เปิดแนวคิด "บิ๊กเมา-อุดมชัย" ว่าที่หัวหน้าคณะพูดคุยดับไฟใต้คนใหม่
สถานการณ์ความไม่สงบในจังหวัดชายแดนภาคใต้ที่ยืดเยื้อยาวนานเกือบ 15 ปี เครื่องมือหนึ่งที่รัฐบาลใช้ในการแก้ไขปัญหา คือ การสร้างกระบวนการพูดคุยกับกลุ่มผู้เห็นต่างจากรัฐ ทั้งที่ใช้ความรุนแรงและไม่ใช้ความรุนแรง เรียกว่า "กระบวนการพูดคุยเพื่อสันติสุข"
กระบวนการพูดคุยแบบเปิดเผย บนโต๊ะ และมีรัฐบาลมาเลเซียเป็นผู้อำนวยความสะดวกนี้ ดำเนินการมาอย่างต่อเนื่องตั้งแต่ปี 2555 จนถึงปัจจุบัน ผ่านมาแล้ว 2 รัฐบาล คือ รัฐบาลนางสาวยิ่งลักษณ์ ชินวัตร กับรัฐบาล คสช. โดยหัวหน้าคณะพุดคุยฯตัวแทนรัฐบาลไทยคนปัจจุบัน คือ พล.อ.อักษรา เกิดผล ที่ปรึกษานายกรัฐมนตรี
แต่ที่ประชุม คปต. หรือ คณะกรรมการขับเคลื่อนการแก้ไขปัญหาจังหวัดชายแดนภาคใต้ เมื่อวันพฤหัสบดีที่ 11 ต.ค.61 ที่มี พล.อ.ประวิตร วงษ์สุวรรณ รองนายกรัฐมนตรีฝ่ายความมั่นคงเป็นประธาน ได้มีการเสนอเปลี่ยนตัวหัวหน้าคณะพูดคุยเพื่อสันติสุข จาก พล.อ.อักษรา เป็น พล.อ.อุดมชัย ธรรมสาโรรัชต์ อดีตแม่ทัพภาคที่ 4 และผู้แทนพิเศษของรัฐบาลในการแก้ไขปัญหาจังหวัดชายแดนภาคใต้
การเปลี่ยนตัวหัวหน้าคณะพูดคุยฯ ทำให้เกิดกระแสวิจารณ์ว่าเป็นเพราะ พล.อ.อักษรา ซึ่งทำหน้าที่นี้มาตั้งแต่วันที่ 1 ต.ค.58 ทำงานบกพร่องผิดพลาดหรือไม่ โดยเฉพาะการไม่สามารถผลักดัน "พื้นที่ปลอดภัย" อำเภอแรกให้ฝ่ายผู้เห็นต่างจากรัฐมีส่วนร่วมได้
เมื่อวันศุกร์ที่ 12 ต.ค. พล.อ.ประวิตร ชี้แจงเรื่องนี้ว่า เหตุผลของการเปลี่ยนตัวมีหลายประการ รวมถึงกรณีที่ทางการมาเลเซียเปลี่ยนตัวผู้อำนวยความสะดวกคนใหม่ด้วย แต่การตัดสินใจขั้นสุดท้ายต้องให้ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี พิจารณาอีกครั้ง ส่วนชื่อของ พล.อ.อุดมชัย ที่ได้รับการเสนอนั้น ก็ให้นายกรัฐมนตรีพิจารณาตามความเหมาะสม แต่เบื้องต้นที่ประชุม คปต.เสนอเพียงชื่อเดียว ส่วน พล.อ.อักษรา ยังทำหน้าที่เป็นที่ปรึกษา พร้อมทั้งย้ำว่าการเปลี่ยนตัวหัวหน้าคณะพูดคุยฯ ไม่ใช่เพราะ พล.อ.อักษรา ทำงานบกพร่อง แต่เพราะทำงานมาหลายปีแล้ว จึงให้ไปเป็นที่ปรึกษาแทน
ด้าน พล.อ.อักษรา ให้สัมภาษณ์สื่อบางแขนงว่า พร้อมถอยจากตำแหน่งหัวหน้าคณะพูดคุยฯ เพื่อให้ทางให้คนใหม่ที่ได้รับการเสนอจากที่ประชุม คปต.ได้ทำหน้าที่ต่อ
