เทียบชัดๆ บันทึกการบินไทย-ผลสอบSFO จุดเริ่มต้นสินบนโรลส์รอยส์ก้อนแรก?
"... จากการเปรียบเทียบข้อมูลในผลการสอบสวน ของ SFO และบันทึกรายงานการประชุมคณะกรรมการบริษัท การบินไทยฯ พบว่ามีความสอดคล้องกัน ทั้งประเด็นเรื่องการอนุมัติจัดซื้อเครื่องยนต์ จากโรลส์รอยส์ และ การซื้อเครื่องบินเพิ่ม จาก 6 ลำ เป็น 8 ลำ.."
สาธารณชนคงได้รับทราบข้อมูลกันไปแล้วว่า สำนักงานต่อต้านการทุจริต (SFO) ของประเทศอังกฤษ ตรวจสอบพบว่า บริษัท โรลส์รอยส์ มีการจ่ายเงินสินบน ก้อนแรก จำนวน 18.8 ล้านเหรียญสหรัฐ (ราว 663 ล้านบาท) ระหว่างวันที่ 1 มิ.ย. 2534-30 มิ.ย. 2535 (ในช่วงปี 2534-2535) เพื่อช่วยเหลือให้โรลส์-รอยซ์ ชนะการเสนอขายเครื่องยนต์ให้กับบริษัท การบินไทย จำกัด (มหาชน) ซึ่งเงินสินบน ดังกล่าวถูกระบุว่ามีการนำไปให้กับเจ้าหน้าที่รัฐและพนักงานของการบินไทย
เป็นช่วงเวลาเดียวกันกับที่คณะกรรมการบริษัทการบินไทยฯ ซึ่งปรากฎชื่อ พลอากาศเอก เกษตร โรจนนิล ผบ.ทอ.ดำรงตำแหน่งเป็น ประธานคณะกรรมการการบินไทย ขณะที่ พลอากาศเอก วีระ กิจจาทร ดำรงตำแหน่ง เป็นกรรมการผู้อำนวยการใหญ่การบินไทย ได้มีการประชุมอย่างน้อย 2 ครั้ง ซึ่งในบันทึกการประชุม มีระบุเนื้อหาเกี่ยวกับการจัดซื้อเครื่องยนต์ของโรลส์รอยส์ เพื่อติดตั้งกับเครื่องบินที่การบินไทยสั่งซื้อด้วย
(อ่านประกอบ : เปิดบันทึกลับการบินไทยซื้อโรลส์รอยส์ช่วงสินบนก้อนแรก-ยุค'บิ๊ก'ทอ.คุม)
เพื่อให้สาธารณชนได้เห็นภาพข้อเท็จจริงเกี่ยวกับเรื่องนี้ชัดเจนมากขึ้น สำนักข่าวอิศรา นำข้อมูลที่ปรากฎอยู่ในรายงานผลการตรวจสอบของ SFO มาเปรียบเทียบกับเนื้อหารายงานการประชุมคณะกรรมการบริษัทการบินไทยฯ พบข้อมูลสำคัญดังต่อไปนี้
1. ผลการสอบสวนของ SFO และบันทึกรายงานการประชุมคณะกรรมการบริษัท การบินไทยฯ ระบุข้อมูลการจัดซื้อเครื่องยนต์จากโรลส์รอยส์ไว้ตรงกัน
- ข้อมูล ผลการสอบสวน ของ SFO
ในข้อมูลผลสอบของ SFO ระบุไว้ว่า ในเดือนมิถุนายน 2534 สายการบินไทย (“ไทย”) ได้สั่งซื้อเครื่องบินโบอิ้ง 777 จำนวน 6 ลำ ซึ่งหลังจากนั้นได้เพิ่มจำนวนการสั่งซื้อเป็น 8 ลำ โดยมีบริษัท RR เป็นผู้จำหน่าย เครื่องยนต์ Trent 800 (“T800”) ให้กับเครื่องบินของไทย ซึ่งในขณะที่ RR กำลังจัดสรรงบประมาณ ปรากฎว่า ได้มีการแบ่งเงินบางส่วนให้กับนายหน้า เป็นสินบนเพื่อชักจูงใจในการตัดสินใจซื้อขาย
