พาราควอต: ‘ฆ่าหญ้า’ VS ‘คร่าสุขภาพ’ คนไทย

เขียนวันที่

วันพฤหัสบดี ที่ 22 มีนาคม 2561 เวลา 10:03 น.

เขียนโดย

ณัฏฐพัชร์ ทัศนรุ่งเรือง

หมวดหมู่

สารคดีเชิงข่าว | Isranews | รายงาน-สกู๊ป | แรงงานและคุณภาพชีวิต

Tags

การตรวจพบพาราควอตในน้ำและผัก เป็นสิ่งที่ทำให้ผู้บริโภคต้องคำนึงถึงว่า การได้รับสารพาราควอตเข้าสู่ร่างกายไม่ได้เกิดขึ้นเฉพาะเกษตรกรผู้ใช้สารเคมีและผู้ที่อยู่ในพื้นที่การเกษตร แต่ผู้บริโภคคนเมือง ล้วนมีโอกาสได้รับสารพาราควอตผ่านการกินพืชผัก ไม่แตกต่างไปจากคนท้องถิ่นหรือเกษตรกร

paraqut22

สารพาราควอตหรือยาฆ่าหญ้า สารเคมีอันตรายที่มีพิษเฉียบพลันสูงและปัจจุบันยังไม่มียาถอนพิษ ปัจจุบันมีประเทศที่ห้ามใช้แล้วประมาณ 53 ประเทศ และประเทศที่จำกัดการใช้อีก 15 ประเทศ เนื่องจากพบว่ ามีความเสี่ยงต่อโรคพาร์กินสันและระบบประสาท

สอดคล้องกับข้อมูลสำนักโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม กรมควบคุมโรค สธ. ระบุว่า ในปี 2560 พบการใช้พาราควอตฆ่าตัวตาย 111 เหตุการณ์ คิดเป็นอัตรา 0.17 ต่อแสนประชากร ขณะที่พบผู้ป่วยด้วยพาราควอต 33 คน หรือ 0.05 ต่อแสนประชากร ส่วนมากอาชีพเกษตรกรและรับจ้าง

ศ.ดร.พรพิมล กองทิพย์ คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ให้มุมมองไว้ในเวที สช.เจาะประเด็น ครั้งที่ 1/2561 หัวข้อ “พาราควอต: ‘ฆ่าหญ้า’ VS ‘คร่าสุขภาพ’ คนไทย” ณ อาคารสุขภาพแห่งชาติ จ.นนทบุรี เมื่อเร็วๆ นี้ว่า การที่ภาครัฐยังคงให้จำหน่ายและใช้ในปัจจุบัน ทำให้ตรวจพบการปนเปื้อนในแหล่งน้ำใต้ดิน น้ำผิวดิน น้ำประปาในหลายจังหวัด โดยเฉพาะจังหวัดน่าน ซึ่งเป็นแหล่งต้นน้ำสำคัญของประเทศ

นอกจากนี้ ยังตรวจพบการตกค้างในดิน เช่น จังหวัดนครสวรรค์ พิษณุโลก

ขณะเดียวกันมีการตรวจพบพาราควอตตกค้างในปัสสาวะหญิงตั้งครรภ์ใน 3 จังหวัดที่มีการศึกษา ได้แก่ นครสวรรค์ กาญจนบุรี และอำนาจเจริญ โดยตรวจพบพาราควอตตกค้างในซีรัมมารดาและซีรัมสายสะดือทารกขณะคลอดบุตร รวมถึงยังพบในขี้เทาทารกแรกเกิดด้วย ซึ่งอาจส่งผลต่อพัฒนาการของทารก

"แผ่นดินไทยที่เคยเป็นอู่ข้าวอู่น้ำของโลก ต้องไม่เป็นแผ่นดินอาบยาพิษที่ใช้สารกำจัดศัตรูพืชกันอย่างมากมายเช่นนี้" นางอรพรรณ ศรีสุขวัฒนา รองเลขาธิการคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ กล่าวถึงการขับเคลื่อนนโยบายสาธารณะเพื่อสุขภาพในเรื่องเกษตรและอาหารปลอดภัย และชี้ว่า โดยเฉพาะพาราควอต เป็นสารเคมีกำจัดศัตรูพืชที่อยู่ในบัญชีอันตราย หน่วยงานที่เกี่ยวข้องต้องเร่งพิจารณายกเลิกการต่ออายุใบอนุญาตนำเข้าและการใช้พาราควอตในประเทศ พร้อมไปกับการเร่งหาวิธีการกำจัดศัตรูพืชที่ไม่ต้องพึ่งพาสารเคมี ทุกฝ่ายต้องคำนึงถึงสุขภาพของประชาชนและผู้บริโภคทั้งในและนอกประเทศเป็นสำคัญ เพื่อให้ผลิตภัณฑ์อาหารของไทยมีแบรนด์ของความปลอดภัยที่สร้างมูลค่าเพิ่มในตลาดโลก

