แยก 2 สัญญาจัดซื้อวิธีพิเศษ "ตู้กรองน้ำครึ่งล้าน" ไม่ต้องประมูล!
ยังมีประเด็นที่ศูนย์อำนวยการบริหารจังหวัดชายแดนภาคใต้ (ศอ.บต.) ยังชี้แจงไม่ชัด เกี่ยวกับการจัดซื้อ "ตู้กรองน้ำครึ่งล้าน" ในโครงการติดตั้งตู้กรองน้ำพลังงานแสงอาทิตย์ ราคาตู้ละ 549,000 บาท จำนวน 91 ตู้ ใช้งบประมาณรวม 51 ล้านบาทเศษ ว่าเหตุใดจึงต้องแยกจัดซื้อ 2 สัญญาด้วย "วิธีพิเศษ" ไม่มีการประกวดราคา
โครงการติดตั้ง "ตู้กรองน้ำพลังงานแสงอาทิตย์" อยู่ในความรับผิดชอบของศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ศอ.บต. โดยในปีงบประมาณ 2560 จัดซื้อไปแล้ว 2 สัญญา สัญญาแรกตั้งงบเอาไว้ 11,500,000 บาท ติดตั้ง 19 จุด ราคากลางอยู่ที่จุดละ 610,000 บาท สัญญาที่ 2 ตั้งงบเอาไว้ 45 ล้านบาท ติดตั้งอีก 82 จุด ราคากลางจุดละ 549,000 บาท
การแยกจัดซื้อ 2 สัญญา ถูกตั้งคำถามว่าเป็นการเลี่ยงระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยการพัสดุฯ เพื่อเปิดช่องให้จัดซื้อด้วย "วิธีพิเศษ" โดยไม่ต้องประกวดราคาหรือไม่
ระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยการพัสดุฯ กำหนดวงเงินงบประมาณที่หัวหน้าส่วนราชการระดับต่างๆ สามารถอนุมัติจัดซื้อด้วย "วิธีพิเศษ" ได้โดยไม่ต้องประมูล แบ่งเป็น 3 ระดับ คือ
1.หัวหน้าส่วนราชการทั่วไป ไม่เกิน 25 ล้านบาท 2.ปลัดกระทรวง เกิน 25 ล้านบาท แต่ไม่เกิน 50 ล้านบาท และ 3.รัฐมนตรีเจ้าสังกัด เกิน 50 ล้านบาท (ดูเอกสารประกอบ)
สำหรับปลัดกระทรวง เป็นข้าราชการระดับ 11 อนุมติจัดซื้อได้ในวงเงินงบประมาณเกิน 25 ล้านบาท แต่ต้องไม่เกิน 50 ล้านบาท โดยตำแหน่งเลขาธิการ ศอ.บต. เป็นตำแหน่งระดับ 11 เทียบเท่าปลัดกระทรวง จึงอนุมัติจัดซื้อจัดจ้างวิธีพิเศษได้เพียง 50 ล้านบาทเท่านั้น แต่โครงการตู้กรองน้ำครึ่งล้าน ทั้ง 2 สัญญารวมกันเกิน 50 ล้านบาท แม้ภายหลัง ศอ.บต.จะต่อราคากับบริษัทผู้ผลิตตู้กรองน้ำฯ โดยติดตั้งทั้งหมด 91 จุด ราคาทุกจุดเท่ากัน คือ จุดละ 549,000 บาท ก็ยังใช้งบประมาณรวมทั้งสิ้นราว 51 ล้านบาทเศษ ซึ่งถือว่าเกิน 50 ล้านบาทอยู่ดี
หากพิจารณาตามระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยการพัสดุฯ ตามที่ยกมาอ้างอิง เลขาธิการ ศอ.บต.ไม่มีอำนาจอนุมัติให้จัดซื้อวิธีพิเศษได้ จึงมีการตั้งข้อสังเกตว่า ด้วยเหตุผลนี้หรือไม่ ศอ.บต.จึงต้องแยกการจัดซื้อเป็น 2 สัญญา เพื่อให้แต่ละสัญญาต่ำกว่า 50 ล้านบาท
นอกจากนี้ การจัดซื้อจัดจ้างวิธีพิเศษ ยังมีหลักเกณฑ์สำคัญอีกหลายประการ เช่น ต้องเป็นงานที่ต้องจ้างช่างผู้มีฝีมือโดยเฉพาะ หรือผู้มีความชำนาญเป็นพิเศษ, เป็นงานที่ต้องกระทำโดยเร่งด่วน หากล่าช้าอาจจะเสียหายแก่ราชการ, เป็นงานที่ต้องปกปิดเป็นความลับของทางราชการ, เป็นงานที่จำเป็นต้องจ้างเพิ่มในสถานการณ์ที่จำเป็น เร่งด่วน หรือเพื่อประโยชน์ของส่วนราชการ และจำเป็นต้องจ้างเพิ่ม รวมถึงเป็นงานที่ได้ดำเนินการจ้างโดยวิธีอื่นแล้วไม่ได้ผลดี
