‘ม็อบใหญ่กำนันผู้ใหญ่บ้าน’ ค้านลดวาระดำรงตำแหน่ง ผิวเผินอาจเป็นผลประโยชน์เฉพาะประเด็น แต่ภาพรวมแล้วสะท้อนระบบบริหารราชการส่วนภูมิภาค-ท้องถิ่นไทย ที่รอการรื้อโครงสร้างใหม่

ปีนี้ผู้ใช้แรงงานได้เฮปรับขึ้นค่าจ้างขั้นต่ำ 40% ตั้งแต่ เม.ย. และจะเพิ่มเป็น 300 บาททั่วประเทศ 1 ม.ค.56 ขณะที่ภาคอุตสาหกรรมยังขาดแคลนแรงงาน ทำให้ลูกจ้างมีทางเลือกมากขึ้น

แปลงผักที่งอกงามกลางหมู่บ้านโป่งลึก-บางกลอยวันนี้ แม้ไม่อาจลบรอยความขัดแย้งที่มีมานานกับอุทยานฯ แต่ชาวบ้านก็มีความหวังท่ามกลางคำสัญญาว่าจะได้รับการจัดสรรที่ทำกินให้อยู่ร่วมกับผืนป่าแก่งกระจานได้

การศึกษาเป็นรากฐานความเจริญของชีวิต แม้รัฐมีนโยบายให้เด็กไทยเรียนฟรี 12 ปี แต่เด็กหญิงชายขอบในชนบทส่วนใหญ่กลับเข้าไม่ถึงโอกาสนี้เพราะสถานะยากจน ความเป็นคนไร้สัญชาติ และความไม่เสมอภาคทางเพศ

คนจนบุกรุกและโดนไล่รื้อออกจากที่ดินสาธารณะของรัฐ เป็นปัญหาที่ปรากฏอยู่เสมอและแก้ไม่ตก ยิ่งไล่รื้อยิ่งบุกรุกเพราะไม่มีที่ไป ‘บ้านมั่นคง’ จึงเป็นทางออกบนความร่วมมือของรัฐ-ชาวบ้าน