จำนวน 308,911.6 ล้านบาท ค่าใช้จ่ายในการรักษาพยาบาลข้าราชการ ลูกจ้าง และพนักงานของรัฐ จำนวน 79,725.2 ล้านบาท และเงินสำรอง เงินสมทบและเงินชดเชยของข้าราชการ จำนวน 69,822.2 ล้านบาท เป็นต้น
อย่างไรก็ดี เมื่อพิจารณาแนวโน้มงบประมาณค่าใช้จ่ายบุคลากรภาครัฐในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา ตั้งแต่ปีงบประมาณ พ.ศ.2555-2564 พบว่างบประมาณเงินเบี้ยหวัด บำเหน็จบำนาญมีอัตราที่เพิ่มสูงขึ้นมากทุกปี โดยเฉลี่ยร้อยละ 10.82 ต่อปี
ในขณะที่งบบุคลากร (เงินเดือน ค่าจ้างประจำ ค่าจ้างชั่วคราว และค่าตอบแทนพนักงานราชการ) มีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้นเพียงเล็กน้อยเฉลี่ยร้อยละ 1.73 ต่อปี และจากการประมาณการเบื้องต้น พบว่างบประมาณเงินเบี้ยหวัด บำเหน็จบำนาญมีแนวโน้มจะสูงกว่างบบุคลากรภายในปีงบประมาณ พ.ศ.2572 (ปีงบ 2564 งบบุคลากร มีจำนวน 632,217.8 ล้านบาท)
สำนักข่าวอิศรา (www.isranews.org) จึงมีการนำเสนอรายละเอียดมาตรการบริหารจัดการกำลังคนภาครัฐฯฉบับดังกล่าว สรุปสาระสำคัญผ่านอินโฟกราฟิกเพื่อประกอบความเข้าใจดังนี้