'ดร.สามารถ'แฉ! เบื้องลึกซื้อรถเมล์ NGV 3,183 คัน เขียน TOR 1 ปี 2 เดือน ไม่เสร็จ

หมายเหตุ: ดร.สามารถ ราชพลสิทธิ์ อดีตสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร แบบบัญชีรายชื่อ พรรคประชาธิปัตย์ โพสต์ข้อความลงเฟชบุคส่วนตัว แฉ! เบื้องลึกซื้อรถเมล์ NGV 3,183 คัน เขียน TOR 1 ปี 2 เดือน ไม่เสร็จ

ดร.สามารถ ระบุว่า คงไม่มีโครงการใดที่ใช้เวลาในการเขียนข้อกำหนดของผู้ว่าจ้าง (Terms of Reference หรือ TOR) ยาวนานเท่าโครงการจัดซื้อรถเมล์ NGV จำนวน 3,183 คัน ของ ขสมก. โดย ขสมก.ได้ประกาศร่าง TOR ขึ้นเว็บไซต์เป็นครั้งแรกเมื่อวันที่ 19-26 กรกฎาคม 2556 และได้ประกาศครั้งล่าสุด คือครั้งที่ 12 เมื่อวันที่ 19 ส.ค. – 22 ส.ค. 2557

แต่ร่าง TOR ครั้งที่ 12 นี้ ไม่ใช่เป็นครั้งสุดท้าย เพราะยังคงมีประเด็นที่ส่อว่ามีการล็อกสเปกอีก จึงจะต้องปรับแก้กันต่อไป

เหตุที่ ขสมก.ใช้เวลาจนถึงวันที่ 18 กันยายน 2557 นานถึง 1 ปี 2 เดือน เขียน TOR ไม่เสร็จก็เพราะว่า ขสมก.ไม่ได้ปรับแก้ TOR ตามคำทักท้วงจากการทำประชาพิจารณ์อย่างตรงไปตรงมา แต่กลับใช้วิธีปรับแก้แบบเลี่ยงบาลี หรือใช้วิธีไม่ให้ความสนใจในบางประเด็นที่ถูกทักท้วง เช่น

1. การกำหนดให้รถโดยสารธรรมดาจะต้องวิ่งรับส่งผู้โดยสารในสภาวะน้ำท่วมขังไม่น้อยกว่าระดับความสูง 70 ซม.ได้อย่างมีประสิทธิภาพ เป็นการเอื้อประโยชน์ให้นำคัสซีรถบรรทุกมาดัดแปลงเป็นคัสซีรถโดยสาร แต่พอถูกทักท้วงก็เปลี่ยนเป็นการกำหนดตัวเลขทางเทคนิค ซึ่งเป็นตัวเลขของรถพื้นสูงที่ใช้คัสซีรถบรรทุกดัดแปลง

ต่อมาพอมีคนรู้ทันว่า ยังคงเอื้อประโยชน์ให้คัสซีรถบรรทุกดัดแปลง ขสมก.ก็เปลี่ยนเอาเรื่องใต้ท้องรถครูดกับคอสะพาน (ถ้าใช้รถพื้นต่ำ) มาเป็นข้ออ้าง แต่เครือข่ายคนพิการได้ร้องขอ กทม. กรมทางหลวง และกรมทางหลวงชนบท ให้ช่วยปรับปรุงทางลาดคอสะพานที่ ขสมก. กล่าวอ้าง ซึ่งก็ได้รับความร่วมมือที่จะแก้ไขปรับปรุงให้