โดยนายหน้าในภูมิภาค ( Regional Intermediary) ของ RR แจ้งว่า ค่าส่วนแบ่งจากราคาเครื่องบินที่ทางประเทศไทยสั่งซื้อตกอยู่ที่ 1 ล้านดอลล่าร์สหรัฐฯ ต่อลำ หรือมากกว่านั้น
จากนั้นในเดือนกรกฎาคม 2534 มีบันทึกข้อความภายในของบริษัท RR ระบุว่า นายหน้าในภูมิภาค ( Regional Intermediary) แจ้งตัวเลขสุทธิ (the extent of the ‘demands' ) อยู่ที่ 8 ล้านดอลล่าร์สหรัฐฯ ซึ่งบริษัท RR ได้จัดงบประมาณเพื่อจ่ายให้กับนายหน้า 3 (Intermediary 3) จำนวน 1.33 ล้านดอลล่าร์สหรัฐฯ ต่อลำ
โดยพนักงานที่เป็นคนบันทึกข้อความเสนอให้ ทำลายสำเนาทั้งหมด และเก็บไว้เพียงแต่ตัวต้นฉบับ
สืบเนื่องจากสัญญาข้อ 2 ถึง 4 “เมื่อมีข้อตกลงหรือมีการจ่ายเงินใดใดให้กับนายหน้า 3 (Intermediary 3) จะต้องมีหนังสือขยายความสัญญาข้อตกลงระหว่างนายหน้า 3 (Intermediary 3)และทางบริษัท RR อย่างถูกต้องชัดเจน"
จดหมายแนบฉบับนี้ระบุ ยอดเงินจำนวน 1.33 ล้านดอลล่าร์สหรัฐฯต่อลำ ไว้ว่า เป็น “Success Fee” หรือค่าตอบแทนทางธุรกิจ ซึ่งในเอกสารดังกล่าวไม่มีการอ้างถึงบุคคลที่สามที่ได้รับเงินแต่อย่างใด
ในเดือนสิงหาคม 2534 บันทึกข้อความอีกฉบับระบุว่า “ได้มีข้อเรียกร้องเพิ่มเติม จากข้อตกลง ซึ่งได้แก่งบประมาณมูลค่าหนึ่งล้านดอลลาร์สหรัฐฯ ที่ต้องชำระให้แล้วเสร็จภายใน 7 วันทำการ ตามที่ระบุในสัญญาอย่างชัดเจนเพื่อซื้อเครื่องยนต์ Trent.” การแก้ไขร่างสัญญาให้เป็นเอกสารตัวจริงเพื่อระบุว่า ได้มีชำระเงินให้นายหน้า 3 (Intermediary 3) เรียบร้อยแล้ว ซึ่งข้อตกลงค่าคอมมิสชั่นดังกล่าวได้รับการรับรองโดยพนักงานอาวุโสของบริษัท RR เรียบร้อยแล้ว
- ข้อมูลในบันทึกการประชุมของคณะกรรมการบริษัทการบินไทย
ขณะที่ข้อมูลในบันทึกการประชุมคณะกรรมการบริษัทฯ ครั้งที่8/2534 ลงวันที่ 30 ส.ค.2534 ระบุว่า ที่ประชุมได้มีมติอนุมัติให้บริษัทฯ ใช้เครื่องยนต์แบบ RB211-TRENT -870 ของบริษัท โรลส์-รอยซ์ ติดตั้งกับเครื่องบิน B777-200 ที่บริษัทฯ สั่งซื้อ โดยให้ บริษัทฯ เจรจาต่อรองให้บริษัทผู้ผลิตเครื่องยนต์ดังกล่าว ปรับปรุงข้อเสนอเพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดแก่บริษัทฯ ต่อไป
