การลงพื้นที่ จ.ปัตตานี ของ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา ผู้บัญชาการทหารบก (ผบ.ทบ.) เมื่อวันพุธที่ 16 มี.ค.ที่ผ่านมา นอกจากจะเป็นการติดตามสถานการณ์ในจังหวัดชายแดนภาคใต้รายสัปดาห์ตามที่เคยประกาศไว้ว่าจะลงพื้นที่ทุกอาทิตย์แล้ว ยังมีความเคลื่อนไหวที่น่าสนใจอีกประการหนึ่งคือ การไปตรวจความพร้อมของ "เรือเหาะ"

ปัญหาความไม่สงบในจังหวัดชายแดนภาคใต้ที่ยืดเยื้อมานานกว่า 7 ปีนั้น ประเด็นที่วิพากษ์วิจารณ์กันนอกจากการควบคุมสถานการณ์ความรุนแรงที่ดูจะไร้ผล ทั้งๆ ที่ทุ่มเทงบประมาณลงไปกว่า 1.45 แสนล้านบาทแล้ว ยังมีอีกประเด็นหนึ่งที่น่าสนใจไม่แพ้กันก็คือ การบริหารจัดการคดีความมั่นคงในพื้นที่ และประสิทธิภาพในการนำตัวผู้กระทำความผิดมาลงโทษ

ย่างปีที่ 8 ไฟใต้ ประเด็นที่พูดกันหนาหูมากขึ้นทั้งในและนอกพื้นที่ก็คือ “ปัญหาสังคม” โดยเฉพาะยาเสพติดที่ระบาดอย่างหนัก และยังมีผลต่อสถานการณ์ความรุนแรงทั้งในแง่ของการใช้เป็นเครื่องมือมอมเมาเยาวชนให้เข้าร่วมขบวนการ รวมถึงการสร้างความรุนแรงซ้ำซ้อนของบรรดากลุ่มแก๊งค้ายาเสพติดที่ขัดผลประโยชน์กันเอง

ศูนย์รับแจ้งเหตุฉุกเฉิน กองบัญชาการผสมพลเรือนตำรวจทหาร (ศจฉ.พตท.) ได้รายงานสถิติเหตุรุนแรงในรอบเดือน ก.ย.2553 และสถานการณ์ความไม่สงบในรอบปีงบประมาณ 2553 นับจากวันที่ 1 ต.ค.2552 ถึงสิ้นเดือน ก.ย.2553 พบว่า จ.ปัตตานี มีเหตุรุนแรงเกิดขึ้นมากที่สุดในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ และ อ.ยะรัง เป็นอำเภอที่มีสถานการณ์ความไม่สงบบ่อยครั้งที่สุด

สถานการณ์ความไม่สงบในจังหวัดชายแดนภาคใต้ที่กำลังย่างเข้าสู่ปีที่ 7 นอกจากจะส่งผลให้มีผู้เสียชีวิตและได้รับบาดเจ็บรวมกันมากกว่า 1 หมื่นคนแล้ว ยังพบปัญหาด้านการจัดการคดีความมั่นคงที่มีความล่าช้า ซึ่งจนถึงปัจจุบันมีคดีขึ้นสู่ศาลฎีกาเพียง 1 คดี และศาลยังพิพากษายกฟ้องอีกต่างหาก