ขณะที่ พล.อ.อุดมชัย ว่าที่หัวหน้าคณะพูดคุยฯคนใหม่ "ทีมข่าวอิศรา" ได้ต่อสายเพื่อขอสัมภาษณ์ แต่ พล.อ.อุดมชัย หรือ "บิ๊กเมา" ปฏิเสธที่จะให้ข่าวในช่วงนี้ บอกว่าต้องรอให้มีคำสั่งจากนายกรัฐมนตรีก่อน เพราะยังไม่มีความชัดเจนว่าจะได้รับความไว้วางใจให้ทำงานหรือไม่
ด้านนายทหารที่ทำงานใกล้ชิดกับ พล.อ.อุดมชัย ให้ข้อมูลกับ "ทีมข่าวอิศรา" ว่า นโยบายของ "บิ๊กเมา" หากได้รับหน้าที่เป็นหัวหน้าคณะพุดคุยคนใหม่ จะเน้นเปลี่ยนสนามความสนใจของคนในพื้นที่ใหม่ ไม่เอาสนามรบ ไม่เอาสนามที่มีแพ้ชนะ ไม่เอาสนามเกี่ยวกับความต่างของศาสนา แต่จะสร้างสนามใหม่ให้คนในพื้นที่ได้ร่วมกันพัฒนาเชิงพหุวัฒนธรรม ต้องฟื้นฟูการเรียนร่วมกัน ใช้ชีวิตอยู่ร่วมกัน และมีกิจกรรมทำร่วมกันระหว่างคนต่างศาสนา
ขณะเดียวกันก็ต้องเร่งสร้างการสื่อสารเชิงบวก ให้คนในพื้นที่เข้าใจผู้หลงผิดที่กลับใจเข้าร่วมโครงการ "พาคนกลับบ้าน" เพื่อกลับมาพัฒนาพื้นที่ร่วมกัน โดยไม่ตั้งข้อรังเกียจ และสร้างกระบวนการสื่อสารให้คนไทยทั้งประเทศเข้าใจกระบวนการพูดคุยเพื่อสันติสุขว่าไม่ใช่เรื่องใครแพ้ใครชนะ หรือใครเสียเปรียบได้เปรียบ ซึ่งหากคนไทยในภูมิภาคอื่นเข้าใจ ก็จะสร้างสันติสุขได้ง่ายขึ้น มิฉะนั้นความรุนแรงก็ยากจะยุติ
"ข้อสรุปหรือข้อตกลงจากการพูดคุยในระยะต่อไป ก็จะเป็นเรื่องแนวๆ นี้ เรื่องความยุติธรรม ความเป็นธรรม การแก้ไขปัญหาพื้นที่ และการพัฒนาพื้นที่ร่วมกัน ฉะนั้นการสื่อสารเพื่อสร้างความเข้าใจจึงสำคัญที่สุด ทั้งคนในพื้นที่เองและคนไทยในภูมิภาคอื่นๆ เรื่องนี้เป็นเรื่องละเอียดอ่อน แค่การเลือกใช้ถ้อยคำ การใช้น้ำเสียง ก็เปลี่ยนสถานการณ์จากลบให้เป็นบวกได้ ฉะนั้น พล.อ.อุดมชัย จึงเน้นในเรื่องนี้มาก" นายทหารที่ทำงานใกล้ชิดกับ "บิ๊กเมา" กล่าว
พล.อ.อุดมชัย ดำรงตำแหน่งแม่ทัพภาคที่ 4 ตั้งแต่วันที่ 1 ต.ค.53 จนถึงวันที่ 31 มี.ค.56 ผลงานเด่นในช่วงที่ดำรงตำแหน่ง คือการทำโครงการ "พาคนกลับบ้าน" ซึ่งมีผูู้เห็นต่างจากรัฐ และบุคคลที่มีหมายจับในคดีความมั่นคงล็อตใหญ่ที่สุดเข้าร่วมโครงการกว่า 90 คนเมื่อปี 55
---------------------------------------------------------------------------------------------
บรรยายภาพ : พล.อ.อุดมชัย ธรรมสาโรรัชต์
อ่านประกอบ : จาก "อักษรา" เป็น "อุดมชัย" คปต.ชงเปลี่ยนหัวหน้าพูดคุยดับไฟใต้