ทั้งนี้ มติการประชุมดังกล่าว เป็นผลสืบเนื่องมาจากมติคณะกรรมการบริษัทฯ เมื่อวันที่ 27 พ.ค.2534 ที่อนุมัติในหลักการให้บริษัทฯ ทำสัญญาสั่งซื้อ เครื่องบิน แบบ B777-200 โดยมีเงื่อนไข Subject To Board and Government Approval และบริษัทฯ ได้ลงนามในสัญญา Purchase Agreement No.1721 กับบริษัท โบอิ้ง จำกัด เพื่อสั่งซื้อเครื่องบิน B777 ไปแล้ว ซึ่งเครื่องบินดังกล่าว สามารถติดตั้งด้วยเครื่องยนต์จาก 3 บริษัทผู้ผลิต คือ
1. บริษัท General Electric แบบ GE90-B3 2. บริษัท United Technologies International, Inc. แบบ PW 4073 A และ 3. บริษัท Rolls-Royce Plc. แบบ RB211-TRENT -870
โดยเบื้องต้น บริษัทฯ ได้แต่งตั้งคณะกรรมการพิจารณาคัดเลือกเครื่องยนต์ดังกล่าว โดยให้พิจารณาเปรียบเทียบข้อเสนอของผู้ผลิตเครื่องยนต์ทั้ง 3 บริษัท ทั้งด้านเทคนิคและด้านการเงิน ซึ่งผลการพิจารณามีการอนุมัติให้เครื่องยนต์ แบบ RB211-TRENT -870 ของบริษัท โรลส์-รอยซ์ ติดตั้งกับเครื่องบิน B777-200 ที่บริษัทฯ สั่งซื้อ
2. ข้อมูลการจัดซื้อเครื่องยนต์ที่เปลี่ยนจำนวนเครื่องบินที่สั่งซื้อ จาก 6 ลำเป็น 8 ลำ ตรงกัน
-ข้อมูลผลการสอบสวน ของ SFO
ในข้อมูลผลสอบของ SFO ระบุไว้ว่า ในเดือนตุลาคม 2534 มีการหารือกำหนดวันจ่ายเงินระหว่างบริษัท RR และนายหน้าในภูมิภาค ( Regional Intermediary)
นายหน้า 3 (Intermediary 3)ยืนยันว่า ต้องได้รับเปอร์เซนต์ค่าคอมมิสชั่นต่างหาก นอกเหนือจากจำนวนเงินมหาศาลที่ทางบริษัท RR ต้องจ่ายให้นายหน้า3 อยู่แล้ว ทั้งนี้ พนักงานบริษัท RR ตกลงส่วนแบ่งของค่าคอมมิสชั่นไว้ว่า นายหน้า 3 (Intermediary 3)รับ 50% ของค่าคอมมิสชั่นทันทีในครั้งแรก ซึ่งเพิ่มจากที่ตกลงไว้แต่เดิมเพียง 25% ทั้งนี้รักษาความกระตือรือร้นของบุคลากรในภูมิภาคไว้ ซึ่งจะเป็นประโยชน์ต่อการทำธุรกิจร่วมกันในอนาคต ( “maintain local enthusiasm for further business”)
ต่อมา 14 พฤศจิกายน 2534 บริษัท RR ชนะประมูลทำสัญญาซื้อขายเครื่องยนต์ให้เครื่องบินจำนวนทั้งสิ้น 6 ลำ โดยเริ่มจ่ายค่าคอมมิสชั่นตั้งแต่ต้นเดือนตุลาคม 2534 ถึง กุมภาพันธ์ 2535
ปลายเดือนกุมภาพันธ์ 2535 ทางบริษัท RR ได้จ่ายเงินจำนวนทั้งสิ้น 4.75 ล้านดอลล่าร์สหรัฐฯ ให้กับนายหน้า 3 (Intermediary 3)โดยพบว่า การจ่ายเงินทั้งสองงวดรวม (1.9 ล้านดอลล่าร์สหรัฐฯ และ 2.4 ล้านดอลล่าร์สหรัฐฯ) ซึ่งได้รับการรับรองจากพนักงานอาวุโสของบริษัทRR .