ที่ผ่านมา คณะกรรมการขับเคลื่อนปัญหาการใช้สารเคมีป้องกันกำจัดศัตรูพืชที่มีความเสี่ยงสูง ที่มี ศ.คลินิกเกียรติคุณ นพ.ปิยะสกล สกลสัตยาทร รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) เป็นประธาน ก็ได้ยืนยันมติที่จะเสนอให้ยกเลิกการนำเข้าและการใช้สาร “พาราควอต” ซึ่งเป็นสารกำจัดวัชพืชอันตรายร้ายแรงไปแล้ว

ด้านรศ.ดร.พวงรัตน์ ขจิตวิชยานุกูล ผู้อำนวยการสถานวิจัยเพื่อความเป็นเลิศทางวิชาการด้านวิจัยและนวัตกรรมเพื่อสิ่งแวดล้อม มหาวิทยาลัยนเรศวร ให้ข้อมูลว่า ประเทศไทยนำเข้าสารพาราควอตมาใช้เพื่อกำจัดวัชพืชในภาคเกษตรต่อเนื่องกว่า 30 ปี มีการฉีดพ่นในอัตราส่วนที่สูงกว่าค่ากำหนดไว้ในฉลาก ส่งผลให้สารถูกดูดซับไว้ในดิน เกิด “การคายซับ” หรือปลดปล่อยสารละลายไปกับน้ำที่ไหลผ่าน ถ้าแหล่งน้ำนั้นใช้เพื่อการอุปโภคบริโภค จะมีโอกาสเข้าสู่ร่างกายและน้ำที่มีสารพาราควอตปนอยู่สามารถเคลื่อนเข้าสู่รากของพืชเช่นเดียวกัน

ทั้งนี้ มีรายงานวิจัยพบสารพาราควอตจากดินในมาเลเซียและไทย รวมถึงตกค้างในพืชหลายชนิด เช่น พืชตระกูลถั่วที่ เยอรมัน บราซิล แคนาดา รวมถึงข้าวโพดในอังกฤษ สหรัฐอเมริกา แคนาดา เป็นต้น

รศ.ดร.พวงรัตน์ ยังได้เปิดผลการศึกษาวิจัยของมหาวิทยาลัยนเรศวรที่ได้เก็บตัวอย่างทางสิ่งแวดล้อมมาตรวจวิเคราะห์ พบสารพาราควอตปนเปื้อนในแหล่งน้ำและดินของจังหวัดน่านและหนองบัวลำภู รวมถึงพบการปนเปื้อนของสารชนิดนี้ในน้ำประปาหมู่บ้านและในผักท้องถิ่นที่ปลูกในพื้นที่ รวมทั้ง ยังพบการตกค้างในผักที่สุ่มเก็บจากห้างสรรพสินค้าและร้านค้าหลายแห่งจากหลายจังหวัด

รศ.ดร.พวงรัตน์ ยืนยันว่า การตรวจพบพาราควอตในน้ำและผัก เป็นสิ่งที่ทำให้ผู้บริโภคต้องคำนึงถึงว่า การได้รับสารพาราควอตเข้าสู่ร่างกายไม่ได้เกิดขึ้นเฉพาะเกษตรกรผู้ใช้สารเคมีและผู้ที่อยู่ในพื้นที่การเกษตร แต่ผู้บริโภคคนเมืองก็ล้วนมีโอกาสได้รับสารพาราควอตผ่านการกินพืชผัก ไม่แตกต่างไปจากคนท้องถิ่นหรือเกษตรกรเลย

ดังนั้นภาครัฐควรมีนโยบายลด ละ เลิกการใช้สารเคมีทางการเกษตรและส่งเสริมการเกษตรอินทรีย์ พร้อมให้ความรู้กับเกษตรกร มีสารทดแทนที่ปลอดภัย และหากยังจำเป็นต้องใช้ ควรคัดเลือกสารเคมีจากรายงานหรืองานวิจัยที่มีมาตรฐานสากล คำนึงถึงความปลอดภัยผู้ใช้งาน การตกค้างในสิ่งแวดล้อม การย่อยสลายในธรรมชาติ และผลกระทบสุขภาพ ตลอดจนให้ความสำคัญกับเครื่องมือตรวจวัดขององค์กรภาครัฐ เพื่อเฝ้าระวังการแพร่กระจายการตกค้างในน้ำและอาหาร