คำถามคือการติดตั้งตู้กรองน้ำพลังงานแสงอาทิตย์ มีความจำเป็นเร่งด่วนหรือไม่ หากดำเนินการล่าช้าจะก่อความเสียหายแก่ราชการอย่างไร
ที่ผ่านมาผู้บริหาร ศอ.บต.ได้ออกมาชี้แจงประเด็นการแยกสัญญาออกเป็น 2 สัญญา รวมทั้งการใช้งบประมาณในการจัดซื้อจัดจ้างโครงการนี้ 2 ครั้ง
ครั้งแรก นายพิทยา รัตนพันธ์ ผู้อำนวยการศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ศอ.บต. ในฐานะผู้รับผิดชอบโครงการ อธิบายว่า เป็นเพราะจุดที่ติดตั้งส่วนหนึ่งอยู่นอกพื้นที่ความมั่นคงของกองอำนวยการรักษาความมั่นคงภายในภาค 4 ส่วนหน้า (กอ.รมน.ภาค 4 สน.) คืออยู่นอกสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ (จ.สตูล และ สงขลา) แต่พื้นที่ดังกล่าวเป็น "พื้นที่พัฒนา" ของ ศอ.บต.
"โครงการนี้เป็นโครงการที่เป็นการพัฒนาเสริมความมั่นคง ทำขึ้นมา 2 โครงการควบคูกัน ไม่ใช่โครงการเดียว โดยโครงการที่ 1 เป็นโครงการติดตั้งเครื่องกรองน้ำพลังงานแสงอาทิตย์ด้านความมั่นคง ในพื้นที่ จ.ยะลา ปัตตานี นราธิวาส และ 4 อำเภอของ จ.สงขลา โครงการที่ 2 เป็นโครงการติดตั้งเครื่องกรองน้ำพลังงานแสงอาทิตย์ด้านการพัฒนา ภายใต้การกำกับดูแลของ ศอ.บต. ในพื้นที่ จ.สตูล และอีก 12 อำเภอของ จ.สงขลา" นายพิทยา ระบุ
ครั้งที่ 2 นายศุภณัฐ สิรันทวิเนติ เลขาธิการ ศอ.บต. อธิบายว่า มีงบประมาณเหลือจ่ายอยู่ก้อนหนึ่ง งบนี้ถ้าไม่ใช้ก็จะต้องส่งคืนคลัง เมื่อมีชาวบ้าน จ.สตูล เรียกร้องขอตู้กรองน้ำฯ จึงเป็นที่มาของการซื้อตู้กรองน้ำพลังแสงอาทิตย์ให้ชาวบ้านที่ จ.สตูล จากนั้นเห็นว่า จ.สงขลา และสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ (ปัตตานี ยะลา และนราธิวาส) ก็อยู่ในเขตพื้นที่รับผิดชอบที่จะต้องเสริมงานตวามมั่นคงเช่นกัน จึงน่าจะติดตั้งด้วยเลย พร้อมกันทั้ง 5 จังหวัด
จากคำชี้แจงทั้ง 2 ครั้ง จะสังเกตเห็นว่าผู้บริหาร ศอ.บต.ยังไม่ได้ตอบตรงประเด็นในเรื่องความจำเป็นของการจัดซื้อจัดจ้างด้วย "วิธีพิเศษ" โดยไม่ต้องเปิดประกวดราคา
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
บรรยายภาพ : ระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยการพัสดุฯ
อ่านประกอบ :
เจาะโครงการ"ตู้กรองน้ำ"ชายแดนใต้ ฮือฮาตัวละครึ่งล้าน ใช้พลังงานแสงอาทิตย์!
"ศอ.บต.-บริษัทผู้ผลิต" ประสานเสียง "ตู้กรองน้ำครึ่งล้าน" สุดคุ้ม!
นายกฯสั่ง กอ.รมน.-ป.ป.ท. ลุยสอบ "ตู้กรองน้ำครึ่งล้าน"
เลขาฯศอ.บต.การันตี "ตู้กรองน้ำครึ่งล้าน" ไม่แพง! ยันโปร่งใสพร้อมให้ตรวจสอบ