คำสั่งอนุมัติซื้อจากรัฐบาลไทยล่าช้ากว่าที่กำหนดไว้ เนื่องจากได้เปลี่ยนจำนวนเครื่องบินที่สั่งซื้อ จาก 6 ลำเป็น 8 ลำ ซึ่งคำสั่งซื้อจำนวน 8 ลำนั้น ได้รับการอนุมัติจากรัฐบาลไทยในเวลาต่อมา ในเดือนมีนาคม 2535
เดือนมีนาคม ปี 2534 มีบันทึกภายในส่งถึงพนักงานอาวุโส 2 ท่านของบริษัท RR ระบุว่า มีการค้างจ่ายค่านายหน้า 3 (Intermediary 3)จำนวน 4.75 ล้านดอลล่าร์สหรัฐฯ โดยมีพนักงานอาวุโสเป็นผู้อนุมัติการเบิกจ่ายดังกล่าว
ทั้งนี้ บันทึกข้อความระบุว่า “ ทางเราต้องปล่อยงบโดยทันทีที่คณะรัฐมนตรีอนุมัติเพื่อเป็นแรงจูงใจให้กับ [เจ้าหน้าที่อาวุโสของการบินไทย] [a senior officer of Thai]”
ในวันถัดมา มีบันทึกข้อความเพิ่มเติมส่งถึงพนักงานอาวุโสของบริษัท RR คนเดิม (2 ท่าน) กล่าวว่า สัญญาการซื้อขายกับนายหน้า 3 เป็นแบบลำต่อลำ จึงจำเป็นต้องทำเรื่องขออนุมัติการซื้อขายเพิ่มเติมเป็นยอดเงิน 2.66 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ สำหรับเครื่องบินที่ทางการบินไทยต้องการซื้อเพิ่มเติม
ยอดชำระสุดท้ายเป็นจำนวนเงิน 4.75 ล้านดอลล่าร์สหรัฐฯ และ 2.66 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ ได้เสร็จสิ้นในเดือน มีนาคม 2535
ในช่วงเดือนเมษายน 2535 บริษัท RR อนุมัติการชำระเงินเพิ่ม 1 แสนดอลล่าร์สหรัฐฯ ให้กับนายหน้า 3 ซึ่งส่งผลให้นายหน้า 3 (Intermediary 3)สามารถจ่ายเงินให้กับ “disappointed recipients” ซึ่งได้รับเงินไปแล้ว แต่คาดหวังส่วนแบ่งเปอร์เซนต์ค่าคอมมิสชั่นจากนายหน้า 3
วันที่ 15 พฤษภาคม 2535 มีการแก้ไขสัญญาอย่างเป็นทางการระหว่างบริษัท RR และไทย ซึ่งว่าด้วยเรื่องจำนวนการสั่งซื้อเครื่องบินและอะไหล่ต่างๆ
วันที่ 18 มิถุนายน 2535 จดหมายถึงนายหน้า 3 (Intermediary 3)ซึ่งส่งไปยังนายหน้าในภูมิภาค ( Regional Intermediary)ด้วย ระบุว่าได้ชำระ ค่าความสำเร็จ “success fee”เรียบร้อยแล้ว
อย่างไรก็ดี ในระหว่างวันที่ 22 - 26 มิถุนายน 2535 ทางนายหน้าในภูมิภาค ( Regional Intermediary )ได้ร้องเรียนว่า ลูกค้า(ของนายหน้า) รู้สึกว่า มีข้อผิดพลาดเกิดขึ้นกับอะไหล่ สำรองที่ขายให้กับไทยคู่มากับอะไหล่ที่ติดตั้งมากับเครื่องบิน