ผลจากการอ้างเรื่องคอสะพานทำให้ ขสมก.ฉุกคิดได้ว่า ถ้ารถธรรมดาพื้นต่ำติดคอสะพาน รถปรับอากาศพื้นต่ำก็ต้องติดคอสะพานด้วย จึงได้แก้ TOR ในฉบับถัดมาให้รถปรับอากาศวิ่งได้เฉพาะเส้นทางหลัก โดยได้ระบุชื่อถนนอย่างละเอียด ซึ่งเป็นถนนที่ไม่มีปัญหาเรื่องคอสะพาน แต่ใน TOR ล่าสุด ขสมก.เขียน TOR ให้กว้างขึ้น โดยกำหนดให้รถธรรมดาจะใช้พื้นสูงหรือพื้นต่ำก็ได้ แต่ใต้ท้องรถจะต้องไม่ครูดกับผิวจราจร ถ้าเป็นรถพื้นสูงให้ติดลิฟท์สำหรับคนพิการ ถ้าเป็นรถพื้นต่ำให้ติดทางลาดสำหรับให้รถเข็นขึ้นได้ ซึ่งการเขียนเช่นนี้ดูเหมือนว่าโปร่งใส แต่ข้อเท็จจริงแล้วคงไม่มีใครนำเอาคัสซีรถโดยสารพื้นต่ำเข้าประมูลแน่ เพราะราคาสูงกว่า นั่นหมายความว่า TOR ฉบับล่าสุดยังคงเอื้อประโยชน์ให้คัสซีรถบรรทุกดัดแปลง

2. การกำหนดคุณสมบัติของเครื่องยนต์จะต้องเป็นเครื่องยนต์ที่เคยใช้ก๊าซธรรมชาติในประเทศไทยมาแล้วอย่างมีประสิทธิภาพ เป็นการเอื้อประโยชน์ให้ผู้ผลิตบางรายเท่านั้น เป็นผลให้เครื่องยนต์ที่มีคุณภาพสมรรถนะดีกว่าแต่ไม่เคยใช้ในประเทศไทยไม่มีสิทธิ์เข้าประมูล กรณีนี้มีการทักท้วงเช่นเดียวกัน แต่ ขสมก.ไม่ยอมแก้ไข

3. การทดสอบรถ TOR กำหนดให้รถที่จะทำการทดสอบว่าไม่จำเป็นต้องเหมือนรถที่ส่งมอบ ขอเพียงเครื่องและเกียร์เหมือนรถที่นำเข้าประมูล โดยไม่คำนึงถึงส่วนประกอบอื่นๆ เช่น ระบบรองรับน้ำหนัก และเบรก แต่ในทางปฏิบัติถ้าต้องการทดสอบรถที่เข้าประมูล จำเป็นจะต้องทดสอบรถที่เหมือนกันหมดทุกประการ มิฉะนั้น จะไม่สามารถรู้ถึงสมรรถนะหรือข้อบกพร่องอื่นๆ ของตัวรถ เช่น ระบบเบรก การทรงตัว ความแข็งแรงของโครงสร้างตัวถัง หรือแม้แต่ความยากง่ายในการขับและควบคุมรถ เหตุที่ต้องเขียน TOR เช่นนี้ก็เพราะต้องการเปิดช่องให้ผู้เข้าประมูลที่ใช้คัสซีรถบรรทุกดัดแปลงสามารถเข้าประมูลได้ กรณีนี้มีการทักท้วงเช่นเดียวกัน แต่ ขสมก.ไม่ยอมแก้ไข

การปรับแก้ TOR แบบไม่ตรงไปตรงมา เป็นสาเหตุให้ ขสมก.ต้องมี TOR ถึงฉบับที่ 12 และยังจะต้องมี TOR อีกหลายฉบับ ถ้า ขสมก.ยังคงใช้วิธีการเช่นนี้

จากการแถลงนโยบายของรัฐบาลต่อ สนช. ทราบว่า มีเรื่องที่ พล.อ.อ.ประจิน จั่นตอง รมว.คมนาคม จะดำเนินการทันที นั่นคือ การจัดทำ TOR ด้านคมนาคมใหม่ให้มีมาตรฐาน และมีความโปร่งใส ตรวจสอบได้

"ผมขอให้ TOR การจัดซื้อรถเมล์ NGV 3,183 คัน วงเงิน 13,162.2 ล้านบาท เป็นตัวอย่างหนึ่งได้ไหมครับ คนกรุงเทพฯ จะได้ใช้รถเมล์ที่ดี มีคุณภาพตามมาตรฐานสากลเสียที"

ที่มา:https://www.facebook.com/Dr.Samart?fref=photo