ด้าน นายวิเชียร เจษฎากานต์ ประธานกรรมการอันดับ 2 เครือข่ายธุรกิจเพื่อสังคมและสิ่งแวดล้อม ระบุว่า ถ้านโยบายการแก้ปัญหาสารพาราควอตไม่เกิดผลเป็นรูปธรรม ต่อไปการจัดการสารเคมีอื่นๆ ที่อันตรายน้อยกว่าก็คงไม่มีทางประสบความสำเร็จ ทั้งๆ ที่ประเทศไทยผลิตอาหารที่ปลอดภัยเพื่อขายต่างชาติได้ แต่เวลาขายคนในประเทศไทยกลับไม่จำเป็นหรืออย่างไร ประชาชนทุกคนควรมีสิทธิพื้นฐานและเสมอภาคในการได้บริโภคอาหารที่ปลอดภัย

“เรามักจะคิดแค่การสูญเสียผลประโยชน์ทางธุรกิจ แต่ไม่ใส่ใจต่อการสูญเสียของทรัพยากรและระบบนิเวศน์ ไม่เคยตระหนักถึงงบประมาณแก้ปัญหาและดูแลผู้ได้รับผลกระทบ ดังนั้น จึงเชื่อว่านโยบายการใช้สารเคมีเกษตรขณะนี้ไม่คุ้มค่าและไม่ใช่ทางเลือกที่ยั่งยืน”

นายวิเชียร ยืนยันด้วยว่า ถึงเวลาที่ภาครัฐต้องเปลี่ยนแปลงโดยใช้มาตรการทางกฎหมายให้ผู้ผลิตอาหารทั้งระบบมีส่วนรับผิดชอบและสามารถตรวจย้อนกลับไปสู่ผู้บกพร่องได้ เช่น เจ้าของตลาดหรือซุปเปอร์มาร์เก็ต พ่อค้าคนกลาง เกษตรกร ผู้ขายสารเคมี ฯลฯ พร้อมทำความร่วมมือภาคเอกชนสร้างข้อตกลง “สัญญาความปลอดภัยทางอาหาร” โดยองค์กรธุรกิจให้เงินและสนับสนุนการทำงานของภาครัฐและเอ็นจีโอในการตรวจสอบสินค้าและอำนวยความสะดวกในการตรวจสอบพร้อมเปิดเผยข้อมูลสู่สาธารณะ สร้างครัวและอาหารของโลกที่ปลอดภัย

ข่าวที่เกี่ยวข้อง:

งานวิจัยมหิดล พบพาราควอตตกค้างในขี้เทาทารกสูงเกินครึ่ง ส่งผลต่อพัฒนาการเด็ก

มติที่ประชุม สธ. ยืนยันแบนการใช้พาราควอตภายในปี 62

ไบโอไทยฉะ สมาพันธ์เกษตรฯ องค์กรบังหน้าบรรษัทขายยาฆ่าหญ้า หลังค้าน สธ.แบนพาราควอต

พบเกษตรกรหนองบัวลำภูใช้พาราควอตเข้มข้น-คาดนำเข้ากว่า 8 แสนลิตร/ปี พ่อเมืองสั่งเร่งหาสาเหตุ

เปิดตัวเลข 3 ปี ย้อนหลัง นำเข้าสารเคมีอันตราย พบ ‘ไกลโฟเซต’ สูงสุด มูลค่ารวม 1 หมื่นล.

องค์กรผู้บริโภคจี้ รมว.เกษตรฯ เพิกถอน ‘พาราควอต-คลอร์ไพริฟอส’ หลาย จว.เคลื่อนไหวหนุนแบน

กรมวิชาการเกษตรขอหารือ คกก.วัตถุอันตราย ก่อนเลิก ‘พาราควอต-คลอร์ไพริฟอส’

เอ็นจีโอยกงานวิจัยโต้กลุ่มค้านยกเลิก ‘พาราควอต’ ยันมีพิษเฉียบพลัน ไม่มียาถอน

นักวิชาการชี้ “พาราควอต” มีอันตรายขึ้นอยู่กับผู้ใช้ ยันไม่ซึมผ่านผิวหนัง ยกเว้นมีแผล

ฉบับเต็ม! เอ็นจีโอเเถลงโต้ ยัน 'พาราควอต-คลอร์ไพริฟอส' อันตราย จี้เพิกถอนพ้นทะเบียน

ขีดเส้น 1 เดือน กษ.เพิกถอนทะเบียน พาราควอต-คลอร์ไพริฟอส