“[นายหน้าในภูมิภาค ( Regional Intermediary)] มีความกังวลเมื่อ เจ้าหน้าที่อาวุโสของกองทัพอากาศไทย [a senior military officer in the Royal Thai AirForce] ถูกบีบให้ลาออก และบริษัท RR มีแนวโน้มที่จะไม่ได้รับการสนับสนุนในประเทศไทยต่อไป"
ทาง RR ได้ออกมาตอบกลับเรื่องนี้ว่า ทางบริษัทจะจัดทำหนังสือขยายความสัญญา เพิ่มเติมไป ยังนายหน้า 3 (Intermediary 3)โดยมีเนื้อความว่า:
"[...] สืบเนื่องจากการบวกเพิ่มการขายเครื่องบินโบอิ้ง 777เป็น 8ลำ และอะไหล่สำรองของบริษัท Rolls-Royce Trent ที่ต้องให้กับไทย ทางบริษัทพร้อมจ่ายค่าคอมมิสชั่นเพิ่มเติม"
มีจดหมายส่งถึง นายหน้า ระบุการจ่ายเงิน 1.33 ล้านดอลล่าร์สหรัฐฯ และค่าล่วงหน้า 1.33 ล้านดอลล่าร์สหรัฐฯ สำหรับจากจัดซื้อในล็อตที่สอง ของการบินไทย สำหรับโบอิ้ง 777 หลังจากบรรลุข้อตกลงดังกล่าวเเล้ว ทางพนักงานอาวุโสของบริษัท RR ได้สั่งจ่ายเงินจำนวน 1.33 ล้านดอลล่าร์สหรัฐฯ ให้แก่ นายหน้า 3 (Intermediary 3)แล้ว
- ข้อมูลในบันทึกการประชุมของคณะกรรมการบริษัทการบินไทย
ขณะที่ ข้อมูลในบันทึกการประชุมคณะกรรมการบริษัทฯ ครั้งที่ 4/2535 ลงวันที่ 24 เม.ย.2535 ระบุว่า ร้อยตำรวจโทฉัตรชัย บุญยะอนันต์ กรรมการและเลขานุการในขณะนั้น ได้เสนอให้ที่ประชุมพิจารณาและรับรองรายงานการประชุมคณะกรรมการบริษัทฯ ครั้งที่ 3/2535 ซึ่งประชุมเมื่อวันที่ 20 มี.ค.2535 และเสนอขอแก้ไขเพิ่มเติมหน้า 25 โดยขอยกเลิกข้อความในบรรทัดที่ 8-9 และใช้ข้อความต่อไปนี้แทน "ที่ประชุมฯ รับทราบและมอบหมายให้บริษัทฯ บริหารกิจการให้เป็นไปตามแนวข้อสังเกตท้ายมติครม.ดังกล่าว หลังจากได้รับแจ้งมติเป็นทางการแล้ว และเนื่องจากตามแผนวิสาหกิจที่คณะรัฐมนตรีได้มีมติอนุมัติแล้วดังกล่าว ได้กำหนดให้บริษัทฯ จัดซื้อเครื่องบินขนาด 380 ที่นั่งจำนวน 8 ลำ และขนาด 400 ที่นั่ง อีกจำนวน 4 ลำ จึงมีมติอนุมัติให้บริษัทฯ ดำเนินการจัดซื้อเครื่องบิน ดังนี้
1. ให้บริษัทฯ ดำเนินการจัดซื้อเครื่องบินขนาด 380 ที่นั่ง โดยยืนยันการสั่งซื้อเครื่องบิน B777 จำนวน 6 ลำ และทำสัญญาซื้อเพิ่มอีก 2 ลำ โดยให้ใช้เครื่องยนต์ Rolls-Royce กับเครื่องบินดังกล่าวทั้ง 8 ลำ
2. ให้บริษัทฯ ดำเนินการจัดซื้อเครื่องบินขนาด 400 ที่นั่ง โดยยืนยันการสั่งซื้อเครื่องบิน B747 -400 จำนวน 2 ลำ และทำสัญญาซื้อเพิ่มอีก 2 ลำ โดยใช้เครื่องยนต์ GE กับเครื่องบินดังกล่าวทั้ง 4 ลำ ซึ่งที่ประชุมมีมติรับรองรายงานการประชุมคณะกรรมการบริษัทฯ ครั้งที่ 3/2535 ตามที่แก้ไขแล้วเป็นการถูกต้อง
ข้อสรุป
จากการเปรียบเทียบข้อมูลในผลการสอบสวน ของ SFO และบันทึกรายงานการประชุมคณะกรรมการบริษัท การบินไทยฯ พบว่ามีความสอดคล้องกัน ทั้งประเด็นเรื่องการอนุมัติจัดซื้อเครื่องยนต์ จากโรลส์รอยส์ และ การซื้อเครื่องบินเพิ่ม จาก 6 ลำ เป็น 8 ลำ
อย่างไรก็ตาม ในผลการสอบสืบสวนของ SFO ที่ถูกเผยแพร่ออกมาในขณะนี้ ยังไม่ได้มีการระบุรายชื่อ บุคคล ที่มีส่วนในการรับสินบน ก้อนแรก จำนวน 18.8 ล้านเหรียญสหรัฐ หรือราว 663 ล้านบาท ว่าเป็นใครกันแน่
ดังนั้น บุคคลที่ปรากฎชื่ออยู้ในบันทึกการประชุมคณะกรรมการบริษัท การบินไทยฯ จึงยังถือว่าเป็นผู้บริสุทธิ์อยู่!
อนึ่ง สำหรับข้อมูลบุคคลที่เข้าร่วมการประชุมคณะกรรมการบริษัทการบินไทยฯ ทั้ง 2 ครั้ง ปรากฎตามข้อมูลในตารางดังนี้
อ่านประกอบ :
เจอแล้ว!ปตท.จัดซื้อ ‘โรลส์รอยซ์’ 7 สัญญารวด 254.5 ล. ช่วง 3 ปี- บ.คนไทยเอี่ยว
ถก ยธ.สหรัฐฯสัปดาห์หน้า-ป.ป.ช.ตั้งคณะทำงานทางการสอบสินบนโรลส์-รอยซ์
สั่งคมนาคมเร่งสอบสินบนโรลส์-รอยซ์! ‘บิ๊กตู่’ย้อนหาว่า รบ.โกง ไหนคดีในศาล
ชี้อำนาจ ครม. อนุมัติ ! 'กนก'อดีตดีดีบินไทยพร้อมให้สอบหาอีแอบสินบนโรลส์รอยซ์
ประมวลชัดๆ 'ข้อมูลจัดซื้อ-เส้นทางสินบน' คดีโรลส์รอยซ์-บินไทย 1.2 พันล.
จ่ายก้อน3 ช่วง นัดรมต.ยุคแม้วกินข้าว!สตง.แจ้งSFOขอผลสอบคดีสินบนโรลส์รอยซ์'
การบินไทย แจงเร่งตรวจสอบข้อมูล หลัง 'โรลส์รอยซ์'ยอมรับจ่ายสินบนในไทย
ชวน "ดร.เมธี- ต่อตระกูล" คุยกรณีโรลส์-รอยซ์ ติดสินบนซื้อเครื่องยนต์
ชวลิตนั่งปธ.!ปตท.ตั้งกก.สอบสินบน'โรลส์รอยซ์'-สรุปผลเบื้องต้นสัปดาห์หน้า
สอบทุกรบ.!สตง.ลุยตรวจสินบนโรลส์รอยซ์'ปตท.'แล้ว-คดีบินไทยรอ'ชื่อ'ผู้เกี่ยวข้อง
แกะรอยจากเอกสารคดีสินบนโรลส์-รอยซ์ อ้าง"บิ๊ก"กองทัพอากาศพัวพัน(ตอนที่ 1)
แกะรอยจากเอกสาร โรลส์-รอยซ์ จ่ายสินบนครั้งที่ 2 ช่วงปี 35-40 "จัดการขั้นตอนทางการเมือง"